ΕΚΘΕΣΙΣ Πεπραγμένων της Συνάξεως των Προκαθημένων

 Μητροπολίτης Ηλείας Γερμανός:

ΕΚΘΕΣΙΣ Πεπραγμένων της Συνάξεως των Προκαθημένων των Ορθοδόξων αγίων Εκκλησιών.

Γενεύη από 22-28 Ιανουαρίου 2016.

Εντολή ΔΙΣ: Αριθμ.Πρωτ. 55/13-1-2016

Επί της ως άνω εντολής της ΔΙΣ ευλαβώς αναφέρω τα εξής:

1. Μετά των Σεβ. Μητροπολιτών Περιστερίου κ. Χρυσοστόμου και Μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμου, ανεχώρησα αεροπορικώς το πρωί της 21ης Ιανουαρίου από την Αθήνα δια την Γενεύη. Εκεί μας ανέμενε ο Σεβ. Μητροπολίτης Ελβετίας κ. Ιερεμίας και με αυτοκίνητο της Μητροπόλεως ωδηγηθήκαμε εις το Ξενοδοχείον INTERCONTINENTAL όπου και καταλύσαμε.

Την ιδίαν ημέραν και την επομένην πρωΐ κατέφθασαν εις το ίδιο Ξενοδοχείον και οι λοιποί Πατριάρχαι και Αρχιεπίσκοποι και οι Αντιπροσωπείες του Πατριάρχου Αντιοχείας και Πολωνίας.

Καταθέτω την Κατάστασιν των ονομάτων των συμμετασχόντων απασών των Ορθοδόξων Εκκλησιών (Συνημμένα Νο1).

2. Την 22-1-2016 το πρωί και ώρα 10 η Αντιπροσωπεία μας, μετά από αίτησιν ιδική μας, επισκέφθηκε τον Παναγιώτατον Οικουμενικόν Πατριάρχην κ. Βαρθολομαίον εις το
κατάλυμά του στο Πατριαρχικό Κέντρο ΣΑΜΠΕΖΥ, του μεταφέραμε τους ασπασμούς του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών κ. ΙΕΡΩΝΥΜΟΥ και του υποβάλαμε τα ημέτερα σέβη, αλλά και τον σεβασμόν προς το Οικουμενικόν Πατριαρχείον της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης εγκαρδίως υπεδέχθη την Αντιπροσωπεία μας, ευχήθηκε τα δέοντα δια τον Μακαριώτατον Αρχιεπίσκοπον κ. ΙΕΡΩΝΥΜΟΝ και εξέφρασε την ελπίδα του, ότι η Σύνοδος αυτή των Προκαθημένων θα ολοκληρώση   τις εργασίες της και θα ορίση την ημέραν και τον Τόπον της συγκλήσεως της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου. Διότι πρέπει αφ’ ενός μεν να τελειώσουν οι Προπαρασκευαστικές Διασκέψεις και η Ορθόδοξη Εκκλησία να δώση το Μήνυμά της στον σύγχρονον Κόσμον, αφ’ετέρου δε το Οικουμενικόν Πατριαρχείον να σταματήση να επωμίζεται μαζί με όλα τα άλλα και ένα μεγάλο οικονομικό κόστος, που δεν το αντέχει άλλο.

Κατά τον αποχαιρετισμόν μας ο Οικουμενικός Πατριάρχης μου παρέδωκε ένα ασημένιο δίσκο δια τον Μακαριώτατον και έδωκε και εις ημάς ένα μικρό αναμνηστικό δώρο (από ένα τούρκικο κομπολόϊ).

3. Εκεί, μέσα στο Πατριαρχικό Κέντρο, στο Παρεκκκλήσιον της Ρουμανικής Παροικίας της Γενεύης, λειτουργούσε εν τω μεταξύ ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας κ. Αναστάσιος, που είχε την ονομαστική του εορτή και μαζί με τον Οικουμενικόν Πατριάρχην μεταβήκαμε για λίγο εις τον Ναόν αυτόν και του ευχηθήκαμε και εμείς ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ.

4.Το απόγευμα της 22-1-2016 εγένετο η επίσημη έναρξις της Συνόδου των Προκαθημένων με σχετικήν δέησιν του Οικουμενικού Πατριάρχου και με την Εισηγητικήν αυτού Ομιλίαν.

