Πάλι ερωτούμε τον π. Σεραφείμ Ζήση

Ἀδαμάντιος Τσακίρογλου

            «Διότι ἐφαίνετο ὅτι ἐκεῖνος (ὁ Πάπας) εἰς τοῦτο μόνον ἀπέβλεπεν ὅπως τήν τε ἐπαρχίαν τῆς Βουλγαρίας ὑποτάξῃ τῇ Ἐκκλησίᾳ τῆς Ρώμης καὶ ἐν συνόλῳ τὴν Ἀνατολικὴν Ἐκκλησίαν καὶ μάλιστα τὴν τῆς Κωνσταντινουπόλεως νὰ ὑποτάξῃ ἑαυτῷ».

      Περιμέναμε ἐδῶ καὶ πολὺ καιρὸ τὴν ἀπάντηση τοῦ π. Σεραφεὶμ Ζήση,γιὰ νὰ δοῦμε τὶς πηγές του καὶ τὴν βιβλιογραφία του, νὰ δοῦμε ποῦ στηρίζει, σὲ ποιά πατερικὰ ἀλλὰ καὶ ἱστορικὰ κείμενα, κάποιες «περίεργες» ἑρμηνεῖες ἢ αὐθαίρετα συμπεράσματα σχετικὰ μὲ τὴν Οἰκονομία καὶ πιὸ συγκεκριμένα μὲ τὴν ὑποτιθέμενη «Οἰκονομία» τοῦ Πάπα Ἰωάννη Η΄. Παραδόξως, ἡ ἀπάντηση αὐτὴ τοῦ π. Σεραφεὶμ δὲν δημοσιεύτηκε ἀκόμη οὔτε φαίνεται, ὅτι θὰ δημοσιευθεῖ, γιατὶ ἁπλούστατα ἡ θέση του δὲν μαρτυρεῖται ἀπὸ πηγές, ἀλλὰ ἀποτελεῖ νεο-πατερικὴ ἐφεύρευσή τους, γιὰ νὰ δικαιολογήσουν τὴν ἀντιπατερική-κακὴ Οἰκονομία τους. Μᾶλλον ὁ π. Σεραφείμ, ἂν καὶ δὲν ὑποστηρίζει ὅτι ὑπάρχει ὁπωσδήποτε μολυσμὸς ἀπὸ τὴν κοινωνία μὲ αἱρετικούς, φοβᾶται μὴν μολυνθεῖ ἀπὸ τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὸν διάλογο μὲ ὀρθοδόξους, μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ τολμοῦν καὶ ρωτοῦν καὶ ἐλέγχουν.

Αὐτὴ εἶναι μετὰ τὴν νεόκοπη «Οἰκονομία» ἡ νεόκοπη «ποιμαντική».

Ἴσως καὶ νὰ θεωρεῖ ὅτι, ἂν δὲν ἀπαντήσει, θὰ ξεχαστεῖ τὸ θέμα. Ξεχνάει ὅμως, ὁ κατὰ τὰ ἄλλα σεβαστὸς πατήρ, ὅτι τὸ νὰ ἐρωτᾶς καὶ νὰ ἐλέγχεις γιὰ θέματα πίστεως –καὶ μάλιστα σὲ καιροὺς αἱρέσεως– εἶναι δικαίωμα καὶ συγχρόνως ὑποχρέωση τοῦ κάθε πιστοῦ, ὅπως καὶ ὑποχρέωση τοῦ κάθε ρασοφόρου εἶναι νὰ ἀπαντᾶ. Γιατὶ ἀκόμα καὶ οἱ ρασοφόροι μπορεῖ νὰ ὑποπέσουν σὲ λάθος.

