“Οι Ηνωμένες Πολιτείες θεωρούν τον Οικουμενικό Πατριάρχη ως φωνή της θρησκευτικής ανοχής και του διαθρησκειακού διαλόγου και υποστηρίζουν τους οπαδούς της ουκρανικής αυτοκεφαλίας”, δήλωσε η Χέδερ Νάουερτ, εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες σέβονται την ικανότητα των ορθόδοξων θρησκευτικών ηγετών της Ουκρανίας και των οπαδών τους να ακολουθήσουν αυτοκεφαλία σύμφωνα με τις πεποιθήσεις τους. Σεβόμαστε τον Οικουμενικό Πατριάρχη ως φωνή της θρησκευτικής ανοχής και του διαθρησκειακού διαλόγου», ανέφερε συγκεκριμένα στη δήλωσή
της που δημοσιεύτηκε στο Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ στις 25 Σεπτεμβρίου.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες διατηρούν σταθερή υποστήριξη στην Ουκρανία, η οποία, σύμφωνα με την Νάουερτ, «καταγράφει τη δική της πορεία και κάνει τις δικές της αποφάσεις και ενώσεις, χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις».
Είπε ακόμη ότι οι Η.Π.Α. «υποστηρίζουν σθεναρά τη θρησκευτική ελευθερία, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας των μελών των ομάδων να διοικούν τη θρησκεία τους σύμφωνα με τις πεποιθήσεις τους και να ασκούν ελεύθερα την πίστη τους χωρίς κυβερνητική παρέμβαση».
Την ίδια στιγμή αναλυτές χαρακτηρίζουν “υστερικές” τις αντιδράσεις της Μόσχας, αλλά «αντί να θυμώνουν και να εξαπολύουν κάθε είδους απειλές, οι Ρώσοι πρέπει να εκτιμούν με ψυχραιμία την κατάσταση και να αναγνωρίζουν τι μπορούν και τι δεν μπορούν να ελπίζουν», λέει χαρακτηριστκά ο σχολιαστής Πάβελ Τιχόμιροφ.

Ο ίδιος λέει ότι η πραγματικότητα είναι ότι «ένα μεγάλο μέρος των Ουκρανών δεν θα πάει ποτέ σε μια εκκλησία του Πατριαρχείου Μόσχας. Αυτό είναι κακό και προσβλητικό για όλους εμάς που πιστεύουμε στην πραγματικότητα της υλοποίησης των ιδανικών του ρωσικού κόσμου, αλλά αυτό συμβαίνει».
«Για έναν πολιτικό Ουκρανό –και ο αριθμός αυτών των ανθρώπων αυξάνεται διαρκώς– ο ρωσικός κόσμος είναι απλά «νεο-σοβιετισμός» που καλύπτεται από νέα ονόματα», λέει ο κ. Tikhomirov. Πολλοί Ουκρανοί δεν δεσμεύονται στον δυτικό φιλελευθερισμό ή τις ιδέες της αγοράς, αλλά το κοινωνικό κράτος που θέλουν θα ήταν ένα πολύ διαφορετικό από αυτό που υπήρχε στη σοβιετική εποχή.
Σύμφωνα με τον σχολιαστή, «εμείς οι Ρώσοι πατριώτες νιώθουμε ντροπή για να μιλήσουμε για αυτό το θέμα. Κατά κάποιο τρόπο συγχωνεύουμε τον ρωσικό κόσμο με την ΕΣΣΔ και τώρα λαμβάνουμε τους καρπούς αυτής της εμπλοκής. Όλα εδώ είναι απολύτως λογικά. Το Πατριαρχείο της Μόσχας είχε την ευκαιρία να ξεφύγει από αυτή την κατάσταση, αλλά δεν την εκμεταλλεύτηκε».
«Πριν από ένα τέταρτο του αιώνα», λέει ο κ. Tikhomirov, «η Ρωσική Ορθοδοξία θα μπορούσε να θεωρηθεί ως φορέας της ιδέας της προ-επαναστατικής Ρωσίας. Αυτό δεν τους ικανοποίησε όλους, αλλά αυτή ήταν μια εναλλακτική λύση τόσο για τους Ουκρανούς εθνικιστές όσο και για τους κομμουνιστές. Αλλά τώρα η Ρωσική Ορθοδοξία αντιμετωπίζεται εντελώς διαφορετικά» σημειώνει.
Για πολλούς Ουκρανούς, «η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία Πατριαρχείο Μόσχας είναι μια καθαρά «δομή KGB».  Ο κ. Tikhomirov λέει ότι πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι και το Κίεβο έχει χρησιμοποιήσει επίσης δομές εκκλησίας, αλλά ανεξάρτητα από αυτό γεγονός, «τώρα η κατάσταση έχει αλλάξει» στην Ουκρανία ενάντια στην Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία.
«Και έτσι, πολλοί από τους πρώην αδελφούς μας δεν θα έρθουν ποτέ στις εκκλησίες μας», συνεχίζει ο σχολιαστής. «Είναι αδύνατο να θεραπεύσουμε τη διάσπαση τουλάχιστον με τις δυνάμεις μας». 
Σε αυτή την κατάσταση, ο κ. Τιχιμίροφ λέει ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει αρχίσει να δημιουργεί μια δομή «στην οποία θα ενταχθούν διάφορες ομάδες της Ουκρανίας … ένα είδος αναλόγου με την Εσθονική Αποστολική Ορθόδοξη Εκκλησία που θα υπάρχει παράλληλα με την Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία της Μόσχας».
Νωρίτερα, η Μόσχα θα μπορούσε να έχει στείλει δικούς της Έξαρχους στην Ουκρανία και να κερδίσει πολλούς Ουκρανούς, αλλά σίγουρα όχι την πλειοψηφία. Αλλά η Ρωσική Εκκλησία και η κυβέρνηση δεν ήταν διατεθειμένοι να πάρουν μόνο μέρος της πίτας. τα θέλησαν όλα, λέει ο κ. Tikhomirov. Και τώρα μένουν με μια κατάσταση στην οποία δεν θα πάρουν σχεδόν καθόλου.
Στην Ουκρανία, «το τρένο έχει ήδη φύγει από το σταθμό, και η Μόσχα έχει μείνει πίσω».

