Διάλογος περί Οικονομίας

Ἀδαμάντιου Τσακίρογλου

      Ἔχουν γραφτεῖ ἀμέτρητες σελίδες περὶ τοῦ θέματος τῆς Οἰκονομίας. Σελίδες ποὺ ἀποδεικνύουν, ὅτι ἡ Οἰκονομία τῆς Ἐκκλησίας δὲν ἔχει καμία σχέση μὲ τὴν ἄκριτη Οἰκονομία ποὺ ἀσκεῖται τώρα ἀπὸ κάποιους πατέρες ὑπὸ τὸ πρόσχημα τῆς εὐσεβείας καὶ ποὺ παραδίδει τοὺς πιστοὺς στὸ στόμα τῶν λύκων τῆς παναιρέσεως. Πολλὲς φορὲς ὅμως ἐκτὸς τῶν πατερικῶν ἀποδείξεων βοηθοῦν στὴν κατανόηση τοῦ θέματος καὶ ὑποθέσεις ποὺ πηγάζουν ἀπὸ τὴν πραγματικότητα.

Ἔτσι σκέφτηκα, ὅτι βοηθᾶ στὴν κατανόηση τοῦ θέματος καὶ ἡ περιγραφὴ τῆς πραγματικότητας μὲ πρωταγωνιστὲς τοὺς ἁπλοὺς πιστούς, ποὺ μετὰ τὴν Θεία Λειτουργία ἢ στὰ πλαίσια τῆς ἐνορίας συμμετέχουν σὲ διαλόγους γιὰ τὰ ἐκκλησιαστικὰ τεκτενόμενα. Ἕνα τέτοιον προσαρμοσμένο στὶς ἐμπειρίες τῶν πιστῶν διάλογο παραθέτω: Ἕναν διάλογο μεταξὺ ἑνὸς ἀποτειχισμένου, ποὺ ἄφησε τὴν ἐνορία του λόγῳ μνημόνευσης αἱρετικοῦ Ἐπισκόπου, ἐπειδὴ ὅμως, δὲν ὑπῆρχε στὴν περιοχή του ἀποτειχισμένος ἱερέας, πείστηκε ἀπὸ κάποιον ἀπὸ περὶ τοῦ θέματος κηρύττοντα ἱερέα νὰ λειτουργεῖται σὲ ἐνορία «εὐσεβοῦς» ἱερέως, ἔστω κι ἂν ὁ ἱερέας δὲν εἶχε ἀποτειχιστεῖ κι ἑνὸς μὴ ἀποτειχισμένου ἐνορίτη τοῦ «εὐσεβοῦς» ἱερέως:

— Χαίρετε, δὲν σᾶς ἔχω ξαναδεῖ. Εἶστε καινούργιος στὴν ἐνορία μας;

— Ναί, εἶμαι καινούργιος. Ἦρθα ἀπὸ ἄλλη ἐνορία. Πῆρα τὴν ἀπόφαση νὰ ἔρχομαι ἐδῶ ἀπὸ ἐδῶ καὶ πέρα ἐδῶ γιατὶ ἐκεῖ δὲν ἀναπαύομαι.

— Μπορῶ, ἂν ἐπιτρέπεται νὰ μάθω τὸν λόγο;

— Γιατί ὄχι; δὲν ἔχω λόγους νὰ τὸ κρύβω. Ἔφυγα ἀπὸ ἐκεῖ, γιατὶ ὁ παπάς μας δὲν ἀναφέρει τίποτα γιὰ τὸν Οἰκουμενισμό καὶ τὴν διδασκαλία τῶν Πατέρων περὶ ἀντιμετώπισης μίας αἵρεσης, δηλ. ὑποστηρίζει ἔμμεσα τοὺς Οἰκουμενιστές, καὶ βέβαια μνημονεύει τὸν Ἐπίσκοπο ………. ποὺ εἶναι Οἰκουμενιστὴς καὶ συμφωνεῖ μὲ τὸ Κολυμπάρι. Δὲν τὸ χωρεῖ ἡ συνείδησή μου αὐτό. Ἐκεῖ ποὺ μνημονεύεται αἱρετικὸς Ἐπίσκοπος δὲν θὰ πηγαίνω.

— Συγχωρέστε μου, παρακαλῶ, τὴν ἔνσταση. Ὁ δικός μας

ἱερέας, σὲ ἀντίθεση μὲ τὸν δικό σας, καταδικάζει τὸν Οἰκουμενισμό, μνημονεύει ὅμως τὸν ἴδιο Ἐπίσκοπο.

— Ναί, ἀλλὰ ὁ δικός σας, ἀπ’ ὅτι ἄκουσα, εἶναι εὐσεβής. Κρατάει τὶς παραδόσεις καὶ τὰ δόγματα τῆς Ἐκκλησίας.