Σὲ τρία ἄρθρα-κριτικὴ στὴν θέση αὐτὴ τοῦ μοναχοῦ Σεραφείμ ποὺ δημοσιεύθηκαν, ἀποδείχθηκε ὅτι καμία ἀπὸ τὶς ἔγκυρες πηγές, ξενόγλωσσες καὶ ἑλληνικές, ἀπὸ τὸν π. Ἰ. Ρωμανίδη μέχρι ἀκόμα καὶ τὸν φιλοοικουμενιστὴ κ. Φειδᾶ (οἱ ἄλλες ὅποιες πηγὲς τοῦ π.  Σεραφείμ, ἀπὸ τὶς ὁποῖες ἄντλησε τὸ αὐθαίρετο, ὅπως ἀποδεικνύεται, συμπέρασμά του περὶ «Οἰκονομίας» παραμένουν ἀκόμα ἄγνωστες), δὲν ἀναφέρουν κάτι περὶ Οἰκονομίας ἀπὸ μεριὰ τοῦ Πάπα Ἰωάννη Η΄. Ἀντιθέτως μιλοῦν περὶ πονηριᾶς, διπλωματίας, διπροσωπίας, παπικῆς πολιτικῆς, προσπάθεια ὑποταγῆς τῶν ὀρθοδόξων, προστασία παπικῶν συμφερόντων, πρωτείων καὶ ἀνακολουθίας. Ἐπίσης σημειώσαμε ὅτι σημαντικὸ ρόλο τότε ἔπαιξε ἡ προσπάθεια αὐτοκεφαλίας τῆς Βουλγαρίας (ὅπως σήμερα τῆς Οὐκρανίας), θέση ποὺ ἐπέφερε τὸν γέλωτα ἐκ μέρους σας. Τὰ σημερινὰ τραγικὰ γεγονότα μὲ τὴν ἀναγνώριση τῶν σχισματικῶν τῆς Οὐκρανίας καὶ τὴν αὐτοκεφαλία τῆς τοπικῆς ἐκκλησίας, καθὼς καὶ ὁ ρόλος τοῦ Πάπα ἐπιβεβαιώνουν τὴν θέση αὐτή.

Τὰ ἄρθρα αὐτὰ ἦταν:

1. Ἡ «Οἰκονομία» ποὺ ἔφερε... τὸ Φιλιόκβε

"Π.Π.": Την αποδεδειγμένα αποτυχημένη «Οικονομία» των Παπών της εποχής της «πορνοκρατίας» μας προτρέπουν να ακολουθήσουμε οι πατέρες της Θεσσαλονίκης; (Ἡ Συνέχεια ἐδῶ) 

2. Η παραχάραξη της ιστορίας έχει ένα νέο όνομα: Οικονομία 

Ἀκούσαμε στὴν ἡμερίδα τῆς Θεσσαλονίκης νὰ παρουσιάζεται ἀπὸ τὸν π. Σεραφεὶμ Ζήση ὡς ἐπιχείρημα ὑπὲρ τῆς νεόκοπης Οἰκονομίας ποὺ ὑποστηρίζουν οἱ πατέρες τῆς Θεσσαλονίκης, ἐκεῖνο τὸ εἶδος τῆς «Οἰκονομίας» ποὺ ἐφάρμοσε ὁ Πάπας Ἰωάννης Η΄!.................. (Ἡ Συνέχεια ἐδῶ)

3. Ο Πάπας Λέων Γ΄ και η «Οικονομία» του

Τέλος τῆς τριλογίας περὶ Παπισμοῦ καὶ «Οἰκονομίας»

Στὰ δύο προηγούμενα ἄρθρα ἀποδείχθηκε βάση τῶν πηγῶν, ὅτι ἡ ὑποτιθέμενη «Οἰκονομία» τοῦ Πάπα Ἰωάννη Η΄ καὶ γενικὰ τῶν Παπῶν Ρώμης τοῦ 9ου ἕως τοῦ 11ου αἰῶνος δὲν εἶχε καμία σχέση μὲ τὴν Οἰκονομία ποὺ ἐφαρμόζει ἡ Ἐκκλησία γιὰ τὴν σωτηρία τῶν ψυχῶν. Ἀντιθέτως, αὐτὸ ποὺ ἐφάρμοσαν οἱ ἀκόμα Ὀρθόδοξοι Πάπες τῆς ἐποχῆς ἐκείνης ἦταν μία καλὰ σχεδιασμένη διπλωματία μὲ σκοπὸ τὴν ἐπιβολὴ καὶ ἐπικράτηση τῶν παπικῶν ἀξιώσεων (Πρωτεῖο κλπ.)... (Ἡ συνέχεια ἐδῶ)

