Εις την Αρχήν της Ινδίκτου, Νικολάου Πανταζῆ

Εις την Αρχήν της Ινδίκτου

Ὁμιλία  στὴν Ἱερὰ Μονὴ τοῦ «Ἄξιον Ἐστί»,

Northocote,  2002

Τοῦ Νικολάου Πανταζῆ (πρὶν ἀποτειχισθεῖ)

«Θαυμασταί των Ορθοδόξων αι πανηγύρεις, φαιδραί των Μαρτύρων αι Μνήμαι, ανεπαίσχυντε των ευσεβών αι ευωχίαι. Ου σεβόμεθα χρόνον τον αστάτως κινούμενον, ου εορτάζομεν ενιαυτόν την της ανθρώπων ζωής δαπάνην, ου προσκυνούμεν αιώνα, τον εις φθοράν ημάς έλκοντα, ου λατρεύομεν τη κτίση, πάντα σύνδουλα γαρ ταύτα».

Μ΄ αυτά τα διαμαντοστόλιστα και χρυσοποίκιλτα λόγια, της εκκλησίας μας ξεκινά ο μέγιστος Ιωάννης ο Χρυσόστομος την Ομιλίαν του, Εις την Αρχήν της Ινδίκτου!

Σήμερα η Εκκλησία μας γιορτάζει, την Εκκλησιαστική της Πρωτοχρονιά. Και γιατί Εκκλησιαστική Πρωτοχρονιά, μάλιστα Σεπτέμβριο Μήνα;

 Προς δόξαν της Αγίας Τριάδος, ας χωρίσουμε την πανηγυρική μας Ομιλία σε τρία, λίγα Ιστορικά, λίγα Θεολογικά και λίγα πνευματικά.

 "Σεπτέμβριος" από το Λατινικό "Septem" που σημαίνει "έβδομος", ήταν ο έβδομος Μήνας, γιατί τότε πρώτος ήταν ο Primus, ο μετέπειτα
μετονομαζόμενος "Μάρτιος", δηλαδή ο αντίστοιχος εβραϊκός "Nissan". Η Εκκλησία μας και πρωτίστως οι Πατριάρχες, ώρισαν το Σεπτέμβριο ως πρώτο Μήνα του Έτους, για τρεις κυρίως λόγους.

 Πρώτον, γιατί τον Σεπτέμβριο, η γη παύει να γεννά τους καρπούς και αρχίζει από την αρχή να συλλαμβάνει, να "κυοφορεί" νέους καρπούς και αργότερα το Μάρτιο να τους γεννά, να τους καρποφορεί, βέβαια με τα δεδομένα του Βυζαντίου και της Ελλάδος, εδώ (στην Αυστραλία) ισχύει διαφορετικά.

 Επίσης τον Σεπτέμβριο, είναι η φθινοπωρινή ισημερία, όπου ο καιρός, η ατμόσφαιρα, είναι μετριόθερμα. Ακούσαμε από το Ψαλτήρι να διαβάζεται στο Συναξάρι ότι "η Ημέρα έχει ώρας 12 και η νυξ ώρας 12." Κατ' αυτήν την περίοδο, του Σεπτεμβρίου, η γη είναι τόσο εύφορη που δέχεται ευχάριστα τους σπόρους στα αυλάκια της. "Εξήλθεν ο σπείρων του σπείραι τον σπόρον Αυτού..."

 Δεύτερον, κατά τον Μήνα πάλι αυτό, Σεπτέμβριο, οι Εβραίοι κυρίευσαν τελικά, κατέκτησαν ας το πούμε τη Γη της Επαγγελίας, γιόρταζαν τη Γιορτή των Σαλπίγγων.

 Τρίτον, οι Ρωμαίοι, είχαν εξαγγείλει κάποιον γενικό, στρατιωτικό φόρο, που ξεκινούσε τον Σεπτέμβριο και διαρκούσε 15 ολόκληρα χρόνια, και λεγόταν "Indictio", (Ινδικτιών) που σημαίνει "ορίζω, εξαγγέλω φορολογία".

 Η δική μας Εκκλησία, τον εισήγαγε κυρίως με τον Μέγα Κωνσταντίνο το 312, τας Ινδικτιώνας, επισήμως όταν, πάλι στον ίδιο Μήνα, είδε το Σημείον του Σταυρού στον Ουρανό "Εν τούτω νίκα", όπως και πάλι θα θυμηθούμε σε 14 ερχόμενες ημέρες.

 Η Εκκλησία μας όμως, η Αγία Ορθόδοξη Εκκλησία, θέτει τον Μήνα Σεπτέμβριο, πάνω απ' όλα γιατί κατά την 1η Σεπτεμβρίου, εισήλθε, μπήκε ο Χριστός στην Εβραϊκή Συναγωγή "και επεδόθη Αυτώ", μας λέγει ο Ευαγγελιστής Λουκάς, να αναλύσει, να εξηγήσει τα πρώτα χωρία του 21ου Κεφαλαίου του Προφήτου Ησαϊα:

 "Πνεύμα Κυρίου επ' Εμέ, ου ήνεκεν έχρισέ Με, ευαγγελίσασθαι πτωχοίς απέσταλκέ Με, κηρύξαι αιχμαλώτοις άφεσιν και τυφλοίς ανάβλεψιν, αποστείλαι τεθραυσμένους εν αφέσει, κηρύξαι ενιαυτόν Κυρίου δεκτόν."

 Τους κοίταξε όλους κατάματα, και τους είπε κάποια άλλα λόγια που δεν άντεξαν, δεν είχαν το βάρος να τα σηκώσουν: "Σήμερον, λέγει, η Γραφή πεπλήρωται εν τοις ωσίν υμών. Σήμερα, στ' αυτιά σας και στα μάτια σας, είστε αυτόποτες και αυτήκοοι μάρτυρες, εκπληρώνεται μεγαλοπρεπέστατα η Γραφή, στο Πρόσωπό Μου!" είπε ο Χριστός, και το εννόησε.

 Είπε "σήμερον". Ας θυμηθούμε την Εκκλησία μας που σε τόσες μεγάλες Γιορτές, σε τόσους υπέροχους, πραγματικά μεγαλοπρεπέστατους Ύμνους, λέγει "Σήμερον":

 "Σήμερον το κατά του Χριστού, πονηρόν συνήχθη συνέδριον".

"Σήμερον κρεμάται επί ξύλου".

"Σήμερον γεννάται εκ Παρθένου".

 Γιατί "Σήμερον"; Εννοεί εκείνη την ημέρα; Κατά τους Αγίους Πατέρες της Εκκλησίας μας, ζούμε την Όγδοη Ημέρα του Θεού. Αυτό το "Σήμερα" διαρκεί τόσο πολύ, λέγουν οι Άγιοι Πατέρες, όσο είναι το διάστημα από την Πρώτη μέχρι την Δευτέρα Παρουσία του Χριστού. Αυτός είναι ο "Ενιαυτός Κυρίου δεκτός." Αυτή είναι η Χρονιά του Θεού, αυτή είναι η Πρωτοχρονιά της Εκκλησίας μας.

 Αυτό το όλο διάστημα, μεταξύ της Πρώτης και Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού, το "Σήμερον", η Εκκλησιαστική Πρωτοχρονιά.

 Όμως, υπάρχουν και άλλες Ιστορικές Πρωτοχρονιές. Η πρώτη ας πούμε, βέβαια είναι η Δημιουργία, που πάλι κατά το Μήνα Νισάν, αφού δημιουργήθηκε βέβαια ο χρόνος, λέγει και ο Μωυσής "εποίησε λέγει, φωστήρες, οι οποίοι λέγει, εγενήθησαν εις ημέρας και χρόνους και ενιαυτούς. Και εκφράζεται το θέλημα του Θεού, εν τω χρόνω.

 Η Πρώτη λοιπόν Πρωτοχρονιά, είναι η Δημιουργία και η ευκαιρία του Αδάμ και της Εύας να φανούν πιστοί, έμπιστοι, αγαπητικοί στο Θεό, και ναυάγησαν...

 Η Δεύτερη έτσι Παγκόσμια και Ιστορική Πρωτοχρονιά, είναι όταν στις 27 Νοεμβρίου, κατά το εξακοσιοστό πρώτο (601) έτος της ηλικίας του Νώε, εβγήκε από τη Κιβωτό και πανηγύριζαν όλη η ανθρωπότητα, η καινούργια πλέόν, διασωσμένη, που βγήκε ο Νώε από τη Κιβωτό, αυτή ονομάστηκε "Παγκόσμια Πρωτοχρονιά". Κι' αυτή... ναυάγησε!

 Η Πρωτοχρονιά που ζούμε τώρα, και που γιορτάζει η Εκκλησία μας, και με το "Σήμερα" χρονικά, αλλά και με το "Σήμερα" θεολογικά, πνευματικά και Θεοφόρα, είναι, το επισημάνω, είναι η τελευταία, η τελευταία Πρωτοχρονιά! Είναι η τελευταία περίοδος, το λέγει και το Απολυτίκιο που ψάλλουμε, "ο χρόνους και καιρούς τη ιδία εξουσία θέμενος"... (αντιδιαστέλει το χρόνο με το καιρό!) Στην πανέμορφη πλουσιότατη Γλώσσα μας, άλλο "χρόνος" και άλλο "καιρός". Χρόνος είναι η άρχη και το τέλος ενός πράγματος, ενός ανθρώπου, μιας καταστάσεως, αλλά "καιρός" είναι το διάστημα, η κατάλληλη εποχή στην οποία γίνεται αυτή η αρχή και το τέλος.