— Αὐτὸ εἶναι ἀλήθεια! Μᾶς λέει νὰ προσέχουμε ἀπὸ τοὺς αἱρετικοὺς Ἰεχωβάδες, τοὺς παπικούς, τοὺς προτεστάντες.  Ἄρα ὁ δικός σας δὲν εἶναι εὐσεβής.

— Ὄχι, ἀφοῦ μνημονεύει!

— Μὰ σᾶς εἶπα, ὅτι καὶ ὁ δικός μας μνημονεύει. Ὅταν μάλιστα ἔρχεται ὁ Ἐπίσκοπος ........., νὰ δεῖτε τί κατανυκτικὲς λειτουργίες ποὺ κάνουμε. Μεγάλη ἡ συγκίνηση. Φυσικὰ κάτι δὲν μοῦ φαίνεται νὰ πηγαίνει καλά. Ἀλλὰ ἀφοῦ κι ἐσεῖς, ποὺ εἶστε πιὸ δυναμικός, ἔρχεστε ἐδῶ, φαίνεται, ὅτι καλὰ κάνει. Ἂς εἶναι. Ποιοί εἴμαστε ἐμεῖς ποὺ θὰ κρίνουμε τοὺς ἐπισκόπους;

      Ἂν θέλετε τὴν συμβουλή μου, καλύτερα νὰ μὴν λέμε τίποτα γιὰ τὸν ἐπίσκοπο, ἀλλὰ μόνο γιὰ τὸν ἱερέα, ὅπως τὸν δικό σας. Εἶναι πιὸ ἀσφαλές. Γιατὶ ἀλλιῶς θὰ μᾶς ποῦν πλανεμένους. Εἰδικὰ ἐσᾶς, μιᾶς καὶ φεύγετε ἀπὸ τὴν δική σας ἐνορία λόγῳ μνημόνευσης τοῦ Ἐπισκόπου καὶ τελικὰ ἔρχεστε ἐδῶ ποὺ μνημονεύουν τὸν ἴδιο Ἐπίσκοπο. Πρέπει νὰ ὁμολογήσετε ὅτι φαίνεται παράλογο. Παρεπιπτόντος ὁ ἱερέας μας δὲν ἔχει κατηγορήσει ποτὲ τὸν Ἐπίσκοπό μας! Θὰ ἔχει τὸν λόγο του. Πρέπει νὰ ἐμπιστευτοῦμε τὴν εὐσέβειά του. Διότι πῶς γίνεται εὐσεβὴς νὰ μνημονεύει ἕνα Ἐπίσκοπο ποὺ ψήφισε κακόδοξη Σύνοδο; Ἄρα ἐσεῖς κάπου δὲν τὰ ἔχετε καταλάβει τὰ πράγματα, κάπου ἔχετε παρεξηγήσει τὴν διδασκαλία τῶν Πατέρων. Ἄλλοι καιροὶ καὶ τότε! Εἴπαμε: Ποιοί εἴμαστε ἐμεῖς; Ἁμαρτωλοὶ εἴμαστε, δὲν εἴμαστε Ἅγιοι. Ἂς μὴν κρίνουμε. Οἱ ποιμένες μας ξέρουν καλύτερα.

— Ἴσως ἔχετε δίκιο.

…………..

Ἄλλος ἕνας πάλι στὶς ἴδιες μαρτυρίες προσαρμοσμένος διάλογος εἶναι ὁ ἑξῆς:

— Χαίρετε, δὲν σᾶς ἔχω ξαναδεῖ. Εἶστε καινούργιος στὴν ἐνορία μας;

— Ναί, εἶμαι καινούργιος. Ἧρθα ἀπὸ ἄλλη ἐνορία, γιατὶ ἐκεῖ δὲν ἀναπαύομαι.

— Μπορῶ, ἂν ἐπιτρέπεται νὰ μάθω τὸν λόγο;

— Γιατί ὄχι; δὲν ἔχω λόγους νὰ τὸ κρύβω. Ἔφυγα ἀπὸ ἐκεῖ, διότι ἐκεῖ μνημονεύεται ὁ Ἐπίσκοπος ..........., ποὺ εἶναι Οἰκουμενιστής καὶ συμφωνεῖ μὲ τὸ Κολυμπάρι. Δὲν τὸ χωρεῖ ἡ συνείδησή μου νὰ μνημονεύω μέσῳ τοῦ ἱερέως μας αἱρετικὸ Ἐπίσκοπο. Ἐσεῖς ἐδῶ ποιὸν μνημονεύετε;

— Ἐμεῖς μνημονεύουμε τὸν ............. Ξέρετε τί καλὸς ποὺ εἶναι καὶ τί μορφωμένος; Μᾶς μίλησε μάλιστα γιὰ τὸν Οἰκουμενισμὸ καὶ τὸν κίνδυνο ποὺ αὐτὸς ἐπιφέρει. Μᾶς εἶπε, ὅτι ἔδωσε καὶ μάχη κατὰ τῶν ἀποφάσεων τῆς Συνόδου. Μάλιστα ὅταν ἔρχονται ἄλλοι Ἐπίσκοποι, μία φορὰ μάλιστα ἦρθε καὶ ὁ δικός σας, αὐτοὶ δὲν εἶπαν τίποτα περὶ τοῦ θέματος. Τὸν φοβήθηκαν, τόσο δυνατὸς εἶναι.

