Απομαγνητοφωνημένη η ομιλία του π. Θεοδώρου με ένα πρώτο σχολιασμό

π. Θεόδωρος Ζήσης

Ο Λόγος που δεν συμμετείχαμε στην Διορθόδοξη Επιστημονική Ημερίδα [ΒΙΝΤΕΟ 2017]

    Μερικὲς γνῶμες ἔχουν δίκιο γιὰ τὸ ποιός ἦταν ὁ λόγος ποὺ δὲν πήραμε μέρος στὴν Ἡμερίδα. Θὰ σᾶς ποῦμε ἐδῶ μὲ πολὺ ἁπλὰ λόγια ὅτι ἡ αἰτία μας δὲν εἶναι οὐσιαστική· δὲν σχετίζεται μὲ τὸ θέμα τῆς διακοπῆς τοῦ Μνημοσύνου. Οἱ Ἁγιορεῖτες ἔχουν προχωρήσει σὲ Διακοπὴ Μνημοσύνου κι ἐμεῖς ἐδῶ, οἱ τρεῖς πατέρες [σ.σ.: ὁ ἴδιος καὶ οἱ π. Νικόλαος Μανώλης καὶ π. Φώτιος Βιζύνιας]  ἔχουμε προχωρήσει ἐπίσης σὲ Διακοπὴ Μνημοσύνου καὶ περιμένουμε καὶ τοὺς δύο πατέρες [σ.σ.: τὸν π. Ἄγγελο καὶ τὸν π. Ματθαῖο] κατὰ συνείδησιν καὶ ἐλεύθερα νὰ πράξουν καὶ αὐτοὶ ὅ,τι κρίνουν ὡς σωστό. Ἀλλὰ ὅπως χαριτωμένα ἐλέχθη προηγουμένως, τὸ γεγονὸς πὼς ἐμεῖς οἱ διακόψαντες τὸ Μνημόσυνο περιβαλλόμενοι ἀπὸ δύο ἀδελφοὺς [σ.σ.: τὸν π. Ἄγγελο καὶ τὸν π. Ματθαῖο] ποὺ δὲν διέκοψαν τὸ Μνημόσυνο, αὐτὸ δείχνει ὅτι ἔχουμε κοινωνία μεταξύ μας, δὲν ἔχουμε ἀποκλεισμούς. Κι αὐτὸ ἔχει σχέση μὲ τὸν λόγο γιὰ τὸν ὁποῖο ἔγινε αὐτὴ ἡ ρήξη.

  Ἡ ὑπόθεση, λοιπόν, πολὺ ἁπλὰ ἔχει ὡς ἑξῆς. Κατὰ τὴν προετοιμασία αὐτῆς τῆς διορθοδόξου ἐπιστημονικῆς συναντηθήκαμε πολλὲς φορὲς μὲ τοὺς Ἁγιορεῖτες Πατέρες, εἰς τρόπον ὥστε νὰ καταλήξουμε εἰς μίαν κοινὴ γραμμή, καὶ σὲ θέματα τὰ ὁποῖα θὰ θέταμε ἐμεῖς μὲ τὶς εἰσηγήσεις μας, ἀλλὰ ἐπίσης καὶ σὲ θέματα τὰ ὁποῖα θὰ μᾶς ἔθετε τὸ ἀκροατήριο μὲ διάφορα ἐρωτήματα. Καὶ γιὰ νὰ μὴν ὑπάρξουν ἀνάμεσά μας -ἐνώπιον τοῦ πλήθους- ἔριδες καὶ διαφωνίες καὶ δώσουμε κακὴ εἰκόνα…, εἴπαμε νὰ καταλήξουμε σὲ κάποιες συμφωνίες πρὶν ἀπὸ τὴν Ἡμερίδα. Καὶ αὐτὸ ἀποτελεῖ καὶ ἀπάντηση σὲ κάποιους, οἱ ὁποῖοι λένε στὰ ἱστολόγια· καλά, γιατί δὲν ἦρθαν ἐκεῖ νὰ ποῦν τὶς ἀπόψεις τους. Δὲν εἶχαν τὸ θάρρος παληκαρήσια νὰ ’ρθοῦν ἐκεῖ καὶ νὰ ποῦν τὶς ἀπόψεις τους;

    Τὸ κάναμε αὐτὸ συνειδητά, γιὰ νὰ μὴ δώσουμε εἰκόνα κακὴ στὸ πλήρωμα της Ἐκκλησίας… Καὶ ὑπάρχει ἕνα σημαντικὸ θέμα σημαντικὸ ἀπὸ πλευρᾶς ποιμαντικῆς, ὄχι ἀπὸ πλευρᾶς οὐσιαστικῆς, στὸ ὁποῖο τελικῶς καταλήξαμε σὲ διαφωνία. Συναντηθήκαμε, λοιπόν, πολλὲς φορὲς μὲ τοὺς Ἁγιορεῖτες Πατέρες, οἱ ὁποῖοι στὸ θέμα τῆς Διακοπῆς τοῦ Μνημοσύνου καὶ τῆς Ποιμαντικῆς διευθετήσεως τῶν πιστῶν, οἱ ὁποῖοι ἀκολουθοῦν τοὺς ἱερεῖς, οἱ ὁποῖοι ἔχουν διακοπὴ Μνημοσύνου, ἔχουν μία θεση, θὰ ἔλεγα, αὐστηρή, δὲν τὴν χαρακτηρίζω μὲ ἄσχημο τρόπο. Μπορεῖ ἡ θέση αὐτὴ ἡ αὐστηρή, νὰ εἶναι στὰ ὅρια τῆς ἀκριβείας, ἀλλὰ ὅπως πολλοὶ Ἅγιοι Πατέρες λένε, καὶ ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, ὅτι στὴν Ἐκκλησία μας ὑπάρχουν δύο εἴδη κυβερνήσεως-διοικήσεως, ὑπάρχει ἡ Ἀκρίβεια καὶ ἡ Οἰκονομία. Καὶ πολλὲς φορές, ὅταν οἱ συνθῆκες τὸ ἐπιβάλλουν, δὲν ἐφαρμόζουμε τὴν ἀκρίβεια, γιατὶ θὰ κάνει κακὸ ἡ ἐφαρμογή της, ἐφαρμόζουμε τὴν Οἰκονομία.

