Κυκλοφόρησε αυτή την εβδομάδα νέο βιβλίο του Μητροπολίτου Μεσσηνίας Χρυσοστόμου -το δεύτερο σε μικρό χρονικό διάστημα που αναφέρεται στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο- με τον τίτλο:
«“Σημαινόμενα” για την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθοδόξου Εκκλησίας. ΤΑ “ΥΠΕΡ” ΚΑΙ ΤΑ “ ΚΑΤΑ” ΣΤΟ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΣΤΟ ΜΕΤΑ ΤΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ».
   Πρόκειται για μία κομψή έκδοση το περιεχόμενο της οποίας

θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μία αρκετά καλή περίληψη για τα συμβάντα προ και μετά της Συνόδου. Με τον γνωστό πλέον, βαθύτατα θεολογικό-πατερικό λόγο του, ο Προεστώς της εν Μεσσηνία Εκκλησιαστικής συνάξεως και Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Μητροπολίτης Χρυσόστομος καταλήγει στην ευσύνοπτη αυτή μελέτη του ως εξής: «Επομένως θα πρέπει να συμπεριφερόμεθα με τρόπο που να καταξιώνεται ο Συνοδικός θεσμός και να μη συμβάλλουμε στην αποδόμησή του, που τελικά είναι η αποδόμηση της ενότητας του ιδίου του Εκκλησιαστικού Σώματος, αναγνωρίζοντες καί άποδεχόμενοι το έργο της Αγίας καί Μεγάλης Συνόδου της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ώς έργο του Παρακλήτου, ώς έργο ενότητας, ελευθερίας, κοινωνίας, σεβασμού, αλληλεγγύης, καταλλαγής, ειρήνης και διακονίας μεταξύ των λαών καί των εθνών ».

   Αντί για τον οποιονδήποτε σχολιασμό, ο οποίος δεν θα είναι επαρκής να περιγράψει τα γραφόμενα σε αυτήν την μελέτη για την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο, ο καλύτερος τρόπος παρουσιάσεως της είναι η αντιγραφή μερικών κειμένων από τα περιεχόμενα σε αυτήν:
   1. «… ή Πανορθόδοξη Σύνοδος φαίνεται ότι αποτελούσε απαίτηση των καιρών καί ή πορεία πρός αυτήν ήταν μονόδρομος, όπως καί ή εγγύτερη επικοινωνία των απομονωμένων τότε μεταξύ τους Ορθοδόξων Εκκλησιών, εξαιτίας των διαφόρων κοινωνικοπολιτικών καταστάσεων».
   2. «θά πρέπει να παραδεχθούμε ότι στήν Κρήτη ( Ιούνιος 2016 ) πραγματοποιήθηκε ένα αδιαμφισβήτητο καί ουσιαστικό βήμα με σκοπό να ξεπεραστεί ή «αυτοάνοση εσωστρέφεια» κάποιων τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών, ή οποία για πολλούς αιώνες ταλαιπωρούσε τις Εκκλησίες, ενώ ταυτόχρονα επαναπροσδιορίστηκε καί ή πορεία πρός μια νέα λειτουργία της Συνοδικότητας με δειλά, αλλά αποφασιστικά βήματα».
   3. «… τελικά ή υπόθεση της Αγίας καί Μεγάλης Συνόδου διασώζεται επικαιρότητα χάρις στήν κριτική, την οποία ασκούν οι λεγόμενοι φονταμενταλιστικοί κύκλοι, οι όποιοι δέν προβάλλουν μία εποικοδομητική κριτική, η οποία είναι θεμιτή, αλλά προσπαθούν να αποδομήσουν τόν συνοδικό χαρακτήρα της, χαρακτηρίζοντάς την ως ληστρική ή προσύνοδο, καί να αποδυναμώσουν την ενότητα της Εκκλησίας απαξιώνοντας συγχρόνως τόν συνοδικό θεσμό, με πρώτιστη επιδίωξη τήν αμφισβήτηση του σημαντικού, και του συντονιστικού και του ουσιαστικοί ρόλου του Οικουμενικού Πατριαρχείου ως του Πρώτου  στη  διακονία της ενότητας της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
   Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη μιας ακατάσχετης φλυαρίας καί ατεκμηρίωτης αντισυνοδικής επιχειρηματολογίας, ενώ παράλληλα ταλαιπωρείται η ενότητα…».