— Συγγνώμη, ὁ δικός σας ἐπίσκοπος συλλειτουργεῖ μὲ τὸν δικό μου, ποὺ εἶναι Οἰκουμενιστής; Αφοῦ εἴπατε, ὅτι εἶναι ἐναντίον τοῦ Οἰκουμενισμοῦ;

— Ναί, συλλειτουργεῖ, ἀλλὰ μᾶς εἶπε ὅτι ὁ ἀγώνας μας πρέπει νᾶ γίνει μέσα ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία καὶ νὰ μὴν κάνουμε σχίσματα. Κάνει Οἰκονομία. Οἱ Ἅγιοί μας, μᾶς εἶπε, δὲν διέκοπταν τὴν ἐκκλησιαστικὴ κοινωνία. Ἔκαναν κι αὐτοί Οἰκονομίες, γιὰ νὰ μὴ δημιουργηθοῦν σχίσματα. Καὶ μᾶς ἀνέφερε καὶ τὴν διδασκαλία, τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως μᾶς λένε κι οἱ ἄλλοι Ἐπίσκοποι, ὅτι χωρὶς Ἐπίσκοπο δὲν γίνεται λειτουργία. Ἐγὼ φυσικὰ δὲν τὰ κατέχω αὐτά. Δὲν ἔχω καὶ χρόνο νὰ τὰ μάθω. Ἀλλὰ ὁ ἱερέας μας, ποὺ ὅπως εἴπατε κι ἐσεῖς, εἶναι πολὺ εὐσεβής, μᾶς εἶπε, ὅταν τὸν ρωτήσαμε, ὅτι οἱ ἐπίσκοποί μας ἔχουν γνώση τοῦ θέματος καὶ κρατοῦν Θερμοπύλες, καὶ ὅταν θὰ ἔρθει ὁ καιρός, τότε αὐτοὶ θὰ κάνουν αὐτὸ ποὺ πρέπει. Ἐμεῖς μέχρι τότε πρέπει νὰ κάνουμε πολὺ προσευχὴ καὶ νὰ ἀσχολούμαστε μὲ τὶς ἁμαρτίες μας. Νὰ μὴν τὸν πιστέψω; Δὲν εἴμαστε δὰ καὶ ὅλοι θεολόγοι! Αὐτὸς ὅμως ἔχει σπουδάσει καὶ ξέρει. Πρέπει φυσικὰ νὰ καταδικάζουμε τὸν Οἰκουμενισμό. Πρέπει ὅμως νὰ μὴν ξεπερνοῦμε τὰ ὅρια καὶ νὰ προσέχουμε νὰ μὴν γίνουμε σχισματικοί.

— Μὰ ὁ Ἅγιος Μᾶρκος ὁ εὐγενικὸς εἶπε νὰ μὴν ἔχουμε καμία σχέση μὲ τοὺς αἱρετικούς. Καὶ οἱ ἅγιοι μᾶς ἄφησαν ἐντολή «ὁ κοινωνῶν ἀκοινωνήτῳ...»

— Ἂν εἶναι ἔτσι τότε τί κάνετε ἐσεῖς ἐδῶ; Ἀφοῦ κι ἐδῶ μνημονεύουν. Πολὺ μπερδεμένα μοῦ τὰ λέτε. Εἶστε ἐσεῖς Μᾶρκος ὁ Εὐγενικός; Ἔτσι κι ἀλλιῶς ὅποιος θέλει τὸ ἐφαρμόζει αὐτό. Τὸ εἶπαν καὶ μεγάλοι θεολόγοι. Οἱ Κανόνες εἶναι δυνητικοί. Ἂν δὲν μπορεῖς ἢ δὲν βλέπεις τὸν λόγο, δὲν τοὺς ἐφαρμόζεις. Δηλαδὴ ἐγὼ ποὺ συμμετέχω στὴν μνημόνευση τοῦ Ἐπισκόπου, δὲν θὰ σωθῶ;

— Ἴσως ἔχετε δίκιο. Ξέρετε μοῦ λείπουν καὶ τὰ Μυστήρια. Πῶς θὰ λειτουργοῦμαι, ποῦ θὰ πηγαίνω;

