Περί Ιερεμία Β΄ του Τρανού

Του Ιωάννου Ρίζου

       Στα δεκάδες ιστορικά στοιχεία που εξέθεσαν οι  ομιλητές στην παρουσίαση του βιβλίου «Ού βουλόμεθα ζην ψευδολογούντες» και τα οποία κονιορτοποίησαν τους γύψινους ανδριάντες των παλαιοημερολογιτών, εμφανίστηκαν κάποιοι ψιθυρισμοί ως –τάχα– απάντηση.  Δεν θα ασχοληθώ με αυτά.  Όμως θα σταθώ σε έναν σχολιασμό που έχει κάποιο ενδιαφέρον. Ένας «πολυδιαβασμένος» παλαιοημερολογίτης σχολίασε στο blog του κ. Μάννη:

«Ανώνυμος 22 Μαρτίου 2019 - 5:03 μ.μ.

 Ἀγαπητὲ δάσκαλε, προσωπικῶς μοῦ ἔκανε φοβερὴ ἐντύπωσι τὸ τεράστιο ψέμα τοῦ κ. Ρίζου ἐναντίον τοῦ Πατριάρχου Ἱερεμίου ὅτι τάχα ἐδέχθηκε τὸ filioque καὶ ὅλα τὰ ἄλλα ποὺ χωρὶς ντροπὴ λέει, καὶ οἱ ἄλλοι οἱ ξεδιάντροποι ἀποδέχονται χωρὶς διαμαρτυρίαν. Ἔψαξα στὴν Ἐκκλησιαστικὴ Ἱστορία τοῦ Στεφανίδου, εἰς τὴν ὁποίαν παραπέμπει, καὶ πουθενὰ δὲν ἀναφέρεται κάτι τέτοιον. Ἑπομένως κατενόησα καλῶς ὅτι πρόκειται περὶ ἀγυρτῶν καὶ λαοπλάνων».

Ο κ. Μάννης έδωσε την παρακάτω απάντηση στον αγανακτισμένο αδελφό του:

«δάσκαλος 22 Μαρτίου 2019 - 5:13 μ.μ.

    Ευχαριστώ. Το ίδιο έχουν κατανοήσει και όλοι οι νουνεχείς. Το ομολογεί άλλωστε και ο ίδιος ο Ρίζος εμμέσως, όταν λέει ότι του είπαμε "που το βρήκες αυτό;" και δικαιολογείται λέγοντας "μα δεν τα λέω εγώ, υπάρχουν στην Εκκλησιαστική Ιστορία του Στεφανίδη". Δεν μας λέει όμως ούτε σε ποια σελίδα, ούτε τολμάει να παραθέσει εικόνα της σελίδας από το έργο του Στεφανίδη για να το τεκμηριώσει. Και αυτό διότι πολύ απλά είτε ψεύδεται εσκεμμένα (που δεν το πιστεύω), είτε επειδή έχει μειωμένη ικανότητα αντίληψης (το πιθανότερο - είδατε και στο βίντεο το επίπεδό του). Άλλωστε όλο το έργο του διαπνέεται από τέτοιου είδος αντιεπιστημονισμό (και ας τους λιβανίζει ο -αφωνότερος ιχθύος στο βίντεο [σημαδιακό;]! - Σημάτης ως "κ.κ. επιστήμονες") …».

       Κύριε Μάννη και λοιποί παλαιοημερολογίτες.
     Στην ομιλία μου ανέφερα δεκάδες στοιχεία και δεν ανέφερα πηγές προσπαθώντας να πω περισσότερα και ουσιαστικότερα στον περιορισμένο χρόνο που είχα. Εσείς, όπως ήταν αναμενόμενο, στρέψατε τον προβολέα της  θριαμβεύουσας   τυφλότητας  σας, στην απουσία αναφοράς των πηγών.  Βέβαια κι αυτή η στάση σας είναι  δόλια, γιατί η πηγή στα περι του Ιερεμία αναφερόταν στην πρώτη έκδοση, την ήξερε ο κ. Μάννης, και μάλιστα είχε απαντήσει στον «Ορό της αλήθειας (του)» ότι: «Τα μέτρα των παπών τα οποία αναφέρετε δεν έβρισκαν εφαρμογή στην πράξη στα εδάφη των Ενετών» (Ορός της αλήθειας, σελ. 64).