Ἐπειδὴ ἐμεῖς δὲν παραιτούμαστε τοῦ καθήκοντός μας ὡς μέλη τοῦ ποιμνίου τῆς Ἐκκλησίας, νὰ ρωτοῦμε μέχρι νὰ ἀποδειχθεῖ, ὅτι ἔχουμε δίκαιο ἢ λάθος, ἐπανέρχομαι μέ μία νέα πηγή, τὸν τοῖς πᾶσι γνωστὸ καὶ μέχρι στιγμῆς ἔγκυρο καὶ μὴ ἀναιρούμενο Κάλλιστο Βλαστό, ὁ ὁποῖος ἐπιβεβαιώνει καὶ αὐτὸς τὰ ἤδη ἐπιβεβαιωμένα: Ὅτι δηλαδὴ ὁ Πάπας Ἰωάννης Η΄ δὲν ἐφάρμοσε καμία Οἰκονομία, ἀλλὰ ἀντιθέτως θέλησε νὰ ἑδραιώσει τὶς παπικὲς ἀπαιτήσεις καὶ νὰ ὑπερασπίσει τὰ παπικὰ συμφέροντα. Ὁ δὲ Μ. Φώτιος ὄχι μόνο δὲν οἰκονόμησε ἀλλὰ μὲ τὴν ἀδιαπραγμάτευτη σταση του κατατρόπωσε τὴν παπικὴ πολιτικὴ καὶ ὑπεράσπισε τὴν Ὀρθοδοξία.
Ἀκολουθεῖ τὸ κείμενο:

Κάλλιστου Βλαστοῦ Δοκίμιον ἱστορικόν

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ  ΤΡΙΤΟΝ

Πρακτικὰ τῆς συγκροτηθείσης ἐν Κωνσταντινουπόλει συνόδου ἐπὶ τῆς β´ πατριαρχείας τοῦ Ἱεροῦ Φωτίου μετὰ τὸν θάνατον τοῦ Ἰγνατίου

Ὁ Αὐτοκράτωρ πεισθεὶς τῇ προτροπῇ τοῦ Φωτίου καὶ αὐτὸς ἐπιθυμῶν νὰ συνάψῃ τὰ διεστῶτα, ἅπερ ἡ ἀλαζονεία τῶν ἐπισκόπων τῆς Ρώμης εἶχε διαιρέσει ἔκρινεν ἀναγκαίαν τὴν σύγκλησιν Οἰκουμενικῆς Συνόδου, σκοπούσης «ἵνα τὸν μὲν ἁγιώτατον Πατριάρχην Φώτιον τῷ θρόνῳ τῆς βασιλίδος ἐγκαθιδρύσῃ, τοὺς δὲ μεθ᾿ ὑποστολῆς, ἤγουν μετά τινος ἐπικρύψεως, τὸ Πνεῦμα τολμῶντας καὶ ἐκ τοῦ Υἱοῦ ἐκπορεύεσθαι λέγειν, ἐκκηρύκτους θήσῃ τῆς ἐκκλησίας καὶ ἀποβλήτους([27]). Πρὸς τοῦτο δὲ ἀπεστάλησαν πρεσβευταὶ εἰς Ρώμην Θεόδωρος ὁ Σανταβαρηνὸς καί τινες ἄλλοι φέροντες ἐπιστολὰς τοῦ τε Αὐτοκράτορος καὶ τοῦ Πατριάρχου πρὸς τὸν Πάπαν Ἰωάννην τὸν Η´ τὸν διαδεξάμενον τὸν Ἀδριανὸν (τῷ 872) δι᾿ ὧν ἀνηγγέλλετο αὐτῷ ἡ τοῦ Φωτίου ἀποκατάστασις, καὶ προετρέπετο ὑπὸ τοῦ Αὐτοκράτορος νὰ κοινωνήσῃ τῷ Φωτίῳ.