Καταθέτω το Πρόγραμμα των εργασιών της Συνόδου αυτής των Προκαθημένων και την Εισηγητικήν Ομιλίαν του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου.(Συνημμένα Νο 2 και 3).

Εν συνεχεία ο Παναγιώτατος, κατά το Πρόγραμμα, έδωκε τον λόγον κατά την σειρά των Διπτύχων εις πάντας τους Προκαθημένους , ίνα χαιρετίσουν την ιεράν ταύτην Σύναξιν .

Πρώτος έλαβε τον λόγον ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας κ. Θεόδωρος. Καταθέτω τον γραπτόν του χαιρετισμόν (Συνημμένα Νο 4).

Επίσης ο Πατριάρχης Μόσχας κ. Κύριλλος μας διεμείρασε την ομιλίαν του Ελληνιστί, Γαλλιστί και Ρωσιστί. Καταθέτω το Ελληνικό κείμενο της προσφωνήσεώς του (Συνημμένα Νο 5).

Όταν ήλθε η σειρά μου, εχαιρέτησα την Σύναξιν και εγώ. Καταθέτω τον ιδικόν μου χαιρετισμόν. (Συνημμένα Νο 6).

Μετά τον χαιρετισμόν των Προκαθημένων αναγνώσθη και ο αποσταλείς σύντομος χαιρετισμός του Αρχιεπισκόπου Καντουαρίας της Αγγλικανικής Εκκλησίας.

Μετά το τέλος των χαιρετισμών, ο Παναγιώτατος απάντησε σε κάποιες θέσεις του Πατριάρχου Ρωσίας, όπως τις διετύπωσε στον χαιρετισμόν του και βεβαίως έδωκε κάποιες συμπληρωματικές εξηγήσεις ο Πατριάρχης Μόσχας.

Τέλος την πρώτη ημέρα, το απόγευμα της 22ας Ιανουαρίου, ωρίσθησαν, τη προτάσει του Οικουμενικού Πατριάρχου, δύο Υποεπιτροπές:

Πρώτη· Δια την επεξεργασία του Κανονισμού Λειτουργίας της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, που δεν εψηφίσθη τον παρελθόντα Δεκέμβριον στην Αθήνα, ώστε να έλθη έτοιμος προς τελικήν ψήφισιν υπό των Προκαθημένων της παρούσης Συνάξεως. Εις αυτήν την Επιτροπήν, μετά πρότασιν του Οικουμενικού, ωρίσθη να μετάσχη και ο άγιος Μεσσηνίας.

Δεύτερη · Καταστατική Επιτροπή που θα ετοιμάζη το κείμενο των Αποφάσεων , αλλά και το Ανακοινωθέν της παρούσης Συνάξεως των Προκαθημένων, τα οποία θα υποβληθούν προς έγκρισι και θα ανακοινωθούν   εις το τέλος της παρούσης Συνάξεως των Προκαθημένων.

Εν συνεχεία εζήτησε και έλαβε τον λόγον ο εκ των εκπροσώπων του Πατριαρχείου Αντιοχείας Σεβ. Μητροπολίτης εν Γερμανία κ. Ισαάκ και εδήλωσε, ότι εάν δεν λυθή η διαφορά που έχει το Πατριαρχείον του μετά του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, δεν θα συμμετάσχη στο Συλλείτουργο και δεν θα υπογράψη τα υπό συζήτησι θέματα.

Επί του θέματος τούτου έδωκεν αρνητική απάντησι ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων και εδήλωσεν, ότι το μόνον που δέχεται το Πατριαρχείον Ιεροσολύμων είναι να ορισθή Επιτροπή από Κανονολόγους και ο,τι αυτή αποφασίσει, θα το δεχθή το Πατριαρχείον Ιεροσολύμων.

Για το θέμα τούτο ωμίλησαν πολλοί εκ των Προκαθημένων με πνεύμα συμφιλιώσεως, χωρίς αποτέλεσμα και ο Οικουμενικός Πατριάρχης, μετά από την γενομένην συζήτησιν παρεκάλεσε την Αντιπροσωπεία του Πατριαρχείου Αντιοχείας να επικοινωνήσουν τηλεφωνικά με τον Πατριάρχη τους και να τον παρακαλέσουν εκ μέρους της Συνάξεως των Προκαθημένων να έλθη ο ίδιος αύριον στην Γενεύη, ώστε όλοι μαζί να βρούμε κοινή αποδεκτή λύσι. Με αυτήν την πρότασι του Οικουμενικού, έληξε και η πρώτη Συνεδρία των Προκαθημένων.