   4. « Το πνεύμα αυτό του νεοζηλωτισμού επλανάτο καθ' όλη τήν τελευταία περίοδο (2014 καί έξης) της τελικής προετοιμασίας των Συνοδικών Κειμένων καί Αποφάσεων καί μάλιστα κατά τρόπο πολλές φορές δυναμικό, με αποτέλεσμα να επηρεαστούν πολλές Αποφάσεις και να μην εκφραστεί απόλυτα το μήνυμα της Ορθοδοξίας στον σύγχρονο κόσμο. Αυτή ή νοοτροπία δέν εκφράζεται μόνον από ελληνόφωνους, αλλά καί από σλαβόφωνους εκπροσώπους, ή οποία μέσα από μία μετακενωτική διαδικασία επιχειρημάτων επανεμφανίστηκε με ισχυρές  συντηρητικές δυνάμεις, οι οποίες πολλές φορές δεν ελέγχονταν καί από την κάθε τοπική Εκκλησία ».
   5.  «Παραμένουν όμως αναπάντητα ορισμένα ερωτήματα, τα όποια αποτελούν, κατά τη γνώμη μας, καί τις αφορμές για ερμηνεία όλων αυτών των πριν καί μετά τη Σύνοδο αντιδράσεων.
Τί συνέβη σε αυτές τις Ορθόδοξες Εκκλησίες, οι όποιες μέχρι το προπαρασκευαστικό στάδιο είχαν υπογράψει καί αποδεχθεί τα Συνοδικά Κείμενα καί απαιτούσαν απλώς τήν επικαιροποίησή τους και τη φιλολογική τους διόρθωση; Γιατί ξαφνικά αρνήθηκαν να υπογράψουν τα τελικά Κείμενα ή επέλεξαν τήν αποχή από τις εργασίες της Συνόδου; Ήταν απλώς το θέμα «ζηλωτισμός–φιλελευθερισμός», «συντηρητισμός–παραδοσιακότητα» ή οι περί τούς όρους επιφυλάξεις;… Η μή συμμετοχή των τεσσάρων Ορθοδόξων Εκκλησιών  στήν Αγία καί Μεγάλη Σύνοδο ήταν  ένας «μετέωρος βηματισμός», συγχρόνως όμως ανορθόδοξος καί εκκλησιολογικώς επικίνδυνος.
   Οι παραπάνω αντιδράσεις, όπως παρουσιάστηκαν, επιβεβαιώνουν τήν ύπαρξη ενός ενδοορθόδοξου «ψυχρού πολέμου» μεταξύ ενός ιδεολογικοποιημένου τρόπου ζωής, ό όποιος εκφράζεται κυρίως στον χώρο της Ανατολικής Ευρώπης με συγκεκριμένες θέσεις καί απόψεις».
6. «Αυτή ή αντίληψη προσπαθεί να επιβληθεί με τήν παρούσα αντιδρώσα κατάσταση, ή οποία τείνει να καταστεί ισχυρή με ακμή του όλου ζητήματος τήν αντίδραση για τη σύγκληση της Αγίας καί Μεγάλης Συνόδου. Αντίδραση ή οποία οδηγεί στη διαμόρφωση μιας κατάστασης μανιχαϊστικά διχαστικής με αποκλεισμούς καί πολώσεις, ή οποία παρασκηνιακά φαίνεται οτι υποκινείται από το «γνωστό» εκκλησιαστικοπολιτικό δίδυμο, πού τόσο πολιτικά, όσο καί εκκλησιαστικά, μετέρχεται τρόπους καί μεθόδους πρός απόκτηση πρωτείων εξουσίας καί ηγεσίας στούς αντίστοιχους χώρους και με επιδίωξη τη δημιουργία αναλόγων ζωνών επιρροής, μέσα στο ίδιο το εκκλησιαστικό σώμα της Ορθοδοξίας».