   Οἱ Ἁγιορεῖτες Πατέρες, λοιπόν, οἱ ὁποῖοι δὲν ἔχουν ποίμνιο καὶ ἔχουν τὰ κελιά τους, [σ.σ.: ἂν οἱ ἀνὰ τοὺς αἰῶνες χωρὶς ποίμνιο μοναχοί, π. Θεόδωρε, δὲν ἐπέμεναν γιὰ τὴν ἐφαρμογὴ τῆς Ἀκρίβειας, δὲν θὰ ὑπῆρχε σήμερα Ὀρθοδοξία] θέλουν νὰ ἐφαρμόσουν τὴν Ἀκρίβεια. Δηλ. λένε ὅτι θὰ πρέπει νὰ πηγαίνουν καὶ νὰ ἐκκλησιάζονται οἱ πιστοὶ μόνον σὲ ἱερεῖς, οἱ ὁποῖοι ἔχουν διακόψει τὸ Μνημόσυνο καὶ νὰ μὴν πηγαίνουν πουθενὰ ἀλλοῦ νὰ ἐκκλησιάζονται [σ.σ.:  Κι αὐτὴ τὴν στάση, ποὺ εἶναι ἡ ἁγιοπατερικὴ στάση, ὅσων κάνουν διακοπὴ μνημοσύνου σὲ καιρὸ αἱρέσεως, τὴ βρίσκετε παρόλογη ἀπαίτηση, πάτερ μου! Αὐτὸ δὲν ἔκαναν πάντα τὰ πιστὰ τέκνα τῆς Ἐκκλησίας. Συγγνώμη, μὴ μὲ ἐγκαλέσετε ὡς καθηγητὴς Πατρολογίας ποὺ τὰ ξέρει ὅλα, ἀλλὰ αὐτὸ καταλάβατε ὅτι εἶναι ἡ Διακοπὴ Μνημοσύνου καὶ ἡ ἀποτείχιση; Ἡ Διακοπὴ Μνημοσύνου δὲν ἔχει σωτηριολογικὸ χαρακτήρα; Δὲν γίνεται γιὰ νὰ ἀποφύγει ὁ πιστὸς τὸν μολυσμὸ τῆς αἱρέσεως; Δὲν ἔχει δευτερευόντως τὸν χαρακτήρα τῆς διαμαρτυρίας;].

    Εἰρωνεύτηκαν, μάλιστα, κάποιες φορὲς ἐμᾶς, ἀπὸ τὸ ἀκροατήριο, οἱ ὁποῖοι εἴπαμε ὅτι θὰ πᾶμε νὰ ἐκκλησιαστοῦμε σὲ κάποια ἐκκλησία, ἔστω κι ἂν ἐκεῖ δὲν ἔχουν διακόψει τὸ Μνημόσυνο. Δηλ. ἡ διαφορά μας εἶναι ὅτι ἡ διακοπὴ Μνημοσύνου σημαίνει καὶ διακοπὴ κοινωνίας μὲ ὅλη τὴν Ἐκκλησία; [σ.σ.: Γιατί διαστρέφετε, πάτερ, τὶς θέσεις τῶν Ἁγιορειτῶν; Τὰ ἀντίθετα εἶπαν στὴν Ἡμερίδα ἀπ’ ὅσα τοὺς καταλογίζετε. Θὰ τὰ ἀπομαγνητοφωνήσουμε κι αὐτὰ ποὺ ἐκεῖ εἰπώθηκαν, ἀλλὰ -ἀλήθεια- κάνατε αὐτὴ τὴν ὁμιλία, χωρὶς νὰ ἔχετε ἀκούσει τί εἶπαν στὴν Ἡμερίδα οἱ Ἁγιορεῖτες; Ἀσφαλῶς ὄχι, γιατὶ στὴν ὁμιλία σας δείχνετε νὰ γνωρίζετε τί εἶπαν. Τότε; Γιατὶ διαστρέφετε τὰ λόγια τους;].  Διότι, ἂν κάνει κανεὶς μία προέκταση αὐτῆς τῆς στάσεως κι ἂν ἐφαρμόσουμε τὸ «ὁ κοινωνῶν ἀκοινωνήτω ἀκοινώνητος ἔστω», τὸ ὁποῖο ἐπανειλημμένως τὸ τονίζουν αὐτοὶ οἱ Πατέρες, [σ.σ.: Εἶναι ἐφεύρημα τῶν Πατέρων αὐτῶν, ἢ διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας; Αὐτὸ δὲν ὑποστηρίζατε κι ἐσεῖς λίγα χρόνια πρίν; Τὸ ἔχουν παρουσιάσει τόσες φορὲς τὰ ἱστολόγια!]. Θὰ φτάσουμε σὲ μία κατάσταση, ἡ ὁποία οὐσιαστικῶς δὲν θὰ ἐπιτρέπει νὰ πηγαίνει κανεὶς πουθενά. Π.χ., καὶ ἡ Ἐκκλησία τῆς Βουλγαρίας, καὶ ἡ Ἐκκλησία τῆς Γεωργίας, καὶ ἡ Ἐκκλησία τῆς Ρωσίας, καὶ ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἀντιοχείας, ποὺ δὲν πῆγαν στὴν Σύνοδο καὶ ἀπέρριψαν τὴν Σύνοδο, οἱ Προκαθήμενοί τους Μνημονεύουν τὸν Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη! Ὁ Πατριάρχης Βουλγαρίας μνημονεύει τὸν Βαρθολομαῖο. Ὁ Πατριάρχης Γεωργίας μνημονεύει τὸν Βαρθολομαῖο. Καὶ οἱ ἄλλοι. Ἑπομένως καὶ αὐτοί, ἐπειδὴ μνημονεύουν τὸν Βαρθολομαῖο, τὸν ἀρχιοικουμενιστή, καὶ αὐτοὶ ἔχουν μολυνθεῖ στὴν πίστη καὶ τὰ μυστήριά τους εἶναι ἄκυρα και ἀνυπόστατα καὶ δὲν μποροῦν οἱ πιστοὶ νὰ πηγαίνουν; [σ.σ.: Φοβερὸ ἐπιχείρημα! Μὰ ἀκριβῶς αὐτὸ σημαίνει, κ. ἀκαδημαϊκὲ διδάσκαλε, ἀποτείχιση: φεύγω ἀπὸ τὴ μόλυνση τῆς αἱρέσεως. Ἐσεῖς λοιπόν, δὲν μνημονεύετε γιὰ νὰ μὴ μολυνθεῖτε, ἀλλὰ τοὺς πιστοὺς τοὺς στέλνετε νὰ μολύνονται ἀπὸ τοὺς αἱρετικούς; Τὰ μυστήρια βέβαια, ἰσχύουν μέχρι καθαιρέσεως τῶν αἱρετικῶν, ἀλλὰ ἡ μόλυνση ἐπέρχεται σὲ ὅσους κοινωνοῦν μὲ τοὺς αἱρετικούς, καὶ δὲν περιμένει πρῶτα νὰ καθαιρεθοῦν κι ὕστερα νὰ τοὺς μολύνει! Γιατί ἀποπροσανατολίζετε, ὅμως, τοὺς πιστούς, μεταφέροντας τὴν συζήτηση; Ἐμεῖς ἔχουμε νὰ κάνουμε πρωτίστως καὶ πρακτικῶς, μὲ τοὺς Ἕλληνες Ἐπισκόπους  καὶ τοὺς πιστοὺς τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. Σ’ αὐτοὺς τί λέτε; Ὅσοι γνωρίζουν τὰ πράγματα καὶ κοινωνοῦν μὲ τὸν Ἀρχιεπίσκοπο Ἱερώνυμο, τὸν Πειραιῶς, τὸν Φλωρίνης κ.λπ. ποὺ εἴτε ψήφισαν τὶς ἀποφάσεις τῆς Συνόδου, εἴτε τὶς ἀποδέχτηκαν Συνοδικά, παίρνουν διὰ τῶν μυστηρίων ποὺ αὐτοὶ τελοῦν Θ. Χάρη ἢ παίρνουν μολυσμό;].

