Περι υποχρεωτικής ή δυνητικής Διακοπής Μνημοσύνου

Νέα ἀπάντηση κ. Ἄνδραλη στὸν κ. Σημάτη

καὶ τελευταία ἀνταπάντηση

Παρά το άσκοπο της 2^ης απαντήσεώς μου σε εσάς, θεωρώ σημαντικό να ξεκαθαριστούν κάποια ουσιώδη ζητήματα για αυτούς που μας διαβάζουν. Δεν σκοπεύω να επανέλθω, διότι όπως σας είπα και από ό,τι φαίνεται κατανοήσατε, σπαταλάμε χρόνο στη μεταξύ μας κόντρα και από αυτό κερδισμένοι βγαίνουν οι οικουμενιστές.

Επίσης, πρέπει να θυμηθείτε ποια ήταν η αρχική αιτία της διαφωνίας μας. Όχι η αποτείχιση, αλλά το υποχρεωτικό αυτής. Εσείς ωστόσο μου απαντάτε ως να υποστήριξα το μη επιτρεπτό της αποτείχισης, επειδή επικαλέσθηκα τη μελέτη της Ι.Μ. Πειραιώς ως προς το σημείο της κατάρριψης των επιχειρημάτων του π. Ευθυμίου για το υποχρεωτικό αυτής. Δεν θεωρώ, ωστόσο, αλάθητο το γραφείο αιρέσεων της Ι.Μ. Πειραιώς και ξεκαθάρισα ότι
οι απόψεις μου εκφράζουν μόνο τον γράφοντα.

Απαντώ στα ερωτήματά σας με τη σειρά και δεν επανέρχομαι. Ελπίζω οι απαντήσεις να σας καλύψουν:

Α) Για το πώς σκέφτονται οι επίσκοποι και δεν τον χαρακτηρίζουν αιρετικό ή δεν τον ονοματίζουν, ρωτήστε τους ίδιους. Δεν είμαι αρμόδιος να απαντήσω γι’ αυτούς. Σας απάντησα ότι πιθανόν να το κάνουν για λόγους τακτικής, όπως έχουν κάνει στο παρελθόν άγιοι Πατέρες (π.χ.  Άγιος Μάρκος, ο οποίος μάλιστα έλεγε πριν την ψευδοσύνοδο της Φερράρας να μην ονομάζουμε τους παπικούς αιρετικούς και όταν είδε ότι δεν ωφελεί, τους κατονόμασε ο ίδιος αιρετικούς, η αντίρρηση για τον Μέγα Βασίλειο ελέγχεται), αλλά δεν πεισθήκατε.

Β) Συμφωνώ απόλυτα με τα λεγόμενα του αγ. Θεοδώρου του Στουδίτου, όταν αυτά αφορούν κατεγνωσμένη από Σύνοδο αίρεση. Πιο κάτω εξηγώ γιατί.

Γ) Υπάρχουν εντολές στις οποίες υπάρχουν εξαιρέσεις. Πχ. ενώ απαγορεύεται να μην κοινωνούμε όταν παρευρισκόμαστε σε Θ. Λειτουργία, επιτρέπεται να μην κοινωνούν εκείνοι που έχουν κάποιο επιτίμιο. Ή ενώ απαγορεύεται το διαζύγιο, ο Χριστός το επιτρέπει σε περίπτωση μοιχείας. Έτσι λοιπόν και αποτείχιση επιτρέπεται ΜΟΝΟ από επίσκοπο που διδάσκει γυμνή τη κεφαλή αίρεση, κατ’ εξαίρεσιν. Ο Κανόνας είναι ξεκάθαρος.

Δεν σας είπα ότι είστε αιρετικός επειδή νοθεύετε τον Κανόνα, αλλά την Εκκλησιολογία. Το γεγονός ότι ανακάλεσα μάλλον σας στεναχώρησε, γι’ αυτό και επιμείνατε να με «χτυπήσετε» εκεί που παρεξήγησα για να κερδίσετε τις εντυπώσεις.

Λοιπόν, ακόμα και αν ο Πατριάρχης είναι αιρετικός, δεν καθιστά όσους κοινωνούν μαζί του αιρετικούς και αποκομμένους από την Εκκλησία, αφού δεν έχει επέλθει συνοδική διάγνωση. Αυτό δεν σημαίνει ότι όσοι έχουν αποτειχισθεί έπραξαν λάθος, αλλά κατά τον επίμαχο Κανόνα είναι άξιοι επαίνου.