Ὁ Πάπας Ἰωάννης διδαχθεὶς ἐκ τῶν μέχρι τοῦδε συμβάντων, ὅτι οὐδὲν κατορθοῖ παρ᾿ Ἕλλησι δι᾿ ἀπειλῶν καὶ ἀφορισμῶν, ἐσκέφθη νὰ βαδίσῃ ἀλλοίαν ὁδόν, τὴν ὁδὸν τῆς πραότητος, δι᾿ ἧς μάλιστα ἤλπιζεν ὅτι ἴσως θὰ ἠδύνατο ν᾿ ἀποκτήσῃ καὶ τὴν Βουλγαρίαν. Ὅθεν μετὰ πάσης τῆς περὶ αὐτὸν ἐκκλησίας ὁμονοήσας, λίαν προθύμως καὶ μετὰ χαρᾶς ἔσπευσε νὰ ἐκτελέσῃ τὴν τοῦ Βασιλέως ἀξίωσιν. Ἐπὶ τούτῳ λοιπὸν ἔγραψε πρὸς τὸν Αὐτοκράτορα ἐπιστολὴν δι᾿ ἧς τὸν μὲν Φώτιον ἀνεγνώριζε νόμιμον Πατριάρχην, ἠκύρου δὲ πάντα τὰ κατ᾿ αὐτοῦ ὑπὸ τῶν Παπῶν ἀποφασισθέντα([28]). Πρὸς δὲν τὸν Φώτιον ἔγραψε παρακελευόμενος ἵνα συγκαλέσας τοὺς σχισματικοὺς πατρικῶς πάντας ἐναγκαλίσηται· καὶ τὴν ἐν Κωνσταντινουπόλει γενομένην σύνοδον κατὰ τοῦ Φωτίου ἔλεγεν, ὅτι ἠκύρωσε καὶ ἐξωστράκισε παντελῶς διά τε τὰ ἄλλα καὶ διότι ὁ Πάπας Ἀδριανὸς δὲν ὑπέγραψεν τὰ ἐν αὐτῇ ἀποφασισθέντα. Ὥρισε δὲ διὰ τὴν ἐν Κωνσταντινουπόλει γενησομένην Σύνοδον τοποτηρητὰς αὐτοῦ τοὺς ἔτι ἐκεῖ διατρίβοντας Ἐπισκόπους Παῦλον καὶ Εὐγένιον προσθέτων καὶ τρίτον, Πέτρον πρεσβύτερον Καρδινάλιον εἰς ὃν ἔδωκε τὸ Κομμονιτάριον (ἤτοι ἐνταλτήριον).

Ἐν ἔτει λοιπὸν 879 συνεκροτήθη ἐν τῷ Ναῷ τῆς Ἁγίας Σοφίας Σύνοδος ἐκ τῶν τοποτηρητῶν τῶν τριῶν Πατριαρχῶν, τῶν τοποτηρητῶν τοῦ Πάπα, καὶ πολυανθρώπου πληθύος ἐπισκόπων ὧν ὁ ἀριθμὸς ἔφθασε μέχρι τῶν 383, προεδρεύοντος τοῦ ἁγιωτάτου Φωτίου, ἐν ᾗ ἐγένοντο πράξεις ἑπτά.

Πρᾶξις πρώτη. Προεδρεύοντος τοῦ Πατριάρχου Φωτίου εἰσέρχονται τοῦ Πάπα οἱ Λεγάτοι φέροντες τὰ πεμφθέντα παρὰ Ἰωάννου ὡς δῶρον ἀρχιερατικὰ ἄμφια, οὓς καὶ μετὰ πολλῆς τιμῆς καὶ περιποιήσεως ὑποδέχεται ὁ Πατριάρχης. Δημηγορεῖ ὁ Ἡρακλείας Ἰωάννης λέγων, ὅτι ὅλων τῶν προτέρων σκανδάλων τῶν τὴν Ἐκκλησίαν διαταραξάντων αἴτιος ἦτο ὁ Πάπας Νικόλαος, καὶ ὁ τοιούτου διάδοχος Ἀδριανός, ἐπαινεῖ τὸν Πάπαν Ἰωάννην, καὶ διηγεῖται ὅσα ἔπαθεν ἀδίκως ὁ Φώτιος.