    Ἐπειδή, λοιπόν, κάναμε αὐτὲς τὶς συζητήσεις ἐπανειλημμένως

καὶ παραθέσαμε τὰ ἐπιχείρηματα μας ἐδῶ, καταλήξαμε τελικῶς (καὶ ἐδῶ εἶναι τώρα τὸ κρίσιμο σημεῖο αὐτῆς μας τῆς διαφωνίας) σὲ ἕνα κείμενο συμφωνίας. Ἐγὼ εἶχα ἑτοιμάσει ἕνα κείμενο, τὸ ὁποῖο ἔθεσα ὑπ’ ὄψιν τους μετὰ ἀπὸ συζητήσεις καὶ στὸ κείμενο αὐτό, ποὺ συμφωνήσαμε μὲ τοὺς Ἁγιορεῖτες καὶ αὐτὸ ἔπρεπε νὰ περάσουμε στὴν Ἡμερίδα, ἦταν τὸ ἑξῆς:

  «Συνιστᾶται στούς πιστούς νά ἀποφεύγουν νά ἐκκλησιάζονται, ὅπου λειτουργοῦν ἤ μνημονεύονται φανεροί αἱρετικοί οἰκουμενιστές ἐπίσκοποι καί ἱερεῖς. Νά προτιμοῦν νά πηγαίνουν ἐκεῖ, πού λειτουργοῦν ὀρθόδοξοι στό φρόνημα ἐπίσκοποι καί ἱερεῖς, ἔστω καί ἄν γιά κάποιους λόγους δέν ἔχουν κόψει τό μνημόσυνο τῶν αἱρετιζόντων, καί αὐτό κατ’ οἰκονομίαν. Τό ἄριστο καί ἐπαινούμενο κατά τήν κανονική ἀκρίβεια εἶναι νά ἐκκλησιάζονται ἐκεῖ, πού δέν μνημονεύονται οἱ αἱρετίζοντες, ἐκεῖ δηλαδή πού οἱ ἱερεῖς ἔχουν προχωρήσει σέ διακοπή μνημοσύνου». Δηλαδή, ἐδῶ κάνουμε δύο διαφοροποιήσεις, μία στάση κατ’ Ἀκρίβειαν καὶ μία κατ’ Οἰκονομίαν. Οἱ Ἁγιορεῖτες ποὺ δὲν ἔχουν ποίμνιο…

    π. Νικόλαος Μανώλης: Γι’ αὐτοὺς εἶναι εὔκολο.

  π. Θεόδωρος Ζήσης: Γι’ αὐτοὺς εἶναι εὔκολο νὰ πᾶνε καὶ νὰ ἐκκλησιαστοῦν στὸ κελὶ τοῦ Ἱερομονάχου Χαρίτωνος, ἀπ’ ὅτι μαθαίνω, ὁ ὁποῖος ἔχει κόψει τὸ Μνημόσυνο· πηγαίνουν 20–30 πρόσωπα. Αὐτοὶ μποροῦν νὰ ἐφαρμόσουν τὴν ἀκρίβεια. Ἀλλὰ ὁ ἄλλος ὁ κόσμος ἐδῶ στὴν Θεσσαλονίκη, σὲ ἄλλες μεγάλες πόλεις, ὅπου δὲν ὑπάρχουν ἱερεῖς ποὺ ἔχουν διακόψει τὸ μνημόσυνο πολλοί, εἴμαστε τρεῖς μόνον καὶ εἴμαστε καὶ διωγμένοι ἀπὸ τοὺς ναούς μας, δὲν ἔχουμε ναοὺς τώρα! Ποῦ θὰ πάει, λοιπόν, αὐτὸς ὁ κόσμος νὰ ἐκκλησιαστεῖ τώρα, τὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα, στὴν Ἀνάσταση, τὸ Πάσχα; Ποῦ θὰ πᾶν νὰ κοινωνήσουν; Δὲν ὑπάρχουν μυστήρια, δὲν ὑπάρχει χάρις, ἔφυγε ἡ χάρις; [σ.σ.: Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, πάτερ, εἶχε ναό, ὅταν πῆγε στὴν Κωνσταντινούπολη;  Ἢ μηπως χρησιμοποίησε γιὰ ναὸ μιὰ ἀποθήκη; Ἐσεῖς εἴχατε δηλώσει ὅτι σᾶς προσφέρουν ἕτοιμα χῶρο, ἀλλὰ κι ἂν δὲν σᾶς πρόσφεραν, ἕνα ἁπλὸ σπίτι δὲν μπορούσατε νὰ τὸ μετατρέψετε σὲ ναό; Καὶ τι εἶναι προτιμότερο, ἢ μᾶλλον ἁγιοπατερικό; Νὰ συνεχίζουν νὰ κοινωνοῦν μὲ τοὺς Οἰκουμενιστές, καὶ νὰ μολύνονται ἢ νὰ μὴ κοινωνοῦν μαζί τους, κι ἔτσι –σὲ καιρὸ αἱρέσεως– στερούμενοι θυσιαστικὰ τῶν ἁγίων Μυστηρίων, νὰ ἁγιάζονται ὡς ὄντες κοινωνοὶ τῶν Ἁγίων διὰ τῆς παραμονῆς στὴν ὀρθὴ πίστη;].

   Καὶ ὅλοι γνωρίζουμε ὅτι εἶναι βασικὴ ἀλήθεια ἀπὸ τὴν Ἐκκλησιαστικὴ  Ἱστορία καὶ Κανονικὴ Παράδοση ὅτι μόνον ὅταν ὑπάρξει ὁριστικὴ καταδίκη τῆς αἱρέσεως καὶ τῶν αἱρετικῶν ἀπὸ Σύνοδο, τότε μόνο φεύγει ἡ χάρις ἀπὸ τὴν αἵρεση! Ὅταν δὲν ὑπάρξει ὁριστικὴ καταδίκη τῆς αἱρέσεως, τότε ἡ Ἐκκλησία κάνει Οἰκονομία καὶ ὑπάρχουν τοῦ κόσμου τὰ παραδείγματα μέσα ἀπὸ τὴν ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας, βάσει τῶν ὁποίων παραδειγμάτων προκύπτει ὅτι στὶς περιπτώσεις αὐτὲς ἐφαρμόζουμε τὴν Οἰκονομία. [σ.σ.: Ναί, ὑπάρχουν παραδείγματα Οἰκονομίας, πάτερ, ἀλλὰ κανένα δὲν ταιριάζει στὴν αἰωνόβια –σχεδόν– παναίρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ. Τὰ παραδείγματα Οἰκονομίας τῶν Ἁγίων Πατέρων, ἐφαρμόζονταν γιὰ ἐλάχιστο χρόνο ἀπὸ τὴν ἐμφάνιση τῆς αἱρέσεως, καὶ ὄχι ὅταν οἱ αἱρετικοὶ ἔφταναν στὸ σημεῖο νὰ κάνουν συμφωνίες μὲ αἱρετικούς, ἑνώσεις μὲ αἱρετικούς, ὅταν συνοδικὰ ἀνεγνώριζαν τοὺς αἱρετικούς. Οὔτε αὐτὸ δὲν εἶστε σὲ θέση νὰ κατανοήσετε;].