    Ο δικός σας ιερομόναχος  Θεοδώρητος Μαύρος χαρακτήρισε τους παλαιοημερολογίτες ως «αμαθείς και βίαιους».  Ως προς το δεύτερο νομίζω έχετε κάνει κάποια πρόοδο. Ως προς το πρώτο όμως γίνατε πολύ χειρότεροι. Χάριν των αναγνωστών όμως διευκρινίζω ότι στην εκκλησιαστική ιστορία του Αρχιμ. Βασιλείου Στεφανίδου, εκδόσεις Αστήρ, 6^η έκδοση 1998, σελ. 697, γράφει ότι κατά τις διατάξεις του Πάπα Ρώμης Κλήμεντος του Η΄:

    «το ορθόδοξον χρίσμα ήτο άκυρον …οι ορθόδοξοι κληρικοί ίνα ιερουργώσιν  ώφειλον να δεχθώσι την Ένωσιν ή να έχωσιν ειδικήν παπικήν άδειαν, απαραίτητος ήτο η αποδοχή της διδασκαλίας της και εκ του υιού εκπορεύσεως του αγίου πνεύματος (filioque)… εν δε ταις μικταίς κοινότεσιν οι ορθόδοξοι ώφειλον να εορτάζωσι τας λατινικάς εορτάς…» …«εν ταις Ιονίοις νήσοις… ο ορθόδοξος κλήρος υπεχρεούτο να υποδέχεται τον λατίνον επίσκοπον, να μνημονεύει αυτόν, να υποτάσσεται εις αυτόν, …και να συλλειτουργή εις ωρισμένας λατινικάς εορτάς». 

     Τα παραπάνω εφαρμόζονταν στην Ενετοκρατούμενη Ελλάδα (Κάτω Ιταλία, Ιόνια νησιά, Κρήτη κ.α.), τα οποία όμως ήταν δικαιοδοσία του πατριαρχείου ΚΠόλεως, δηλαδή οι περιοχές αυτές είχαν πνευματικό ορθόδοξο προϊστάμενο τον Ιερεμία Β΄ τον Τρανό. Η ύπαρξη ορθοδόξων ενοριών προϋπόθετε την αποδοχή των όρων του Κλήμεντα.  Η αποδοχή αυτών των όρων από τον τοπικό ορθόδοξο κλήρο είναι αδύνατο να γινόταν εν αγνοία του εκάστοτε πατριάρχη. Ο Ιερεμίας ο Β΄, εν τοις πράγμασι (de facto) αποδεικνύεται ότι τους αποδέχτηκε, προφανώς σιωπηρά.

     Λέει λοιπόν ο κ. Μάννης ότι: «Τα μέτρα των παπών τα οποία αναφέρετε δεν έβρισκαν εφαρμογή στην πράξη στα εδάφη των Ενετών».
      Πάλι αδιάβαστος ο δάσκαλος!

     Θα χρησιμοποιήσω στοιχεία από την μελέτη του Ν. Β. Τωμαδάκη με τίτλο «Οι ορθόδοξοι παπάδες επί Ενετοκρατίας και οι χειροτονίες αυτών» έκδοση του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

     Πληροφορούμαστε λοιπόν από αυτή την μελέτη ότι στην Κρήτη για παράδειγμα:

1. Εφαρμόζονταν απαγόρευση ύπαρξης ορθοδόξων αρχιερέων και την διοίκηση της ορθόδοξης εκκλησίας την ασκούσαν οι «Πρωτοπαπάδες» και οι «Πρωτοψάλται».

