Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, Περί ενότητος, φθονερού και δίψυχου πιστού, περί πίστεως και επιγνώσεως!

Ἑρμηνευτικὰ σχόλια στὸ σημερινὸ Ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα

Ἡ ἀπωλεσθεῖσα ἑνότητα τῶν Ὀρθοδόξων ἐν καιρῷ τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, μεγάλο ἁμάρτημα, ποὺ εὐνοεῖ τὴν ἐξάπλωση τῆς Παναιρέσεως!

«Καὶ μήτε κατὰ τὰ δόγματα νὰ διαφερώμεθα, μήτε κατὰ τὴν ζωὴν καὶ τὰ ἔργα νὰ ἔχωμεν σχίσματα ἀναμεταξύ μας».

(Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου)

Ἑρμηνεία εἰς τὴν Πρὸς Ἐφεσίους Ἐπιστολήν (κεφ. δ΄12-14)

«Πρὸς τὸν καταρτισμὸν τῶν ἁγίων εἰς ἔργον διακονίας, εἰς οἰκοδομὴν τοῦ σώματος τὸν Χριστοῦ».

Βλέπεις, ὦ ἀναγνῶστα, πόσον εἶναι τὸ ἀξίωμα τοῦ κάθε χριστιανοῦ; Ὁ καθ’ ἕνας, λέγει, καταρτίζει τὸν ἄλλον, ὁ καθ’ ἕνας διακονεῖ  εἰς τὴν οἰκοδομὴν τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, ἤτοι τῆς ἐκκλησίας. Ὥστε τί λυπῆσαι ἐσὺ χριστιανὲ πὼς ἔλαβες μικρότερον χάρισμα; Ἰδοὺ καὶ ἐσὺ χρησιμεύεις εἰς τὸν καταρτισμὸν τῶν ἁγίων, ἤγουν εἰς τὴν ὠφέλειαν καὶ τελειότητα τῶν χριστιανῶν. Βλέπε λοιπὸν ἀδελφὲ καὶ πρόσεχε, μήπως λαμβάνοντας χάρισμα, διὰ νὰ οἰκοδομῇς τοὺς ἄλλους σου ἀδελφούς, ἔπειτα φθονώντας ἐκείνους, ὅπου ἔχουν τὰ μεγαλύτερα χαρίσματα, ἐκ τούτου ἀπολέσῃς τὸν ἑαυτόν σου.

Ἔπειτα καὶ τοῦτο στοχάσου, ὅτι ἂν καὶ ὁ ἄλλος ἔλαβε μεγαλύτερον χάρισμα ἀπὸ τὸν Θεὸν διὰ τὴν ὠφέλειαν τῶν χριστιανῶν, πλὴν καὶ ὁ κόπος καὶ ἡ διακονία ὁποῦ ἔκαμεν εἶναι μεγαλυτέρα. Ἀκολούθως δὲ καὶ ἡ κόλασις εἶναι μεγαλυτέρα εἰς αὐτόν, ἐὰν δὲν μεταχειρισθῇ καλῶς τὸ τοιοῦτον χάρισμα ὁποῦ τοῦ ἐδόθη. Καὶ κατὰ ἄλλον δὲ τρόπον· Πῶς δὲν εἶναι σατανικὸν πάθος αὐτό, ὁποῦ ἐσὺ πάσχεις, δηλαδὴ τὸ νὰ φθονῇς τὸν ἔχοντα τὸ μεγαλύτερον χάρισμα ἀδελφόν σου, ὁ ὁποῖος καταρτίζει καὶ οἰκοδομεῖ τὸ σῶμα καὶ τὴν ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ; Ἀντιχρίστου γὰρ καὶ ἀντιθέου εἶναι γέννημα ὁ τοιοῦτος φθόνος.

Μέχρι καταντήσωμεν οἱ πάντες εἰς τὴν ἑνότητα τῆς πίστεως καὶ τῆς ἐπιγνώσεως τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ.