Πρᾶξις δευτέρα. Ἀναγινώσκονται αἱ τοῦ Ἰωάννου ἐπιστολαὶ πρὸς τὸν Βασιλέα καὶ πρὸς τὸν Φώτιον, ὁμοίως δὲ καὶ αἱ ἐπιστολαὶ τῶν τριῶν Πατριαρχῶν, Μιχαὴλ Ἀλεξανδρείας, Θεοδοσίου Ἀντιοχείας, καὶ Θεοδοσίου Ἱεροσολύμων, ἐν αἷς οἱ ἐν λόγῳ ἱεράρχαι κατακρίνουσι καὶ ἀποκηρύττουσι τὴν κατὰ τοῦ Φωτίου γενομένην σύνοδον ἐπὶ Ἀδριανοῦ, καὶ ἀναθέματι ὑποβάλλουσιν. Κατ᾿ αὐτὴν δὲ εἰσελθὼν καὶ ὁ Θωμᾶς μητροπολίτης Τύρου εἷς τῶν ἐπὶ τῆς κατὰ Φωτίου συνόδου ὃς ἐζήτησε συγχώρησιν.

Πρᾶξις τρίτη. Ἀναγινώσκεται ἡ ἐπιστολὴ Ἰωάννου πρὸς τοὺς ἐπισκόπους τῆς Ἀνατολῆς, τῆς ὁποίας ἡ ἔννοια δὲν ἤρεσεν διότι ἐφαίνετο ὅτι ἐκεῖνος εἰς τοῦτο μόνον ἀπέβλεπεν ὅπως τήν τε ἐπαρχίαν τῆς Βουλγαρίας ὑποτάξῃ τῇ Ἐκκλησίᾳ τῆς Ρώμης καὶ ἐν συνόλῳ τὴν Ἀνατολικὴν Ἐκκλησίαν καὶ μάλιστα τὴν τῆς Κωνσταντινουπόλεως νὰ ὑποτάξῃ ἑαυτῷ. Ὅθεν φανερὰ οἱ πατέρες εἶπον, ὅτι τοιαῦται ἐπιστολαί, μάλιστα ἐκεῖ ἔνθα γράφει ὁ Πάπας Ἰωάννης ὅτι ἔστειλε τοὺς Λεγάτους, ἵνα προξενήσωσι τὴν εἰρήνην τῶν Ἀνατολικῶν Ἐκκλησιῶν, ἦσαν περιτταὶ ἐπειδὴ ἅπαντες εἰρηνεύουσι δεχόμενοι ὁμοφώνως τὸν Φώτιον ὡς γνήσιον Πατριάρχην, καὶ ὅτι ἐκεῖνοι εἰς τὴν ψῆφον τοῦ Φωτίου ἐπεθύμουν τὴν συγκοινωνίαν τῆς Ρώμης, ὄχι τὴν κρίσιν, καὶ τοῦτο ἐποίησαν εἰς σημεῖον ἀγάπης, ὄχι ὑποταγῆς. Ὅσον δὲ διὰ τὴν ἐπαρχίαν τῆς Βουλγαρίας ἀπεκρίθησαν, ὅτι ἡ λύσις ταύτης τῆς ὑποθέσεως ἀνήκει εἰς τὸν Βασιλέα καὶ ὄχι εἰς τὴν σύνοδον...

