Αγ. Νικολαου Βελιμιροβιτς
Ε΄ Κυριακη των Νηστειων
Η οσια Μαρια η Αιγυπτια
Υποδειγμα μετανοιας
Τὸν βίο τῆς θαυμαστῆς αὐτῆς ὁσίας ἔγραψε ὁ ἅγιος Σωφρόνιος, Πατριάρχης Ἱεροσολύμων
Κάποτε, κατὰ τὴ διαρκεια τῆς Μ. Τεσσαρακοστής, ἔνας ἱερομόναχος, ὁ Γέρων Ζωσιμᾶς, ἀποσύρθηκε μέσα στὴν ἔρημο πέραν τοῦ Ἰορδάνου. Ὀδοιποροῦσε ἐπὶ εἴκοσι ἡμέρες, χωρὶς νὰ δεῖ ψυχή, ὅταν, ξαφνικά, μία ἀνθρωπίνη φιγούρα μὲ ζαρωμένο γυμνὸ σῶμα καὶ καταλευκὰ σὰν χιόνι μαλλιὰ πέρασε φευγαλέα ἀπὸ μπροστά του κι ἔγινε ἀφάντη. Ὁ Γέροντας ἔτρεχε ξοπίσω τῆς γιὰ ἀρκετὴ ὥρα, μέχρι που ἡ φιγούρα στάθηκε σὲ ἕνα ρυάκι καὶ τὸν κάλεσε μὲ τὸ ὄνομά του: «Ἀββᾶ Ζωσιμᾶ», τοῦ εἶπε, «συγχώρεσε μὲ χάριν τοῦ Κυρίου· δὲν μπορῶ νὰ ἐμφανιστῶ σὲ σένα, διότι εἶμαι μία γυναῖκα γυμνή».
Ὁ Ζωσιμᾶς τῆς πέταξε τὸ ἐξώρασό του κι ἐκείνη τυλίχτηκε μ’ αὐτὸ καὶ ἐμφανίστηκε μπροστά του. Στο ἄκουσμα τοῦ ὀνόματός του, ἀπὸ τὸ στόμα τῆς ἄγνωστης γυναίκας, ὁ Γέροντας φοβήθηκε. Ὕστερα ἀπὸ παρατεταμένη ἐπιμονή του, ἡ γυναῖκα διηγήθηκε τὴν ἱστορία της.
Γεννήθηκε στὴν Αἴγυπτο καὶ σὲ ἡλικία μόλις δώδεκα ἐτῶν ἄρχισε νὰ ζεῖ ἀκόλαστο βίο στὴν Ἀλεξάνδρεια· ἐπὶ δεκαεπτὰ χρόνια ἀκολουθοῦσε διεστραμμένο τρόπο ζωῆς. Ἡ Μαρία, οἰστρηλατημένη ἀπ’ τὸ σαρκικὸ πάθος τῆς πορνείας, ἀκολούθησε καποίους νέους καὶ ἐπιβιβάστηκε σὲ ἕνα πλοῖο μὲ προορισμὸ τὰ Ἱεροσόλυμα. Φθάνοντας στὴν Ἁγία Πόλη, θέλησε να ἐπισκεφθεῖ τὴν ἐκκλησία γιὰ νὰ προσκυνήσει τὸν Τίμιο Σταυρό. Ὅμως μία ἀόρατη δύναμη τὴν ἐμπόδιζε νὰ εἰσέλθει στον Ναὸ τῆς Ἀναστάσεως. Ἔντρομη, τότε, στήλωσε τὸ βλέμμα της στὴν εἰκόνα τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου στὸν νάρθηκα καὶ προσευχήθηκε θερμὰ νὰ τῆς ἐπιτραπεῖ νὰ ἀσπαστεῖ τὸν Τίμιο Σταυρό, ὁμολογώντας τὴν ἁμαρτωλότητά της καὶ ἐμπιστευόμενη τὰ βήματά της στὴν Πανάχραντο Θεοτόκο.
Τότε πράγματι, τῆς ἐπετράπη ἡ εἴσοδος μέσα στὴν ἐκκλησία. Ἀφοῦ προσκύνησε τὸν Σταυρό, ἐπέστρεψε στὸν νάρθηκα γονάτισε μπροστὰ στὴν εἰκόνα καὶ εὐχαρίστησε θερμὰ τὴ Θεοτόκο. Τὴν ἴδια στιγμὴ ἄκουσε μία φωνὴ νὰ τῆς λέει: «Ἐὰν περάσεις τὸν Ἰορδάνη, θὰ βρεις τὴν ἀληθινὴ εἰρήνη!». Ἡ Μαρία βγῆκε καί, ἀφοῦ ἀγόρασε τρία καρβέλια ψωμί, ξεκίνησε γιὰ τὸν Ἰορδάνη ποταμό.