Ἕως πότε, λέγει, πρέπει νὰ ἐργάζωνται καὶ νὰ κοπιάζουν καὶ νὰ οἰκοδομοῦν τοὺς χριστιανούς, ἐκεῖνοι ὅπου ἔλαβον χαρίσματα; ἕως ὅτου νὰ φθάσωμεν ὅλοι εἰς τὴν ἑνότητα τῆς πίστεως, ἤτοι ἕως ὅτου νὰ ἀποδειχθῶμεν ὅλοι πὼς ἔχομεν μίαν καὶ τὴν αὐτὴν πίστιν. Καὶ μήτε κατὰ τὰ δόγματα νὰ διαφερώμεθα, μήτε κατὰ τὴν ζωὴν καὶ τὰ ἔργα νὰ ἔχωμεν σχίσματα ἀναμεταξύ μας. Τότε γὰρ θέλει γένῃ ἡ ἀληθινὴ ἕνωσις τῆς πίστεως, καὶ τότε θέλομεν γνωρίσομεν τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ, ὅταν καὶ εἰς τὰ δόγματα εἴμεθα ὀρθόδοξοι, καὶ τὸν σύνδεσμον φυλάττωμεν τῆς ἀγάπης, ἡ ὁποία ἀγάπη εἶναι ὁ Χριστός.

Καὶ ὁ Οἰκουμένιος δὲ λέγει, ὅτι τοῦτό ἐστιν ἐπίγνωσις τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, τὸ μὴ διαφωνεῖν

Επιστολαί, Ηρακλειανώ αιρετικώ, Αγίου Γρηγορίου Νύσσης

Ἁγίου Γρηγορίου Νύσσης

Ἐπιστολαί. Ἡρακλειανῷ αἱρετικῷ

Ὁ τῆς ὑγιαινούσης πίστεως λόγος τοῖς εὐγνωμόνως τὰς θεοπνεύστους φωνὰς παραδεχομένοις ἐν τῇ ἁπλότητι τὴν ἰσχὺν ἔχει καὶ οὐδεμιᾶς λόγου περινοίας εἰς παράστασιν τῆς ἀληθείας προσδεῖται, αὐτόθεν ὢν ληπτὸς καὶ σαφὴς ἐκ τῆς πρώτης παραδόσεως, ἣν ἐκ τῆς τοῦ κυρίου φωνῆς παρελάβομεν ἐν τῷ λουτρῷ τῆς παλιγγενεσίας τὸ τῆς σωτηρίας μυστήριον παραδόντος· Πορευθέντες γάρ, φησί, μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ πατρὸς καὶ τοῦ υἱοῦ καὶ τοῦ ἁγίου πνεύματος, διδάσκοντες τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν· διαιρῶν γὰρ εἰς δύο τὴν τῶν Χριστιανῶν πολιτείαν, εἴς τε τὸ ἠθικὸν μέρος καὶ εἰς τὴν <τῶν> δογμάτων ἀκρίβειαν, τὸ μὲν σωτήριον δόγμα ἐν τῇ τοῦ βαπτίσματος παραδόσει κατησφαλίσατο, τὸν δὲ βίον ἡμῶν διὰ τῆς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν αὐτοῦ κατορθοῦσθαι κελεύει.

Ἀλλὰ τὸ μὲν κατὰ τὰς ἐντολὰς μέρος, ὡς μικροτέραν φέρον τῇ ψυχῇ τὴν ζημίαν, ἠφείθη παρὰ τοῦ διαβόλου ἀπαρεγχείρητον· ἐπὶ δὲ τοῦ κυριωτέρου καὶ μείζονος ἡ πᾶσα γέγονε τοῦ ἀντικειμένου σπουδή, τοῦ παρατραπῆναι τῶν πολλῶν τὰς ψυχὰς εἰς τό, μηδὲ εἴ τι διὰ τῶν ἐντολῶν κατορθωθῇ, κέρδος εἶναι, τῆς μεγάλης καὶ πρώτης ἐλπίδος ἐν τῇ περὶ τὸ δόγμα πλάνῃ τοῖς ἀπατηθεῖσι μὴ συμπαρούσης. διὰ τοῦτο συμβουλεύομεν τῆς ἁπλότητος τῶν πρώτων ῥημάτων τῆς πίστεως μὴ ἀποχωρεῖν τοὺς ἀντιποιουμένους τῆς ἑαυτῶν σωτηρίας, ἀλλὰ παραδεχομένους ἐν τῇ ψυχῇ πατέρα

Οι αιρετικοί τότε (και τώρα οι Οικουμενιστές), παίρνουν «τα υψηλά δόγματα» και τα κατάντησαν «χοιρώδη νοήματα»!

ΑΠΟ ΛΟΓΟ

 ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ

 ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ

 ΝΥΣΣΗΣ

Ἕνας ἀκόμα  Ἅγιος, ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Νύσσης, ποὺ σήμερα ἑορτάζουμε, στέλνει τὰ μηνύματά του στοὺς σημερινοὺς «Ὀρθοδόξους» Οἰκουμενιστές.