5.Την άλλην ημέραν 23-1-2016, ημέραν Σάββατον το πρωί, συνεχίσθηκε η συζήτησις επί του θέματος της διαφοράς μεταξύ του Πατριαρχείου Αντιοχείας και των Ιεροσολύμων και πρώτος έλαβε τον λόγον ο εκ των Εκπροσώπων του Πατριαρχείου Αντιοχείας Μητροπολίτης εν Γερμανία κ. Ισαάκ , ανέφερας ότι επεκοινώνησε με τον Πατριάρχην Αντιοχείας και ο Πατριάρχης Αντιοχείας δέχεται μόνον την εξής υποχώρησι:Να παραμείνη ο Μητροπολίτης Κατάρ όπως είναι στην θέση του, αλλά να αλλάξη τον τίτλον της Μητροπόλεώς του. Στην συνέχεια δε εδήλωσε· «Εάν τούτο δεν γίνη δεκτόν, ο επικεφαλής της Αντιπροσωπείας μας δεν θα λάβη μέρος εις το αυριανόν Συλλείτουργον».

Περί του θέματος τούτου ωμίλησε ειρηνευτικά και ο άγιος Αλβανίας και τελικά ο Οικουμενικός Πατριάρχης επρότεινε εις τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων την εξής λύσιν · Να δοθή εις τον Αρχιεπίσκοπον Κατάρ κ. Μακάριον ο τίτλος της Ανατολικής Αραβίας. Ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων όμως δεν απεδέχθη την λύσιν και έκανε πρότασι να συζητηθή το θέμα σε κοινή συνάντησι των Αντιπροσωπειών των δύο Εκκλησιών.

6. Μετά το αδιέξοδο του ως άνω θέματος ο Οικουμενικός Πατριάρχης επρότεινε στη συνέχεια προς συζήτησι το εξής θέμα.

Επειδή το θέμα του Αυτοκεφάλου είναι έτοιμο από την Ε Προσυνοδική Διάσκεψι και δεν υπέγραψαν το κείμενο οι Αντιπρόσωποι της Εκκλησίας της Ρωσίας και της Γεωργίας, ο δε Πατριάρχης της Γεωργίας χθες εδήλωσε ότι η Εκκλησία του δεν επιμένει εις την άρνησί της, επρότεινε να υπογραφή το έτοιμο ήδη κείμενο του Αυτοκεφάλου και να συμπεριληφθή τούτο εις τα θέματα της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου.

Ο Πατριάρχης Μόσχας δεν εδέχθη τούτο, αλλ’ αντιπρότεινε, να συσταθή αμέσως τώρα Επιτροπή να βελτιωθή το κείμενο του Αυτοκεφάλου και να εγκριθή από την Σύνοδό μας αυτή, ώστε και το θέμα τούτο να συζητηθή στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο.

Επί του θέματος τούτου έγινε μακρά συζήτησις και ετελείωσε η πρωϊνή Συνεδρία του Σαββάτου χωρίς αποτέλεσμα . Δηλαδή το θέμα του Αυτοκεφάλου δεν υπεγράφη από τις Εκκλησίες της Ρωσίας και της Γεωργίας και επομένως δεν θα συμπεριληφθή στα θέματα της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου.

7. Το απόγευμα του Σαββάτου της 23-1-2016 το Πρόγραμμα δεν είχε Συνεδρία , αλλά μόνον την τέλεσιν εις τον Ι. Ναόν του Αποστόλου Παύλου στο Σαμπεζύ Εσπερινού,ο οποίος επραγματοποιήθη, χοροστατούντος του Σεβ. Μητροπολίτου Ελβετίας κ. Ιερεμίου.