Σας έδωσα κάποια παραδείγματα αγίων Πατέρων που είχαν κοινωνία με αιρετικούς πριν τη συνοδική διάγνωση της αιρέσεώς τους, αλλά μου αντιτάξατε ότι  οι πηγές του π. Βασιλείου Γρηγοριάτη είναι λανθασμένες (ελέγχεται). Ας φανώ καλόπιστος και ας δεχθώ ότι ο π. Ευθύμιος ανέτρεξε σε πιο αξιόπιστες πηγές. Για τους Κολλυβάδες βέβαια δεν υπάρχει απάντηση.

Παρακάτω υπάρχουν ακόμα περισσότερα παραδείγματα που μας δίνει ο π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος, τον οποίο κάνατε το τραγικό σφάλμα να επικαλεσθείτε: «Δεν υπάρχει κίνδυνος να...μολυνθούμε, ούτε μνημονεύντας τον Πατριάρχη (εφόσον ακόμα δεν καταδικάστηκε), ούτε, πολύ περισσότερο, αν δεχόμαστε σε κοινωνία αυτούς που τον μνημονεύουν. Όσα αντίθετα λέγονται, είναι ανόητοι «ζηλωτισμοί». Ο άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων δε μολύνθηκε, αν και έλαβε Επισκοπική χειροτονία από τον Μητροπολίτη Καισαρείας Ακάκιο, ο οποίος ήταν μεν δηλωμένος αρειανός (και μάλιστα αρχηγός μιας μερίδας αρειανών), αλλά ακόμη βρισκόταν και ενεργούσε εντός της Εκκλησίας. 

Ο άγιος Ανατόλιος χειροτονήθηκε κι αυτός Επίσκοπος (και μάλιστα Πατριάρχης Κων/πόλεως) από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Διόσκορο, ο οποίος ήταν μεν μονοφυσίτης και μεγάλος προστάτης του αιρεσιάρχη Ευτυχή, αλλά δεν είχε ακόμη καταδικαστεί από την Δ' Οικουμενική Σύνοδο. Αν λοιπόν δεν μολύνει ούτε αυτή η χειροτονία από Επισκόπους που κηρύσσουν μεν αιρετικά φρονήματα, αλλά ακόμα δεν καταδικάστηκαν από Σύνοδο και παραμένουν εντός της Εκκλησίας, πολύ περισσότερο δε μολύνει το μνημόσυνό τους και ακόμα περισσότερο δε μολύνει η κοινωνία με πρόσωπα που ανέχονται κατ' οικονομία αυτούς και διατηρούν το μνημόσυνό τους.»

Ορίστε τα αγιοπατερικά παραδείγματα που απαιτεί ο π. Ευθύμιος για να εγκαταλείψει τις θέσεις του περί «υποχρεωτικού». Με αυτά λαμβάνετε και την απάντηση για το αν είναι ή όχι έγκυρα τα μυστήρια των μη κατεγνωσμένων από Σύνοδο αιρετικών.

Θα μου επιτρέψετε να κάνω και μια δική μου προσθήκη: ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος δεν δεχόταν την Ιερά Αποκάλυψη ως γνήσιο βιβλίο της Αγίας Γραφής, αλλά τον τιμούμε ως άγιο και μάλιστα Διδάσκαλο και Φωστήρα της Ορθοδοξίας. Ο άγιος Αυγουστίνος έβαλε τις βάσεις για το φιλιόκβε πριν αυτό βέβαια καταδικασθεί από Σύνοδο. Ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης είχε ωριγενικές απόψεις τις οποίες εγκατέλειψε στην πορεία, χωρίς να «μολύνει» όσους κοινωνούσαν μαζί του πριν τη μεταστροφή του. Γνωρίζετε καλύτερα από εμένα ότι υπάρχουν σε πολλούς αγίους Πατέρες διδασκαλίες που αργότερα καταδικάσθηκαν από Οικ. Συνόδους και γι’ αυτό οι Πατέρες δεν καταδικάσθηκαν ως αιρετικοί, αλλά τιμήθηκαν όπως τους έπρεπε. Αλήθεια, τι κρίμα θα είχαμε εμείς που τους τιμάμε ως αγίους και πόσο μολυσμένοι θα έπρεπε να ήμασταν αν ισχύει το περί μολυσμού από αιρετικό πριν τη συνοδική διάγνωση;