Πρᾶξις τετάρτη. Ἔρχεται Βασίλειος Μαρτυρουπόλεως τοποτηρητὴς τοῦ Ἀντιοχείας, φέρων πρὸς τὸν Πατριάρχην γράμματα Ἡλιοῦ Ἱεροσολύμων, νεωστὶ χειροτονηθέντος, ἐν οἷς ἐγράφετο ὅτι ἐπὶ τῆς τελευταῖον γενομένης κατὰ Φωτίου συνόδου, οἱ νομιζόμενοι τοποτηρηταὶ τῶν πατριαρχικῶν θρόνων, ἦσαν ἀληθῶς πρέσβεις τῶν Σαρακηνῶν. Ὅθεν ἡ σύνοδος ὥρισεν οὕτω. «Τὴν γενομένην σύνοδον κατὰ Φωτίου τοῦ ἁγιωτάτου πατριάρχου ἐν Ρώμῃ ἐπὶ Ἀδριανοῦ τοῦ μακαριωτάτου Πάπα καὶ τὴν γενομένην σύνοδον ἐν Κωνσταντινουπόλει κατὰ αὐτοῦ τοῦ ἁγιωτάτου Φωτίου, ὁρίζομεν παντελῶς ἐξωστρακισμένην καὶ ἀποκεκηρυγμένην εἶναι, καὶ μήτε μετὰ ἁγίων συνόδων συναριθμεῖσθαι καὶ συγκαταλέγεσθαι, μήτε μὴν σύνοδον ὅλως καλεῖσθαι· μὴ γένοιτο· ἡ ἁγία σύνοδος, τοὺς ἀπατήσαντας τὴν ἁγίαν τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίαν καὶ Φώτιον τὸν ἁγιώτατον Πατριάρχην ἀκοινωνίας ἐπιτιμίῳ τοῦ Σώματος καὶ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ, καὶ τῆς τῶν πιστῶν συνάξεώς τε καὶ συναυλίας καθυποβάλλει ὡσὰν ἐπιμείνωσι τῇ ἀποστασίᾳ».

Πρᾶξις πέμπτη. Καλεῖται εἰς τὴν σύνοδον ὁ Σμύρνης Μητροφάνης, διὰ νὰ δώσῃ λόγον τοῦ σχίσματος, ὡς μὴ θέλων στέρξαι τὴν ψῆφον τοῦ Φωτίου. Ἐπειδὴ ὅμως προσεποιήθη ὅτι εἶναι ἀσθενής, πέμπονται πρὸς αὐτὸν τρεῖς μητροπολῖται, καὶ ἀποκρινόμενος τὸ αὐτό, ἀφορίζεται ὡς σχισματικός. Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ θεσπίζονται καὶ οἱ τρεῖς οὗτοι κανόνες, Α´ τὸν καθαιρεθέντα ἢ ἀναθεματισθέντα παρὰ Ἰωάννου τοῦ Ρώμης ἐπισκόπου, τοιοῦτον καὶ παρὰ Φωτίου Κωνσταντινουπόλεως Πατριάρχου κρίνεσθαι, καὶ ἐναλλὰξ τὸν καθαιρεθέντα ἢ ἀναθεματισθέντα ὑπὸ Φωτίου, τοιοῦτον καὶ παρὰ τοῦ Ρώμης ἐπισκόπου κρίνεσθαι, Β´ τὸν παραιτησάμενον Ἐπίσκοπον τὴν κληρωθεῖσαν αὐτῷ Ἐπισκοπὴν καὶ μοναχὸν γενόμενον μηκέτι δύνασθαι αὖθις Ἐπίσκοπον γενέσθαι· καὶ Γ´ τὴν ἐξουσίαν τῶν λαϊκῶν μὴ δύνασθαι χεῖρας ἐπιβάλλειν τοῖς ἱερωμένοις. Ἐπὶ τούτοις τῷ ἀναθέματι οἱ εἰκονομάχοι καθυπεβλήθησαν, καὶ τὰ γενόμενα εἰς τὴν Ζ´ Σύνοδον ἐπεβεβαιώθησαν ὁρισθέντος ὑπὸ τῶν Ἁγίων Πατέρων νὰ συναριθμῆται μὲ τὰς ἓξ ἄλλας Οἰκουμενικὰς συνόδους καὶ Ζ´ Οἰκουμενικὴ νὰ λέγηται. Τοῦτο δὲ ἐγένετο διότι ἔλεγόν τινες ἐκ τῶν Δυτικῶν ὅτι δὲν δέχονται τοὺς ὅρους τῆς Ζ´συνόδου περὶ προσκυνήσεως τῶν σεπτῶν εἰκόνων. Καὶ τούτων γενομένων, οἱ Λεγάτοι τοῦ Πάπα, καὶ οἱ τῶν Πατριαρχῶν τοποτηρηταὶ ὑπογράψαντες τὴν τοῦ Φωτίου ἀποκατάστασιν ἐβεβαίωσαν, καὶ πάντα τὰ κατὰ τοῦ Φωτίου γενόμενα τῷ ἀναθέματι καθυπέβαλον...