8. Την Κυριακή το πρωί επραγματοποιήθη το επίσημον συλλείτουργον των Προκαθημένων εις τον Ναόν του Αποστόλου Παύλου στο Σαμπεζύ. Εις τούτο προεξήρχεν ο Οικουμενικός Πατριάρχης, έλαβαν δε μέρος πάντες οι Πατριάρχαι, οι Αρχιεπίσκοποι και οι επικεφαλής των Αντιπροσωπειών, πλην του επικεφαλής της Αντιπροσωπείας του Πατριαρχείου Αντιοχείας, οι οποίοι ούτε καν εκκλησιάστηκαν.Έμαθα, ότι Εκκλησιάσθηκαν σ’ ένα Ναό, που το Πατριαρχείον Αντιοχείας έχει στην Γενεύη.

9. Το απόγευμα της ιδίας ημέρας, της Κυριακής 24-1-2016, έγινε κανονική Συνεδρία.

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης έθεσε υπ’όψιν των Προκαθημένων της Συνάξεως πάντα τα προς εξέτασιν θέματα υπό της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου και εισηγήθη δι’ένα έκαστον εξ αυτών τα εξής:

α. Η Διασπορά . Οι αναφορές των υπευθύνων των κατά Τόπους Εκκλησιών είναι θετική από το ληφθέν ήδη μέτρον, της Συνάξεως δηλαδή πάντων των Επισκόπων μιας Πόλεως (Νέας Υόρκης , Παρισιού, Βιέννης, Λονδίνου κ.λ.π.) υπό την Προεδρίαν του εκπροσώπου του Οικουμενικού Πατριάρχου. Όμως δεν κατέστη δυνατή η εξεύρεσις οριστικής Κανονικής λύσεως του θέματος.Δια τούτο εισηγείται να αποφασισθή από την Αγίαν και Μεγάλην Σύνοδον να συνεχισθή η μέχρι τούδε πρακτική, με προσπάθεια να ευρεθή η συναίνεσις πασών των Ορθοδόξων Εκκλησιών στην Κανονική λύσι αργότερα.

β. Το αυτοκέφαλον . Δεν είναι ακόμη έτοιμο . Δεν θα συζητηθή.

γ. Το αυτόνομον. Είναι όλοι σύμφωνοι . Θα συζητηθή .

δ.Τα Δίπτυχα. Δεν θα συζητηθή, διότι δεν υπάρχει συμφωνία.

ε. Ημερολογιακόν . Δεν υπάρχει συμφωνία. Δεν θα συζητηθή.

στ. Κωλύματα Γάμου. Επρότεινε να μπη μία εισαγωγή στο υπάρχον κείμενο, η οποία να εξηγή την ιερότητα του γάμου και της οικογενείας στις ημέρες μας, οπότε αυτό μπορεί να εγκριθή από την παρούσαν Σύνοδον των Προκαθημένων και να συζητηθή στην Αγίαν και Μεγάλην Σύνοδον και να δώση εις αυτήν ειδικόν βάρος.

Εγένετο επ’ αυτού μακρά συζήτησις και κυρίως δια το δεύτερο μέρος, στα κωλύματα του γάμου. Αναφέρθησαν πολλοί στις δυσκολίες που συναντούν οι Εκκλησίες (Αμερικής, Πολωνία, Αφρική κ.λ.π.), αλλά και άλλοι αντέδρασαν (Γεωργία, Σερβία). Επί του θέματος τούτου ωμίλησε και η ταπεινότητά μου, ειπούσα: Είναι μακροχρόνια και γνωστή η παράδοσις της Ορθοδόξου Εκκλησίας στην λύσιν των εκάστοτε παρουσιαζομένων τοιούτων ποιμαντικών προβλημάτων. Προς τούτο η Ορθόδοξος Εκκλησία χρησιμοποιεί δύο μεθόδους· Την ακρίβειαν και την οικονομίαν. Όμως ποτέ η οικονομία δεν έγινε Κανόνας. Κατανοούμε τα προβλήματα των Αδελφών Εκκλησιών, αλλά δεν είναι δυνατόν η παρούσα Σύνοδος να δώση λύσιν κατ’ οικονομίαν εις όλα τα υπάρχοντα αυτά προβλήματα και δη κατ’ Εκκλησίαν ούτε βεβαίως η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος είναι δυνατόν να πράξη τούτο. Ας αφήσουμε κάθε αυτοκέφαλη Εκκλησία να λύση αυτά κατ’ οικονομίαν με ιδική της κρίσι και ευθύνη. Τελικά το κείμενο παρεδόθη και πάλιν εις την ειδικήν Συντακτικήν –Επιτροπήν προς διόρθωσι και βελτίωσι.