Η Ε΄ Οικ. Σύνοδος που καταδίκασε τον Ωριγένη, ήταν σχεδόν μοιρασμένη σε ωριγενιστές και αντιωριγενιστές. Αυτοί είχαν πλήρη κοινωνία μεταξύ τους. Όταν εν Αγίω Πνεύματι καταδικάσθηκε η «αποκατάσταση των πάντων», οι ωριγενιστές έκαναν υπακοή κι έτσι η Εκκλησία δεν τους απέκοψε, παρότι πριν την απόφαση της Συνόδου ήταν αιρετικοί. Ο δε Ωριγένης, αναθεματίστηκε μετά θάνατον, ενώ πριν την καταδίκη του, πολλοί τον τιμούσαν ως άγιο, χωρίς βέβαια να μολυνθούν. Υπενθυμίζω, ότι δεν είναι μόνο ο οικουμενισμός σημείο αντιλεγόμενο στον εκκλησιαστικό κόσμο, αλλά και άλλα ζητήματα, όπως οι μεταμοσχεύσεις, η ομοιοπαθητική, οι μεταφράσεις, οι ηλ. Ταυτότητες και πολλά άλλα. Αν είναι να διακόπτουμε την κοινωνία με όποιον διαφωνούμε σε αυτά τα ζητήματα για τις πλανεμένες θέσεις του, θα καταντήσουμε να έχουμε οικογενειακές εκκλησίες αποτειχισμένων…Γι’ αυτό η Εκκλησία όρισε τις Συνόδους, ως αρμόδιες να αποφασίζουν σε τέτοια σημαντικά θέματα και μας διδάσκει να κάνουμε υπακοή σε αυτές, ώστε έτσι να διασφαλίζεται η ενότητα και να αποφεύγονται τα σχίσματα, τουλάχιστον αυτά που μπορούν να αποφευχθούν ανώδυνα.

Αλλά ο π. Ευθύμιος ζητά κάποια ρήση αγ. Πατέρα που να μιλάει για δυνητικό του ΙΕ Κανόνα της ΑΒ Οικ. Συνόδου, μη αρκούμενος στα τόσα πολλά παραδείγματα (που ξεπερνούν σε αξία τα λεγόμενα, καθώς η πράξη είναι ανώτερη της θεωρίας) και ξεχνώντας ότι και οι ρήσεις που ο ίδιος επικαλείται δεν αναφέρονται στον Κανόνα καθ’ αυτόν, ο οποίος άλλωστε είναι τόσο ξεκάθαρος, αλλά στην αντιμετώπιση των αιρετικών.

π. ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΖΗΣΗΣ και π. ΕΠΙΦΑΝΙΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

Στην πρώτη απάντηση (18/4) προς την ασημαντότητά μου, επικαλεσθήκατε ουσιαστικά μόνο αυτούς τους δύο πατέρες. Και με το φτωχό μου το μυαλό, προσπαθώ να εξηγήσω, από πού συμπεραίνετε ότι ο εν ζωή π. Θεόδωρος είναι υπέρ της υποχρεωτικής αποτειχίσεως; Μήπως αποτειχίσθηκε και δεν το αντιληφθήκαμε; Όσα έλεγε τότε περί ακοινωνήτων, θα προσπαθήσω να τα εξηγήσω παρακάτω. Το ότι θεωρώ μεγάλο θεολόγο και αγωνιστή τον π. Θεόδωρο, δεν σημαίνει ότι συμφωνώ σε όλα μαζί του. Αν και δεν πιστεύω να επιμένει ακόμα σε αυτές τις απόψεις, αλλιώς θα έκανε τη θεωρία του πράξη. Και δε νομίζω να θεωρεί κανείς δειλό τον π. Θεόδωρο ώστε να μην έχει συνέπεια λόγων και έργων, δήθεν για να μη χάσει τα αξιώματά του, άλλωστε αυτά τα έχασε, όταν ήρθε σε ρήξη με τους οικουμενιστές.

Η δε επίκληση της επιστολής του π. Επιφανίου, συνιστά τραγικό σφάλμα σας, διότι μια ανάγνωση όλου του βιβλίου στο οποίο εκείνη υπάρχει (Τα δύο άκρα) καταλήγει στο ξεκάθαρο συμπέρασμα του δυνητικού (ή καλύτερα επιτρεπτού) της αποτειχίσεως και συμπυκνώνεται στην ωραιότατη παράφραση: «Ο μνημονεύων τον μη μνημονεύοντα μη εξουθενείτω και ο μη μνημονεύων τον μνημονεύοντα μη κρινέτω».

