Κατηχησεις αγ. Θεοδώρου Στουδίτου
Ἡ ἁγία Ἐκκλησία μας ἔχει καθιερώσει στό τυπικό της κατά τήν εὐλογημένη περίοδο τοῦ Τριωδίου νά ἀναγιγνώσκονται κατά τήν διάρκεια τῶν Ὡρῶν οἱ Κατηχήσεις τοῦ ὁσίου Πατρός ἡμῶν Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου (κυρίως στίς ἱερές μονές). Κάποια ἀπὸ τὰ κείμενα αὐτὰ ἀπό διάφορες κατηχήσεις τοῦ ἁγίου Θεοδώρου (μέ τήν μετάφρασή τους) ἀρχίζουμε νὰ παραθέτουμε ἀπὸ σήμερα.
ΚΑΤΗΧΗΣΕΙΣ ΑΓΙΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΤΟΥ ΣΤΟΥΔΙΤΟΥ
(ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΤΗΧΗΣΙΣ)
«Ἕως ἐσμέν ἐνταῦθα, ἑαυτούς ἀποκαθάρωμεν
τῷ πυρί τοῦ φόβου τοῦ Θεοῦ»ΚΑΤΗΧΗΣΙΣ 1.
Τί λοιπόν ὠφελεῖ τῷ σκληρευομένῳ ἡ σκληρότης καί τῷ ἀπειθεῖ ἡ ἀπείθεια καί τῷ δυσηκόῳ ἡ δυσηκοΐα καί τῷ ὑπερηφάνῳ ἡ ὑπερηφάνεια; Ἤ οὐχί θησαυρίζει ἑαυτῷ «ὀργήν ἐν ἡμέρᾳ ὀργῆς καί δικαιοκρισίας Θεοῦ καί ἀποκαλύψεως»; ἤ οὐχί ἔοικε τό ἔργον αὐτοῦ ξύλοις καί χόρτοις καί καλάμοις, καί πληροῦται ἐν αὐτῷ (τό) «εἴ τινος τό ἔργον κατακαήσεται, ζημιωθήσεται· αὐτός δέ σωθήσεται, οὕτως δέ ὡς διά πυρός»; Καί γάρ ἐν τῷ μέλλοντι αἰῶνι τῷ κολαστικῷ πυρί ἀποκαθαρθησόμεθα τῆς ὑλώδους κακίας· μενοῦμεν δέ εἰς τό ἀεί καιόμενοι καί μή κατακαιόμενοι, ἐνορῶντες τήν δόξαν τῶν ἁγίων καί ἐφιέμενοι ταύτης καί ἀποστερούμενοι, καί διά τοῦτο ὀδυρόμενοι καί καταθρηνούμενοι ἀνόνητα καί ἀνήνυτα. Μή οὗν φθάσῃ τις ἡμῶν, τέκνα, εἰς τό μέτρον τοῦτο, μηδέ εἰς τήν στάσιν ταύτην· ἀλλ’ ἕως ἐσμέν ἐνταῦθα, ἑαυτούς ἀποκαθάρωμεν τῷ πυρί τοῦ φόβου τοῦ Θεοῦ, ἵνα τῆς μελλούσης φλογός ἀπείρατοι διαμείνωμεν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἡμῶν, ᾦ ἡ δόξα καί τό κράτος σύν τῷ Πατρί καί τῷ ἁγίῳ Πνεύματι,νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Μ Ε Τ Α Φ Ρ Α Σ Η
Τί ὠφελεῖ λοιπόν στόν σκληρό ἡ σκληρότητα, στόν ἀπείθαρχο ἡ ἀπείθεια, στόν βαρύκοο ἡ βαρυκοΐα καί στόν ὑπερήφανο ἡ ὑπερηφάνεια; Ἤ μήπως δέν ἀποταμιεύει γιά τόν ἑαυτό του «ὀργή γιά τήν ἡμέρα τῆς ὀργῆς καί δίκαιης κρίσης καί ἀποκάλυψης τοῦ Θεοῦ»; Ἤ μήπως δέν μοιάζει τό ἔργο του μέ ξύλα καί χόρτα καί καλάμια, ὁπότε θά ἐκπληρωθεῖ σ’ αὐτόν τό «ἐάν τό ἔργο κάποιου καεῖ, θά τιμωρηθεῖ, ἐνῶ αὐτός θά σωθεῖ, ἀλλά μέ τέτοιο τρόπο, ὅπως σώζεται κανείς ἀπό πυρκαϊά»; Γιατί στόν μελλοντικό κόσμο θά καθαρισθοῦμε μέ τή φωτιά τῆς κολάσεως ἀπό τήν ὑλική κακία μας, καί θά μείνουμε στήν κατάσταση τοῦ νά καιόμαστε αἰώνια, ἀλλά χωρίς νά κατακαιόμαστε, βλέποντας τή δόξα τῶν ἁγίων καί ἐπιθυμώντας την, ἀλλά θά τήν στερούμαστε, καί γι’ αὐτό θά κλαῖμε καί θά θρηνοῦμε ἀνώφελα. Νά μή φθάσει λοιπόν κανείς μας, παιδιά μου, στό μέτρο αὐτό καί στήν κατάσταση ἐκείνη. Γι’ αὐτό, ὅσο εἴμαστε ἐδῶ, ἄς καθαρίσουμε τούς ἑαυτούς μας μέ τή φωτιά τοῦ φόβου τοῦ Θεοῦ, ὥστε νά μή γνωρίσουμε τή μελλοντική φλόγα, μέ τή βοήθεια τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, στόν ὁποῖο ἀνήκει ἡ δόξα καί ἡ δύναμη, μαζί μέ τόν Πατέρα καί ἅγιο Πνεῦμα, τώρα καί πάντοτε καί στούς αἰῶνες τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
(Φιλοκαλία 18, Θεοδώρου Στουδίτου Λόγοι, Κατηχήσεις, σελ. 309).