 Σε απάντηση, οι Ρώσοι θα πρέπει να εξετάσουν την κατάσταση με ένα νηφάλιο τρόπο. Από τη μία πλευρά, οι Ρώσοι Ορθόδοξοι μπορούν μόνο να χαρούν ότι ορισμένοι Ουκρανοί πιστοί θα πάνε στην εκκλησία και θα αποκτήσουν πρόσβαση στα μυστήρια, ακόμα κι αν δεν είναι αυτή ρωσική εκκλησία.
Και από την άλλη πλευρά, ο κ. Tikhomirov καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «ήρθε η ώρα για τους αδελφούς μας από την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας του Πατριαρχείου της Μόσχας να εξάγουν συμπεράσματα και να κάνουν μια επιλογή». Θα πρέπει επίσης να προσεγγίσουν το θέμα με αυτοπεποίθηση και όχι με συναισθηματικό και ανησυχητικό τρόπο, προσθέτει.
Χθες πάντως η Ιερά Σύνοδος της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας (UOC) εξέφρασε επισήμως τη στάση της προς το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως που διόρισε δύο Εξάρχους στο Κίεβο για να συναντηθούν με τους σχισματικούς.
Σύμφωνα με τον ιστότοπο της UOC, αυτή η ενέργεια ονομάστηκε «ακατανόητη παρέμβαση» στις εσωτερικές υποθέσεις της UOC και παραβίαση της κανονικής της επικράτειας. Κατά συνέπεια, η Ιερά Σύνοδος καλεί τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο να σταματήσει να παρεμβαίνει στις υποθέσεις τους και να παραβιάζει την κανονική τους επικράτεια.
«Οι Έξαρχοι του Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης, πρέπει να εγκαταλείψουν το κανονικό έδαφος της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας», αναφέρει το ψήφισμα της Συνόδου, σημειώνοντας ότι οι δραστηριότητές τους είναι αντικανονικές.
Επίσης, εγκρίθηκε η επισκοπή του UOC να αναστείλει τα συλλείτουργα με τους ιεράρχες του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, σύμφωνα με την απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στις 14 Σεπτεμβρίου.
Αντιδράσεις είχαμε από το ουκρανικό υπουργείο Πολιτισμού, το οποίο ανέφερε πως οι δηλώσεις της Συνόδου της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας με τις οποίες ζητούσε από τους Έξαρχους του Πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης να εγκαταλείψουν την Ουκρανία μοιάζουν με απόπειρες τεχνητής ανάκαμψης μιας σύγκρουσης.
«Οι κατηγορηματικές δηλώσεις της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας (Πατριαρχείο Μόσχας), οι οποίες έρχονται σε αντίθεση με τις ουκρανικές παραδόσεις, μοιάζουν με μια προσπάθεια τεχνητής ανάκαμψης μιας σύγκρουσης, αντί για ειρηνικό διάλογο, και την αποδοχή των απελπισμένων προσπαθειών του Ρώσου επιτιθέμενου να παρεμποδίσει τη δημιουργία μιας ενιαίας τοπικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Ουκρανία», ανέφερε η υπηρεσία Τύπου του υπουργείου.
Οι προσπάθειες των μελών της Συνόδου της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας να παρεμποδίσουν τις δραστηριότητες των εκπροσώπων άλλων εκκλησιών και ειδικότερα του εξάρχου του Οικουμενικού Πατριαρχείου είναι απαράδεκτες, ανέφερε το υπουργείο.
«Ούτε η ουκρανική νομοθεσία ούτε οι παραδόσεις των διακοινοτικών εκκλησιαστικών σχέσεων στην Ουκρανία προβλέπουν το δικαίωμα των οργάνων μιας Εκκλησίας να υπαγορεύουν τη θέλησή τους σε άλλη Εκκλησία ή σε εκπροσώπους της», δήλωσε η υπηρεσία Τύπου.

 Τέλος, από την πλευρά των σχισματικών υπήρξε μια πολύ ενδιαφέρουσα παραδοχή! 
Ο «Αρχιεπίσκοπος» του «Πατριαρχείου ΚΙέβου» Evastry Zorya, σε πρόσφατη ραδιοφωνική συνέντευξη που δημοσιεύτηκε στο Facebook τόνισε πως «αν το ανάθεμα εναντίον του "Πατριάρχη" Φιλάρετου, δεν ακυρωθεί από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, τότε αυτός και όλοι οι σχισματικοί επίσκοποι που χρίστηκαν δεν μπορούν να γίνουν μέλη της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας που θα δημιουργηθεί από τον αναμενόμενο τόμο αυτοκεφαλίας από την Κωνσταντινούπολη».
Επομένως, ο Zorya αναγνωρίζει την παράνομη κατάσταση …