Καλό θα ήταν οι αναγνώστες να κάνουν μια ανάγνωση της παρακάτω επιστολής για να κατανοήσουν πόσο αρνητικός ήταν ο π. Επιφάνιος απέναντι στο υποχρεωτικό της αποτείχισης και αναφέρει παραδείγματα από «μολυσμένους» αγίους που είχαν ακόμη και χειροτονία από αιρετικούς πριν τη συνοδική καταδίκη τους. Την επιστολή θα βρείτε εδώ http://hellas-orthodoxy.blogspot.gr/2013/03/blog-post_2329.html.

Ο ίδιος πατήρ, έχει καταγράψει σε άλλη επιστολή του (εβρισκόμενη στα «δύο άκρα») πολύ χειρότερες οικουμενιστικές ασχήμιες του δεκάτου ενάτου αιώνος (και αρχές 20^ου), σε σχέση με την εποχή του Αθηναγόρα, αλλά και με τη σημερινή εποχή, που δεν προκάλεσαν καμία αποτείχιση, κανενός αγίου και καμία καταδίκη κανενός από όσους είχαν κοινωνία με τους οικουμενιστές εκείνης της εποχής. Κι έτσι καταρρίπτει και το εφεύρημα της «νηπιακής ηλικίας» του οικουμενισμού, που επικαλείσθε απλώς για να ξεχωρίζετε από τους παλαιοημερολογίτες, οι οποίοι εσφαλμένα νομίζουν ότι αποτειχίσθηκαν στην αρχή του οικουμενισμού.

 Σύμφωνα με την δική σας θεωρία του «υποχρεωτικού», θα έπρεπε να είχατε αποτειχισθεί με την εμφάνιση της αιρέσεως ώστε να μη μολυνθείτε μετά από τόσα χρόνια που αυτή «μολύνει» την Εκκλησία. Ή μήπως όταν χειροτονήθηκε ο π. Ευθύμιος δεν είχε συμπληρώσει ο Οικουμενισμός παραπάνω από μισό αιώνα. Άρα, με τη δική σας θεωρία, θα πρέπει και η δική του χειροτονία να ληφθεί ως άκυρη.

Νομίζω ότι αυτό το βιβλίο (τα δύο άκρα) φθάνει και περισσεύει ως απάντηση στις θεωρίες του π. Ευθυμίου. Η δική μου απάντηση είναι εκ του περισσού και ήδη αισθάνομαι ότι δεν κολλάω πουθενά στη συζήτηση, γι’ αυτό και ως επί το πλείστον αντιγράφω λεγόμενα άλλων, ειδικότερων εμού (μην ξεχνάτε ότι όλα ξεκίνησαν από ένα σχόλιο που έγραψα ως ταπεινός αναγνώστης σε ένα άρθρο σας και βρέθηκα να κονταροχτυπιέμαι για τόσο σοβαρά θέματα, σαν να είμαι κάποιος φτασμένος στην αρετή). Από πουθενά δεν προκύπτει, λοιπόν, ότι ο γέροντας περίμενε να ξεπεράσει τη «νηπιακή» ηλικία η παναίρεση, για να αποτειχισθεί ώστε να μη μολυνθεί. Καλό θα ήταν να μην επικαλείσθε τον π. Επιφάνιο, διότι εκτίθεσθε.

Ο ΙΕ΄ Κανών της ΑΒ΄ Οικουμενικής Συνόδου ξεκινάει με την απαγόρευση αποτείχισης και θέτει στην τελευταία διάταξή της, την εξαίρεση του Κανόνα, δηλαδή την κήρυξη γυμνή τη κεφαλή αιρέσεως από Επίσκοπο. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερες γραμματικές γνώσεις για να κατανοήσουμε το προφανές, δηλαδή το επιτρεπτό και όχι το υποχρεωτικό. Δεν αφήνει ο ίδιος ο Κανόνας περιθώρια αμφισβήτησης και αυτό αποδεικνύεται και από το ότι ο πεφωτισμένος Ερμηνευτής των Ιερών Κανόνων δεν κάνει λόγω για υποχρεωτικότητα, απλά επαναλαμβάνει αυτό που λέει ο Κανόνας, δηλαδή ότι οι αποτειχισθέντες αυτής και μόνο της περίπτωσης δεν τιμωρούνται, αλλά είναι άξιοι επαίνου. Αντίθετα εκείνοι που αποτειχίζονται για άλλες περιπτώσεις, υπόκεινται «τη κανονική επιτιμήσει». Αν ήταν τόσο σοβαρό το ζήτημα και τόσο σημαντικό για τη σωτηρία μας, δεν θα το έθιγε ο άγιος Νικόδημος, ο οποίος με το πολύ πιο ευαίσθητο από εμάς ορθόδοξο αισθητήριό του, στηλιτεύει άλλες συστηματικές παραβάσεις Ιερών Κανόνων, χωρίς βέβαια να αποτειχισθεί;

Και θα ρωτήσω (επικαλούμενος πάλι τον π. Επιφάνιο) πότε υπήρξε έστω και μία καταδίκη μη αποτειχισθέντος; Αφού ο Κανόνας είναι υποχρεωτικός, θα έπρεπε να είχαμε και παραβάτες.