   Συμφωνήσαμε λοιπὸν στὸ κείμενο αὐτὸ καὶ συμφώνησαν καὶ οἱ Ἁγιορεῖτες στὸ κείμενο αὐτό· καὶ αἰφνιδίως τὴν ἄλλη μέρα, ἕνας ἀπὸ τοὺς Πατέρες, ὄχι ἀπὸ τοὺς Ἁγιορεῖτες…

   π. Νικόλαος Μανώλης: Καὶ δώσαμε καὶ τὰ χέρια, πάτερ (στοὺς Ἁγιορεῖτες).

 π. Θεόδωρος Ζήσης: Δώσαμε τὰ χέρια, ἀσπαστήκαμε, ἀγκαλιαστήκαμε, ὅλοι χαρούμενοι ὅτι αὐτὸ θὰ εἶναι ἡ βάση τῆς Ἡμερίδος…

    π. Νικόλαος Μανώλης: Ἀποφασίσαμε καὶ συμφωνήσαμε…

   π. Θεόδωρος Ζήσης: Αὐτὸ θὰ εἶναι ἡ βάση τῆς Ἡμερίδος. Καὶ αἰφνιδίως ξενύχτησε κάποιος ἀπὸ τοὺς Ἀρχιμανδρίτες Ἡγουμένους ὄχι ἀπὸ τοὺς Ἁγιορεῖτες, ἀλλὰ ἀπὸ τὴν Φλώρινα, ὁ π. Παΐσιος, αὐτὸς φαίνεται ὑποκρίθηκε ὅτι συμφωνεῖ, ἐνῶ δὲν συμφωνοῦσε μέσα του, ἔκανε πὼς συμφωνεῖ καὶ τὸ βράδυ, οἱ λογισμοὶ τὸν ταλαιπώρησαν καὶ τὴν ἄλλη μέρα κυκλοφόρησε ἕνα κείμενο ποὺ οὐσιαστικῶς μᾶς φωτογράφιζε καὶ ἔλεγε ὅτι ἐμεῖς δὲν συμφωνοῦμε μὲ αὐτούς, οἱ ὁποῖοι πᾶν νὰ ἐφαρμόσουν τὴν ἀκρίβεια, καὶ ἔτσι ἀμέσως ἀπὸ τὴν ἄλλη μέρα τῆς συμφωνίας, φάνηκε αὐτὴ ἡ διάσπαση. [σ.σ.: Κατηγορεῖτε γιὰ ὑποκρισία ἕνα Καθηγούμενο, πάτερ! Εἶστε, λοιπόν, καρδιογνώστης! Ἐμεῖς ἔχουμε ἄλλη πληροφόρηση γιὰ τὸ πὼς ἔγιναν τὰ πράγματα, καὶ ὄχι ἀπὸ καρδιογνώστη, βέβαια! Καὶ πὼς τὰ περὶ ὑποκρισίας τοῦ π. Παϊσίου, ἀποτελοῦν συκοφαντικὴ δυσφήμιση τοῦ προσώπου του! Καὶ κατάκριση!   Ἀλλὰ ἂς ὑποθέσουμε ὅτι οἱ Ἁγιορεῖτες ἄλλαξαν θέση. Ὅτι οἱ Ἁγιορεῖτες Πατέρες ἔκαναν τὴν ρήξη. Δεδομένων τῶν παραπάνω ἀντιΠατερικῶν θέσεών σας, ἂν στὶς προηγούμενες συζητήσεις οἱ Ἁγιορεῖτες ἐγκλωβίστηκαν ἀπὸ τὰ ἐπιχειρήματά σας καὶ συμφώνησαν μαζί σας, καὶ στὴν συνέχεια ἀντελήφθησαν τὸ λάθος τους, καὶ θέλησαν νὰ τὸ διορθώσουν, σὲ ποιοὺς ἀξίζουν συγχαρητήρια, π. Θεόδωρε. Σὲ σᾶς ποὺ ἐπιμένετε στὴν λανθασμλένη τακτική σας, ἢ σὲ αὐτοὺς πού, ἔστω καὶ τὴν τελευταία στιγμή, κατάλαβαν σὲ ποιό γκρεμὸ τοὺς παρασύρατε καὶ παρέμειναν σὲ Ὀρθόδοξο ἔδαφος ἐρχόμενοι σὲ ρ΄ξη μαζί σας; Νὰ εἶναι εὐλογημένοι ποὺ ἦλθαν σὲ ρήξη μὲ ἐσᾶς, ἀλλὰ δὲν ἦλθαν σὲ ρήξη μὲ τοὺς Ἁγίους! Γιὰ θυμηθεῖτε τί λέγουν οἱ Πατέρες γιὰ τὸν ὅρκο τοῦ Ἡρώδη πρὸς τὴν Σαλώμη. Ὄφειλε, λένε, νὰ μὴν τὸν τηροῦσε. Ἂν λοιπόν, εἶναι ὅπως τὰ ἐξηγήσατε τὰ πράγματα, καὶ ἐγκλωβήσατε τοῦς Ἁγιορεῖτες Πατέρες στὶς κακόδοξες θέσεις σας, τοὺς ἀξίζουν συγχαρητήρια ποὺ τὶς ἀπετίναξαν ἀπὸ πάνω τους, καὶ σὲ σᾶς διπλῆ καταδίκη: καὶ διότι προσπαθήσατε νὰ τοὺς παρασύρετε στὶς κακόδοξες θέσεις σας, καὶ διότι συνεχίζετε νὰ τὶς διδάσκετε, διαστρέφοντας οἰκτρὰ τὴν ἁγιοπατερική μας Παράδοση].