Λυπᾶται γιὰ τὴν πτώση τῶν αἱρετικῶν: «Πῶς ἀδακρυτὶ βαστάσω», ρωτᾶ, «τὴν τῶν ἀδελφῶν ἀλλοτρίωσιν», τὴν προσχώρηση δηλ. σὲ κακόδοξους χώρους;  Καὶ παρομοιάζει τοὺς αἱρετικούς (τοὺς Οἰκουμενιστὲς σήμερα) μὲ τὸν ἄσωτο γυιό, ὡς ἀναχωρήσαντας «εἰς χώραν μακρὰν δραπευτεύσαντες ἀπὸ τὴς πίστεως»! Ἔλαβαν, λέει, «τὰ ὑψηλὰ δόγματα τῆς θεολογίας» καὶ τὰ κατάντησαν «χοιρώδη νοήματα»· πῆραν τὰ ἀληθῆ καὶ παρθενικὰ θεολογικὰ νοήματα τῆς Ἐκκλησίας καὶ τὸν ἐξομοίωσαν μὲ τὰ αἱρετικὰ πορνικὰ Παπικὰ καὶ Προτεσταντικὰ κακόδοξα δόγματα, γιατὶ γοητεύτηκαν ἀπὸ τὶς ἡδονὲς τῶν αἱρετικῶν! Μακάρι νὰ ἔλθουν «εἰς ἑαυτόν», ὅπως ὁ ἄσωτος, καὶ νὰ ἀποδεκτοῦν τὴν Πίστη ποὺ ἐγκατέλειψαν, καὶ νὰ συμμετάσχουν στὸ Μεγάλο Δεῖπνο τοῦ Κυρίου.

Ἀλλά, συνεχίζει, μάταια περιμένουμε ἕνα τέτοιο θαῦμα. Γιατὶ «ἐσκλήρυνται ἡ καρδία τῶν ἀδελφῶν» καὶ πλέον εἶναι ἐναντίον τῶν Ὀρθοδόξων, καπηλευόμενοι μάλιστα τὴν Πίστη, καὶ ἰσχυρίζομενοι ὅτι αὐτοὶ βαδίζουν ὀρθῶς. Καὶ τὸ παράδοξον, τότε καὶ τώρα, εἶναι συνήθεια τῶν αἱρετικῶν, νὰ τὰ ἔχουν καλὰ μὲ τοὺς ἐχθροὺς καὶ νὰ πολεμοῦν τοὺς ἔχοντας τὴν ὀρθὴ πίστη.

Ἀλλά, ἂς δοῦμε τὸ σχετικὸ ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸν λόγο του, «Γρηγορίου Ἐπισκόπου Νύσσης, Εἰς τὴν ἑαυτοῦ Χειροτονίαν πρὸς Εὐάγριον Περὶ Θεότητος».

"Εάν μη Κύριος οικοδομήσει..."!

Κυριακή μετά τα Φώτα

Ευαγγέλιο: Ματθ. δ΄ 12-17

 

«Από τότε ήρξατο ο Ιησούς κηρύσσειν και λέγειν: μετανοείτε ήγγικε γαρ η βασιλεία των ουρανών».

   Ο Ιησούς, μετά τη βάπτισή του, αναχώρησε στην έρημο. Εκεί προετοιμάζεται για το μεγάλο έργο της σωτηρίας του ανθρώπου με προσευχή και τη σαρανταήμερη νηστεία. Με τον τρόπο αυτό υποδεικνύει στον κάθε ένα που θέλει να αναλάβει ένα σημαντιό πνευματικό έργο, ότι θα πρέπει να αποσύρεται από τον κόσμο για περισυλλογή και προετοιμασία, προκειμένου να προετοιμαστεί για τη μεγάλη σύγκρουση με τη δύναμη του κακού. Αν ο διάβολος τόλμησε να υποβάλει σε «πειρασμό» τον Ιησού, τότε μπορούμε να φανταστούμε τι μπορεί να συμβεί σε μας τους ανθρώπους. Όμως,

Εορτή του Αγίου Γρηγορίου Επισκόπου Νύσσης

Τη μνήμη του Αγίου Γρηγορίου του Επισκόπου Νύσσης τιμά σήμερα, 10 Ιανουαρίου, η Εκκλησία μας.

