(Επίσκοπος Κερνίκης και Καλαβρύτων Ηλίας Μηνιάτης)
«Αν τώρα που μπορήτε, δεν θέλετε να μετανοήσετε,
τότε θα έλθη καιρός που ίσως θέλετε και δεν θα μπορήτε».
Η ακόλουθη ομιλία είναι
προϊόν της ρητορικής δεινότητος του επισκόπου Κερνίτσης και Καλαβρύτων
Ηλία Μηνιάτη του Κεφαλλήνος, ο οποίος θεωρείται «νέος Χρυσόστομος», λόγω
του περιεχομένου των λόγων του, αλλά και λόγω της
φυσικής του ευφραδείας.
Εγεννήθη στο Λυξούρι το 1669 και εκοιμήθη το 1714, εις ηλικίαν μόλις
σαράντα πέντε ετών. Εκήρυξε στην Βενετία, όπου και εσπούδασε, στην
Κέρκυρα, στην πατρίδα του Κεφαλληνία, στην Ζάκυνθο και επί επταετίαν εις
τον Πάνσεπτον Πατριαρχικόν ναόν του Αγίου Γεωργίου, εις
Κωνσταντινούπολιν. Εκεί μάλιστα διωρίσθη επισήμως υπό του Πατριάρχου
Γαβριήλ του Γ΄ Ιεροκήρυξ της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας.
Από τους ολίγους λόγους του που διεσώθησαν, αντιλαμβάνεται κανείς την
δύναμίν των, την απήχησι που είχαν και το πόσον το δουλεύον Γένος εις
Τούρκους και Βενετούς, εστερήθη ενός τόσον παραμυθητικού και
παρηγορητικού κηρύγματος. Οι ομιλίες του έγιναν το πνευματικόν εντρύφημα
των Ορθοδόξων επί μακρού χρόνου διάστημα έως της σήμερον, απαριθμούσαι
πολλάς εκδόσεις.
Τώρα εκδίδομεν μεταγλωττισμένους εις το σημερινόν γλωσσικόν ιδίωμα προς
ευχερεστέραν κατανόησιν τρεις ομιλίας αυτού περί Μετανοίας, περί
Εξομολογήσεως και περί θείας Μεταλήψεως, εκφωνηθείσας εις περιόδους
Μεγάλης Τεσσαρακοστής.
Η επιλογή δεν έγινε τυχαίως.
Πιστεύομεν ότι όποιος έχει ειλικρινή μετάνοιαν, καθαράν εξομολόγησιν και
εν συναισθήσει θείαν των Αχράντων Μυστηρίων Μετάληψιν, ευρίσκεται
πορευόμενος την Οδόν της Σωτηρίας της εν Χριστώ Ιησού, ώ η δόξα εις τους
αιώνας. Αμήν. (Ηγούμενος Δοσίθεος, Ιερά και Σταυροπηγιακή της Παναγίας
Τατάρνης Μονή)
Λεχθείσα τη Ε΄ Κυριακή των Νηστειών.
Στις περασμένες δύο διδαχές μου σας παρουσίασα δύο
εικόνες. Σας εζωγράφισα στην μία την μέλλουσα Κρίσι και στην άλλη την
αιώνια κόλασι. Αυτό το έκαμα με σκοπό να σας οδηγήσω στην μετάνοια,
η οποία είναι η μοναδική οδός για να αποφύγετε και την οργή της
μελλούσης Κρίσεως και τα βάσανα της αιωνίου κολάσεως. Και γι’ αυτή την
μετάνοια έρχομαι σήμερα να σας ομιλήσω. Σήμερα που «αναβαίνομεν εις
Ιεροσόλυμα». Σήμερα που ο Υιός του Θεού πηγαίνει να παραδοθή στα χέρια
των Αρχιερέων και των Γραμματέων, να πάθη, να αποθάνη, να χύση όλον τον
πολύτιμο Αίμα του, να δώση την ζωή Του στον θάνατο, για να μας εξαγοράση
από την αμαρτία και «δούναι την ψυχήν αυτού λύτρον αντί πολλών».
Δεν μπορούμε να επιθυμήσουμε καταλληλότερο καιρό για να σωθούμε, παρά
αυτές τις άγιες ημέρες κατά τις οποίες ο Υιός του Θεού διαπραγματεύεται
την σωτηρία μας. Μα αλλοίμονο! Εσείς ακόμη στέκεσθε; Ακόμα δεν
μετανοείτε; Αντιστέκεστε λοιπόν στην γνώμη σας, στο πάθος σας, στην
αμαρτία σας;
Σκληροκάρδιοι, αδιόρθωτοι αμαρτωλοί, ακούστε τι θέλω να σας πω
σήμερα! Θα σας μιλήσω για την μετάνοια και θα σας αποδείξω πως όποιος
δεν θέλει να μετανοήση αφού το μπορεί, θα έλθη καιρός που ίσως να θέλη
και να μη μπορή…
Υπάρχει και παλαιότερα αλλά και τώρα ένα ζήτημα ανάμεσα σε
Ορθοδόξους και αιρετικούς. Ποιό είναι τάχα αυτό που δικαιώνει και σώζει
τον άνθρωπο; Μήπως μονάχα η χάρις του Θεού ή η χάρις του Θεού και η
θέλησις του ανθρώπου μαζί;