   Καὶ φαίνεται πὼς ὁ π. Παΐσιος ἐπηρέασε καὶ κάποιους Ἁγιορεῖτες Πατέρες καὶ κάποιους ἄλλους πιστούς, οἱ ὁποῖοι δὲν ξέρουν ὅτι στὴν Ἐκκλησία ἐφαρμόζεται καὶ ἡ Οἰκονομία σὲ περιπτώσεις. Ὑπάρχουν κάποιοι πιστοὶ οἱ ὁποῖοι δὲν γνωρίζουν τὴν ἐκκλησιαστικὴ ἱστορία, δὲν γνωρίζουν Θεολογία, δὲν γνωρίζουν τί εἶναι Ἀκρίβεια καὶ τί εἶναι Οἰκονομία καὶ παρασύρονται ἀπὸ τὸν φανατισμό τους καὶ ἀπὸ τὸν ζῆλο τους –δὲν τὸ κατακρίνουμε, ὀφείλεται σὲ ἄγνοια. Καὶ παρασύρθηκαν, λοιπόν, καὶ ἐνισχύουν τοὺς πατέρες καὶ μετὰ ἀπὸ μερικὲς ἡμέρες, μοῦ τηλεφώνησε ὁ π. Εὐστράτιος, ὁ γέροντας τοῦ π. Σάββα, παρόντος τοῦ π. Σάββα καὶ μοῦ λέει: π. Θεόδωρε, ὁ π. Σάββας μου εἶπε ὅτι κάνατε ἕνα κείμενο συμφωνίας, ὅπου ἐκεῖ λέτε γιὰ νὰ ἐφαρμοστεῖ ἡ Οἰκονομία· ἐγώ, λέει, συμφωνῶ (γιατὶ καὶ ὁ π. Εὐστράτιος εἶναι ὑπὲρ τῆς Οἰκονομίας), ἐγώ συμφωνῶ, λέει, μὲ τὴν Οἰκονομία, ἀλλὰ νομίζω, γιὰ νὰ μὴν δημιουργήσουμε προβλήματα σὲ κάποιους ζηλωτὲς παραδοσιακούς, νὰ μὴν τὸ ποῦμε καθόλου αὐτὸ στὴν Ἡμερίδα, νὰ μὴν ἐμφανιστεῖ τὸ κείμενο αὐτὸ καθόλου στὴν Ἡμερίδα, καὶ νὰ μὴν γίνει λόγος γιὰ Οἰκονομία καὶ Ἀκρίβεια, νὰ ἀσχοληθοῦμε μὲ τὸν Οἰκουμενισμὸ καὶ μὲ τὴν σύνοδο τῆς Κρήτης.

  Ἐγώ λέω (μολονότι θὰ μὲ ἀνέπαυε αὐτό, διότι θὰ σταματοῦσαν κάποιες ἐρωτήσεις), γιὰ νὰ ὑπάρξει συμφωνία, νὰ μὴν τὸ κάνουμε, νὰ μὴν τὸ ἀνακοινώσουμε τὸ κείμενο αὐτὸ στὴν Ἡμερίδα. Μολονότι συμφωνεῖ, γιὰ νὰ ὑπάρξει ἑνότητα, ἔκανα κι ἐγὼ τὴν ὑποχώρηση καὶ λέω ἐντάξει, νὰ μὴ διαβάσουμε τὸ κείμενο αὐτὸ στὴν Ἡμερίδα. Καὶ ἑτοιμάζαμε λοιπόν, τὴν Ἡμερίδα, ἀφίσες, προγράμματα, προσκλήσεις μὲ πολὺ χαρὰ νὰ πᾶμε ὅλοι καὶ νὰ μετάσχουμε. Καὶ ἔρχονται τὴν τελευταία ἡμέρα στὸ τυπογραφεῖο ἐκεῖ ποὺ ἑτοιμάζαμε τὶς ἀφίσες καὶ τὸ πρόγραμμα, ὁ π. Σάββας μὲ τὸν π. Χαρίτωνα καὶ τὸν π. Χερουβίμ, καὶ μοῦ λένε: π. Θεόδωρε, ἐμεῖς κάναμε ἕνα κείμενο, ἐδῶ, πορίσματος καὶ θὰ πρέπει στὸν κόσμο, ὁ ὁποῖος ὑποβάλλει πολλὰ ἐρωτήματα γιὰ τὰ θέματα αὐτά, πρέπει νὰ τοὺς ἀπαντήσουμε καὶ θὰ πρέπει νὰ μὴν προβάλετε τὴν ἀρχὴ τῆς Οἰκονομίας, νὰ προβάλουμε τὴν Ἀκρίβεια.

   Λέω, πάτερ μου, αὐτὰ τὰ συζητήσαμε. Τώρα τελευταία ἡμέρα, δηλαδή, θέλετε νὰ μὲ σύρετε στὴν δική σας τὴν ἄποψη, ἐπειδὴ ἤδη φθάσαμε στὸ τέλος καὶ σκέφτεστε, τί θὰ κάνει ὁ π. Θεόδωρος, δὲν θὰ ’ρθεῖ στὴν Ἡμερίδα…

   π. Νικόλαος Μανώλης: ὅτι δὲν θὰ μπορεῖ νὰ κάνει πίσω ὁ π. Θεοδωρος…

   π. Θεόδωρος Ζήσης: ὅτι δὲν μπορεῖ νὰ κάνει πίσω ὁ π. Θεοδωρος καὶ νὰ ρθῶ στὴν Ἡμερίδα καὶ νὰ πῶ κι ἐγὼ ὑπὲρ τῆς Ἀκριβείας καὶ ν’ ἀφήσουμε τὸν κόσμο αὐτὸν ἀκάλυπτο, μυστηριακὰ καὶ ἐκκλησιαστικά. Ποῦ θὰ πάει αὐτὸς ὁ κόσμος νὰ ἐκκλησιαστεῖ, ἂν τοὺς ποῦμε ὅτι πρέπει νὰ ἀκολουθήσουν τὴν Ἀκρίβεια καὶ νὰ πηγαίνει μόνο νὰ ἐκκλησιάζεται…· ἐγὼ στοὺς δικούς μου τοὺς πιστοὺς ἔχω πεῖ αὐτό: Ὅτι μποροῦν τώρα, στὴν μεταβατικὴ αὐτὴ περίοδο, μέχρι νὰ καταδικαστεῖ ἡ αἵρεση, μποροῦν νὰ πᾶνε νὰ ἐκκλησιάζονται κι ἐκεῖ ποὺ μνημονεύονται οἱ ἐπίσκοποι, οἱ αἱρετίζοντες. [σ.σ.: Μὰ εἶναι δυνατὸν νὰ λέτε τέτοια ἐξωφρενικὰ πράγματα, π. Θεόδωρε; Πότε οἱ Ἅγιοι κοινωνοῦσαν μὲ τοὺς αἱρετικούς, μέχρι νὰ καταδικαστεῖ ἡ αἵρεση; Μήπως ἐπὶ Νεστορίου; Μήπως ἐπὶ Εἰκονομαχίας; Μήπως ἐπὶ Βέκκου καὶ Καλέκα; Ὁ κόσμος θὰ πάει σὲ σπίτια, θὰ ἐκδράμει στὴν ὕπαιθρο, ὅπως ἔκαναν ἐπὶ Μ. Ἀθανασίου καὶ Βασιλείου καὶ θὰ τελεῖ τὴ Θ. Λειτουργία μὲ σκεπὴ καὶ τροῦλο του τὸν οὐρανό. Ἢ μέσα στὴν φυλακή. Κι ἐκεὶ θὰ πάρει Θ. Χάρη κι ὄχι μολυσμὸ κοινωνώντας μὲ αἱρετικούς]. 

