Τετάρτη 24 Μαΐου 2017

Το νέο βιβλίο για το Ημερολογιακό: "Ου βουλόμεθα ζην ψευδολογούντες". Του κ. Ιωάννη Ρίζου

(Β΄ μέρος)

Πρόκειται για μια νέα θαυμάσια μελέτη τοῦ κ. Ἰωάννη Ρίζου.

Ὅπως ὁ ἴδιος σημειώνει:

«η μελέτη αυτή επικεντρώνεται με ουσιαστική ιστορική τεκμηρίωση στα καίρια σημεία του προβλήματος της εορτολογικής ασυμφωνίας που εμφανίστηκε ανά τους αιώνες μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Παρουσιάζεται ο τρόπος που αντιμετωπίστηκε αυτή η ασυμφωνία με αποκορύφωμα το ημερολογιακό Σχίσμα του 1924».

Πιστεύουμε, ὅσοι μελετήσουν τὰ νέα στοιχεῖα ποὺ παραθέτει ὁ συγγραφέας, νὰ ἀντιληφθοῦν ὅτι τὸ Ἡμερολόγιο, παρ’ ὅτι κακῶς εἰσήχθη, δὲν ἀποτελεῖ δόγμα, οὔτε ἅπτεται κάποιου δόγματος. Σὲ καιρὸ Παναιρέσεως ἐσχατολογικῆς (ὅπως ἔχει χαρακτηρισθεῖ ὁ Οἰκουμενισμός), ὅσοι θέλουν νὰ εἶναι Ὀρθόδοξοι καὶ νὰ πολεμήσουν τὴν Παναίρεση, πρέπει νὰ εἶναι ἑνωμένοι στὴν Πίστη, ἀφήνοντες μὴ δογματικὰ θέματα γιὰ ἀργότερα.

«Π.Π.»

«Οὐ βουλόμεθα ζῆν ψευδολογοῦντες»

Τοῦ κ. Ἰωάννη Ρίζου

Β΄ μέρος

4. Το "άγιο" Ιουλιανό ημερολόγιο

Ένας από τους πρωτεργάτες της απόσχισης εξαιτίας της ημερολογικής-εορτολογικής μεταβολής, και ηγέτης του εορτολογικού αγώνα, ο πρώην επίσκοπος Φλωρίνης Χρυσόστομος Καβουρίδης, αποδίδει στο Ιουλιανό ημερολόγιο «τον φωτοστέφανον», και το ονομάζει «προπύργιον ακαθαίρετον της ορθοδόξου πίστεως και λατρείας»,^{^[1]} που «υπερασπίζει [το ημερολόγιο] την ανεξαρτησία της ορθοδόξου Εκκλησίας από την παπική απολυταρχία».^{^[2]} Κατ΄ αυτόν, το ημερολόγιο είναι τόσο σημαντικό που σχετίζεται ακόμα και με την χριστιανική ηθική.^{^[3]} Αιτία της σχεδόν αγιοποίησης του Ιουλιανού ημερολογίου είναι, ότι πιστεύει πως οι θεοφόροι Πατέρες της Α΄ Οικουμενικής συνέδεσαν την ημέρα εορτής του Πάσχα με την ισημερία που ίσχυε τότε, αυτήν δηλαδή της 21^ης Μαρτίου. Θεώρησε έτσι ότι, οι άγιοι Πατέρες συνέδεσαν οριστικά και αμετάκλητα τον εορτασμό του Πάσχα με το Ιουλιανό ημερολόγιο. Την ίδια άποψη ακολουθούν και οι νεότεροι παλαιοημερολογίτες^{^[4]}, αναφέροντας συχνά ότι το Ιουλιανό αντιπροσωπεύει την «Πατροπαράδοτη θεία τάξη των εορτών, νηστειών, τυπικών κλπ.».^{^[5]} Θεωρώντας λοιπόν αγκιστρωμένη την εορτή του Πάσχα με την τότε ισημερία^{^[6]} του Ιουλιανού ημερολογίου, ο Χρ. Καβουρίδης και οι συν αυτώ^{^[7]} κατέληξαν πως κάθε ημερολογιακή μεταβολή θίγοντας τις αποφάσεις της Α΄ Οικουμενικής, θίγει [συγχρόνως] και το Δόγμα της ενότητας, της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας.^{^[8]} «Και τούτο διότι το Δόγμα της ενότητος της Εκκλησίας δεν έγκειται μόνον εις την ταυτότητα της πίστεως και της θ. λατρείας, αλλά και εις την ταυτόχρονον και ομοιόμορφον βίωσιν και έκφανσιν αυτής»^{^[9]}… «Δια της εν έτει 1924 επελθούσης ημερολογιακής μεταβολής διεφθάρη το ιερόν πηδάλιον και ενηργήθη ιεροσυλία και βλασφημία του Αγ. Πνεύματος, του όλου ζητήματος αναγομένου πλέον εις την περιοχήν όχι της ακριβείας ή της οικονομίας αλλά της σωτηρίας».^{^[10]}