ζ. Η νηστεία. Υπάρχει ομοφωνία και έχει ήδη υπογραφή. Θα συζητηθή.

Θέμα η και θ. Αποστολή της Ορθοδόξου Εκκλησίας στον σύγχρονον κόσμον.

Υπάρχουν διαφωνίες. Δια τούτο ο Οικουμενικός Πατριάρχης επρότεινε να ορισθή μια Επιτροπή δια να εξετάση το θέμα και να βρεθή λύσις, ώστε να συμφωνήση και η Αδελφή Εκκλησία της Ρωσίας και να τεθή και το θέμα τούτο εις τα θέματα της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου.Η πρότασις αύτη εγκρίθηκε και ορίστηκε Επιτροπή να επεξεργασθή το θέμα.Το κείμενο τούτο διεμορφώθη από την Επιτροπήν, ήλθεν προς συζήτησι και μετά μικρές διορθώσεις εγένετο δεκτόν .

Το καταθέτω προς ενημερωσί σας.(Συνημμένα Νο 7).

Ούτω, τελικά εις την Ημερησίαν Διάταξιν της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου θα διαλαμβάνωνται τα κάτωθι θέματα.

α) Η Αποστολή της Ορθοδόξου Εκκλησίας εν τω συγχρόνω κόσμω.

β) Η Ορθόδοξος Διασπορά.

γ) Το Αυτόνομον εν τη Ορθοδόξω Εκκλησία και ο τρόπος ανακηρύξεως αυτού.

δ) Το μυστήριον του Γάμου και τα κωλύματα αυτού.

ε)Η σπουδαιότης της νηστείας και η τήρησις αυτής σήμερον.

σ)Σχέσις της Ορθοδόξου Εκκλησίας προς τον λοιπόν χριστιανικόν κόσμον.

10. Την 25-1-2016 το πρωΐ . Η ορισθείσα Επιτροπή ανασυντάξεως του Κανονισμού Οργανώσεως και Λειτουργίας της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου παρέδωκεν εις τον Οικουμενικόν Πατριάρχην τον διορθωμένον αυτόν Κανονισμόν και αρχίσαμε την κατ ἄρθρον συζήτησιν αυτού.

Οι αντιπρόσωποι του Πατριαρχείου Αντιοχείας επρότειναν και πάλιν, ως και εις την Αθήνα, να προστεθή στο άρθρον 2 και άλλη μία παράγραφος, που να αναγράφη ότι ο Οικουμενικός Πατριάρχης υποχρεούται να διασφαλίση την παρουσίαν των Προκαθημένων πασών των Αυτοκεφάλων Εκκλησιών.

Έγιναν πολλές προτάσεις και τελικά πέρασε ο χρόνος της πρωΐνής και της απογευματινής Συνεδρίας, χωρίς να ολοκληρωθή η ψήφισις ολοκλήρου του Κανονισμού. Εφθάσαμε μέχρι την ψήφισι και του 11ου άρθρου αυτού.

10. Το πρωΐ της 26-1-2016 συνεχίσθη η συζήτησις επί του Κανονισμού και μετά από αρκετές παρατηρήσεις και συζητήσεις ανετέθη και πάλιν εις την Συντακτικήν Επιτροπήν να προβή στις αναγκαίες συμπληρώσεις και διορθώσεις και την επαύριον πρωΐ να συνεχίσουμε την ψήφισι των υπολοίπων άρθρων.

11.Στην συνέχεια ο Οικουμενικός Πατριάρχης έφερε το θέμα της συμμετοχής η μη Παρατηρητών στην Αγίαν και Μεγάλην Σύνοδον.

Εις το θέμα τούτο, ωμίλησαν πολλοί (Ρώσοι, Σέρβοι, Ρουμάνοι, ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας, Γεωργιανοί) και η ταπεινότης μου, μετά από τηλεφωνική επικοινωνία μου με τον Μακαριώτατον Αρχιεπίσκοπον Αθηνών.

