Αποτείχιση και Πατερική Παράδοση: 03/02/15

ΚΡΙΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ

ΤΗΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΣ του π. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΠΑΠΑΔΑΚΗ

Τοῦ Ἱερομονάχου π. Εὐθυμίου Τρικαμηνᾶ

Γ΄ Μέρος (τὸ Β΄ Μέρος ἐδῶ)

Δεδομένης τῆς εὐκαιρίας καί προκειμένου νά ἀποδείξωμε ὅτι, ἀπό αὐτά πού μελετᾶ ὁ π. Βασίλειος Παπαδάκης, βγάζει πάντοτε τά συμπεράσματα πού τόν ἐξυπηρετοῦν, ἀναφέρομε ἕνα τμῆμα τῆς εἰσηγήσεώς του καί κατόπιν θά τό σχολιάσωμε:

«Ἀρχικά καταδικάσθηκαν (τά σχίσματα τοῦ ὁσίου Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου) τό 809 ἀπό τήν Σύνοδο τοῦ ἁγίου Νικηφόρου, ἡ ὁποία ἀναθεμάτισε τούς Στουδίτες καί τούς ὁμόφρονές τους, πού εἶχαν ἀποσχισθεῖ “ἀπό τήν ἁγία Ἐκκλησία”^. Πρέπει νά τονισθεῖ ὅτι ἐκείνη τήν ἐποχή ἡ Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἐκοσμεῖτο ἀπό μεγάλους Πατέρες, οἱ ὁποῖοι –παρά τό ὅτι ἀγωνίσθηκαν κατά τῶν Εἰκονομάχων– ἐν τούτοις δέν συμμετεῖχαν στά σχίσματα τοῦ ἁγίου Θεοδώρου, καί ἑπομένως βρίσκονταν στό πλευρό τοῦ ἁγίου Νικηφόρου. Ἀναφέρουμε ἐνδεικτικά τούς ἁγίους Μιχαήλ Συννάδων, Θεοφύλακτο Νικομηδείας, Εὐθύμιο Σάρδεων καί τούς ἡγουμένους ἁγίους Θεοφάνη τῆς Σιγγριανῆς, Μακάριο τῆς Πελεκητῆς, Ἱλαρίωνα τῶν Δαλμάτων. Ὅλοι οἱ ἀνωτέρω ἅγιοι Πατέρες ἀποκαλοῦνται ὑβριστικά ἀπό τούς ζηλωτές “αἱρετικοί”, “μοιχειανοί”, “μοιχοκυρωταί”, “θηρία”, ἐνῶ οὐδέποτε ὑπῆρξαν αἱρετικοί».

Κατ’ ἀρχάς πῶς διεπίστωσες, π. Βασίλειε, ὅτι αὐτοί οἱ ὅσιοι Πατέρες «δέν συμμετεῖχαν στά σχίσματα τοῦ ἁγίου Θεοδώρου καί ἑπομένως βρίσκονταν στό πλευρό τοῦ ἁγίου Νικηφόρου»; Μήπως τό εἶδες κάπου γραμμένο καί λησμόνησες νά μᾶς παρουσιάσης τήν παραπομπή, ὅπως ἔκανες στά σκόρπια παραδείγματα πού ἀνέφερες; Καί, ἄν ὄντως αὐτοί οἱ Πατέρες δέν ἦταν μέ τό μέρος τοῦ ὁσίου, σημαίνει ὅτι ἦταν στό πλευρό τοῦ ἁγίου Νικηφόρου; Δέν ὑπάρχει ἡ περίπτωσις νά εἶχαν τηρήσει καί μία οὐδέτερη στάσι; Μήπως ὁ ὅσιος ἀγωνιζόταν γιά κάτι παράνομο καί ἀντίθετο στήν Ἁγία Γραφή καί ἀποφαίνεσαι μετά βεβαιότητος ὅτι, οἱ ὅσιοι αὐτοί Πατέρες ἦσαν ἐναντίον τῆς παρανομίας καί, ἄρα, στό πλευρό τοῦ ἁγίου Νικηφόρου; Ἤ μήπως πρέπει, ἐλλείψει πληροφοριῶν, νά ὑποθέσουμε ὅτι οἱ ὅσιοι αὐτοί Πατέρες ἦσαν στό πλευρό τοῦ ὁσίου, ὡς ἀκριβεῖς καί αὐτοί φύλακες τῶν πατρικῶν Παραδόσεων;