Βέβαια, ο άγιος Νικόδημος στην ερμηνεία του Ζ΄ Αποστολικού κανόνα, στην πρώτη υποσημείωση δείχνει να έχει αντιδιαμετρικά αντίθετη θέση λέγοντας: «Το να κάνει τις το Πάσχα μετά της 21^ην Μαρτίου ως κάμνομεν εμείς οι Γραικοί ή μετά την 11^ην Μαρτίου ως κάμνουν οι Λατίνοι δεν είναι έγκλημα. Το να σχίση όμως την Εκκλησίαν είναι αμάρ-τημα ασυγχώρητον». Όμως τελικά, αποτέλεσμα των θέσεων των παλαιοημερολογιτών ήταν να κηρύξουν σχισματική την Εκκλησία της Ελλάδος^{^[11]} και φυσικά όσους την ακολουθούν. Για να δούμε όμως αναλυτικότερα αν τα παραπάνω τα επικυρώνει η ιστορία της Εκκλησίας.

Οι χριστιανοί των πρώτων αιώνων χρησιμοποιούσαν κατά τόπους τρία πολύ διαφορετικά μεταξύ τους ημερολόγια. Το Ρωμαϊκό, το Ελληνικό, και το Αιγυπτιακό. Στα ελληνικά ή ελληνόφωνα μέρη χρησιμοποιούσαν το ημερολόγιο του Μ. Αλεξάνδρου, το Μακεδονικό μέχρι τα χρόνια του Βυζαντινού αυτοκράτορα Ηρακλείου (610-641 μ.Χ.). Γι᾿ αυτό και ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος (345 - 407) στην ομιλία του Εις το Γενέθλιον του Χριστού^{^[12]} μετράει τους δώδεκα μήνες του έτους με τα μακεδονικά ονόματα τους (Δίος, Απελλαίος, Αυδηναίος κ.λ.π). Όμως οι μήνες των τριών ημερολογίων δεν συνέπιπταν ακριβώς μεταξύ τους· λ.χ. στο μακεδονικό ημερολόγιο οι 11 μήνες είχαν από 30 ημέρες και ο τελευταίος, ο Υπερβερεταίος είχε 35 μέρες. Το ημερολόγιο αυτό σε 120 χρόνια έχανε έναν μήνα! Αυτό το πολύ ατελές ημερολόγιο χρησιμοποιούν κι άλλοι Πατέρες όπως ο συγγραφέας του Πασχάλιου Χρονικού (γράφτηκε γύρω στο 600 μ.Χ.). Η ελληνόγλωσση εκκλησία χρησιμοποιούσε αυτό το ημερολόγιο μέχρι τα χρόνια του Μ. Φωτίου (9^ος αι.). Μετά το 641 μ.Χ. μερικοί και μετά το 900 μ.Χ. όλοι, άρχισαν να χρησιμοποιούν το Ρωμαϊκό Ιουλιανό.