Η Οικ. Σύνοδος, κατά τη διδασκαλία της Εκκλησίας μας είναι ανώτερη και από τους Αγίους Πατέρες. Αν πολλοί άγιοι Πατέρες, από Θείο ζήλο κινούμενοι, διέκοψαν το μνημόσυνο των αιρετικών προ συνοδικής διαγνώσεως, αυτό δεν σημαίνει ότι όσοι δεν το έκαναν πήγαν στην Κόλαση. Υπήρξαν και άγιοι που δεν αποτειχίσθηκαν, αυτό το παραδεχθήκατε κι εσείς. Οπότε, πού εντοπίζεται το υποχρεωτικό του Κανόνα;

Από το πνεύμα και το γράμμα του Κανόνα δεν στηρίζεται σε καμία περίπτωση αυτή η άποψη, γι’ αυτό ο π. Ευθύμιος προσπάθησε να το στηρίξει σε ορισμένους αγ. Πατέρες, οι οποίοι δεν ερμηνεύουν τον Κανόνα καθ’ αυτόν, αλλά συνιστούν την απομάκρυνσή μας από τους αιρετικούς (στις περισσότερες περιπτώσεις, χωρίς να διασφηνίζεται κατεγνωσμένους συνοδικά ή μη). Όσοι ασχολήθηκαν με το θέμα και αντάλλαξαν επιστολές με εσάς, σας ανέφεραν πλήθος περιπτώσεων αγίων που δεν αποτειχίσθηκαν, υποστηρίζοντας έτσι με το παράδειγμά τους το δυνητικό της αποτείχισης. Οπότε, δεν μπορώ να αντιληφθώ αυτή την εμμονή στο να αντιπαραθέσουμε αγιοπατερικά χωρία, όταν αντιπαραθέτουμε αγιοπατερικά παραδείγματα.

Αλλά η ουσία βρίσκεται άλλου. Σας είπα ότι δέχομαι το επιτρεπτό της αποτείχισης. Ο Κανόνας αναφέρει αποτείχιση από αιρετικό Επίσκοπο και μόνο. Δεν λέει πουθενά αποτείχιση από Σύνοδο. Και γιατί εγώ να επιτρέπεται να αποτειχισθώ από τον επιχώριο επίσκοπό μου όταν αυτός ποτέ δεν έχει διδάξει κάτι αιρετικό;

Όσοι είστε αποτειχισμένοι από τον επίσκοπό σας, το κάνατε επειδή διδάσκει γυμνή τη κεφαλή αίρεση; Διότι μόνο αυτή την αποτείχιση επιτρέπει ο Κανόνας.

Στην Ελλάδα λοιπόν, ακόμα και σήμερα, οι φανεροί Οικουμενιστές είναι μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού. Αλλά κι αυτοί, λένε και ξελένε. Όταν ο Δημητριάδος υποστήριξε τη μεταπατερική θεολογία, υποστήριξε ουσιαστικά μια αίρεση. Μετά όμως τα μάζευε. Ακόμα και αν είναι υποκριτικό το «μάζεμα», δεν μπορούμε να τον χαρακτηρίσουμε αιρετικό, διότι μεταμελείται (ειλικρινώς ή υποκριτικώς) γυμνή τη κεφαλή, όπως γυμνή τη κεφαλή δίδαξε και την αίρεση. Υπάρχουν δε και κάποιοι νεωτεριστές, αλλά αυτοί δεν κηρύσσουν αίρεση αλλά κατάργηση παραδόσεων όπως το ράσο των ιερέων, πράγμα που πάλι αποκλείει την αποτείχιση.