2.  Στην Εκκλησία της Κρήτης μετά το 1439 «η Λατινική Εκκλησία επέβαλλον εις τους χειροτονούμενος ιερείς των ορθοδόξων να υπόσχονται αναγνώρισιν του όρου της ψευδοσυνόδου (Φερράρας-Φλωρεντίας)»… «Οι ορθόδοξοι αρχιερείς εδέχοντο υποψηφίους ιερείς έχοντας ήδη γραπτώς προ των ενετικών αρχών και εκκλησιαστικών προϊσταμένων εν Κρήτη αναγνωρίσει την «ένωσιν» της Φλωρεντίας» (σελ. 43και 48).

3. Ο Giacomo Foscarini, «Γενικός Προνοϊτής Κρήτης» σε αναφορά του το 1588 (περίοδος κατά την οποία ήταν πατριάρχης ΚΠόλεως ο Ιερεμίας) προς την Βενετική αρχή έγραφε ότι οι Βενετοί: «...έλαβον αυστηρά μέτρα δια τας χειροτονίας αυτών» (εννοεί των Κρητών ιερέων). Επίσης έγραφε: «...ελήφθησαν τα αυστηρά μέτρα εκείνα δια να εμποδίση την χειροτονίαν νέων παπάδων» (σελ. 55).

    Η Ενετική εξουσία λοιπόν  μαζί  με την ορθόδοξη εκκλησιαστική αρχή των Πρωτοπαπάδων ενέκρινε τις χειροτονίες των νέων ιερέων. Τι ήταν όμως οι Πρωτοπαπάδες παρά προδότες της Πίστεως αφού «…δια να αναλάβουν υπηρεσίαν οι πρωτοπαπάδες της Νήσου (Κρήτης) έπρεπε να ορκιστούν υποταγήν μεν εις την Ρωμαϊκήν εκκλησίαν, αναγνώρισιν δε της εν Φλωρεντία ψευδοενώσεως»; (σελ. 71). Άρα οι Πρωτοππάδες ήταν οι εχθροί του αγίου Μάρκου του Ευγενικού.

      Τα μέτρα των παπών εφαρμόζονταν μια χαρά κ. Μάννη!

      Αυτά δεν είναι οικουμενισμός κ. Μάννη;

     Κι όλα αυτά κάτω από το βλέμμα του πατριάρχου Ιερεμία ο οποίος δεν έβγαλε ούτε μια εγκύκλιο καταδικαστική της προδοσίας των ορθόδοξων δογμάτων στις ενετοκρατούμενες περιοχές και της απόρριψης των χειροτονιών των εξωμοτών, την ώρα που οι πραγματικά ορθόδοξοι υποψήφιοι ιερείς έφευγαν από την Κρήτη να χειροτονηθούν σε Τουρκοκρατούμενες περιοχές από ορθοδόξους αρχιερείς  και μερικοί ξαναγύρναγαν στην Κρήτη να υπηρετήσουν κρυφά το ορθόδοξο ποίμνιο.

       Ο εναγκαλισμός των παπικών με τους ορθόδοξους σήμερα σε περιοχές όπως η Κέρκυρα, η Κρήτη, η Σύρος, δεν έχει ρίζα από την «ανοχή» των πατριαρχών επί Ενετοκρατίας; Κι αν είναι αθώος ο Ιερεμίας λόγω κάποιων οικονομιών γιατί να μην είναι αθώος και ο Γαλλίας Εμμανουήλ; Και ο Γερμανίας Αυγουστίνος; Και τόσοι άλλοι οικουμενιστές;

      Τα παραπάνω  δεν είναι οικουμενισμός κ. Μάννη; (για σας μάλιστα που λέτε ότι βρήκατε το πρώτο του βήμα!).

      Τώρα, αν ο Ιερεμίας κρίνεται από σας ως ομολογητής, γιατί στους διαλόγους με τους Λουθηρανούς πρόβαλε τις ορθόδοξες θέσεις, ενώ με τους παπικούς δέχτηκε τους όρους του Κλήμεντος για τον ορθόδοξο κλήρο στις ενετοκρατούμενες περιοχές, τότε γιατί να καταγγέλλουμε τον Μητροπολίτη  Σύρου, ή μάλιστα τον Γαλλίας ή τον Γερμανίας Αυγουστίνο που αποδέχονται τον ιερατικό εναγκαλισμό με τους παπικούς;

      Όμως, πώς γράφει τέτοια πράγματα ο κ. Μάννης;

      Οι «αλήθειες» των παλαιοημερολογιτών όμως μόνο με βελόνα και ορό εισέρχονται πλέον σε κάποιους βαριά νοσούντες.