Δεν είναι αλήθεια αυτό που γράφεται από τους παλαιοημερολογίτες ότι η Α΄ Οικουμενική θέσπισε να εορτάζεται το Πάσχα με το Ιουλιανό ημερολόγιο. Ο Μ. Αθανάσιος σύνεδρος και πρωταγωνιστής της Α΄ Οικουμενικής, στις Εορταστικές Επιστολές του, τις οποίες έστελνε επί 45 χρόνια (328-373) στις εκκλησίες για την ημερομηνία εορτασμού του Πάσχα πάντα έγραφε: «Εσείς που είστε σε εκείνες τις χώρες θα το εορτάσετε στις τόσες του μηνός του δικού σας ημερολογίου, και εσείς που είστε σε εκείνες τις χώρες θα το εορτάσετε στις τόσες του μηνός του δικού σας ημερολογίου…κ.λ.π.». Και ο ίδιος όταν ήταν στην Αλεξάνδρεια το εόρταζε στις τόσες του μηνός Φερμουθί του Αιγυπτιακού ημερολογίου, ενώ όταν ήταν εξόριστος στη Γαλλία, το εόρταζε στις τόσες Απριλίου του λατινικού ημερολογίου. Διέφεραν δε τα ημερολόγια πάρα πολύ ακόμα και στον αριθμό των ημερών του έτους και των μηνών.^{^[13]}

Πρίν την Α΄ Οικουμενική Σύνοδο.

Το 150 μ.Χ. ο άγιος Πολύκαρπος (επίσκοπος Σμύρνης), μεταβαίνει στην Ρώμη και συναντά τον Πάπα Ανίκητο για να συζητήσουν την επίλυση του ζητήματος του κοινού εορτασμού του Πάσχα. Οι δύο άγιοι Πατέρες δεν συμφώνησαν γιατί ο μεν Πολύκαρπος έλεγε ότι για τον χρόνο εορτασμού του Πάσχα τηρεί την διδασκαλία που παρέλαβε από τον μαθητή του Κυρίου άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο άλλα και από τον Απόστολο Φίλιππο.^{^[14]} Ο Ανίκητος έλεγε κι αυτός, ότι κρατά την διδασκαλία που παρέλαβε από τους Αποστόλους Πέτρο και Παύλο. Οι δύο Πατέρες ενώ έφτασαν σε αδιέξοδο συλλειτούργησαν ειρηνικά και αποχωρίστηκαν. Σαράντα χρόνια αργότερα, το 198 μ.Χ., και ενώ η διαφωνία δεν είχε επιλυθεί, ο Πάπας Βίκτωρας αποπειράθηκε να διακόψει την εκκλησιαστική κοινωνία με τον τότε επίσκοπο Σμύρνης Πολυκράτη και την τοπική εκκλησία της Μικράς Ασίας για το ίδιο λόγο, αυτόν δηλαδή του διαφορετικού χρόνου στον εορτασμό του Πάσχα.

Ο άγιος Ειρηναίος επίσκοπος στη Γαλλία, επενέβηκε νουθετώντας τον Βίκτωρα να μη προβεί σε διακοπή της κοινωνίας και έτσι αποφεύχθηκε το κακό.^{^[15]} Παρόλη αυτήν την εκκρεμότητα και διαφωνία για τον κοινό εορτασμό, οι άγιοι της εποχής δεν είδαν κάποια δογματική ανατροπή της ενότητας. Δεν προέκριναν δηλαδή την διακοπή της κοινωνίας μεταξύ τους επειδή δεν έβλεπαν ότι υπάρχει κίνδυνος για την Πίστη και την σωτηρία. Η αιτία αυτής της διαφοροποίησης στην ημέρα εορτασμού του Πάσχα ήταν ο διαφορετικός αστρονομικός τρόπος υπολογισμού κι όχι θεολογικής ή εκκλησιολογικής φύσεως διαφωνία.^{^[16]} Αυτή η διαφοροποίηση του υπολογισμού ακόμα και το 326 μ.Χ. δηλαδή την επομένη χρονιά της Α΄ Οικουμενικής προκάλεσε διαφορά 8 ημερών στην ημέρα εορτασμού του Πάσχα σε Ανατολή και Δύση, ενώ το 387 η διαφορά έφτασε τις 5 εβδομάδες!^{^[17]}

Τρείς αιώνες περίπου μετά την Θεία Ανάσταση του Κυρίου μας (μέχρι το 325 μ.Χ.), η Εκκλησία πορεύθηκε χωρίς κοινή συμφωνία για τον χρόνο εορτασμού του Πάσχα, αλλά συνεπώς και χωρίς πάντα κοινό εορτολόγιο. Σε αυτά τα χρόνια ο αμπελώνας του Κυρίου μας φωταγωγήθηκε από χιλιάδες θεόπτες Πατέρες, ποτίστηκε από τα ζωογόνα ύδατα της Πατερικής διδασκαλίας και κοσμήθηκε από την πορφύρα των αιμάτων ένδεκα περίπου εκατομμυρίων αγίων Μαρτύρων και Ομολογητών της Πίστεως στους σκληρότατους διωγμούς. Η απουσία του κοινού εορτολογίου, κοινού εορτασμού του Πάσχα, και η χρήση διαφόρων ασύμφωνων μεταξύ τους ημερολογίων δεν εμπόδισε να σωθούν «οι θέλοντες σωθήναι».

Μετά την Α΄ Οικουμενική.

Η Σύνοδος της Νικαίας αποδέχθηκε τον Αλεξανδρινό τρόπο υπολογισμού για την εύρεση κοινής ημέρας εορτασμού του Πάσχα. Όμως στην πραγματικότητα αυτή η συμφωνία δεν εφαρμόζονταν παρά μόνο σποραδικά επί σχεδόν 3 αιώνες !

Πασχάλιος πίνακας. Είναι εκείνος ο Πίνακας, ο οποίος καταγράφει τις διάφορες ημερομηνίες των κινητών

Ο αιρετικός Πατριάρχης, εγγυητής της ενότητος. Ασφαλώς, αλλά της νέας "Εκκλησίας"!

Δημητριάδος Ιγνάτιος:

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης εγγυητής

της ενότητας ολοκλήρου της Ορθοδοξίας

–Δεν θα πρέπει να ταυτίσουμε τον κάθε μουσουλμάνο με τον τζιχαντιστή.

–Τι είπε για τον διαχωρισμό Κράτους-Εκκλησίας

Στηλίτευσε τον θρησκευτικό φανατισμό με αφορμή το τρομοκρατικό χτύπημα στο Μαντσεστερ ο Μητροπολίτης Δημητριάδος Ιγνάτιος σε τηλεοπτική του συνέντευξη.
Ο Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιος

"Και ταύτα έδει ποιήσαι κακείνα μη αφιέναι"!

Ἐπέστρεψε ἀπό τό δεκαήμερο ταξίδι του στήν Πενσυλβάνια τῶν Ἡνωμένων Πολιτειῶν Ἀμερικῆς ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱερόθεος, ὅπου παρέδωσε ὡς καθηγητής τοῦ Διδακτορικοῦ Προγράμματος Ὀρθοδόξων Σπουδῶν (PhD Program in Orthodox Studies, The Antiochian Orthodox Institute, Antiochian House of Studies), ἐντατικά μαθήματα Πατρολογίας σέ ὑποψηφίους διδάκτορες.
Τό καθημερινό πρόγραμμα περιελάμβανε τέσσερεις ὧρες παραδόσεων, τό πρωΐ, τρεῖς παρουσιάσεις ἐργασιῶν καί σχολιασμό

«Χριστός Ανέστη» «Αληθώς Ανέστη»

Πηγή

Η Ανάσταση από μία άλλη σκοπιά

π. Συμεών Κραγιοπούλου

Απόψε, απόδοση της εορτής της Αναστάσεως, είναι μια καλή ευκαιρία να δούμε το θέμα της Αναστάσεως του Κυρίου και από μια άλλη σκοπιά και να προσπαθήσουμε να πούμε αυτή την ώρα ο,τι ο Κύριος δώσει και ο,τι μας φωτίσει.
Όλα είναι δικά του. Η Εκκλησία είναι δική του, οι πιστοί είναι δικοί του, όλοι μας είμαστε δικοί του και οι εορτές είναι δικές του. Εκείνος δίνει τη Χάρι, εκείνος δίνει το φως, τον φωτισμό, εκείνος δίνει τη δύναμη, εκείνος αποκαλύπτει την αλήθειά του. Εκείνος κάνει τα πάντα, για να σωθούμε. Κάνει τα πάντα, για να μας κάνει πολίτες της ουρανίου βασιλείας του, αρχίζοντας βέβαια από δω, από τον κόσμο αυτό.

Και ακριβώς ευθύς εξαρχής να τονίσουμε αυτό το θέμα. Ο Κύριος έκαμνε λόγο στους μαθητάς του για την Ανάστασή του –μιλούσε για τα πάθη του βέβαια, αλλά πάντοτε τελείωνε με την Ανάστασή του– ότι την τρίτη ημέρα θα αναστηθεί, και αυτό αντί να έρχεται, φαινόταν να μακραίνει. Και σχεδόν και οι μαθηταί του δεν πίστευαν, δεν καταλάβαιναν καλά-καλά τι θα γίνει, και ότι θά ‘ρθει η ώρα της Αναστάσεως. Και πέρασαν, όπως γνωρίζουμε, μεγάλο πειρασμό τις ημέρες, θα λέγαμε, της Μεγάλης Εβδομάδος, τις ημέρες που προηγήθηκαν της Αναστάσεως, τις ημέρες που ο Κύριος πια για τελευταία φορά ανέβηκε στα Ιεροσόλυμα, για να πάθει, εν γνώσει του ότι θα πάθει. Μιλούσε λοιπόν ο Κύριος για όλα αυτά που θα προηγούνταν, και ότι στο τέλος θα αναστηθεί, και δεν φαινόταν ότι θα γίνει, αλλά έγινε, έγινε.
Πέρασε από πολλά εμπόδια, πέρασε από πολλές δυσκολίες ο Κύριος, τρόπον τινά έδειξαν τα πράγματα ότι απέτυχε το έργο του. Κι όμως ο Κύριος απέθανε και ανέστη. Όπως σ’ αυτή την περίπτωση ή, αν θέλετε, στη μοναδική αυτή περίπτωση του Κυρίου, που εγίνετο λόγος περί Αναστάσεως και δεν εφαίνετο Ανάσταση, καθώς δεν εφαίνοντο και όλα τα παθήματα που θα προηγούνταν της Αναστάσεως, και όταν εφάνησαν, ακόμη περισσότερο συνετέλεσαν, ώστε να μην ελπίζουν στην Ανάσταση, κι όμως ο Κύριος ανεστήθη, η Ανάσταση ήρθε. Έτσι –παρακαλώ να το προσέξουμε και να το καταλάβουμε καλά– σ’ αυτόν τον κόσμο εδώ, ενόσω ζούμε, άσχετα τι θα μας συμβεί, άσχετα από πού θα περάσουμε, πόσο θα απογοητευθούμε, άσχετα πόσο θα ελπίσουμε, πόσο θα κινδυνεύσουμε, τελικά και η δική μας η ανάσταση, όσο μπορεί να γίνει στον άνθρωπο κατά χάριν, γίνεται σ’ αυτόν τον κόσμο. Θα συμβεί σ’ αυτόν τον κόσμο, ενόσω είμαστε ακόμη σ’ αυτόν τον κόσμο.