Μαθὼν τὰ πραχθέντα ὁ Πάπας Ἰωάννης ὑπὸ ταύτης τῆς Συνόδου, καὶ ἀποτυχὼν τοῦ ποθουμένου ἀπέστειλεν εἰς Κωνσταντινούπολιν τὸν ἐχθρὸν τοῦ Φωτίου Μαρῖνον ἢ κατ᾿ ἄλλους Μαρτῖνον ὅπως παντοίοις τρόποις κερδήσῃ τὴν Βουλγαρίαν περὶ ἧς δὶς ἔγραψε καὶ εἰς τὸν ταύτης ἄρχοντα. Ὁ Μαρτῖνος ἀφιχθεὶς εἰς Κωνσταντινούπολιν παντοίοις τρόποις ἐπειράθη, ἵνα τὰ τοῦ Πάπα Ἰωάννου θελήματα κατορθώσῃ ἀλλ᾿ οὐδὲν ἐπέτυχεν, εἰ μὴ καταφρόνησιν. Διότι ὁ αὐτοκράτωρ Βασίλειος καθεῖρξεν αὐτὸν διὰ τὴν μεγάλην αὐτοῦ θρασύτητα τριάκοντα ἡμέρας, μεθ᾿ ἃς ἀπολυθεὶς ἐπέστρεψεν εἰς Ρώμην ἄπρακτος.

Ὁ Μαρτῖνος οὗτος τὸν Ἰωάννην εἰς τὸν παπικὸν θρόνον διαδεξάμενος καὶ ἐνθυμούμενος τὴν καταφρόνησιν ἣν ἔλαβεν, ἀνυποστόλως τόν τε Φώτιον καὶ τὴν σύνοδον αὐτοῦ τῷ ἀναθέματι καθυπέβαλε. Τοῦτ᾿ αὐτὸ δὲ ἔπραξε καὶ μετ᾿ αὐτὸν ἐν ἔτει 884 παπεύσας Ἀδριανὸς Γ´ καὶ ὁ τὸν Ἀδριανὸν ἐν ἔτει 885 διαδεξάμενος Στέφανος Ε´. Ὁ δὲ αὐτοκράτωρ Βασίλειος παροξυνθεὶς διὰ τὰ τοιαῦτα ἀνοσιουργήματα αὐτῶν, ἀπέστειλεν εἰς Ρώμην σφοδρὰν ἐπιστολὴν πρός τε ἀναίρεσιν τῆς ψευδῶς θρυλουμένης τοῦ Ρώμης Ἐπισκόπου ἐξουσίας, καὶ ἀποσκορακίζων τὰς παρανόμους καὶ τυραννικὰς ἀξιώσεις τῆς Οὐατικανείου ἀπληστίας, καὶ πρὸς ἐκδήλωσιν τοῦ διαπύρου καὶ θερμοῦ ζήλου, ὃν εἶχεν εἴς τε τοῦ Φωτίου τὴν ὑπεράσπισιν, καὶ εἰς τὸν τῆς Κωνσταντινουπόλεως θρόνον. Ἀλλ᾿ ἀτυχῶς μετ᾿ ὀλίγον χρόνον ὁ ἱερὸς Φώτιος ἐστερήθη τοιούτου θερμοῦ προστάτου καὶ ἀντιλήπτορος. Διότι ἀποθανόντος τοῦ αὐτοκράτορος Βασιλείου διεδέχθη αὐτὸν ὁ υἱὸς αὐτοῦ Λέων ὁ σοφὸς ἐπικαλούμενος, ὁ δὲ ἱερὸς Φώτιος περιπεσὼν εἰς τὰς ἐπιβουλὰς τῶν ἐχθρῶν, ἐξεβλήθη τοῦ θρόνου ἀπὸ Λέοντα τὸν βασιλέα, καὶ ἐξωρίσθη εἰς τὴν Μονὴν τῶν Ἀρμενιανῶν, Πατριαρχεύσας, τὸ μὲν πρῶτον χρόνους ἐννέα, τὸ δὲ δεύτερον χρόνους ὀκτώ. Ἐξωσθέντος δὲ τοῦ ἱεροῦ Φωτίου, ἀνήχθη ἐπὶ τὸν Πατριαρχικὸν θρόνον Στέφανος ὁ τοῦ αὐτοκράτορος ἀδελφός, οἱ δὲ ὑπ᾿ αὐτὸν τελοῦντες ἐπίσκοποι διεσχίσθησαν μεταξὺ αὐτῶν, διότι ἄλλοι μὲν ἦσαν ὑπὲρ τοῦ Φωτίου, ἄλλοι δὲ ὑπὲρ τοῦ Στεφάνου. Ὅθεν διὰ προτροπῆς τοῦ Νεοκαισαρείας Στυλιανοῦ γράμματα συντεθέντα τῷ Ρώμης Ἐπισκόπῳ ἐστάλησαν, ἵνα καὶ αὐτὸς γένηται σύμψηφος εἰς τὴν καθαίρεσιν τοῦ Φωτίου, καὶ εἰς τὴν ἐκλογὴν τοῦ Στεφάνου. Ἀλλ᾿ ὁ Ρώμης Πάπας ἀκολουθῶν τὰ ἴχνη τῶν πρὸ αὐτοῦ Ἐπισκόπων (οἵτινες ἤθελον νὰ εἶναι κριταὶ εἰς τὰ ἐν Κωνσταντινουπόλει συμβαίνοντα), ἔγραψε πρὸς αὐτοὺς ἀπαιτῶν ἵνα ἀμφοτέρωθεν σταλῶσι πρέσβεις, ὅπως παραστῶσιν ἐνώπιον τοῦ παπικοῦ θρόνου καὶ δικασθῶσι μεθ᾿ ὃ ἤθελε προβῆ εἰς τὴν περὶ αὐτῶν ἀπόφασιν. Ταύτης δὲ τῆς τοῦ Ρώμης Ἐπισκόπου ἀποφάσεως γνωσθείσης εἰς Κωνσταντινούπολιν, οἱ προσκείμενοι τῷ Φωτίῳ δὲν συγκατένευσαν οὔτε οἱ λοιποὶ τό τε ἀξίωμα, καὶ τὴν ἐλευθερίαν τοῦ ἐν Κωνσταντινουπόλει Ἐπισκοπικοῦ θρόνου διαφυλάττοντες ἀπαραμείωτον καὶ ἀκατάλυτον.

Μπορεῖτε καὶ τώρα νὰ ἀγανακτήσετε μὲ τὴν αὐθάδειά μας νὰ ἀμφισβητοῦμε τὸ συμπέρασμά σας καὶ νὰ σνομπάρετε, ἀλλὰ θὰ ρωτήσω πάλι καὶ πάλι: Ποῦ βλέπετε ἐσεῖς π. Σεραφείμ, ὀρολογία ἢ τεκμηριωμένες ἀποδείξεις περὶ Οἰκονομίας τοῦ Πάπα καὶ καλῆς ἐφαρμογῆς της; Ποῦ βλέπετε ἐσεῖς τὸν Μ. Φώτιο νὰ οἰκονομεῖ παρὰ τὰ τόσα κακόδοξα τῶν Παπῶν, ὅταν αὐτὸς ὡς Μέγας τοὺς κονιορτοποίησε; Ποῦ βλέπετε ἀγάπη, ὄταν σὺν ὅλοις τοῖς ἄλλοις καὶ ὁ Βλαστὸς μιλάει γιὰ προσπάθεια ὑποταγῆς τῶν Ὀρθοδόξων ἒκ μέρους τοῦ Πάπα; Ποιές ἄλλες «ἔγκυρες πηγές» ἔχετε ποὺ ἀποδεικνύουν τὸ ἀντίθετο; Φυσικὰ  καὶ τώρα θὰ σιωπήσετε. Ἡ ἀλήθεια ὅμως δὲν σιωπᾶ, βοᾶ. Ἂς εἶναι. Φίλος μὲν Πλάτων, φιλτάτη δ’ ἡ Ἀλήθεια.

Ἀδαμάντιος Τσακίρογλου