Σχόλιο "Π.Π.":

   Ἀπὸ τὴν Ἐκκλησιαστικὴ Ἱστορία τοῦ Β. Στεφανίδη, δημοσιεύουμε τρεῖς σελίδες, ποὺ περιγράφουν τὴν κατάσταση τὴν ἐποχὴ ποὺ πατριάρχης ἦταν ὁ Ἱερεμίας ὁ Τρανός.

     Νὰ πληροφορήσουμε ἐπίσης ὅτι ὁ Στεφανίδης γράφει πώς, «Σῴζεται ἐπιστολὴ τοῦ Ἱερεμίου πρὸς τὸν μνημονευθέντα Ρώμης, ἡ ὁποία δέχεται τὸ νέον ἡμερολόγιον, ἀλλὰ ζητεῖ προθεσμίαν δύο ἐτῶν πρὸς εἰσαγωγὴν αὐτοῦ. Διετυπώθη ἡ γνώμη ὅτι ἡ ἐπιστολὴ αὕτη δὲν εἶναι γνησία» (σελ. 699).  [Ὡς πρὸς τοῦτο, ἂν κάποιος γνωρίζει περὶ τῆς ἐπιστολῆς (ποὺ φαντάζομαι θὰ ἦταν στὶς ἀγαθὲς προθέσεις τοῦ Πατριάρχη γιὰ προσέγγιση μὲ τοὺς αἱρετικούς), τὸν παρακαλοῦμε νὰ μᾶς ἐνημερώσε].

     Δὲν μποροῦμε, ὅμως, νὰ μὴ σημειώνουμε ὅτι οἱ Γ.Ο.Χ. ἔκαναν «γαργάρα» τὶς ἀπάτες τους, τὰ ψεύδη τους καί, κυρίως, τὰ ψεύδη τοῦ «ἁγίου» τους. «Ἀπορία ψάλτου, βήξ», δηλαδή. Θυμίζουμε ὅτι εἴχαμε προβλέψει –καὶ δὲν πέσαμε ἔξω στὶς προβλέψεις μας– τὰ ἑξῆς:

     «Πάντως νὰ εἶστε βέβαιοι, ὅτι θὰ δοῦμε τὸ ἴδιο σκηνικό. Οἱ Γ.Ο.Χ. θὰ ἀντιδράσουν μὲ ὑποτιμητικοὺς σχολιασμοὺς καὶ ὕβρεις, θὰ ἀπαντήσουν «ἄλλ’ ἀντ’ ἄλλων», θὰ πιαστοῦν ἀπὸ κάποια ὑποσημείωση ἢ ἀπὸ κάποιο λάθος μας, θὰ τὸ μεγαλοποιήσουν καὶ θὰ ἐπιμείνουν σ’ αὐτό, κάνοντας τὴν «τρίχα τριχιά», καὶ μ’ αὐτὴ τὴ μέθοδο θὰ ἀρνηθοῦν νὰ ἀποδεκτοῦν τὰ λάθη τους, θὰ ἀποφύγουν νὰ παραδεχθοῦν ὅτι ὁ «ἅγιός» τους ψεύδεται, θὰ ἀποφύγουν νὰ ἐξετάσουν τὶς βασικὲς καὶ κύριες θέσεις ποὺ παρουσιάστηκαν καὶ ἀνατρέπουν τὸ ψεύτικο Γοχικὸ οἰκοδόμημα.

   Μακάρι νὰ διαψευστοῦμε»  (ἐδῶ).

 Ἀπὸ τὴν Ἐκκλησιαστικὴ Ἱστορία Β. Στεφανίδη: