Κυριακή της Ορθοδοξίας: Ομιλία π. Ευθυμίου Τρικαμηνά

   Ἡ ὁμιλία αὐτὴ ἔγινε στὴν ὁλονυκτία γιὰ τὴν Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας, στὴν Ἱερὰ Μονὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ της Θεοτόκου στὸ Βόλο. Ἀφορμὴ γιὰ τὴν ὁμιλία ἔδωσαν στὸν π. Εὐθύμιο οἱ διαιρέσεις τῶν Ὀρθοδόξων, ποὺ ἀντὶ ἑνωμένοι νὰ πολεμήσουν τὴν αἵρεση, διχάζονται μεταξύ τους γιὰ μικρότητες.

    Ἰδιαίτερη ἀναφορὰ ἔκανε γιὰ τοὺς λαϊκοὺς ἐκείνους ποὺ θέλουν νὰ κατευθύνουν τὸν ἀγώνα, καὶ κατακρίνουν γιὰ λεπτομέρειες τοὺς κληρικοὺς ποὺ ἀγωνίζονται νὰ ἑνωθοῦν μπροστὰ στὸ μεγάλο κίνδυνο τοῦ Οἰκουμενισμοῦ καὶ τῶν ἐπερχομένων δυνάμεων τοῦ κακού, τῶν ψευδοπροφητῶν καὶ τοῦ Ἀντιχρίστου.

    Παρουσιάζουμε ἀποσπάσματα τῆς ὁμιλίας αὐτῆς.

   Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας σήμερα… κι ἡ Ὀρθοδοξία παρουσιάζεται κατακερματισμένη, χωρισμένη, κομματιασμένη· καὶ οἱ Ὀρθόδοξοι δὲν ξέρουν τί νὰ κάνουν, ποῦ νὰ πᾶνε. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι εἴμαστε στὰ ἔσχατα χρόνια καὶ ὅτι ὁ διάβολος θὰ προσπαθήσει νὰ κερδίσει καὶ τοὺς ἐκλεκτούς. Πάντοτε ὁ διάβολος τοὺς δικούς του –τοὺς αἱρετικούς δηλαδὴ ἐν προκειμένῳ– τοὺς εἶχε ἑνωμένους.

   Τότε, τὴν ἐποχὴ τῆς Εἰκονομαχίας, ἦταν καὶ οἱ Ὀρθόδοξοι ἑνωμένοι. Ὑπῆρχαν Ἅγιοι Πατέρες, ἀγωνιστές, μεγάλοι ἀσκητές, μεγάλοι Ἱεράρχες Ἅγιοι, οἱ ὁποῖοι ἡγοῦντο τῶν ἀγώνων τῆς Πίστεως καὶ ἀκολουθοῦσε καὶ ὁ λαός, καὶ οἱ ὑπόλοιποι μοναχοί, κληρικοὶ κατώτεροι ἀνώτεροι, ἀκολουθοῦσαν αὐτοὺς ποὺ προπορεύοντο καὶ εἶχαν τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ, τὸ χάρισμα τῆς Πίστεως, καὶ ἦταν ὅλος ὁ λαὸς ἑνωμένος. Καὶ ἂν σήμερα μᾶς λένε κάποιοι  ὅτι καὶ τότε ὑπῆρχαν σχίσματα καὶ διαφωνίες κ.λπ., αὐτὸ τὸ λένε, μόνο καὶ μόνο γιὰ νὰ δικαιολογήσουν τὰ δικά μας λάθη σήμερα, τὶς δικές μας ἀτασθαλίες, τὰ δικά μας σχίσματα, καὶ γιὰ νὰ τὰ δικαιολογήσουμε αὐτά, παρουσιάζουμε καὶ τοὺς Ἁγίους ὅτι ἔκαναν τὰ ἴδια πράγματα, τὰ ἴδια προβλήματα μὲ τὰ ὁποῖα ἀσχολούμαστε ἐμεῖς.

   Ἐμεῖς διαφωνοῦμε γιὰ τὸ παραμικρό, καὶ γιὰ πράγματα ἀσήμαντα καὶ χωριζόμαστε μεταξύ μας, ἐνῶ εἶναι Ἐντολὴ τοῦ Κυρίου μας νὰ ἔχουμε τὴν «ἑνότητα τῆς Πίστεως», νὰ ἔχουμε τὸ «αὐτὸ φρόνημα», ὅπως λέει ὁ ἀπόστολος Παῦλος καὶ τὴν «αὐτὴ γνώμη». Κι ἐμεῖς εἴμαστε διαιρεμένοι σήμερα καὶ μάλιστα γιὰ τὰ θέματα τῆς Πίστεως. Καὶ ἐνῶ προχωράει τὸ κακό, ὁ Οἰκουμενισμός, ἡ αἵρεση, ἡ παγκοσμιοποίηση, προχωροῦν ταχύτατα ὅλα αὐτά, καὶ ὁ διάβολος ἔχει ἑνώσει τὶς δυνάμεις του γιὰ νὰ κατατροπώσει τὴν Ἐκκλησία στὰ ἔσχατα χρόνια, ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι εἴμαστε διηρημένοι καὶ μάλιστα πολλὲς φορὲς γιὰ ἀσήμαντα πράγματα.

    Καὶ συντελεῖ σ’ αὐτὸ τὸ πρᾶγμα, βέβαια, κατ’ ἀρχὰς ὁ ἐγωϊσμός μας, ποὺ δὲν ὑποχωροῦμε γιὰ τὰ ἀσήμαντα πράγματα. Δὲν λέμε νὰ ὑποχωρήσουμε γιὰ τὰ σημαντικά, ἂν ἔχουμε σημαντικὲς διαφορὲς πρέπει νὰ κοιτάξουμε, τί λένε οἱ Πατέρες. Ὄχι τί λέω ἐγώ, καὶ τί μὲ ἐξυπηρετεῖ ἐμένα, ἢ νὰ δικαιολογήσω τὰ λάθη μου, ἢ τὰ λάθη τῶν προκατόχων μου, τὰ ὁποῖα καὶ ἐγὼ συνεχίζω, ἀλλὰ τί εἶπαν οἱ Πατέρες καὶ πῶς πρέπει νὰ ὁμονοήσουμε στὰ θέματα τῆς Πίστεως γιὰ νὰ εἴμαστε καὶ σήμερα ἑνωμένοι.

    Γιατί, ἂν δὲν εἴμαστε ἑνωμένοι σήμερα, δὲν ἔχει πρόβλημα ἡ Ἐκκλησία, ἀλλὰ τί γίνεται, δὲν δίνουμε καλὴ εἰκόνα σ’ αὐτοὺς ποὺ ἔχουν ἀγαθὴ προαίρεση καὶ θέλουν κι αὐτοὶ νὰ ἀποτειχιστοῦν ἀπὸ τὴν αἵρεση· δὲν δίνουμε καλὴ εἰκόνα καὶ καλὴ μαρτυρία καὶ ἀμφιβάλουν οἱ ἄνθρωποι γιὰ τὸν ἀγώνα μας, ἂν εἶναι σωστὸς ὁ ἀγώνας μας, ἂν εἶναι δίκαιος. Ἀπὸ τί; Ἀπὸ τὰ μεταξύ μας σφάλματα.

