αγίου Γρηγορίου Θεολόγου
+ αρχιμ. ΔΑΝΙΗΛ ΓΟΥΒΑΛΗ
Στον δεύτερο π.Χ. αιώνα οι ευσεβείς Ιουδαίοι αντιμετώπισαν
πρωτοφανή πίεσι από τους κατακτητές τους Σελευκίδες, διαδόχους του Μ.
Αλεξάνδρου, να αρνηθούν την θρησκεία τους και να προσχωρήσουν στην
ειδωλολατρεία. Οι διωγμοί ήταν σκληροί και μάλιστα για τριάμιση χρόνια
επί Αντιόχου Δ' του Επιφανούς, οπότε εκδηλώθηκε το αποκορύφωμα της
αντίθεης μανίας. Δημιουργήθηκαν λαμπροί μάρτυρες, ολοζώντανες
αποδείξεις της δυνάμεως του αληθινού Θεού. Τα μαρτύρια αυτά που χρονικά
τοποθετούνται στις έσχατες ημέρες της Π. Διαθήκης, προεικονίζουν
αντίστοιχους άθλους που θα λάβουν χώρα στις έσχατες ημέρες της Κ.
Διαθήκης, στα τριάμιση χρόνια που θα εκδηλωθή το αντίθεο μένος του
Αντίχριστου.
Μακκαβαίοι ή Ασμοναίοι λέγονταν οι απόγονοι του ιερέα Ματταθία, πατέρα
πέντε γυιών που πολέμησαν γενναία τους Σελευκίδες. Η ονομασία
«Μακκαβαίοι» προήλθε από τον τρίτο γυιό του Ματταθία, τον Ιούδα που
επικλήθηκε Μακκαβαίος, διότι σφυροκόπησε τους εχθρούς («μακκάμπα=σφυρί).
Εδώ παρουσιάζομε το μαρτύριο επτά αδελφών με την μητέρα τους και τον
πνευματικό τους πατέρα Ελεάζαρο. Εκ παραδόσεως ξέρουμε ότι το όνομα της
μητέρας ήταν Σολομονή που σημαίνει ειρηνική, και των παιδιών της, Αβείμ,
Αντώνιος, Γουρίας, Ελεάζαρος, Ευσέβωνας, Αχείμ και Μάρκελλος.
Εμαρτύρησαν στα πρώτα χρόνια της βασιλείας Αντιόχου Δ' του Επιφανούς,
πριν ξεσπάση η μακκαβαϊκή επανάστασις με τον Ιούδα. Η Εκκλησία από
ενωρίς ετίμησε την μνήμη τους. Η εορτή τους άγεται στην 1η Αυγούστου.
Τέτοια ημέρα εξεφώνησε και ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος την ομιλία του
«Εις Μακκαβαίους» την οποία παραθέτουμε εδώ σε μετάφρασι και με κάποια
σχόλια. Οι λόγοι του αγίου Γρηγορίου πάντα αποζητούν τα σχόλια, διότι
έχουν πυκνότητα και βάθος νοημάτων.