Ο Άγιος Γρηγόριος γεννήθηκε στη Νεοκαισάρεια του Πόντου το 332 μ.Χ. και ήταν αδελφός του Μεγάλου Βασιλείου. Παίρνει την ίδια μόρφωση με τον μεγάλο του αδελφό, ξεχωρίζει δε κι αυτός για την ευφυΐα του, την επιμέλεια του και την φιλοσοφικότατη ιδιοφυΐα του και είχε χειροτονηθεί αναγνώστης.

Ο Γρηγόριος νυμφεύεται τη Θεοσέβεια, (πραγματικά αγία γυναίκα), που γρήγορα την αρπάζει ο θάνατος. Ισχυρός χαρακτήρας καθώς ήταν, δεν απελπίζεται, και στα σαράντα του χρόνια γίνεται επίσκοπος Νύσσης (σήμερα Νεμσεχίρ), μιας κωμοπόλεως της Καπαδοκίας.
Οι Αρειανοί, όμως, του έφεραν μεγάλες ενοχλήσεις. Αντιλαμβανόμενοι, ότι στο πρόσωπό του η αίρεσή τους θα είχε σπουδαιότατο πολέμιο, σχεδίασαν να τον εξοντώσουν. Τον κατηγόρησαν λοιπόν, ότι εξελέγη Επίσκοπος αντικανονικά και σφετερίσθηκε χρήματα της Εκκλησίας. Τις κατηγορίες υπέβαλε κάποιος με το όνομα Φιλόχαρης, όργανο των Αρειανών, προς τον διοικητή του Πόντου Δημοσθένη, προς τον οποίο ο Μέγας Βασίλειος έγραψε και επιστολή. Για την κατηγορία της καταχρήσεως παρακάλεσε να γίνει ο έλεγχος για να δειχθεί η συκοφαντία, για την αντικανονική χειροτονία λέγει ότι η ευθύνη είναι δική του, διότι αυτός χειροτόνησε και ότι, σε κάθε περίπτωση, δεν είναι σωστό να δικάσει επί της υποθέσεως αυτής σύνοδος Επισκόπων, των οποίων η εκκλησιαστική θέση δεν ήταν σε κανονική τάξη.
Η επίκληση του Βασιλείου απέβη άκαρπη. Ο αυτοκράτορας Ουάλης ήθελε να αποφευχθεί το θέμα. Το 376 μ.Χ. ο Γρηγόριος καθαιρείται ερήμην από σύνοδο Αρειανών Επισκόπων του Πόντου και της Γαλατίας. Και ο Γρηγόριος, καταδιωκόμενος, αναγκαζόταν να πλανάται και να κρύβεται. Η περιπέτεια έληξε τον Αύγουστο του έτους 378 μ.Χ., όταν απέθανε ο Ουάλης. Ο Γρηγόριος επανήλθε στη Νύσσα, όπου του επιφυλάχθηκε θριαμβευτική υποδοχή.
Κατά το φθινόπωρο του 379 μ.Χ. έλαβε μέρος στη Σύνοδο της Αντιόχειας, η οποία συνήλθε ιδίως για την αίρεση του Απολλιναρίου. Ο Απολλινάριος, ερμηνεύοντας κατά γράμμα χωρίο της Αγίας Γραφής (κατά Ιωάννη α' 14), υποστήριζε ότι ο Θεός Λόγος έγινε σάρκα, όχι σάρκα και ψυχή. Αρνήθηκε τον ανθρώπινο νου, την ανθρώπινη ψυχή και θέληση του Ιησού Χριστού ως στοιχεία διασπαστικά της ενότητός Του και αντίθετα προς την τελειότητά Του και αντικατέστησε τα στοιχεία αυτά με τη θεία επενέργεια. Δίδασκε, δηλαδή, στην ουσία, ότι ο Ιησούς Χριστός δεν είναι τέλειος Θεός ούτε τέλειος άνθρωπος.
Πολλοί νόμιζαν ότι ο Απολλινάριος δέχθηκε την επίδραση της πλατωνικής και νεοπλατωνικής φιλοσοφίας, αλλά το πιθανότερο είναι, καθώς πιστεύει ο Γρηγόριος Νύσσης, ότι αφετηρία στη χριστολογική του διδασκαλία είναι χωρίο επιστολής του Αποστόλου Παύλου (προς Θεσσαλονικείς Α', ε' 23). Στη Σύνοδο ο Άγιος ανασκεύασε τις κακόδοξες θεωρίες του Απολλιναρίου. Επίσης, η Σύνοδος του ανέθεσε αποστολή για την Εκκλησία της Βαβυλωνίας και με την ευκαιρία αυτή επισκέφθηκε και τους Αγίους Τόπους.
Ο Θεός τον αξιώνει επίσης, να γίνει το κυριότερο όργανο Του στη Β' Οικουμενική σύνοδο, το 381 μ.Χ. στην Κωνσταντινούπολη, και κατατροπώνει στην κυριολεξία τους πνευματομάχους του Μακεδονίου, με «... τη μάχαιρα που δίνει το Πνεύμα και η οποία είναι ο λόγος του Θεού» (Προς Έφεσίους στ' 17). Στις συζητήσεις εκείνες, ο Γρηγόριος ο Νύσσης τόσο πολύ είχε διακριθεί, ώστε ονομάστηκε «Πατήρ Πατέρων και Νυσσαέων Φωστήρ». Ο δε Μέγας Θεοδόσιος τον ονόμασε στύλο της Ορθοδοξίας. Πέθανε ειρηνικά, αφού άφησε πολύ αξιόλογα έργα: ερμηνευτικά, δογματικά, κατηχητικά, λόγους ηθικούς, εορταστικούς, εγκωμιαστικούς, επιταφίους και έναν επιμνημόσυνο στον αδελφό του Μέγα Βασίλειο.

