Ποιμαντικές ιδιορρυθμίες

Η ειρήνη της αγάπης

(π. Θωμάς Βαμβίνης)

«Ἡ ἁμαρτία ἔχει γίνει "ἀτομικό δικαίωμα",

ἱερό σάν τήν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου».

 

Ποιμαντικές ἰδιορρυθμίες

    Ὅλο τό νόημα τῆς καθημερινότητας συνοψίζεται, ἀπό πολλούς στίς μέρες μας, στό νά αἰσθάνεται κανείς καλά μέ τόν ἑαυτό του, νά μήν αἰσθάνεται ἐνοχές καί τύψεις, νά μήν ἐνοχοποιῆ τίς ἐπιθυμίες του, οὔτε τούς θυμούς του, νά μή λυπᾶται γενικά γιά τά πάθη του, ἀλλά νά ἀποδέχεται μέ εἰλικρίνεια τόν ἑαυτό του. Στάση ζωῆς πού ἐνισχύεται ἀπό τήν κοσμική τηλεοπτική ψυχοθεραπεία ἐλαφρῶν ἐκπομπῶν, ἡ ὁποία ὅμως πέρασε (καί ἔχει πέραση) καί σέ μιά ἰδιόμορφη διαδικτυακή ποιμαντική, ἰδιωτικῆς πρωτοβουλίας, ἰδιόρρυθμων ποιμένων.

     Τό συνθετικό «ἴδιο» στίς παραπάνω λέξεις παραπέμπει στήν ἰδιοτέλεια τῆς ἐγωκεντρικῆς ἀγάπης, ἡ ὁποία ἐκμεταλλευόμενη ἀκόμη καί τήν δημόσια ἐξομολόγηση, δέν ἀλλάζει, δέν μετανοεῖ, ἀλλά ἐπιχειρεῖ νά κάνῃ ἀποδεκτή, ὅπως εἶναι, τήν κατάσταση τῆς ἀνθρώπινης ἀνομίας. Ἄλλωστε… «οὐδείς καθαρός ἀπό ρύπου», ὅπως λέγεται στήν τρίτη εὐχή τῆς Πεντηκοστῆς. Ὅμως στήν ἐν λόγῳ εὐχή ἡ πρόταση συμπληρώνεται μέ τό «ἐνώπιόν σου». Ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι κανείς καθαρός ἀπό ρύπου κι αὐτό γεννᾶ προσευχή μετανοίας.

    Πάντως, ἡ διαδικτυακή ἰδιόρρυθμη ποιμαντική, μέ πολύ «γλυκύτητα», «ἐξομολογητικότητα» καί ἐπιδεικτική συγκαταβατικότητα στίς ἀνθρώπινες ἀδυναμίες, βγάζει τούς ἀνθρώπους ἔξω ἀπό τόν κυρίως Ναό τῆς Ἐκκλησίας, στόν Νάρθηκα ἤ τόν αὐλόγυρό της, δημιουργώντας τους ταυτόχρονα τήν αἴσθηση ὅτι εἶναι αὐθεντικοί Χριστιανοί καί ὄχι κίβδηλοι εὐσεβιστές καί νομικιστές. Ἔσχατοι χρόνοι…

      Αὐτή ἡ ποιμαντική ἐκτροπή, ὅμως, ἐκπέμπει καί ἕνα σημαντικό μήνυμα: ἡ εὔκολη ἀποδοχή της ἀπό πολύ λαό, δείχνει, σέ ὅλους τούς ποιμένες, τήν ἀνάγκη πού ἔχουν οἱ σύγχρονοι ἄνθρωποι νά τούς ἀγγίζῃ ὁ θεραπευτικός λόγος τῆς Ἐκκλησίας στίς πιό κρυφές πληγές τῆς ψυχῆς τους μέ διάκριση καί ἀγάπη, ὥστε μέ ἐπίγνωση, ταπείνωση καί ἐλπίδα νά λαμβάνουν δύναμη γιά τήν ἑκούσια ἄρση τοῦ σταυροῦ τῆς μετανοίας τους.

Ἡ εἰρήνη τῆς ἀγάπηςπ

     Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ἔλεγε ὅτι αὐτός πού φέρει τήν ἱερωσύνη τοῦ Χριστοῦ καί καθοδηγεῖ λαό πρέπει νά εἶναι μέσα στόν κόσμο καί ταυτόχρονα ἔξω ἀπό τόν κόσμο. Δύσκολος λόγος γιά τήν ἐποχή μας, κατά τήν ὁποία ἡ ἁμαρτία ἔχει γίνει «ἀτομικό δικαίωμα», ἱερό σάν τήν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου.

     Ὁ Ὀρθόδοξος ποιμένας, ὅπως τόν βλέπουμε σέ βίους ἁγίων,

παλαιῶν καί νεωτέρων, γνωρίζει καί ζῇ τά προβλήματα τοῦ κόσμου, ἀλλά ὁ νοῦς του εἶναι στόν Θεό, ἐλεύθερος ἀπό ἡδονές καί λύπες, ἀπό πάθη ψεκτά πού σκοτίζουν τήν ψυχή.

     Κύριο γνώρισμά του εἶναι ἡ εἰρήνη· αὐτή πού διαρκῶς μεταδίδει σέ ὅλες τίς ἀκολουθίες τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ εἰρήνη αὐτή, σύμφωνα μέ τόν ὅσιο Σιλουανό τόν Ἀθωνίτη, συνδέεται μέ τήν ἀγάπη. Σέ λόγο του γιά τήν εἰρήνη ὁ ὅσιος Σιλουανός ἀναφέρεται στόν ὅσιο Ἰωάννη τῆς Κροστάνδης καί γράφει χαρακτηριστικά:

     «Θυμόμαστε πώς μετά τήν Λειτουργία, ὅταν τοῦ ἔφεραν τήν ἅμαξα καί πήγαινε νά καθήσῃ, τόν περικύκλωσε ὁ λαός ζητώντας τήν εὐλογία του. Καί μέσα σ’ ἐκεῖνο τόν συνωστισμό ἡ ψυχή του παρέμενε συνεχῶς κοντά στόν Θεό καί δέν σκορπιζόταν, δέν ἔχανε τήν εἰρήνη τῆς ψυχῆς. Πῶς, ἆραγε, τό κατόρθωνε; -νά τό θέμα μας. Τό κατόρθωνε γιατί ἀγαποῦσε τόν λαό καί δέν ἔπαυε νά προσεύχεται γι’ αὐτόν».

    Γιά τόν ὅσιο Σιλουανό, ἡ εἰρήνη, γέννημα τῆς ἀγάπης γιά τόν λαό, καί ἡ μυστική προσευχή εἶναι ἡ οὐσία τῆς ἐκκλησιαστικῆς ποιμαντικῆς.

Πηγή