7.  « …οι ύβρεις κατά της Αγίας καί Μεγάλης Συνόδου είχαν προσλάβει καί ένα άλλο περιεχόμενο, τήν κατάκτηση του Οικουμενικού θρόνου από τήν «Τρίτη Ρώμη», αξιώσεις, οι όποιες διοχετεύονται ποικιλοτρόπως από  επιλεγμένα μέσα μαζικής ενημέρωσης καί κοινωνικής δικτύωσης, στρατευμένα καί μεθοδικά. Λέγοντας τη μισή αλήθεια, επισείουν την απειλή τής «αποτείχισης», για να εκβιάσουν τρόπον τινά τις τοπικές Συνόδους, ώστε να ταχθούν κατά των Αποφάσεων της Συνόδου της Κρήτης και να συσσωρεύουν σχισματικές δυνάμεις πού κάποτε θα εκραγούν εις βάρος της εκκλησιαστικής ενότητας. Μέσα από αυτή τη διαδικασία επιδιώκουν την αποδυνάμωση του Οικουμενικού Θρόνου τής Κωνσταντινουπόλεως…».
8. « Φαίνεται λοιπόν ότι αυτό, το οποίο χαρακτηρίσαμε αρχικά ως «ψυχρό πόλεμο» Ανατολής καί Δύσης σε αναφορά προς τήν Αγία καί Μεγάλη Σύνοδο, δέν απέχει πολύ από τήν πραγματικότητα. Εαν λάβουμε ύπ' όψιν καί κάποιες άλλες εξελίξεις, οι όποιες παρουσιάζονται με τον μανδύα της εκκλησιαστικότητας, τότε δέν απέχουμε πολύ και από τον πολιτικό τους χαρακτήρα και τις επιδιώξεις ορισμένων ηγετών τής Ανατολικής Ευρώπης, οι όποιοι αναπολούν την ανάληψη ηγετικού παράγοντα στον χώρο της Ορθοδοξίας. Ό πολιτικός αυτός ηγέτης με θεοκρατικές αντιλήψεις χριστιανικού ιδεώδους, μεσαιωνικού τύπου καί καρλομάγνειας μεθόδου, με την συνεργασία και της εκκλησιαστικής ηγεσίας και με «σημαία» τόν αντιδυτικισμό, προσπαθεί να δημιουργήσει ένα ιδεολογικό καί πνευματικό αντιστάθμισμα πρός κάποιες άλλες μορφές αντίστοιχων θεοκρατικών ηγεσιών, όπως για παράδειγμα των θεοκρατικών ισλαμικών καθεστώτων, οι όποιες όμως δέν απέχουν πολύ ως πρός τη μέθοδο, τις αποκλειστικότητες, τις επιδιώξεις και τις απολυτοποιήσεις. Η στάση τους όμως αυτή μάλλον το αντίθετο αποτέλεσμα προοιωνίζει, δηλαδή τη διάσπαση και την ένταση όχι μόνο μέσα στην Ορθοδοξία αλλά καί στον λοιπό Χριστιανισμό και στις σχέσεις τους με τις άλλες Θρησκείες.
   Το αντιστάθμισμα σε μία τέτοια διχαστική τάση δέν μπορεί να είναι το εκ διαμέτρου αντίθετο «εκκλησιαστικό ή θρησκευτικό» μόρφωμα αλλά ή συνεργασία των Ορθοδόξων Χριστιανικών Εκκλησιών με τις άλλες Χριστιανικές Εκκλησίες, ακόμη και τις άλλες Θρησκείες, ώστε να καλλιεργηθεί το πνεύμα της συνοχής, της αλληλεγγύης και της ενότητας».