Απολυτίκιον 

Ἦχος γ΄. Θείας πίστεως.

Θεῖον γρήγορσιν, ἐνδεδειγμένος, στόμα σύντονον, τῆς εὐσέβειας, ἀνεδείχθης Ἱεράρχα Γρηγόριε τὴ γὰρ σοφία τῶν θείων δογμάτων σου, τῆς Ἐκκλησίας εὐφραίνεις τὸ πλήρωμα. Πάτερ ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμὶν τὸ μέγα ἔλεος.

Πηγή

Από τις γραφές του Αγίου Σιλουανού

Περί προσευχής και ταπείνωσης

Όποιος αγαπά τον Κύριο, πάντοτε Εκείνον σκέφτεται, και η μνήμη του Θεού γεννά την προσευχή. Αν δεν θυμάσαι τον Κύριο, τότε δεν θα προσεύχεσαι, και χωρίς την προσευχή η ψυχή δεν θα παραμένει στην αγάπη του Θεού, γιατί με την προσευχή έρχεται η χάρη του Αγίου Πνεύματος. Η προσευχή προφυλάσσει τον άνθρωπο από την αμαρτία, γιατί ο προσευχόμενος νους είναι απασχολημένος με τον Θεό και στέκεται με ταπεινωμένο πνεύμα ενώπιον του προσώπου του Κυρίου, τον Οποίο γνωρίζει η ψυχή του προσευχόμενου. Ο αρχάριος, όμως, χρειάζεται βέβαια χειραγωγό, επειδή η ψυχή, πριν έλθει η χάρη του Αγίου Πνεύματος, έχει μεγάλο πόλεμο εναντίον των εχθρών και δεν μπορεί να διακρίνει η ίδια αν η γλυκύτητα που δοκιμάζει προέρχεται από τον εχθρό. Αυτό μπορεί να το διακρίνει μόνο εκείνος που γεύθηκε ο ίδιος το Άγιο Πνεύμα και αυτός αναγνωρίζει από τη γεύση τη χάρη. Τον ταπεινό, όμως, τον προστατεύει ο Κύριος.

Η προσευχή δίνεται στον προσευχόμενο. Η προσευχή που γίνεται μόνο από συνήθεια, χωρίς καρδιά συντετριμμένη για τις αμαρτίες της, δεν είναι αρεστή στον Θεό.

«Ω άνθρωπε, μάθε την κατά Χριστόν ταπείνωση και θα σου χαρίσει ο Κύριος να γευθείς τη γλυκύτητα της προσευχής. Και αν θέλεις να προσεύχεσαι καθαρά, τότε γίνε ταπεινός, εγκρατής, να εξομολογείσαι ειλικρινά και θα σε αγαπήσει η προσευχή. Γίνε υπάκουος, υποτάξου ευσυνείδητα στις αρχές και να είσαι ευχαριστημένος για όλα, και τότε ο νους σου θα καθαριστεί από μάταιους λογισμούς. Να θυμάσαι ότι σε βλέπει ο Κύριος και να φοβάσαι μήπως λυπήσεις με κάτι τον αδελφό -μην τον κατακρίνεις και μην τον στενοχωρήσεις ούτε μ’ ένα βλέμμα- και το Άγιο Πνεύμα θα σε αγαπήσει και Αυτό θα σε βοηθήσει σε όλα.»