Ὁ βιογράφος τοῦ ὁσίου γράφει ἐν προκειμένῳ τά ἑξῆς, ἀναφερόμενος στήν δευτέρα ἀποτείχισι τοῦ ὁσίου: «οὕτως οὖν πείθει (ὁ αὐτοκράτωρ) ἄκοντα πάντῃ καί μή βουλόμενον κατά νοῦν τόν τῆς νίκης ἐπώνυμον πατριάρχην πρός τό δέξασθαι συλλειτουργόν τόν ἀνίερον. Καί γίνεται πάλιν διαφωνία καί γνωμῶν σύγχυσις καί προσώπων διαίρεσις ἔν τε τοῖς ἱεράρχαις καί τοῖς μονάζουσιν, τῶν μέν μή προσκροῦσαι τῷ ἄνακτι ἕνεκα τούτου καλῶς ἔχειν ὑπονοούντων, τῶν δέ περί τόν μέγαν Θεόδωρον ἀντιφασκόντων, ὡς οὐ δίκαιόν ἐστι τήν ἐξενεχθεῖσαν πρός τοῦ θεσπεσίου Ταρασίου ἐπί τῷ Ἰωσήφ κρίσιν ἀνατραπῆναι, ἐπί λυσιτελείᾳ τοῦ παντός τηνικάδε γεγενημένην» (P.G. 99, 265 D).

Γιά τήν πρώτη δέ ἀποτείχισι τοῦ ὁσίου ὁ βιογράφος του ἀναφέρει: «Ἀλλ' οἷον καί ὅσον κατόρθωμα τῇ οἰκουμένῃ πάσῃ ὁ τοῦ θεοφόρου Πατρός ἡμῶν ἐκτετέλεκεν ἄεθλος, ἔξεστιν εὐθύς συνιδεῖν· οἱ γάρ ἐν τοῖς κλίμασι τῆς κατά Χερσῶνα καί Βόσπορον παροικίας ἐπίσκοποι καί πρεσβύτεροι, πρός δέ καί τῶν μοναστῶν οἱ θεοειδέστεροι, τήν τοῦ θείου Πατρός ἡμῶν ἐπακούσαντες πρᾶξιν, καί συνηγοροῦσαν εὑρηκότες τοῖς θείοις Εὐαγγελίοις, ζηλοῦσιν ἐν καλῷ τήν αὐτοῦ παῤῥησίαν· ὡς πληροῦσθαι κἀνθάδε τό, Ὁ ζῆλος ὑμῶν ἠρέθισε τούς πλείονας εἰς τό ἀγαθόν· καί παραυτά μέν ἀπρόσδεκτα τίθενται τά προσφερόμενα δῶρα τῶν τά αὐτά τῷ νεωτέρῳ Κωνσταντίνῳ πραξαμένων ταῖς τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησίαις· ἀφορίζουσι δ' αὐτούς καί τῶν σεπτῶν καί ἀχράντων τοῦ Χριστοῦ μυστηρίων· λέγουσι καί αὐτοί συνῳδά τῷ ἱερόφρονι Θεοδώρῳ πρός τούς φαυλίσαντας τήν Χριστιανικωτάτην παράδοσιν· Οὐκ ἔξεστιν ὑμῖν ἔχειν γυναῖκας παρά τούς τεθέντας Χριστόθεν νόμους· τέλος ἀπελαύνονται καί αὐτοί τῶν ἰδίων ἐκκλησιῶν καί κατασκηνώσεων· καί τἄλλα δέ πάσχουσιν, ὅσα τοῖς δρῶσίν ἐστιν καταθύμια· θυμοῦ στρατηγοῦντος μάλιστα τοῦ δεινοῦ ὁπλίτου καί χειρός βιαίας» (P.G. 99, 253D).