Τελικά επεκράτησε η άποψις να κληθούν Παρατηρηταί μόνον κατά την έναρξιν και την λήξιν των εργασιών της Συνόδου, ως ακολούθως:

α)Δύο εκ της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας,

β) Εις εκ της Κοπτικής Εκκλησίας,

γ) Εις εκ της Εκκλησίας της Αιθιοπίας,

δ) Εις εκ της Αρμενικής Εκκλησίας του Ετσμιατζίν,

ε) Εις εκ του Καθολικοσάτου της Κιλικίας,

ς) Εις εκ της Συροϊακωβιτικής Εκκλησίας,

ζ) Εις εκ της Αγγλικανικής Εκκλησίας,

η) Ο Αρχιεπίσκοπος των Παλαιοκαθολοκών της Ενώσεως της Ουτρέχτης,

θ) Εις εκ της Παγκοσμίου Λουθηρανικής Ομοσπονδίας,

ι) Ο Γενικός Γραμματεύς του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών και ο Διευθυντής της Επιτροπής Πίστις και Τάξις του αυτού Συμβουλίου,

ια) Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Ευρωπαϊκών Εκκλησιών,

ιβ) Ο Γενικός Γραμματεύς του Συμβουλίου Εκκλησιών Μέσης Ανατολής , και

ιγ) Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου της Ευαγγελικής Εκκλησίας της Γερμανίας.

Ιδιαιτέρως ετονίσθη, ότι δεν πρέπει να δεχθούμε ως Παρατηρητάς Ουνίτες εκ των Καθολικών και εκ των Αγγλικανών και Ευαγγελικών Γυναίκες (Επισκόπους η ιερείς). Δια να αποφευχθή τούτο οι σχετικές Προσκλήσεις θα γίνουν σε συγκεκριμένα πρόσωπα.

12.Επί του θέματος της υποχρεωτικής τηρήσεως υπό πασών των Ορθοδόξων Εκκλησιών των αποφάσεων της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, έγινε αλλαγή της λέξεως υποχρεωτικαί στο άρθρον 13, παράγραφος 2 β (στο τέλος) του Κανονισμού και αντί αυτής εγράφη η φράσις: «αι αποφάσεις έχουν πανορθόδοξον κύρος».Ούτως και το θέμα τούτο εγένετο ομοφώνως αποδεκτόν.

13. Στην συνέχεια ο Οικουμενικός Πατριάρχης έφερε προς συζήτησιν το θέμα του χρόνου και του Τόπου συγκλήσεως της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, προτείνας να πραγματοποιηθή εις την Ορθόδοξον Ακαδημίαν της Κρήτης από 17 έως 26 Ιουνίου , ως εξής :

α) Το Σάββατο (Ψυχοσάββατο) προ της Πεντηκοστής (18-6-2016) να τελεσθή θεία Λειτουργία υπέρ αναπαύσεως των γονέων και λοιπών συγγενών ημών.

β) Την Κυριακή της Πεντηκοστής (19-6-2016) Έναρξις της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου με Συλλείτουργον πάντων των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών.

γ) Από Δευτέρα ( του Αγίου Πνεύματος μετά την θεία Λειτουργίαν), μέχρι Σάββατον αι εργασίαι της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου. Και

δ) Την Κυριακή των Αγίων Πάντων (26-6-2016) Λήξις των Εργασιών της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου με Πανορθόδοξον Συλλείτουργον πάντων των Προκαθημένων.

Όμως οι Προκαθήμενοι των Ορθοδόξων Εκκλησιών δέον να ευρίσκονται εις την Κρήτη από της 16ης Ιουνίου, ώστε το Σάββατον και την Κυριακήν της Πεντηκοστής τα απογεύματα, να ιδούν και να εγκρίνουν το Ανακοινωθέν της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, το οποίον θα έχει συντάξη Ειδική προς τούτο Επιτροπή Αντιπροσώπων πασών των Ορθοδόξων Εκκλησιών.

Η ανωτέρω Πρότασις εγένετο υπό πάντων αποδεκτή.

Τέλος το βράδυ της σήμερον και μετά την λήξιν της Συνεδρίας παρέθεσε γεύμα εις πάντας τους Προκαθημένους των Ορθοδόξων Εκκλησιών ο Γενικός Γραμματέας του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών εις τας εν Γενεύη εγκαταστάσεις του (Bossey ).

Κατά την πρόποσί του ο Γενικός Γραμματέας εχαιρέτησε με ιδιαιτέραν ευχαρίστησιν την Σύναξιν των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών και ευχήθηκε καλά αποτελέσματα.