Η ψυχή που έχασε την ταπείνωση, στερείται συγχρόνως και τη χάρη και την αγάπη για τον Θεό, και τότε σβήνει η πύρινη προσευχή. Όταν, όμως, η ψυχή αποκτήσει την ταπείνωση και απαλλαγεί από τα πάθη, τότε ο Κύριος θα της δώσει τη χάρη Του και η ψυχή θα προσεύχεται με θερμά δάκρυα για τους εχθρούς της, όπως και για τον εαυτό της, αλλά και για όλον τον κόσμο. 

Τον πρώτο καιρό μετά τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος σκέφθηκα: Ο Κύριος μου συγχώρησε τις αμαρτίες μου, το μαρτυρεί μέσα μου η χάρη. Τι μου χρειάζεται, λοιπόν, περισσότερο; Δεν πρέπει, όμως, να σκεφτόμαστε έτσι. Παρότι μας συγχωρούνται οι αμαρτίες, εν τούτοις πρέπει να τις θυμόμαστε σε όλη τη ζωή μας και να θλιβόμαστε γι’ αυτές, για να διατηρούμε τη συντριβή της καρδιάς. Εγώ δεν το γνώριζα αυτό και έπαυσα να έχω συντριβή και υπέφερα πολλά από τους δαίμονες. Και απορούσα, τι συμβαίνει με μένα. Η ψυχή μου γνωρίζει τον Κύριο και την αγάπη Του· τότε πώς μου έρχονται κακοί λογισμοί; Αλλά ο Κύριος με σπλαγχνίστηκε και με δίδαξε ο Ίδιος πώς πρέπει να ταπεινώνομαι: «Κράτα το νου σου στον Άδη και μην απελπίζεσαι». Με τον τρόπο αυτό νικούνται οι εχθροί. Όταν, όμως, ο νους μου λησμονεί το πυρ του Άδη, τότε οι λογισμοί αποκτούν και πάλι δύναμη.

Όποιος έχασε τη χάρη, όπως εγώ, αυτός ας πολεμά με γενναιότητα τους δαίμονες. Γνώριζε πώς εσύ ο ίδιος είσαι ο ένοχος: έπεσες στην υπερηφάνεια και τη ματαιοδοξία. Όμως, ο πολυέλεος Κύριος σε αφήνει να μάθεις τι σημαίνει να ζεις με το Άγιο Πνεύμα και τι σημαίνει να βρίσκεσαι σε πόλεμο με τους δαίμονες. Έτσι, η ψυχή βλέπει εκ πείρας πόσο ολέθρια είναι η υπερηφάνεια και αποφεύγει τη ματαιοδοξία και τους ανθρώπινους επαίνους και διώχνει τους υπερήφανους λογισμούς. Τότε η ψυχή αρχίζει να γίνεται καλά και μαθαίνει να διατηρεί τη χάρη. Πώς θα καταλάβεις αν η ψυχή είναι υγιής ή άρρωστη; Η άρρωστη ψυχή είναι υπεροπτική, ενώ η υγιής ψυχή αγαπά την ταπείνωση, όπως τη δίδαξε το Άγιο Πνεύμα, και όσο δεν γνωρίζει ακόμη αυτή τη Θεία ταπείνωση πρέπει να θεωρεί τον εαυτό της χειρότερο απ’ όλους.

Είναι μεγάλο αγαθό να μάθει κάποιος την κατά Χριστόν ταπείνωση. Με αυτή γίνεται εύκολη και ευχάριστη η ζωή και όλα γίνονται αγαπητά στην καρδιά. Μόνο στους ταπεινούς εμφανίζεται ο Κύριος εν Πνεύματι Αγίω και αν δεν ταπεινωθούμε, δεν θα δούμε τον Θεό. Η ταπείνωση είναι το φως, μέσα στο οποίο μπορούμε να δούμε τον Θεό-Φως, όπως ψάλλεται: «Εν τω φωτί Σου οψόμεθα φως».

Ο Κύριος με δίδαξε να κρατώ το νου μου στον Άδη, και να μην απελπίζομαι. Με τον τρόπο αυτόν ταπεινώνεται η ψυχή μου, αλλά αυτό δεν είναι ακόμη η αληθινή κατά Χριστόν ταπείνωση, που είναι απερίγραπτη.

Αρχιμ. Σωφρόνιος (Σαχάρωφ), Ο Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης, εκδ. Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ, Αγγλία