Ο Συμεών ο Θεοδόχος και η διπλή προφητεία του κατά την Υπαπαντή του Κυρίου

Του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου,

δασκάλου – συγγραφέα

     Ο ΑΓΙΟΣ ΣΥΜΕΩΝ: Ο Θεοδόχος Συμεών ήταν: “Άνθρωπος δίκαιος και ευλαβής, προσδεχόμενος παράκλησιν του Ισραήλ και Πνεύμα ην Άγιον επ’ αυτόν” (Λουκ. β΄25).

     Ένας “πρωταγωνιστής” της Υπαπαντής είναι και ο άγιος Συμεών. Ο Μέγας Φώτιος λέει ότι ο δίκαιος Συμεών, χρόνια πρίν από τήν γέννηση τού Χριστού, επιστρέφοντας στά Ιεροσόλυμα με νομοδιδασκάλους από κάποια αποστολή, έκανε μαζί τους συζήτηση πάνω σε κάποια προφητικά κείμενα.

    Μεταξύ αυτών συζητήθηκε και η προφητεία του Ησαϊα: «Ιδού η Παρθένος εν γαστρί έξει καί τέξεται Υιόν, καί καλέσεις τό όνομα αυτού Εμμανουήλ» (στ΄ 14). Ο Συμεών, αν και ευλαβής, δυσπίστησε προβάλλοντας αντιρρήσεις γιά το αδύνατο της

γεννήσεως από παρθένο. Ο Συμεών λίγο αργότερα, γινόμενος μάρτυς κάποιου θαύματος, δοξολόγησε το Θεό γι’ αυτό που του φανέρωσε, και, πεπεισμένος πια, επέστρεψε στά Ιεροσόλυμα με την απόφαση της παραμονής, για το υπόλοιπο της ζωής του, στον ιερό χώρο του Ναού αναμένοντας να δεί “ιδίοις όμμασιν” την εκπλήρωση της προφητείας. Κατά το Πρωτευαγγέλιον του Ιακώβου (κεφ. 24), ήταν ιερέας, πράγμα που δεν επιβεβαιώνεται από τα συμφραζόμενα του κατά Λουκάν Ευαγγελίου. Σε υπερεκατονταετή ηλικία αξιώθηκε να κρατήσει στην αγκαλιά του το Βρέφος Ιησού ζητώντας μετά απ’ αυτό τήν «απόλυσή» του από την ζωή.

   Η ΔΙΠΛΗ ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ: Ο ευαγγελιστής διασώζει μια διπλή προφητική αποστροφή του Αγίου προς τη Θεοτόκο: «ιδού ούτος κείται εις πτώσιν και ανάστασιν πολλών εν τω Ισραήλ και εις σημείον αντιλεγόμενον, και σου δε αυτής την ψυχήν διελεύσεται ρομφαία» (Λουκ. β΄ 32-35), προφητεύοντας μ’ αυτόν τον τρόπο και την αντιμετώπιση του Κυρίου από τους Ιουδαίους, αλλά και τη Σταυρική Θυσία Του. Ο Θεάνθρωπος Χριστός είναι πτώση των μη πιστευόντων σε Αυτόν, και ανάσταση αυτών που πιστεύουν σε Αυτόν. Ο ένας ληστής στο Γολγοθά πιστεύει και σώζεται, ο άλλος αμφισβητεί και καταδικάζεται.

   Ο ΧΡΙΣΤΟΣ «ΣΗΜΕΙΟΝ ΑΝΤΙΛΕΓΟΜΕΝΟΝ»: Η λέξη «σημείον» μπορεί να εννοηθή με πολλούς τρόπους και πολλές έννοιες. Κατ’ αρχάς σημείο είναι η σάρκωση Του, η ενανθρώπηση του Λόγου του Θεού. Κατά την ενανθρώπηση έγιναν πολλά παράδοξα. Ο Θεός έγινε άνθρωπος, η Παρθένος μητέρα. Ακριβώς δε αυτό το σημείο αντιλέγεται και αμφισβητείται από πολλούς. “Άλλοι θεωρούν ότι ο Χριστός ως Θεός έχει προαιώνια ύπαρξη και άλλοι νομίζουν ότι έλαβε αρχή της υπάρξεως του από την παρθένο και άχραντη Μαρία” (Κύριλλος Αλεξ.). Ό Νικόδημος Αγιορείτης, λέγει, εξηγώντας τα προηγούμενα, ότι ο αιρετικός που βλέπει την επίγεια ζωή του Χριστού, ο οποίος άλλοτε ως άνθρωπος πεινά, διψά, δέχεται το μαρτύριο, σταυρώνεται, πάσχει (τα λεγόμενα “αδιάβλητα πάθη”), και άλλοτε ως Θεός κάνει θαύματα, εκδιώκει δαίμονες, ανίσταται κλπ., αμφιταλαντεύεται αν ο Χριστός είναι Θεός ή άνθρωπος.