Μήπως λοιπόν, π. Βασίλειε, δύνασαι νά μᾶς κατονομάσης, ποῖοι Ἐπίσκοποι καί Ἱεράρχες ἦσαν αὐτοί πού ἀποτειχίστηκαν καί ποῖοι ἦσαν οἱ θεοειδέστεροι μοναχοί πού ἀκολούθησαν τόν ὅσιο στήν ἀποτείχισι, μέ βάσι τά ὑπάρχοντα κείμενα καί ὄχι τήν καλπάζουσα διάθεσί σου νά τούς ἐντειχίσης καί συστρατεύσης ὅλους αὐτούς πού ἀνέφερες παρά τῷ πλευρῷ τοῦ ἁγίου Νικηφόρου; Ἀλλά καί ἐάν, τέλον πάντων, οἱ Πατέρες αὐτοί, τούς ὁποίους ἀνέφερες, δέν ἐξορίστηκαν διά τήν μοιχειανική αἵρεσι, αὐτό σημαίνει ὅτι ἦσαν παρά τό πλευρό τοῦ ἁγίου Νικηφόρου;

Ἄκουσε, π. Βασίλειε, τί ἀποκαλύπτει ὁ ὅσιος σέ ἐπιστολή του πρός τόν ἡγούμενο Θεόφιλο καί κατανόησε ὅτι μέ τήν φαντασία μποροῦμε νά οἰκοδομήσωμε πύργους καί νά κατατάξωμε τούς ἀνθρώπους ὅπως μᾶς βολεύει: «Πείθομαι γάρ καί τήν σήν ὁσιότητα ποθεῖν τήν ἡμετέραν ἀναξιότητα καί ἀκλινῆ διαμένειν τῆς ὀρθοδόξου καί θεαρέστου ἐνστάσεως ἐξ ὧν τε πρότερον καί ὕστερον ὑπέδειξεν ἑαυτήν θεῷ τε καί ἀνθρώποις, ὡς συναιρεῖσθαι ἡμῖν τοῖς ταπεινοῖς καί τόν ὑπέρ εὐσεβείας διωγμόν, κἄν οὐκ ἠβουλήθησαν οἱ κρατοῦντες φειδοῖ τοῦ μή πολλούς ἐξορίζειν καί καθείργειν καί ὡς ἄν δόξωσιν ἐντεῦθεν πείθειν τόν κόσμον εἰς ἡμᾶς μόνους περιίστασθαι τήν πρός αὐτούς διαφοράν καί μή εἶναι ἄλλους τούς ἐνισταμένους˙ οἵ τοσοῦτοι τῷ πλήθει ἐν τῇ ὑπ’ αὐτούς ἐξουσίᾳ, κἄν φόβῳ εἴτε καί οἰκονομίᾳ ὑποκρύπτωσιν ἑαυτούς, ὡς ἔστιν ἀκούειν τοῦ θείου Δαυίδ κράζοντος, ἐξαριθμήσομαι αὐτούς, καί ὑπέρ ἄμμον πληθυνθήσονται» (Φατ. 39, 112,9).

Ἐδῶ ἀναφέρει ὁ ὅσιος ὅτι, σκεπτόμενοι μέ δολιότητα οἱ ἐξουσιαστές, δέν ἠθέλησαν νά ἐξορίσουν πολλούς ἀποτειχισμένους, γιά νά πείσουν τόν λαό ὅτι τό πρόβλημα περιεστρέφετο μόνο στούς μοναχούς τοῦ Στουδίου καί ὅτι δέν ὑπῆρχαν ἄλλοι ἐνιστάμενοι. Οἱ ἐνιστάμενοι ὅμως ἦσαν τόσοι πολλοί, ἔστω καί ἄν κάποιοι ἀπό φόβο ἤ κατ’ οἰκονομίαν δέν ἤθελαν νά φανοῦν, ὥστε νά ὁμοιάζουν κατά τόν Δαυϊδ μέ τήν ἄμμο τῆς θαλάσσης. Περιμένουμε ὅμως, δευτερολογώντας, νά μᾶς καταθέσης στοιχεῖα γιά τό πῶς ἔκανες αὐτόν τόν διαχωρισμό.

Στό τέλος αὐτοῦ τοῦ τμήματος τῆς εἰσηγήσεώς σου, μετά τήν ἀπαρίθμησι τῶν Πατέρων, πού κατά τήν γνώμη καί φαντασία σου ἦσαν παρά τῷ πλευρῷ τοῦ ἁγίου Νικηφόρου, ἀναφέρεις τά ἑξῆς: «Ὅλοι οἱ ἀνωτέρω ἅγιοι Πατέρες ἀποκαλοῦνται ὑβριστικά ἀπό τούς Ζηλωτές “αἱρετικοί”, “μοιχειανοί”, “μοιχοκυρωταί”, “θηρία”, ἐνῶ οὐδέποτε ὑπῆρξαν αἱρετικοί».