    Φαγωνόμεθα μεταξύ μας, ὁ ἕνας νὰ δαγκώνει τὸν ἄλλον, κι ὁ ἕνας νὰ θέλει νὰ ὑπερισχύσει τοῦ ἄλλου, κι ἔτσι, αὐτοὶ ποὺ θέλουν νὰ ἀποτειχιστοῦν ἀπὸ τὴν αἵρεση, παραμένουν στὴν αἵρεση, γιατὶ φοβοῦνται τὰ σχίσματα τοῦ Παλαιοῦ Ἡμερολογιίου· ποῦ νὰ πάω νὰ μπλέξω. Φοβοῦνται καὶ τὰ δικά μας ἐδῶ τώρα. Ἐμεῖς, μόλις ἀρχίσαμε νὰ ἀποκρυνόμαστε ἀπὸ τὴν αἵρεση, ἄρχισαν καὶ σὲ μᾶς οἱ διαφωνίες, καὶ συντελοῦν ὅλοι στὶς διαφωνίες αὐτές. Ἡ ἀνάμειξη τῶν λαϊκῶν, νὰ θέλουν νὰ ἐξετάσουν καὶ νὰ κρίνουν τοὺς κληρικούς, ἐὰν εἶναι καλὴ ἡ ἀποτείχισή τους καὶ ἂν εἶναι εἰλικρινεῖς. Ἔχουν γίνει καὶ παντογνῶστες, νὰ ξέρουν μέσα στὴν καρδιά του, τί ἔχει ὁ ἄλλος, καταλάβατε. Ὅλα αὐτά, ἡ ἀνάμειξη, λοιπόν, τῶν λαϊκῶν ποὺ θέλουν νὰ ἔχουν τὸν πρῶτο λόγο, καὶ νὰ κατευθύνουν, τρόπον τινά, τὸν ἀγώνα, καὶ νὰ λένε· δὲν εἶναι τίποτα τὸ σφράγισμα, δὲν εἶναι τίποτα αὐτό, δὲν εἶναι τίποτα τὸ ἄλλο, καὶ νὰ κατευθύνουν αὐτοί...

   Ἡ ἀνάμειξη, λοιπόν, αὐτὴ τῶν λαϊκῶν, ἔχει γίνει κι αὐτὴ ἕνα μεγάλο πρόβλημα στὴν σημερινὴ Ὀρθοδοξία, στὸν ἀγώνα ποὺ κάνουμε, καὶ εἶναι καὶ κάποιοι βέβαια, ἄλλοι ἀδελφοί μας, ποὺ βρίσκουν εὐκαιρία νὰ ποῦνε γιὰ τὰ λάθη ποὺ κάνουμε, ποὺ εἶναι πολλὰ τὰ λάθη μας, δὲν εἴμαστε ἐμεῖς σὰν τοὺς Ἁγίους Πατέρες ποὺ τότε ταλαιπωρήθηκαν, ἔχυσαν τὸ αἷμα τους στὶς φυλακές, στὰ μαρτύρια, στὰ μαστιγώματα· δὲν εἴμαστε ἐμεῖς σὰν τοὺς Πατέρες ποὺ εἶχαν αὐτὴ τὴν Χάρη. Αὐτὸ εἶναι δεδομένο. Ἀλλὰ προσπαθοῦμε νὰ στοιχηθοῦμε τώρα, νὰ ὁμονοήσουμε στὴν Ὀρθόδοξη Πίστη, γιὰ νὰ μπορέσουμε νὰ φύγουμε ἀπὸ τὴν αἵρεση καὶ τουλάχιστον νὰ σωθοῦμε. Αὐτὸ προσπαθοῦμε νὰ κάνουμε.

    Δὲν ἔχουμε ὅμως αὐτὴ τὴ Χάρη τῶν Ἁγίων, γι’ αὐτὸ φοβόμαστε. Γιατί φοβόμαστε; Φοβόμαστε γιατὶ θέλουμε νὰ εἴμαστε πολλοὶ γιὰ νὰ ἀποτειχιστοῦμε ἀπὸ τὴν αἵρεση. Ἅμα εἴμαστε πολλοί, μπορεῖ νὰ γλυτώσουμε τὸ κεφάλι μας· ἐμεῖς τὴν ἱερωσύνη κι ἐσεῖς τὰ ὑπόλοιπα, ποὺ φοβεῖσθε. Μὴ χάσουμε αὐτό, μὴ χάσουμε ἐκεῖνο, τὰ λεφτά μας, τὴ σύνταξή μας, καὶ θέλουμε νἄμαστε πολλοί.

 Δὲν σκεφτόντουσαν ἔτσι οἱ Πατέρες. Οἱ Πατέρες ἀποτειχιζόντουσαν, γιατὶ αὐτὸ τὸ ὑπεδείκνυε, μέσα τους, τὸ χάρισμα τῆς Πίστεως ποὺ εἶχαν. Γιατὶ ἔβλεπαν αἵρεση καὶ φεύγαν ἀπὸ τὴν αἵρεση ἀμέσως. Ἕνας, δύο… Ἐγὼ ὀφείλω νὰ φύγω ἀπὸ τὴν αἵρεση, ἔλεγε ὁ καθένας ἀπὸ τοὺς Πατέρες. Νὰ ἀπομακρυνθῶ, νὰ μὴν ἔχω κοινωνία μὲ τὴν αἵρεση. Αὐτὸ τόλεγε ἕνας, τὄλεγαν πολλοί κι ἔτσι ἑνωνόντουσαν στὰ θέματα τῆς Πίστεως, ἀπομακρυνόμενοι ἀπὸ τοὺς αἱρετικοὺς κι ἀγωνιζόμενοι νὰ ἀποκατασταθεῖ ἡ Ὀρθοδοξία.