Αν δεν κάνω λάθος, ο μόνος από την Εκκλησία της Ελλάδος που έχει δημόσια υποστηρίξει κάποια αιρετική θέση είναι ο Μεσσηνίας (κι αυτός τα μάσαγε στη Σύνοδο). Αν κάνω λάθος διορθώστε με και αναφέρατέ μου φράσεις Επισκόπων της Ελλαδικής Εκκλησίας που αποδεικνύουν το αντίθετο. Υπάρχουν και πολλοί που απλώς παραβαίνουν τους Ιερούς Κανόνες, αλλά ποιος άνθρωπος επί γης δεν παραβαίνει τους Ιερούς Κανόνες και τις Θείες Εντολές; Μην παρεξηγήσετε τα λεγόμενα μου, σαφώς και διαφωνώ κάθετα με αυτές τις παραβάσεις.

Ο ΚΟΙΝΩΝΩΝ ΑΚΟΙΝΩΝΗΤΩ…

Το αν θα αποτειχισθούν οι υπό την πνευματική εποπτεία του Οικ. Πατριαρχείου, καθώς πράγματι ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος διδάσκει αιρέσεις, είναι δικό τους θέμα. Όπως και οι 3 ηρωικοί επίσκοποι που επικαλεσθήκατε, οι οποίοι διέκοψαν το μνημόσυνο του Αθηναγόρα, σε μια (επιμένω) χειρότερη περίοδο από τη σημερινή, αλλά δεν διέκοψαν την κοινωνία με τους υπόλοιπους Ιεράρχες που εξακολουθούσαν να έχουν επικοινωνία με το Πατριαρχείο. Αλλά ακόμη πιο σημαντικό για τα επιχειρήματά σας περί «νηπιακής ηλικίας», είναι ότι ο π. Αυγουστίνος μνημόνευε και τον Δημήτριο και τον Βαρθολομαίο, ακόμα και μετά τη συμφωνία του Μπάλαμαντ…

Ελπίζω να μην είστε κι εσείς υποστηρικτής της παρερμηνείας του «Ο κοινωνών ακοινωνήτω ακοινώνητος έσται» που κάνουν συστηματικά οι παλαιοημερολογίτες (και υποστήριξε ως σχόλιο στο κείμενό μου κάποιος ανώνυμος σχολιαστής), αγνοώντας ότι ακοινώνητος είναι εκείνος που έχει καταδικασθεί από συνοδικό δικαστήριο ως τέτοιος για παράπτωμα πίστης ή βίου. Ειδάλλως, αν με την παράβαση και μόνο Ιερών Κανόνων καθιστάμεθα ακοινώνητοι, τότε όλοι είμαστε ακοινώνητοι, αφού συνεχώς και αμετανόητα παραβαίνουμε τους Ιερούς Κανόνες. Αλλά ακόμα και αν δεν τους παραβαίναμε, θα γινόμασταν ακοινώνητοι με την κοινωνία με άλλους αμαρτωλούς-ακοινώνητους… (επί του θέματος περισσότερο θα σας διαφωτίσει ο εξαίρετος θεολόγος κ. Νικόλαος Σωτηρόπουλος, τον οποίο εξ όσων γνωρίζω εκτιμάτε και αναγνωρίζετε και ο οποίος έχει εξηγήσει πειστικά το θέμα αυτό)  Η φράση του π. Θεοδώρου που επικαλείσθε στην επικεφαλίδα, αναφέρεται στους κατεγνωσμένα αιρετικούς, άρα ακοινώνητους λατίνους και προτεστάντες.

Στο κάτω-κάτω, κι εσείς κοινωνείτε με μη αποτειχισμένους, καθόσον ο σεβαστός πρόεδρος της ενώσεώς σας, κατά δήλωσή του, είναι πνευματικό τέκνο ενός μεγάλου, μη αποτειχισθέντος, αρχιμανδρίτου που πρωτοστατεί στον αντιοικουμενιστικό αγώνα, του π. Αθανασίου Μετεωρίτη. Φαντάζομαι λοιπόν, ότι δεν αφορά εσάς αυτή η παρατήρηση, αλλά έπρεπε να γίνει ως απάντηση σε κάποιους σχολιαστές της προηγούμενης απάντησής μου.

 Κλείνοντας…

Η αποφυγή εκ μέρους σας, έστω και μικρής αναφοράς στα λεγόμενα των σύγχρονων γερόντων που σας παρέθεσα, φανερώνει αδυναμία να αντιπαρατεθείτε σε αυτό το σημείο. Φοβάστε να παραδεχθείτε ότι δεν τους θεωρείτε αγίους, αλλά πλανεμένους; Καλώ τον π. Ευθύμιο να λάβει ανοιχτά και δημόσια θέση για τους γέροντες αυτούς που οι πιστοί τιμούμε ως αγίους. Αλλά όχι διπλωματικά… Ευθέως! Αλλιώς, θα πρέπει να σταματήσετε να κατακρίνετε ως δειλούς και διπλωμάτες τους επισκόπους και να απευθύνετε αυτούς τους χαρακτηρισμούς στα πρόσωπά σας.