   Μπορῶ ἐγὼ  λοιπὸν τώρα νὰ ἐμφανιστῶ ἐκεῖ καὶ στοὺς δικούς μου τοὺς ἐνορίτες, στὸ δικό μου τὸ ποίμνιο νὰ φανῶ ἀσυνεπής, δὲν τὸ ’χω κάνει ποτὲ στὴ ζωή μου! Ἐγὼ ὅ,τι ἀποφασίζω, ὅ,τι λέγω, ὁ λόγος εἶναι ἀντρίκιος! Αυτά ἀποφασίσαμε, σ’ αὐτὰ θὰ μείνω καὶ σ’ αὐτὰ θὰ στηρίξω. Κι ἂν δὲν θέλετε πατέρες ἐσεῖς, κάντε τὴν Ἡμερίδα. [σ.σ.: Γιὰ ποιό ἀντρίκιο λόγο μᾶς λέτε π. Θεόδωρε. Μηπως ἐφαρμόσατε τὴν ἀπόφαση γιὰ Διακοπὴ Μνημοσύνου τὸ 2006, ὅταν πήραμε αὐτὴν τὴν ἀπόφαση ἑκατοντάδες ἱερεῖς, μοναχοὶ καὶ λαϊκοί στὴν Ἱ. Μ. Μελισσοχωρίου Λαγκαδᾶ καὶ στὴν συνέχεια τὴν ἀθετήσατε, ἀναγκάζοντας τὸν ἀείμνηστο Κορναράκη νὰ ἀπομακρυνθεῖ ἀπὸ τὴν ὁμάδα σας μετὰ ἀπὸ λίγο καιρό, καὶ νὰ στείλει ἐπιστολὴ στὸν «Ὀρθόδοξο Τύπο» ποὺ ὁ π. Μᾶρκος Μανώλης δὲν δημοσίευσε, ἐπειδὴ στὴν ἐπιστολὴ σᾶς κατήγγειλε ὅτι σεῖς εἶσθε ὑπεύθυνος ποὺ διαλύθηκε ὁ ἀγώνας; Μήπως θυμᾶσθε τὰ ἄρθρα ποὺ γράφατε περὶ ἀποτειχίσεως, καὶ τὰ ὁποῖα, πολλοὺς ἀπὸ μᾶς παρακίνησαν νὰ ἀποτειχιστοῦμε, πρὶν ἀπὸ χρόνια, καὶ στὴ συνέχεια, ἐσεῖς ποὺ μᾶς παροτρύνατε στὴν ἀποτείχιση, τὴν ἀναβάλατε μὲ ἀστήριχτες δικαιολογίες;].

    Και μοῦ λέει μὲ θράσος (δὲν λέω ποιός ἀπὸ τοὺς δύο)· στὸ κάτω-κάτω, λέει, τὴν Ἡμερίδα ἐμεῖς τὴν ὀργανώνουμε, ἂν θέλετε ἔρχεστε, ἐμεῖς θὰ τὴν ὀργανώσουμε τὴν Ἡμερίδα. Ἐμεῖς ἀρχίσαμε νὰ ὀργανώνουμε τὴν Ἡμερίδα, μᾶς βοήθησατε λίγο, ἀλλὰ δική μας εἶναι ἡ Ἡμερίδα, ἂν θέλετε ἔρχεστε, ἂν θέλετε μὴ ἔρχεστε! Δηλαδή, τέτοιο, τέτοιο, τέτοια θρασύτητα, καὶ τέτοια ἔλλειψη σεβασμοῦ ἀπέναντι ἑνὸς λευκασμένου Πανεπιστημιακοῦ Δασκάλου -ἔφαγα τὰ χρόνιά μου νὰ διδάσκω Πατέρες καὶ Θεολογία στὸ Πανεπιστήμιο- εἰλικρινὰ πρώτη φορὰ στὴ ζωή μου, σὲ συνεργασία ποὺ ἔχω μὲ κληρικοὺς καὶ μὲ ἄλλους ἀνθρώπους, δὲν συνήντησα τέτοια ἀσυνέπεια στοὺς λόγους καὶ στὶς πράξεις. [σ.σ.: Ἀλήθεια! Παρουσιάζετε τοὺς Ἁγιορεῖτες ὡς τους χειρότερους συνεργάτες ποὺ εἴχατε ποτέ! Ἐπιζητεῖτε τὸν σεβασμό· γιὰ νὰ τὸν ἔχετε, μήπως πρέπει κι ἐσεῖς νὰ σέβεσθε τὴν Ὀρθόδοξη Παράδοση καὶ νὰ μὴν τὴν διαστρέφετε;].

    Συμφωνεῖς σὲ κάτι, ἀποφασίζεις κάτι, εἶσαι ὑποχρεωμένος νὰ τὸ τηρήσεις. Ἤ, ἂν δὲν τὸ τηρήσεις, μπορεῖς νὰ πάρεις λίγο νωρίτερα καὶ νὰ πεῖς· π. Θεόδωρε, ἐμεῖς ἀλλάξαμε ἄποψη καὶ νὰ πῶ κι ἐγὼ νωρίτερα, 3,4,5 ἡμέρες νὰ μὴν κάνουμε τὶς ἀφίσες, νὰ μὴν κάνουμε ὅλα αὐτά, διαφήμιση…

   Ἑπομένως, ὁ βασικὸς λόγος τῆς διαφωνίας μας μὲ τοὺς Ἁγιορεῖτες ποὺ μᾶς ἀνάγκασε νὰ μὴ μετάσχουμε, εἶναι ὅτι μᾶς ἔφεραν πρὸ τετελεσμένου γεγονότος, ἀφοῦ οἱ ἴδιοι παραβίασαν καὶ παρέβησαν μία συμφωνία, τὴν ὁποία εἴχαμε κάνει, ὅτι θὰ πρέπει τώρα νὰ ἐφαρμόσουμε τὴν Κανονικὴ Οἰκονομία, ὄχι τὴν Κανονικὴ Ἀκρίβεια καὶ νὰ μποροῦν οἱ πιστοὶ νὰ πηγαίνουν καὶ νὰ κοινωνοῦν, νὰ πηγαίνουν νὰ ἐκκλησιάζονται, ἀκόμα κι ἐκεῖ ποὺ μνημονεύουν τοὺς [σ.σ.: αἱρετικούς] Ἐπισκόπους. Ποῦ θὰ πᾶν οἱ ἄνθρωποι; Δὲν εἶναι Ἅγιον Ὄρος νὰ πάει σ’ ἕνα κελί νὰ ἐκκλησιαστεῖ. Θὰ μείνει ὅλος ὁ λαὸς αὐτὸς χωρὶς τὴν Χάρη τῶν Μυστηρίων;

    Βέβαια, οἱ Ἁγιορεῖτες ἔχουν τὰ δικά τους ἐπιχειρήματα ὑπὲρ τῆς Ἀκριβείας, ἐπικαλοῦνται πολλὲς φορὲς καὶ τὸν ἅγιο Θεόδωρο τὸν Στουδίτη· δὲν ἔχουν δίκιο σὲ ὅλα. Κι ὁ ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης ἔχει κάνει Οἰκονομία. [σ.σ.: Γιὰ τὸν ἅγιο Θεόδωρο θὰ παρουσιάσουμε εἰδικὸ ἄρθρο]. Ἐγὼ μάλιστα ἔχω φέρει καὶ κείμενο ἐδῶ, ἀλλὰ ἂν χρειαστεῖ θὰ σᾶς τὸ παρουσιάσω, ὅπου κι ὁ ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης, ἐκτὸς τοῦ ὅτι ὁ ἴδιος ἔκανε Οἰκονομία, ἐπὶ δύο χρόνια μνημόνευε τὸν Πατριάρχη Ταράσιο ὁ ὁποῖος εἶχε προβεῖ σὲ κοινωνία μὲ τὸν μοιχοζεύκτη ἱερέα… Καὶ διεμαρτύροντο οἱ Στουδίτες, καὶ ἔλεγαν ὅτι ἐμεῖς δὲν ἔχουμε κοινωνία μὲ αὐτούς, οἱ ὁποῖοι δέχονται αὐτὸ τὸν γάμο τοῦ αὐτοκράτορος...