   Εἴπαμε, βέβαια, ὅτι στὰ ἔσχατα χρόνια δὲν θὰ εἶναι οἱ ἀγῶνες, ὅπως ἦταν τότε, τὰ παλιὰ τὰ χρόνια, τότε ποὺ ὁ αὐτοκράτορας εἶχε ἐξουσία νὰ παίρνει κεφάλια…, ἀλλὰ εἶναι πιὸ δύσκολα· γιατὶ τότε ἦταν φανερὰ τὰ ἔργα τοῦ διαβόλου, τώρα εἶναι ὕπουλα. Καὶ δὲν ὑπάρχει ἡ δική μας ἡ πίστη, ἡ ἀρετή· τὰ πάθη μᾶς ἔχουν κυριέψει, δὲν τἄχουμε αὐτὰ τὰ χαρίσματα ποὺ εἶχαν οἱ Πατέρες καὶ γι’ αὐτὸν ἀκριβῶς τὸ λόγο, στὰ ἔσχατα χρόνια, παρουσιαζόμαστε φοβισμένοι, δειλιάζουμε, δὲν ξέρουμε τί νὰ κάνουμε, κοιτάει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον, νὰ πάει ὁ ἄλλος μπροστά καὶ ν’ ἀκολουθήσουμε κι ἐμεῖς. Φοβόμαστε τι θὰ κάνουν οἱ Ἐπίσκοποι, μὴ μᾶς καθαιρέσουν… Φοβόμαστε, φοβόμαστε, φοβόμαστε, φοβόμαστε τὰ ἔσχατα χρόνια, φοβόμαστε τὸν Ἀντίχριστο, φοβόμαστε.

   Οἱ Πατέρες δὲν εἶχαν δειλία. Εἶχαν τὸ χάρισμα τῆς Πίστεως κι αὐτὸ τοὺς ἔδινε χαρὰ ὅτι πολεμοῦν γιὰ τὴν Πίστη… Ἐμεῖς καὶ τὸ παραμικρὸ νὰ πάθουμε τὸ θεωροῦμε μεγάλο. Βαρυγκομοῦμε καὶ γιὰ τὰ παραμικρὰ πράγματα. Σκεφτεῖτε τώρα νὰ ἔρθει ἕνα μαρτύριο, πεῖνα, ἡ θλίψη ἡ μεγάλη, τί θὰ κάνουμε τότε ἐμεῖς οἱ Χριστιανοί; Ὁπωσδήποτε θὰ ὀλιγοπιστήσουμε, ἐκτὸς κι ἂν ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ μᾶς σώσει.
   Αὐτά, λοιπόν, ποὺ συμβαίνουν σήμερα στὴν Ὀρθοδοξία εἶναι λυπηρά. Κι ἅμα τὰ βλέπαν οἱ Πατέρες, ὅτι σήμερα θὰ ἔφτανε ἡ Ὀρθοδοξία στὰ χέρια τὰ δικά μας… ποὺ μὲ δειλία καὶ ὀλιγοπιστία καὶ μὲ τέτοιες μικρότητες καθημερινά, ἅμα οἱ Πατέρες ἔβλεπαν αὐτὴν τὴν κατάσταση σήμερα, θὰ μᾶς ἐλεεινολογοῦσαν. Ἀλοίμονο στοὺς Χριστιανοὺς τῶν ἐσχάτων χρόνων θὰ ἔλεγαν, ποὺ πῆραν αὐτὴ τὴν καθαρὴ τὴν Πίστη καὶ δειλιάζουν, φοβοῦνται, μεταξύ τους ἔχουν διχογνωμίες…