     Ομως ό Χριστιανός δεν έχει τέτοιες αμφιβολίες, γιατί γνωρίζει ότι καίτοι ο Χριστός είχε δύο φύσεις, θεία και ανθρώπινη, εν τούτοις είναι ένας κατά την υπόσταση (υποστατική ένωση των δύο φύσεων), και έτσι ο ένας και Αυτός Χριστός ενεργεί άλλοτε τα θεοπρεπή και άλλοτε τα άνθρωποπρεπή. Έπειτα, σημείο αντιλεγόμενο είναι και ο Σταυρός του Χριστού. Άλλοι δέχονται τον Σταυρό και την σταύρωση του Χριστού θεωρούντες αυτήν ως σωτηρία, ότι στον Σταυρό νίκησε τις αρχές και εξουσίες του σκότους, και άλλοι αρνούνται τον Σταυρό. Δεν μπορούν να αντιληφθούν πως ο Χριστός σταυρώθηκε. “Ο Σταυρός είναι για τους Ιουδαίους σκάνδαλο, για τους Έλληνες μωρία. Για μας όμως τους πιστούς ό Σταυρός είναι Θεού δύναμις και θεού σοφία” (Α΄ Κορ. α΄, 23-24).

     Η δεύτερη προφητεία του αγίου Συμεών, που αναφερόταν στην Παναγία, είναι η εξής: «και σου δε αυτής την ψυχήν διελεύσεται ρομφαία, όπως αν αποκαλυφθώσιν εκ πολλών καρδιών διαλογισμοί» (Λουκ. β’, 35). Προφανώς η προφητεία αυτή αναφέρεται στον πόνο και την θλίψη της Θεοτόκου πάνω στον Σταυρό, όταν θα έβλεπε τον Υιό της, που είναι ταυτόχρονα Υιός του Θεού, να πάσχει και να υποφέρει. Η Παναγία δεν υπέφερε ούτε πόνεσε κατά την γέννηση του Χριστού, ακριβώς γιατί τον συνέλαβε ασπόρως και τον γέννησε αφθόρως (ανήδονος σύλληψη – ανώδυνος γέννεση). Θα πόνεσει, όμως, πολύ από τη ρομφαία, που θα διαπεράσει την ψυχή της Θεοτόκου κατά τον σταυρικό θάνατο του Χριστού και η οποία θα αποκάλυψει τους διαλογισμούς πολλών ανθρώπων, που βρίσκονταν κρυμμένοι στην καρδιά τους. Αυτοί αμφιβάλλουν αν είναι γνήσια και αληθινή μητέρα. Αλλά από τον πόνο που αισθάνθηκε καταλαβαίνουν ότι πρόκειται για την φυσική του μητέρα. Έτσι ο πόνος της Παναγίας στον Σταυρό έδειξε ότι αυτή είναι η πραγματική μητέρα, ότι από αυτήν ο Κύριος παρέλαβε την σάρκα. Γιατί, αφού η Παναγία είναι πραγματική μητέρα, σημαίνει ότι και ο Χριστός έχει πραγματικό σώμα και δεν είναι άνθρωπος κατά φαντασία.

    Ο Μ. Αθανάσιος λέγει ότι η φράση «όπως αν αποκαλυφθώσιν εκ πολλών καρδιών διαλογισμοί» σημαίνει ότι ό Σταυρός και το Πάθος του Χριστού, θα αποκάλυψει όλες τις εσωτερικές διαθέσεις των ανθρώπων, αφού ο Πέτρος από θερμός και ζηλωτής, θα τον αρνηθεί, οι Μαθητές θα τον εγκαταλείψουν, ο Πιλάτος θα μεταμεληθεί νίβοντας τα χέρια, η γυναίκα του θα πιστεύσει με το νυκτερινό όνειρο, ο εκ των σταυρωτών, εκατόνταρχος θα ομολογήσει, ο Ιωσήφ και ο Νικόδημος, δύο εκ των Φαρισαίων, θα φροντίσουν το νεκρό Του σώμα, ο Ιούδας θα αυτοκτονήσει, οι Ιουδαίοι θα δώσουν αργύρια στους φρουρούς για να αποκρύψουν την Ανάσταση. Συμπερασματικά, ο Χριστός θα είναι «εις πτώσιν και ανάστασιν πολλών» και στην άλλη ζωή, αφού όλοι θα δουν τον Χριστό, αλλά για άλλους θα είναι Παράδεισος και για άλλους Κόλαση.

    Ο ΚΥΡΙΟΣ ΣΩΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΦΩΣ: Με δυο ονόματα ονόμασε ο Συμεών τον Κύριο: Σ ω τ η ρ ί α και Φ ω ς. Ότι ο Χριστός είναι αληθινά ο Σωτήρας μας, μαρτυρεί και το όνομα Ιησούς, το οποίο Άγγελος Κυρίου ανακοίνωσε στον Ιωσήφ: «Καλέσεις το όνομα αυτού Ιησούν, αυτός γαρ σώσει τον λαόν αυτού από των αμαρτιών αυτών». Και ότι ο Κύριος είναι το αληθινό Φως, το βεβαιώνει ο Ίδιος λέγοντας: «Εγώ ειμί το Φώς του κόσμου. Εκείνος που με ακολουθεί δεν θα περπατήσει στο σκοτάδι, αλλά θα έχει το Φώς της ζωής». Πραγματικά, ο Χριστός είναι το φως του κόσμου, το πραγματικό, πού διώχνει το σκότος της άγνοιας του νου, αλλά είναι και η δόξα ολόκληρης της ανθρωπινής φύσεως. “Χωρίς το Χριστό ή ανθρώπινη φύση είναι άδοξη, ανείδεη, αόριστη και ανώνυμη. Με τον Χριστό αποκτά είδος και όρο.» (Νικόλαος Καβάσιλας). Tα λόγια του Ἁγίου Συμεών σημειώνουν το τέλος μιας μακρας περιόδου, χιλιάδων χρόνων κατὰ τη διάρκεια των οποίων οι άνθρωποι ζούσαν χωρὶς το Θεό.

Πηγή