Στήν λέξι λοιπόν «θηρία» ἔχεις στήν ὑποσημείωσι ὡς πηγή ἕνα δικό μου κείμενο. Ἐξεπλάγην, λοιπόν, γιά τό πῶς εἶναι δυνατόν νά ἀποκαλῶ τούς Ἁγίους θηρία καί ἀνεζήτησα τό κείμενό μου αὐτό καί τό ἐμελέτησα ἀπό τήν ἀρχή μέχρι τό τέλος. Τήν λέξι λοιπόν «θηρία» τήν ἀναφέρω εἰς τό ἑξῆς σημεῖο: «Ὅπως λοιπόν καταλαβαίνει κανείς ὁ ὅσιος ἔδωσε μέσα στή Σύνοδο μάχη μέ θηρία, τά ὁποῖα ἦσαν συγχρόνως καί ρομπότ κατευθυνόμενα καί εἶχαν λάβει ἀπό πρίν τίς ἀποφάσεις, ὅπως ἀκριβῶς γίνεται καί σήμερα στά λεγόμενα ἐκκλησιαστικά δικαστήρια. Ἀπό αὐτόν ὅμως τόν ἀναθεματισμό τοῦ ἁγίου, ὁ ὁποῖος δι’ αὐτόν ἦτο τίτλος τιμῆς, μέχρι αὐτά πού φλυαροῦν ὁ πρώην παλαιοημερολογίτης σχολιαστής καί ὁ π. Βασίλειος Παπαδάκης, ὅτι δηλαδή ὁ ὅσιος ἀναθεματίσθηκε ἀπό πολλούς ἁγίους τῆς ἐποχῆς του, ὑπάρχει χάος μέγα, μᾶλλον τελεία διαστροφή τῆς ἀληθείας καί παραπλάνησις τῶν ἀφελῶν καί βολεμένων. Στό σημεῖο αὐτό, ἄν χρειασθῆ, μπορῶ νά ἐπανέλθω μέ πολύ περισσότερα στοιχεῖα».

Ὅπως λοιπόν καταλαβαίνει καί ὁ πλεόν ἀδαής, π. Βασίλειε, τήν λέξι «θηρία» τήν ἀνέφερα δι’ αὐτούς, οἱ ὁποῖοι εὑρίσκοντο μέσα στή Σύνοδο, καί δι’ αὐτούς πού τήν περιεστοίχιζαν μέ τά ξίφη, καί δι’ αὐτούς πού τήν κατηύθυναν διά νά πάρη τέτοιες ἀποφάσεις, καί ὄχι γιά τούς Ἁγίους πού ἐσύ, σύμφωνα μέ τά σχέδιά σου προσάρμοσες τήν ἔκφρασι αὐτή. Πιό πάνω ἀπό αὐτήν τήν ἔκφρασι ἔδιδα μία ἄλλη περιγραφή τῆς Συνόδου τοῦ 809, ἀπό ἐπιστολή τοῦ ὁσίου πρός τόν μοναχό Ἀθανάσιο: «Μία ἀκόμη περιγραφή γιά τό πῶς ἐλειτούργησε ἡ Σύνοδος μᾶς κάνει ὁ ὅσιος σέ ἐπιστολή του πρός τόν μοναχό Ἀθανάσιο:
«ὑπέρ τίνος ἡ δι’ ἀρχόντων παράστασις ὑμῶν ἐν τῇ πολυανθρώπῳ συνόδῳ, συγκαθεζομένων καί τριῶν τῶν μεγίστων ἀξιωμάτων; ὑπέρ τίνος ἐγώ ὁ ταπεινός ἐκεῖσε ὑβριζόμενος, καί κυκλόθεν περιστοιχιζόμενος; καί ἀκούων· Οὐκ οἶδας τί φλυαρεῖς, τί λαλεῖς. Βοῶντός μου· Πίπτει ὁ Πρόδρομος· λύεται τό Εὐαγγέλιον· οὐκ ἔστιν οἰκονομία κἀκείνων τό ἐπιλέγειν πολύ, ὅτι οἰκονομία· καί οὕτως οἱ ἅγιοι ᾠκονόμησαν, καί ὁ ἐν ἁγίοις προηγησάμενος. Ἴδε μάρτυρες ὅτι ἐπέτρεψε τήν μοιχοζευξίαν· κἄν οὐκ ἔλεγον αὐτήν οὕτως, ἀλλά καί τό εἰπεῖν, μοιχοζεύκτην, διεπρίοντο τούς ὀδόντας τοῦ οἱονεί ῥοφῆσαι. Ὑπέρ τίνος τό ἀνάθεμα τοῖς μή δεχομένοις τάς οἰκονομίας τῶν ἁγίων διαβοήτως ἀνακραχθέν· καί ἐγώ σύν τῷ Πατρί μου καί Καλογήρῳ ὑπ' ἀρχοντικῆς χειρός ἀφορισθείς ἐκ μέσου· ὁ δέ ἀρχιεπίσκοπος ἐναπολειφθείς· καί διότι μόνον ἐλειτούργησεν ὑπ' ἐμοῦ παρακληθείς εἰς τά Στουδίου, ὡς κοινός πρεσβύτερος καθαιρεθείς κατ' αὐτούς; Τόν γάρ ὑπ' αὐτοῦ Χριστοῦ καθαιρεθέντα καί τῶν θείων κανόνων μοιχοζεύκτην ἠθώωσαν· ἀνένοχον ἀποφηνάμενοι κατά πάντα καί συνιερουργόν αὐτοῖς ὄντα καί πρότερον. Τόν δέ ἀκαθαίρετον ἐκ κανόνων, καθαιρέσει ὑπέβαλον· ἔργῳ τόν λόγον αὐτῶν βεβαιούμενοι ὡς ἐξουσίαν ἔχειν τούς ἱεράρχας, κατά τό αὐτοῖς δοκοῦν, κεχρῆσθαι τοῖς κανόσιν. Ὅπερ ἐνεργοῦσιν εἰς τό ἀεί...» (Φατ. 48,132,90).

Ἐλησμόνησες ἐδῶ, π. Βασίλειε, νά ἀναφέρης στήν εἰσήγησί σου ὅτι δέν ἀπεκάλεσα αὐτούς τούς Ἁγίους μόνο θηρία, ἀλλά καί ρομπότ κατευθυνόμενα. Αὐτό ὅμως προφανῶς τό παρέλειψες, διότι θά ἀπεκαλύπτετο ἡ ἀπάτη καί διαστροφή πού κάνεις στά κείμενα, μέ σκοπό νά βγάλης τά συμπεράσματα πού ἐπιθυμεῖς. Νομίζω ὅμως ὅτι, ἄν σέ βαθμολογοῦσε κανείς στήν διαστρέβλωσι καί παρερμηνεία τῶν κειμένων, θά ἔπαιρνες ἀσφαλῶς ἄριστα, ἐφ’ ὅσον κατώρθωσες νά μᾶς παρουσιάσης, ἐμᾶς πού σεβόμεθα τούς Ἁγίους, σέ σημεῖο πού ὅ,τι λέγομε νά τό στηρίζουμε εἰς τήν διδασκαλία των, ὅτι τούς ὑβρίζομε καί τούς ἀποκαλοῦμε θηρία, ἐνῶ ἐσεῖς πού ἔχετε γράψει τήν διδασκαλία των στά παλαιότερα τῶν ὑποδημάτων σας, ἐσεῖς πού γιά νά στηρίξετε τίς θεωρίες σας ἀνιχνεύετε τά πρός ἀποφυγή παραδείγματα τῆς ἱστορίας, ἐσεῖς πού οὔτε στήν Ἁγία Γραφή θέλετε νά στηριχθῆτε γιά τήν νεοεποχίτικες θεωρίες σας, ἐσεῖς ὑποτίθεται ὅτι σέβεσθε τούς Ἁγίους, ἐνῶ ἐμεῖς τούς ὑβρίζομε. Ἄς κρίνουν οἱ ἀναγνῶστες τά κείμενα ἑκάστης πλευρᾶς καί ἄς ἀποκομίσει ἕκαστος τά συμπεράσματά του.