     π. Ματθαῖος: Ποὺ ἔγινε, ὅμως, συνοδικῶς δεκτός.

  π. Θεοδωρος: Μετὰ ἔγινε συνοδικῶς. Ὅταν ἔγινε συνοδικὰ δεκτός, τότε διέκοψε. Ἀλλὰ μέχρι νὰ γίνει συνοδικὰ δεκτός, ἔκανε Οἰκονομία ὁ ἅγιος Θεόδωρος καὶ μνημόνευε. Κι ἐμεῖς κάναμε Οἰκονομία μέχρι νὰ ’ρθεῖ ἡ Σύνοδος καὶ νὰ καταδικάσει Ὑπάρχουν τοῦ κόσμου τὰ χωρία τοῦ ἁγίου Θεοδώρου· κι ἕνα ἀπὸ τὰ μελήματά μου τὸν ἑπόμενο καιρὸ εἶναι νὰ συγκεντρώσω ὅλα τὰ σχετικὰ ποὺ λέει ὁ ἅγιος Θεόδωρος καὶ νὰ πῶ, ἐδῶ ἔχετε δίκιο, ἐκεῖ ἔχετε ἄδικο. Σὲ κάποια μπορεῖ νὰ ἔχουν δίκιο. Ἀλλὰ τοὺς λέω καὶ τὸ ἑξῆς –κι αὐτὸ εἶναι πολὺ σημαντικό– ὅτι τὴν ἐποχὴ τοῦ ἁγίου Θεοδώρου ὑπῆρχαν καὶ ἄλλοι Ἅγιοι· ὑπῆρχε ὁ ἅγιος Ταράσιος καὶ ὑπῆρχε καὶ ὁ ἅγιος Νικηφόρος –Πατριάρχες καὶ οἱ δύο– οἱ ὁποῖοι εἶναι ἐξ ἴσου Ἅγιοι καὶ τιμοῦνται ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία ὡς Ἅγιοι. Ἑπομένως ἡ Ἐκκλησία καὶ τὸν ζηλωτὴ ἅγιο Θεόδωρο τὸν Στουδίτη τὸν κατέταξε ἀνάμεσα στοὺς Ἁγίους καὶ τοὺς ἄλλους Πατριάρχες ποὺ ἔκαναν Οἰκονομία, κι αὐτοὺς (κατέταξε στοὺς Ἁγίους). [σ.σ.: Μὰ αὐτὸ εἶναι εἰς βάρος τῶν θέσεών σας, π. Θεόδωρε, γιατί τὸ ἐπικαλεῖσθε; Οἱ Ἅγιοι Ταράσιος καὶ Νικηφόρος, τελικὰ δικαίωσαν τὸν «ζηλωτὴ» ἅγιο Θεόδωρο!!!].

   Ἑπομένως νὰ μὴ θεωροῦνε αὐτοὺς ποὺ κάνουν Οἰκονομία καὶ εἴμαστε ὑπὲρ τῆς Οἰκονομίας εἴμαστε ἔξω ἀπὸ τὰ ἐκκλησιολογικὰ πλαίσια; Γιὰ νὰ ἀποφευχθεῖ μεγάλο κακό, αὐτὴ εἶναι ἡ Οἰκονομία, πρὸς καιρόν. Δὲν θεωροῦμε πὼς αὐτὴ ἡ κατάσταση τῆς διακοπῆς τοῦ Μνημοσύνου θα κρατήσει καιρό, αὐτὸ εἶναι μία προσωρινὴ ρύθμιση, μέχρι νὰ γίνει ἡ Σύνοδος. Δὲν θεωροῦμε, λοιπόν, πὼς θὰ κάνουμε Οἰκονομία σ’ ὅλη μας τὴ ζωή καὶ θὰ κάνουμε τὴν Οἰκονομία Ἀκρίβεια. Δὲν μεταβάλουμε τὴν Οἰκονομία σὲ Ἀκρίβεια. Ἀλλὰ τώρα, ἐπειδὴ ὑπάρχει ποιμαντικὴ ἀναγκαιότητα, νὰ μὴν ἀφήσουμε τοὺς πιστοὺς ἀκάλυπτους ἀπὸ τὴν χάρη τῶν Μυστηρίων κι ἀπὸ τὸν ἐκκλησιασμό, λέμε αὐτὸ ποὺ λένε κι οἱ Ἅγιοι ἐκεῖ, ὅτι μέχρι νὰ καταδικαστεῖ ἡ αἵρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ ἐπισήμως, μποροῦν νὰ πηγαίνουν καὶ νὰ ἐκκλησιάζονται, ἐπιλέγοντας βέβαια εὐλαβεῖς κληρικοὺς καὶ ὀρθοδόξους κληρικοὺς στὸ φρόνημα. [σ.σ.: Πάλι ἐξωφρενικὲς θέσεις ἐπαναλαμβάνετε, πάτερ. Ποιος Ἅγιος μᾶς διδάσκει ὅτι μποροῦμε νὰ παραμένουμε κοινωνοὶ τῶν αἱρετικῶν, μέχρι νὰ καταδικαστεῖ ἡ αἵρεση;]. Εἶναι πολὺ προσεγμένο αὐτό (τὸ κείμενο), τὸ πρόσεξα πάρα πολύ. (Διαβάζει):

   «Συνιστᾶται στούς πιστούς νά ἀποφεύγουν νά ἐκκλησιάζονται, ὅπου λειτουργοῦν ἤ μνημονεύονται φανεροί αἱρετικοί οἰκουμενιστές ἐπίσκοποι καί ἱερεῖς». Δὲν θὰ πάω ἐκεῖ ποὺ εἶναι ὁ Βαρθολομαῖος, ἢ ἐκεῖ ποὺ εἶναι ὁ Δανιὴλ στὴν Ρουμανία, ἢ ἐκεῖ ποὺ εἶναι ὁ Μεσσηνίας, ἢ ἐκεῖ ποὺ εἶναι ὁ Δημητριάδος. «Νά προτιμοῦν νά πηγαίνουν ἐκεῖ, πού λειτουργοῦν ὀρθόδοξοι στό φρόνημα ἐπίσκοποι καί ἱερεῖς»· ὑπάρχουν καὶ Ἐπίσκοποι ὀρθόδοξοι στὸ φρόνημα· μοῦ λέγανε ἀκόμα καὶ στὴν Ρουμανία, μολονότι κανένας δὲν ἔχει καταδικάσει τὴν Σύνοδο τῆς Κρήτης, ἐν τούτοις ὑπάρχουν Ἐπίσκοποι οἱ ὁποῖοι εἶναι ἀντι-Οἰκουμενιστές.

