Τι δεν
μπορούμε να γνωρίσουμε νοησιαρχικά
Ο π. Ιωάννης Ρωμανίδης μάς εξηγεί, ότι ο Θεός δεν είναι αντικείμενο, για
να εξιχνιάσουμε την ουσία του, όπως κάνουμε για ένα φυσικό αντικείμενο
χρησιμοποιώντας κάποια όργανα. Ο Θεός δεν αποκαλύπτεται σε "τηλεσκόπια",
αλλά στην καθαρή καρδιά.
π. Ι. Ρωμανίδης
«Τώρα
λέμε "μια ουσία". Γίνεται τώρα, αφού δεν ξέρουμε από
πίσω από την δόξα; Έχουμε εμπειρία της δόξης του Πατρός
και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Ξέρουμε ότι ο Θεός
είναι μια θεότης, μία ενέργεια κλπ. Εδώ υπάρχει ένα
πρόβλημα.
Σήμερα,
οι Δυτικοί και οι δικοί μας, ίσως, διαβάζοντας τον Μέγα
Αθανάσιο, δεν μπορούν να βρουν πουθενά να μιλάει για μια
ουσία, αλλά για τρεις υποστάσεις και λέει: "υπόσταση,
ήτοι ουσία". Και είναι αυτό το μεγάλο λάθος, που λέει
κάποιος σήμερα, ότι ο Μ. Αθανάσιος ταυτίζει την ουσία με
την υπόσταση. Ο Αθανάσιος, όμως, γιατί απέφευγε να
μιλάει για μια ουσία; Γιατί δεν γνωρίζουμε την ουσία του
Θεού.
Ο
άνθρωπος δεν έχει πείρα της ουσίας του Θεού. Έχει πείρα
όμως της δόξης, της θεότητος, γιατί στον Αθανάσιο
θεότητα σημαίνει δόξα και ενέργεια· σημαίνει ουσία η
θεότητα, στην Αντιοχειανή παράδοση. Στον Ευστάθιο
Αντιόχειας συναντούμε πρώτη φορά να ταυτίζεται η θεότητα