Τὴν ἑπομένη μετέλαβε τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων στὸ μοναστῆρι τοῦ ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Βαπτιστὴ καὶ πέρασε τὸν Ἰορδάνη ποταμό. Παρέμεινε σαράντα ὀκτὼ χρόνια στὴν ἔρημο ὁλομόναχη, ὑπομένοντας ἀγόγγυστα πολλὲς δοκιμασίες, μὲ ἀκρότατη ἄσκηση, «πυκτεύουσα», παλεύοντας μὲ τὰ ἄλογα πάθη της καὶ τοὺς ἐμπαθεῖς λογισμοὺς σὰν μὲ ἄγρια θηρία. Τρεφόταν μόνο μὲ ἀγριόχορτα.
Ἀφοῦ τελείωσε τὴν ἀφήγησή της, στάθηκε ὄρθια σὲ στάση προσευχῆς· τότε ὁ Ζωσιμᾶς τὴν εἶδε νὰ αἰωρεῖται πάνω ἀπὸ τὸ ἔδαφος. Ἡ Μαρία τὸν παρακάλεσε νὰ ἔλθει ξανὰ τὸν ἐπόμενο χρόνο νὰ τῆς φέρει τὴ Θεία Εὐχαριστία· ἐκεῖ, στὶς ὄχθες τοῦ Ἰορδάνη, θὰ ἐρχόταν νὰ τὸν συναντήσει γιὰ νὰ κοινωνήσει.
Πράγματι, ἕνα χρόνο ἀργότερα, ὁ ἀββᾶς Ζωσιμᾶς κατέφθασε μὲ τὴ Θεία Κοινωνία στις ὄχθες τοῦ Ἰορδάνη· ἦταν ἤδη βράδυ. Ἔμεινε νὰ ἀναρωτιέται πῶς ἐκείνη θὰ διέσχιζε τὸν Ἰορδάνη ποταμό; Τότε, μέσα στὸ φεγγαρόφωτο διέκρινε τὴ μορφή της νὰ πλησιάζει τὸ ποτάμι, νὰ κάνει τὸ σημεῖο τοῦ Σταυροῦ ἐπάνω του καὶ κατόπιν νὰ βαδίζει ἐπάνω στὸ νερὸ σὰν νὰ ἦταν ξηρά! Ἀφοῦ τὴν κοινώνησε, ἡ ὁσία τὸν παρακάλεσε νὰ ξανάρθει μετὰ ἀπὸ ἕνα χρόνο στὴν ἴδια ἐκείνη πηγὴ ὅπου συναντήθηκαν τὴν πρώτη φορά.
Ὁ καιρὸς πέρασε, ὁ ἀββᾶς ἐπέστρεψε σ’ ἐκεῖνο τὸ σημεῖο καὶ ἀνακάλυψε ἐκεῖ τὸ ἄψυχο σῶμα της. Πάνω ἀπ’ τὸ κεφάλι της ἦταν γραμμένο στὴν ἄμμο: «Ἀββᾶ Ζωσιμᾶ, θάψε ἐδῶ τὸ σῶμα τῆς ταπεινῆς Μαρίας, ἀπόδος χοῦν εἰς χοῦν. Ἀπεβίωσα τὴν 1η Ἀπριλίου, τὸ ἴδιο βράδυ τοῦ σωτηρίου μαρτυρίου τοῦ Χριστοῦ, ἀφοῦ κοινώνησα τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων». Ἀπὸ τὴν ἐπιγραφὴ αὐτὴ πληροφορήθηκε γιὰ πρώτη φορὰ ὁ Ζωσιμᾶς τὸ ὄνομα τῆς ὁσίας καὶ ἑρμήνευσε τὸ ἄλλο φοβερὸ θαῦμα ποὺ εἶχε συντελεστεῖ: τὸ γεγονὸς ὅτι τὸν προηγούμενο χρόνο, ὅταν τῆς μετέδωσε τὴ Θεία Κοινωνία, ἐκείνη εἶχε φθάσει μέσα σὲ λίγες ὧρες τὸ ἴδιο βράδυ στὸ σημεῖο συνάντησής τους, ἐνῶ ἐκεῖνος πεζοποροῦσε εἴκοσι ἡμέρες γιὰ νὰ μεταβεῖ ἐκεῖ. Ὁ ἅγιος Ζωσιμᾶς ἔθαψε τὸ σῶμα τῆς μεγάλης αὐτῆς ὁσίας, τῆς Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας. Ἐπιστρέφοντας στὸ μοναστῆρι του, διηγήθηκε ὅλο τὸν βίο της καὶ τὰ θαύματα στὰ ὁποῖα ὁ ἴδιος ὑπῆρξε αὐτόπτης μάρτυς.
Ἔτσι δοξάζει ὁ Κύριός μας τοὺς μετανοημένους ἁμαρτωλούς. Ἡ ὁσία Μαρία μνημονεύεται ἐπίσης τὴν Ε΄ Κυριακὴ τῆς Μ. Τεσσαρακοστής. Ἡ Ἐκκλησία τὴν ἔχει ὡς ὑπόδειγμα μετανοίας γιὰ τοὺς πιστούς, τὶς ἡμέρες αὐτὲς τῆς ἁγίας Νηστείας . Ἀναπαύθηκε περὶ τὸ ἔτος 530.