  π. Ματθαῖος: Ὁ Θεοδόσιος… ποὺ ἔκανε τόσο ἀγώνα, ποὺ σᾶς κάλεσε ἐσᾶς, τὸν Πειραιῶς…

   π. Θεόδωρος Ζήσης: Βεβαίως. «Νά προτιμοῦν νά πηγαίνουν ἐκεῖ, πού λειτουργοῦν ὀρθόδοξοι στό φρόνημα ἐπίσκοποι καί ἱερεῖς, ἔστω καί ἄν γιά κάποιους λόγους

   π. Νικόλαος Μανώλης: Κι αὐτὸ εἶναι μιὰ μεγάλη ἀντίδραση τοῦ λαοῦ. Δηλ. δείχνει μιὰ ἀντίδραση τοῦ λαοῦ στὴν κατρακύλα τοῦ Οἰκουμενισμοῦ. [σ.σ.: Ἀντίδραση εἶναι. Διακοπὴ Μνημοσύνου δὲν εἶναι! Ἀντίδραση ἀναποτελεσματική, ποὺ ἐπιτρέπει στοὺς Οἰκουμενιστὲς νὰ συνεχίζουν τὸ ἔργο τους].

  π. Θεόδωρος Ζήσης: Βέβαια, ἔτσι. «Δέν ἔχουν κόψει τό μνημόσυνο τῶν αἱρετιζόντων, καί αὐτό κατ’ οἰκονομίαν. Τό ἄριστο καί ἐπαινούμενο κατά τήν κανονική ἀκρίβεια εἶναι νά ἐκκλησιάζονται ἐκεῖ, πού δέν μνημονεύονται οἱ αἱρετίζοντες, ἐκεῖ δηλαδή πού οἱ ἱερεῖς ἔχουν προχωρήσει σέ διακοπή μνημοσύνου». Δηλαδή, ἂν τώρα ὁ π. Φώτιος εἶχε ναό, κι ἐγὼ εἶχα ναό, ὁ π. Νικόλαος εἶχε ναό, θὰ λέγαμε σ’ ὅλα τὰ πνευματικά μας παιδιὰ νὰ ἔρχονται καὶ νὰ ἐκκλησιάζονται σ’ ἐμᾶς. Ἀλλὰ τώρα ποὺ δὲν ἔχουμε ναό, τί νὰ κάνουμε; Ποῦ νὰ πᾶν τὰ παιδιά μας; Δὲν θὰ πᾶν πουθενά; Χάθηκε ἡ Χάρις ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία; Αὐτὸ δηλ. καταντᾶ νὰ γίνει βλασφημία. Δηλ. νὰ ποῦμε ὅτι διακόπτουμε τὴν κοινωνία μὲ ὅλη τὴν Ἐκκλησία; Δὲν ἔχει ἡ Ἐκκλησία χάρη καὶ ἡ Χάρις ἔχει ἀπομείνει μόνο στοὺς Ἁγιορεῖτες, οἱ ὁποῖοι διέκοψαν τὸ Μνημόσυνο; [σ.σ.: Πάλι διαστροφὴ τῶν ὅσων εἶπαν οἱ Ἁγιορεῖτες στὴν Ἡμερίδα, πάτερ;].

      π. Νικόλαος Μανώλης: Ἡ Οἰκονομία δηλ., δὲν εἶναι ἀμάρτυρη.

   π. Θεόδωρος Ζήσης: Δὲν εἶναι ἀμάρτυρη καὶ δὲν εἶναι καὶ ἁμάρτημα.

   π. Νικόλαος Μανώλης: Νὰ τὸ καταλάβουν, γιατὶ λέν ὅτι εἶναι ἀμάρτυρη ἡ Οἰκονομία.

   π. Θεόδωρος Ζήσης: Τοῦ κόσμου (τὰ κείμενα ὑπάρχουν), καὶ στὸν ἅγιο Θεόδωρο τὸν Στουδίτη (ὑπάρχει). Να διαβάσω ἕνα κείμενο (κάνει νὰ γυρίσει πρὸς τὴν βιβλιοθήκη, ἀλλὰ τὸ μετανοιώνει), ἀλλὰ δὲν πειράζει, ἂς ποῦνε καὶ οἱ Πατέρες κάποιες σκέψεις ἐδῶ. Ἐγὼ εἶπα τὰ βασικά, γιατὶ πρέπει νὰ μάθουν αὐτοὶ ποὺ ἀκοῦν ἀπὸ δῶ κι ἀπὸ κεῖ· καὶ μερικοὶ κάνουν καὶ ἔκκληση: Ἔ, ἂς μᾶς ποῦν κι οἱ Πατέρες, γιατὶ ἔγινε αὐτὴ ἡ ρήξη. Δὲν καναμε ἐμεῖς τὴ ρήξη. Τὴ ρήξη τὴν ἔκαναν οἱ Ἁγιορεῖτες Πατέρες, οἱ ὁποῖοι δὲν ἐτήρησαν τὸ λόγο τους. Καὶ μὴ ρίχνουν τις εὐθύνες σὲ ἄλλους, Τὶς εὐθύνες τὶς ἔχουν οἱ Ἁγιορεῖτες Πατέρες, οἱ ὁποῖοι δὲν θέλουν νὰ ἐφαρμόσουν τὴν Πατερικὴ Οἰκονομία καὶ τὴν Κανονικὴ Οἰκονομία.

    [σ.σ.: Ὁ λόγος τοῦ Ζήση θυμίζει τὸ λόγο τοῦ Μ. Ἱεροεξεταστὴ τοῦ Ντοστογιέφσκυ! Εἶναι τρομερὰ τὰ λόγια τοῦ Ἱεροεξεταστῆ, ποὺ ἔχει ἀντικαταστήσει τὸ Χριστὸ μὲ τὸ αἱρετικὸ πρόσωπό του. Κάτι παρόμοιο κάνει κι ὁ π. Θεόδωρος. Αὐτὰ τὰ πλάσματα, οἱ πιστοί (σὰ νὰ λέει, ὅπως ὁ Ἱεροεξεταστής), δὲν μποροῦν νὰ χειριστοῦν τὴν ἐλευθερία ποὺ τοὺς ἔδωσες. Γι’ αὐτὸ πήραμε ἐμεῖς στὰ χέρια μας τὴν ἐλευθερία τους, κι ἀποφασίζουμε ἐμεῖς γι’ αὐτούς!!!].