 Σ' αυτό λοιπόν το διάστημα, έχουμε την τελευταία ευκαιρία, γιατί ο Θεός λέει: "Ευλογεί τας εισόδους και τας εξόδους" μας... Ποιά είναι αυτή η είσοδος και η έξοδος; Η είσοδός μας στη ζωή, και η έξοδός μας από τη ζωή. Σ' αυτό το διάστημα, έχουμε ευκαιρία "να αγαπήσουμε το Θεό περισσότερο" όπως λέγει ο Ίδιος, "εξ' όλης της ψυχής, εξ' όλης της καρδίας, εξ' όλης της ισχύος, εξ' όλης της διανοίας."

 Και όπως έλεγε ο Άγιος Γέροντας Πορφύριος "ζούμε, και πρέπει να ζούμε, για να αγαπήσουμε το Χριστό περισσότερο!" Επίσης, αυτό το διάστημα, αυτή η Εκκλησιαστική Πρωτοχρονιά, είναι... καιρός περισυλλογής και μετανοίας, "ιδού νυν, τώρα, καιρός ευπρόσδεκτος, ιδού, νυν ημέρα σωτηρίας", αυτή η όγδοη Ημέρα.

 Γιατί λέγει πάλι, εκεί ο Χριστός, όταν ανέλυσε το χωρίο του Ησαϊα, ότι "ενιαυτός Κυρίου δεκτός." Μα, για συγγνώμη, υπάρχει και καιρός που δεν είναι δεκτός από το Θεό; Υπάρχει! Και είναι ο καιρός του Αντιχρίστου! Όπως το λέγει ο Ιερός Αυγουστίνος, "ο πίθηκος Αντίχριστος μιμείται κατά πάντα, προσπαθεί το Χριστό, και φτιάχνει και αυτός, τάχα μου, "ενιαυτόν", Νέα Πρωτοχρονιά, Νέα Περίοδο, Νέα Εποχή, ψεύτικη σατανική εποχή.

 Γι' αυτό λέν' οι Πατέρες "ειν' η τελευταία", δεν υπάρχει τέταρτη και πέμπτη, η τελευταία Πρωτοχρονιά, μετά δε τούτων Παρουσία, "μετά δε τούτων κρίσις..." (Εβρ. θ' 27).

 Και ξεκίνησα με τα λόγια του Χρυσοστόμου που λέγει, είναι τόσο θαυμαστές και αξιοθαύμαστες οι Πανηγυρικές εκδηλώσεις, οι Πανηγυρικές Λειτουργίες, όπως κάναμε σήμερα, οι Μνήμες των Αγίων που πάλι τελούμε, κυρίως Λειτουγίες, χωρίς αυτές δεν στέκει Μνήμη Αγίου, και οι ευωχίες, οι Εορτασμοί και τα Τραπέζια και οι πνευματικοί χοροί των Αγίων, των Ορθοδόξων Χριστιανών, είναι λέγει, υπέροχοι, μεγαλοπρεπέστατοι!

 Δεν γιορτάζουμε το χρόνο, γιατί είναι και αυτός λέγει "δημιούργημα", ούτε προσκυνούμε τον Ενιαυτό, ούτε σεβόμαστε τον αιώνα, γιατι δεν λατρεύουμε την κτίσιν αλλά τον Κτίσαντα. Δεν λατρεύουμε το χρόνο. Ο χρόνος, λέγει πάλι ο Μέγας Χρυσόστομος, είναι "εργαλείον" και μόνον, και όχι αιτία και αφορμή Σχίσματος του Χιτώνος του Χριστού, της Εκκλησίας, και 'δω μπορούμε να θυμηθούμε και πάλι τον Άγιο Γέροντα Πορφύριο.

 Όταν πήγε κάποιος και του λέγει: "Άκουσα ότι εσύ που βλέπεις το χρόνο, ότι είσαι εκτός χώρου και χρόνου και πιο πέρα, και άκουσα ότι είσαι μέντιουμ, μάγος, έχεις υπερφυσικές δυνάμεις, και του λέγει κυριολεκτικά: "Μα, τι' ειν' αυτά που λές; Βρε, τι' ειν' αυτά που λές; Εμείς δεν λατρεύουμε το χρόνο, εγώ πολεμάω τους μέντιουμ και τους μάγους πολύ!"

 Αυτόν λοιπόν τον χρόνο, με τις ευχές των Αγίων Γερόντων, με τις ευχές και πρεσβείες των Αγίων Πατέρων της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας, με τις ευχές του Επισκόπου μας και των Επισκόπων και Ιερέων που μας δίνει ο Θεός για τον αγιασμό μας, ας επιδιώκουμε τον ισόβιο αγιασμό μας, να ζούμε προς δόξαν Χριστού, να αυξάνουμε την αγάπη του Χριστού και να διατηρούμε μέχρι θανάτου, ανόθευτη, απαράλλακτη και ακέραιη την Γνήσια Θεία Κληρονομιά που λάβαμε ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΜΑΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ, να είστε ευλογημένοι, Χρόνια Πολλά κι' Ευλογημένα!