Η αγιότητα δεν θα πάψει ποτέ αγαπητέ κ. Σημάτη. Κι εμείς, επειδή είμαστε πολύ μικροί, καλό είναι να παραδειγματιζόμαστε από τους μεγάλους. Και οι σύγχρονοι μεγάλοι, που αντιμετώπισαν ζωντανό το οικουμενιστικό τέρας, δεν μας δίδαξαν υποχρεωτική αποτείχιση. Ο Άγιος Πατέρας της Εκκλησίας Ιουστίνος Πόποβιτς ασχολήθηκε εκτενώς με το φαινόμενο του οικουμενισμού, το οποίο ο ίδιος ονόμασε παναίρεση. Πουθενά όμως δεν γράφει περί υποχρεωτικής αποτείχισης, ούτε καν στο βιβλίο-σημαία κατά του οικουμενισμού, «Η ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ». Επαινεί δε, σε μια επιστολή του, τους αγιορείτες για την διακοπή του μνημοσύνου, αλλά δεν κατακρίνει τους άλλους μισούς αγιορείτες που εξακολούθησαν το μνημόσυνο. Τι καλύτερο παράδειγμα για το δυνητικό και το όντι επαινετό της αποτείχισης; (ο έπαινος δεν υφίσταται στα αυτονόητα άλλωστε) Αφού θέλετε να είστε σύμφωνοι με του αγίους Πατέρες, ιδού το καλύτερο παράδειγμα, διότι εκείνος τον έζησε τον οικουμενισμό. Και μη μιλήσετε πάλι για «νηπιακή ηλικία» της αίρεσης, διότι δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός ο όρος «ολίγον αίρεση», πόσο μάλιστα όταν ο ίδιος ο άγιος την ονομάζει παναίρεση.

Εν πάσει περιπτώσει, για να μιλήσουμε για αυτά τα υψηλά ζητήματα, απαιτείται η σχετική καθαρότητα βίου. Εγώ παρόλο που δεν την έχω, τολμώ να καταπιάνομαι ο ταλαίπωρος με τέτοια ζητήματα, κυρίως από ενδιαφέρον για τη σωτηρία της ψυχής μου. Κατανοώ όμως, ότι η άποψή μου δεν έχει τη βαρύτητα άλλων φτασμένων στην αρετή ανθρώπων. Γνωρίζετε πολύ καλά ότι ακόμα υπάρχουν τέτοιοι. Και η Ορθοδοξία είναι χάρισμα του Θεού και όχι κάτι που αποκτάται με ακαδημαϊκή μόρφωση ή μελέτη, αλλά έρχεται μετά από αιματηρούς αγώνες κατά των παθών. Μην ξεχνάτε ότι οι άγιοι Πατέρες, ποτέ δεν περιφρόνησαν την κατά Χριστώ ζωή η οποία ήταν συνδεδεμένη πάντα με τους αγώνες για την Ορθοδοξία. Κι έτσι το ένα έφερνε το άλλο.

ΥΓ: Ο κ. Τσολογιάννης, έγραψε ως τίτλο στην «Αποτείχιση», «Ο Θεολόγος Παναγιώτης Σημάτης απαντά στο Δικηγόρο του Πειραιώς». Οπότε δεν απευθυνόταν σε εσάς η παρατήρηση περί αυτού.

Με εν Χριστώ Αγάπη

Χαράλαμπος Άνδραλης

__________________________________________________________

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΝΤΑΠΑΝΤΗΣΗ

Κύριε Ἄνδραλη,

Εὐχαριστῶ γιὰ τὴν δεύτερη ἀπάντησή σας, μὲ τὴν ὁποία, ἐκτὸς ἀπὸ τὰ βασικὰ θέματα, τὰ ὁποῖα θίγετε, δίνετε καὶ κάποιες ἀναγκαῖες διευκρινήσεις.