    Τί γίνεται τώρα μ’ ἐμᾶς; …Τί πρέπει νὰ κάνουμε στὴν ἐποχὴ τὴν δική μας, γιὰ νὰ μὴν ἐπικρατήσει κάτι κακό; Γιατὶ ὅ,τι κακὸ ἐπικρατήσει δὲν εἶναι δυνατὸν μετὰ νὰ ἐπανέλθει στὸ σωστὸ δρόμο ἡ Ἐκκλησία. Αὐτὸ πρέπει νὰ κάνουμε ἐμεῖς· δηλαδή, νὰ προσέξουμε νὰ μὴ ἐπικρατήσει τὸ κακό. Νὰ μὴ γίνει νόμος τὸ κακό, ὅπως ἔχει γίνει νόμος τώρα, ἡ ἐκκοσμίκευση τῆς Ἐκκλησίας· νὰ μπαίνουμε στὴν Ἐκκλησία ἄσεμνα ντυμένοι· νὰ γίνεται ἐμπόριο μέσ’ στὴν Ἐκκλησία· οἱ χειροτονίες τῶν Ἐπισκόπων νὰ γίνονται μὲ δολοπλοκίες καὶ νὰ χειροτονοῦνται οἱ χειρότεροι ὡς Ἐπίσκοποι, αὐτοὶ ποὺ θὰ προαγάγουν τὴν αἵρεση, ποὺ εἶναι τὸ μεγαλύτερο ἀπ’ ὅλα τὰ κακά. Ἡ κεφαλὴ τῆς Ἐκκλησίας νὰ πάσχει ἀπὸ βαρυτάτη καὶ ἀνίατη νόσο.

   Ὅλα αὐτὰ τὰ πράγματα ποὺ τὰ ἔχουμε ἐμεῖς σήμερα καὶ τὰ ἀντιμετωπίζουμε (ἡ ἁγιοποίηση τοῦ Χρυσοστόμου Σμύρνης…), εἶναι στὶς ἡμέρες μας ἡ προσπάθειά μας νὰ μὴν ἐπικρατήσει κανένα κακό. Καὶ ἔχουν ἐπικρατήσει στὶς ἡμερες μας τόσα κακά. Αὐτὴ τὴν εὐθύνη ἔχουμε ἐμεῖς. Νὰ προσπαθήσουμε νὰ μὴν ἐπικρατήσει κανένα κακό, νὰ παραδώσουμε τὴν Πίστη στὴν ἑπόμενη γενιά (ἂν ὑπάρχει ἑπόμενη γενιά), ὅπως ἀκριβῶς τὴν παραλάβαμε. Γι’ αὐτὸ φωνάζουμε γιὰ τὸν Χρυσόστομο Σμύρνης καὶ δὲν μᾶς ἀκούει κανένας. Γιὰ νὰ μὴν ἐπικρατήσει τὸ κακὸ καὶ γίνει τὸ κακὸ ἀθεράπευτο, γιατὶ ἡ διαιώνιση τοῦ κακοῦ, κάνει τὸ κακὸ νὰ γίνει ἀθεράπευτο. Κι αὐτὸ τὸ ἔλεγε κι ὁ Ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης· ὅ,τι ἐπικρατήσει, λέει, μὲ τὴν ἀκαταστασία στὴν περίοδο τῆς Εἰκονομαχίας, δὲν μποροῦμε μετὰ νὰ ἐπανέλθουμε στὸ σωστὸ δρόμο…

  Αὐτή, λοιπόν, εἶναι ἡ εὐθύνη ἡ δική μας σήμερα. Νὰ προσπαθήσουμε, ὅσο ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὸν κάθε ἕνα ἀπὸ μᾶς –δὲν εἴμαστε μόνο ἐμεῖς οἱ ἱερεῖς, κι ἐσεῖς ἔχετε εὐθύνη, οἱ λαϊκοί– νὰ προσπαθήσουμε νὰ μὴν ἀλλάξει τίποτα ἀπ’ αὐτὰ ποὺ μᾶς περέδωκαν οἱ Πατέρες καὶ νὰ παραδώσουμε τὴ σκυτάλη στὴν ἑπόμενη γενιά…