Ἀμέσως κατωτέρω μετά τήν ἀνάλυσι τοῦ χαρακτηρισμοῦ «θηρία», προκειμένου νά μήν μᾶς διαφύγη τῆς προσοχῆς καί μέ σκοπό νά ἀποκαλύψωμε ὅσο τό δυνατόν τίς βαθύτερες, κατά τήν γνώμη μας, προθέσεις σου ἀναφέρεις τά ἑξῆς: «Οἱ ζηλωτές δηλαδή, γιά νά δικαιολογήσουν τά σχίσματά τους, Σεβασμιώτατε, ἐπινόησαν μία ἀνύπαρκτη στήν Ἑκκλησιαστική Ἱστορία αἵρεση, τήν αἵρεση τοῦ μοιχειανισμοῦ, στόν ἀγώνα κατά τῆς ὁποίας στηρίζουν τόν δικό τους ἀγώνα».

Ὥστε λοιπόν, π. Βασίλειε, ἡ μοιχειανική αἵρεσις εἶναι ἐπινόησις τῶν Ζηλωτῶν γιά νά δικαιολογήσουν τά σχίσματά των! Εἰλικρινά πρώτη φορά συναντῶ τέτοια διαστροφή, ἡ ὁποία ἀκυρώνει μέ μία μονοκονδυλιά, τόσους ἀγῶνες, ἐξορίες, διωγμούς καί μαρτύρια Ἁγίων Πατέρων, ἐπειδή αὐτό ἐξυπηρετεῖ σήμερα τά σχέδια καί τήν αἵρεσι τοῦ Οἰκουμενισμοῦ. Καί νά σκεφθῆ κανείς ὅτι σᾶς ἐκάλεσε ὁ Ἀντιοικουμενιστής Ἐπίσκοπος Πειραιῶς γιά νά εἰσηγηθῆτε γιά ἕνα σοβαρώτατο θέμα πού ἀφορᾶ στήν καταπολέμησι τῆς παναιρέσεως τοῦ Οἰκουμενισμοῦ. Μετά λύπης μου λοιπόν διαπιστώνω, μετά τά ὅσα ἔχω ἐπισημάνει, ὅτι δέν θά μποροῦσε νά εὕρη μεγαλύτερο ὑπερασπιστή αὐτῆς τῆς παναιρέσεως τήν ὁποία ὑποτίθεται ὅτι καταπολεμᾶ.

Στό τέλος τῆς εἰσηγήσεώς σου ἀναφέρεις τά ἑξῆς γιά τήν αἵρεσι τοῦ Οἰκουμενισμοῦ: «Ἡ διδασκαλία καί τό παράδειγμα τῶν ἁγίων Πατέρων πού ἀναφέραμε μᾶς καθοδηγεῖ στό νά εἴμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί στό ζήτημα τῆς διακοπῆς τῆς κοινωνίας μέ τούς ἐκκλησιαστικῶς προϊσταμένους μας, καί μάλιστα σήμερα πού δέν κηρύσσεται ἐπίσημα κάποια αἵρεση, καμία αἵρεση».

Δέν κηρύσσεται λοιπόν σήμερα καμμία αἵρεσις, μολονότι οἱ Ἀντιοικουμενιστές γράφουν κατ’ ἐπανάληψι ὅτι κηρύσσεται αἵρεσις, οἱ δέ ὑπεύθυνοι τοῦ γραφείου ἐπί τῶν Αἱρέσεων τῆς Μητροπόλεως Πειραιῶς ἔχουν καθορίσει καί τήν πορεία της, τήν ἐξέλιξί της, τό σημεῖο πού σήμερα εὑρίσκεται καί τόν τελικό σκοπό της, ἁπλῶς περιμένουν ἀφελῶς νά καταδικασθῆ ἡ αἵρεσις αὐτή πού κηρύσσεται γυμνῇ τῇ κεφαλῇ πρῶτα Συνοδικά, προκειμένου ν’ ἀποτειχισθοῦν.

Καί λίγο πρίν ἀναφερθῆ ὁ π. Βασίλειος Παπαδάκης στήν ἀποτείχισι τοῦ ὁσίου Θεοδώρου τοῦ

Δευτέρα 2 Μαρτίου 2015

Ποιος λύκος θὰ ἀποκάλυπτε ποτὲ στὰ πρόβατα ὅτι εἶναι λύκος;

ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

ΚΡΙΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΣ του π. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΠΑΠΑΔΑΚΗ, Γ΄ Μέρος