— Βλέπετε; Αὐτὸ μᾶς εἶπε καὶ ὁ ἱερέας μας. Πρέπει νὰ προσέχουμε μὴν γίνουμε σὰν κάτι ἀκραίους ποὺ λένε ὅτι σὲ θέματα πίστεως δεν χωροῦν συγκαταβάσεις καὶ μιλοῦν γιὰ μόλυνση κλπ. Τοὺς ξέρετε. Οἱ καιροὶ ὅμως ἄλλαξαν. Δὲν εἶναι πιὰ ὁ 4^ος ἀλλὰ ὁ 21^ος αἰῶνας. Ἄκου ἡ μνημόνευση καὶ ἡ κοινωνία φέρουν μόλυνση!!! Μπορεῖ μὲν ὁ Ἐπίσκοπος μας νὰ μνημονεύει Οἰκουμενιστές, ἀλλὰ αὐτὸς δὲν εἶναι Οἰκουμενιστής. Κάνει Οἰκονομία. Τὸ εἶπε καὶ ὁ Σύνδεσμος Κληρικῶν καὶ Μοναχῶν, ἡ ἀποτείχιση εἶναι σχίσμα. Ἂν δὲν πιστεύετε ἐμένα πιστέψτε αὐτούς. Τὸ ἄκουσα καὶ σὲ βίντεο, ἀπὸ ἄλλους πολλούς.

— Ναί, ἀλλὰ παλαιότερα ἔλεγαν ἄλλα. Τελικὰ τί ἰσχύει; Ἐκεῖ ποὺ ἤμουν σίγουρος ἀρχίζω καὶ μπερδεύομαι. Μήπως τελικὰ δὲν ἔπρεπε νὰ ἀποτειχιστῶ; Ἀρχίζω καὶ φοβᾶμαι, μήπως ἔκανα λάθος, μήπως παρασύρθηκα.

— Μὴν φοβᾶσαι ἀδελφέ, ὁ Θεὸς θὰ δώσει καὶ θὰ φύγει ἡ αἵρεση. Ἐμεῖς δὲν χρειάζεται νὰ κάνουμε κάτι. Κατὰ τὴν ταπεινή μου γνώμη δὲν χρειάζεται κἂν νὰ κάνεις τὸν κόπο, νὰ ἔρχεσαι τόσο μακρυὰ ἀπὸ τὸ σπίτι σου. Ἀφοῦ εἴπαμε ἡ μνημόνευση δὲν σὲ καθιστᾶ αἱρετικό. Κάτσε στὴν ἐνορία σου καὶ μὴν κάνεις καὶ ἔξοδα σὲ καιροὺς κρίσης. Κάνε τὴν προσευχή σου καὶ ὅλα θὰ πᾶνε καλά.

— Μὰ οἱ Κανόνες λένε...

— Πάλι τὰ ἴδια; Ἂν τὸ λένε οἱ Κανόνες, τότε τί κάνεις ἐδῶ; Βλέπεις, κι ἐσὺ λὲς καὶ ξελές. Ἂν δὲν μνημονεύεις δὲν πρέπει οὔτε ἐδῶ νὰ ἔρχεσαι. Διακρίνω μία σύγχυση μέσα σου. Πρόσεχε ἀδελφέ μου τὶς πλάνες καὶ τὰ σχίσματα.

— Ἔχετε δίκιο.

……….....

Εἶναι πιστεύω πασιφανές, ὅτι ἂν τυχὸν ἀποφασίσουμε νὰ πάρουμε ἕναν ἀπὸ τοὺς παραπάνω δρόμους, τότε τὰ ἐπιχειρήματα περὶ 15^ου Κανόνα καὶ περὶ διδασκαλίας τῶν Ἁγίων Πατέρων χάνουν τὴν δύναμή τους, μιᾶς καὶ οἱ ἴδιοι πέφτουμε σὲ ἀντιφάσεις, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἄλλους δὲν βοηθοῦμε νὰ δοῦν τὴν ἀλήθεια. Ἀντιθέτως μὲ τὴν ἀνακολουθία μας, τοὺς δικαιώνουμε κιόλας νὰ παραμείνουν στὴν αἵρεση, παρουσιάζοντας τὴν ἐφαρμογὴ τῶν Ἱ. Κανόνων ὡς δυνητικὴ ἢ ὡς σχίσμα. Στὸ τέλος ἀναπόφευκτα ἀλλιώνεται τὸ φρόνημά μας καὶ ἐπικρατεῖ μόνο σύγχυση. Ὁ καθένας ἂς βγάλει τὰ συμπεράσματά του.

Ἀδαμάντιος Τσακίρογλου