Ἦταν, νομίζω, φανερὸ ὅτι τὸ δικό μου ἀπαντητικὸ κείμενο στηρίχτηκε σὲ διατύπωσή σας, ἀπὸ τὴν ὁποία φαινόταν, πὼς ἀσκήσατε κριτικὴ στὶς θέσεις μας, μετὰ τὴν μελέτη τῶν κειμένων τοῦ π. Εὐθύμιου Τρικαμηνᾶ.

http://www.paterikiparadosi.blogspot.gr/2013/04/blog-post_1287.html

Ὅμως, καὶ ἀπὸ τὴν δεύτερη ἀπάντησή σας, φαίνεται ὅτι δὲν ἔχετε διαβάσει τὰ κείμενα τοῦ π. Εὐθυμίου, ὁπότε ἀποφαίνεσθε καὶ ἐρωτᾶτε γιὰ θέματα ποὺ ἔχουν ἀπαντηθεῖ.

Δὲν εἴσαστε –ἀσφαλῶς– ὑποχρεωμένος νὰ διαβάσετε π. Εὐθύμιο. Ἀλλά, ἐφ’ ὅσον δὲν τὰ διαβάσατε, πὼς ἀποφανθήκατε ὅτι τὸ βιβλίο τῆς Ἱ. Μ. Πειραιῶς ἦταν «διαφωτιστικότατη καὶ γκρέμισε συθέμελα τὶς θεωρίες τοῦ» π. Εὐθυμίου; Στὴν δευτερολογία σας γράφετε: «Δὲν θεωρῶ, ὡστόσο, ἀλάθητο τὸ γραφεῖο αἱρέσεων τῆς Ἱ. Μ. Πειραιῶς καὶ ξεκαθάρισα ὅτι οἱ ἀπόψεις μου ἐκφράζουν μόνο τὸν γράφοντα». Δέχομαι τὴν διευκρίνηση, ἀλλὰ ἡ πραγματικότητα εἶναι ὅτι στηριχτήκατε σ’ αὐτὸ τὸ βιβλίο γιὰ νὰ ἀπορρίψετε τὰ κείμενα τοῦ π. Εὐθύμιου ποὺ δὲν εἴχατε διαβάσει καὶ ἐπανέρχεστε σὲ θέματα ποὺ ἔχουν ἀπαντηθεῖ.

Ἄν, τώρα, τὰ διαβάσατε καὶ δὲν πεισθήκατε, δὲν ἔχω τίποτα παραπάνω νὰ προσθέσω. Κι ἂν ἔπρεπε νὰ σᾶς ἀπαντήσω, θὰ ἀντέγραφα τὰ ἐν λόγῳ κείμενα, τὰ ὁποῖα πείθουν γιὰ τὴν γραμμὴ τῶν Ἁγίων Πατέρων καὶ ἀπαντοῦν σὲ ὅλες τὶς ἐρωτήσεις σας. Οἱ ἀπαντήσεις τοῦ π. Εὐθύμιου ὑπάρχουν στὸ Ιnternet (ἤδη κάποιες σᾶς τὶς παρέθεσα).

Ἐπειδὴ ἤδη ἀρκετὸ χρόνο καταναλώσαμε, ἐγγίζουμε δὲ πρὸς τὴν Μ. Ἑβδομάδα, ἀρκοῦμαι σὲ ὅσα ἔχω γράψει καὶ ὅσα περιλαμβάνει ἡ χθεσινὴ ἀπάντησή μου στὸν π. Παῦλο.

http://www.paterikiparadosi.blogspot.gr/2013/04/blog-post_8099.html

Μετὰ τὴν Ἀναστάσιμη περίοδο, ἴσως ἐπανέλθω μὲ τὴν παράθεση κάποιων διευκρινιστικῶν ἀπαντήσεων, ἀπευθυνόμενος ὄχι πλέον σὲ σᾶς, ἀλλὰ σὲ ὅσους διαβάσουν τὸ τελευταῖο σας κείμενο καὶ δὲν ἔχουν χρόνο νὰ ψάξουν τὶς ἀπαντήσεις στὰ κείμενα τοῦ π. Εὐθυμίου.

Δὲν θὰ παραλείψω δὲ νὰ σᾶς στείλω τὸ νέο τεῦχος τοῦ περιοδ. «Κοσμᾶς Φλαμιᾶτος» στὸ ὁποῖο κρίναμε ὅτι ἔπρεπε νὰ δημοσιευθεῖ τὸ ἐκτεταμένο κείμενο τοῦ π. Εὐθυμίου (πλέον τῶν 200 σελίδων), ἀφοῦ ὁ ἴδιος δὲν προτίθεται νὰ τὸ ἐκδώσει.

Εὔχομαι μὲ τὴ σειρά μου

Καλὴ Ἀνάσταση