Ο Κύριος ανέστη και ανελήφθη στους ουρανούς. Και κάθε πιστός, άσχετα από πού θα περάσει, θα αναστηθεί σ’ αυτόν τον κόσμο και όταν έρθει η ώρα του, θα ανέλθει στους ουρανούς. Μαζί με τον Χριστό πορεύεται ο πιστός· με τον Χριστό, τρόπον τινά, μπήκε μέσα στην κολυμβήθρα, με τον Χριστό βγήκε από την κολυμβήθρα, με τον Χριστό πορεύεται σ’ όλη του τη ζωή, με τον Χριστόν πάσχει, κινδυνεύει, αποθνήσκει, με τον Χριστό ανίσταται και με τον Χριστό αναλαμβάνεται στους ουρανούς.
Ούτε να διανοηθούμε ότι ο Κύριος δεν ήταν αναμάρτητος. Αναμάρτητος ήταν. Όμως μπαίνει μέσα στην αμαρτία του ανθρωπίνου γένους και αποθνήσκει, για να θανατωθεί η αμαρτία και να λυτρωθούν οι άνθρωποι από την αμαρτία, να συγχωρηθούν και να αγιασθούν. Αναμάρτητος είναι ο Κύριος, αλλά περνάει μέσα απ’ όλα, σαν να είναι αυτός ο αμαρτωλός, ενώ είναι αναμάρτητος. Και σταυρώνεται τελικά όχι για άλλο λόγο, αλλά φέρει τις αμαρτίες όλων και οδυνάται πάνω στον Σταυρό, κατά τον προφήτη Ησαΐα, ακριβώς για τις αμαρτίες όλων, ενώ είναι αναμάρτητος. Και έτσι θανατώνεται το σώμα της αμαρτίας.
Ενώ λοιπόν ο Κύριος είναι απολύτως-απολύτως υπάκουος στον ουράνιο Πατέρα, απολύτως υπάκουος, όμως μαθαίνει τρόπον τινά την υπακοή αυτή μέσα από τα παθήματα. Με την έννοια ότι δείχνει την υπακοή του –που έτσι κι αλλιώς είναι υπάκουος και τη δείχνει αυτή την υπακοή του– όχι χωρίς δυσκολίες και περνώντας καλά, αλλά καθώς παθαίνει όσα παθαίνει.
Και γίνεται αυτό ακριβώς για να το καταλάβουμε καλά-καλά εμείς, ότι, αφού ο Κύριος που είναι αναμάρτητος, αλλά χάριν ημών παθαίνει και μαθαίνει έτσι την υπακοή, εμείς δεν μπορούμε από άλλον δρόμο να πάμε στη σωτηρία· κι έτσι ο θάνατος του Κυρίου να γίνει και δικός μας θάνατος και η υπακοή του Κυρίου να γίνει και δική μας υπακοή και η Ανάσταση του Κυρίου να γίνει και δική μας ανάσταση. Δεν μπορούμε να πάμε από άλλον δρόμο, αλλά θα πάμε από τον δρόμο αυτόν, των παθημάτων.
Καλούμεθα κι εμείς να πάθουμε, να περάσουμε από τον ίδιο δρόμο, να περάσουμε από τα ίδια παθήματα, που αν περάσουμε μόνοι μας, ουδέ έναν καρπό θα έχουμε. Δεν θα έχουμε σωτηρία, δεν θα συγχωρηθούν οι αμαρτίες μας. Τις αμαρτίες μας τις συγχωρεί ο Κύριος. Την ψυχή μας την ανασταίνει ο Κύριος, την ψυχή μας τη σώζει ο Κύριος, αλλά καθώς και εμείς θα πάθουμε όπως εκείνος και θα μάθουμε όπως εκείνος την υπακοή, μέσα απ’ αυτά που θα πάθουμε.

Από το βιβλίο: π. Συμεών Κραγιοπούλου, «Σταυροαναστάσιμα», Πανόραμα Θεσσαλονίκης, 1998, σελ. 260.