Εκ μέρους πάντων των Προκαθημένων αντιφώνησε εις τα Γαλλικά ο Πατριάρχης Ρουμανίας κ. Δανιήλ . Καταθέτω το κείμενο τούτο (Συνημμένα Νο 8).

14. Το πρωΐ της 27-1-2016, τελευταίας ημέρας της Συνάξεως των Προκαθημένων, ο Οικουμενικός Πατριάρχης εισάγει και πάλιν προς ψήφισιν το διορθωμένον Σχέδιον του Κανονισμού. Μετά μικρές διορθώσεις ενεκρίθη και υπεγράφη υπό πάντων. Το καταθέτω προς ενημέρωσιν.(Συνημμένα Νο 9).

15. Εν συνεχεία ο Οικουμενικός Πατριάρχης έθεσε υπ’ όψιν μας το διορθωθέν κείμενον περί του Ορθοδόξου Γάμου και των κωλυμάτων αυτού.

Επί του κειμένου τούτου, μετά την ανάγνωσιν αυτού, έγιναν πολλαί παρατηρήσεις και προτάσεις από Πατριάρχας και Επισκόπους.

Ο Σεβ. Περιστερίου κ. Χρυσόστομος, χωρίς προηγουμένην συνεννόησι μετ’εμού και του αγίου Μεσσηνίας, λαβών τον λόγον επρότεινε εις το δεύτερον μέρος, παράγραφον 4, να προστεθή διάταξις η οποία να επιτρέπη την κατ’ οικονομίαν τέλεσιν γάμου Κληρικού μετά την έκδοσιν διαζυγίου της Πρεσβυτέρας του η την χηρεία του Κληρικού, διότι άλλως, όπως είπεν, η Ορθόδοξος Εκκλησία μας θα μείνη χωρίς ιερείς. Στην πρότασι του αγίου Περιστερίου απάντησε ο Οικουμενικός Πατριάρχης, ειπών· Δια το θέμα τούτο εζητήθη από τους Προκαθημένους εγγράφως η γνώμη τους, αλλά δεν υπήρξαν σύμφωνες απαντήσεις. Δια τούτο και έπαυσε η συνέχισις της συζητήσεως του θέματος .

Επειδή στο συζητούμενον σχέδιον (Β Μέρος, παράγραφος 5) αναγράφετο: «Ο γάμος Ορθοδόξου μετ’αλλοθρήσκων η αβαπτίστων κωλύεται κατά κανονικήν ακρίβειαν, δυναμένων των κατά τόπους Αυτοκεφάλων Ορθοδόξων Εκκλησιών, όπως εν περιπτώσει τοιούτου γάμου, αποφασίζωσι περί της εφαρμογής της ποιμαντικής οικονομίας προς το Ορθόδοξον μέλος, κατά τας υφισταμένας ιδιαιτέρας ποιμαντικάς ανάγκας αυτών», η ταπεινότης μου, λαβών τον λόγον, επρότεινε να διαγραφή η παράγραφος αυτή, διότι τούτο είναι αντίθετον προς την Αγίαν Γραφήν, την Παράδοσιν και πάσαν την μακραίωνα πράξι της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας. Αν τελικά παραμείνη, τότε η παράγραφος 5, να παραμείνη μέχρι της λέξεως απαγορεύεται απολύτως. Δηλαδή να φύγη η Παράγραφος η ομιλούσα δια τέλεσιν κατ’ οικονομίαν τοιούτου γάμου Χριστιανού μετ’αλλοθρήσκου.

Το κείμενο τούτο μετά τις γενόμενες παρατηρήσεις, εδόθη και πάλιν εις την προς τούτο συσταθείσαν από Κανονολόγους Επιτροπήν προς βελτίωσι και διόρθωσι.

Εις το σημείον τούτο και περί ώραν 2αν απογευματινήν διεκόπη η Συνεδρία δια το απόγευμα και ώρα 4.

16. Απογευματινή τελευταία Συνεδρία.

Η Συνεδρία άρχισε με ευχές του Οικουμενικού Πατριάρχου εκ μέρους πάντων των υπολοίπων μελών της Συνάξεως των Προκαθημένων προς τον Πατριάρχην Βουλγαρίας, η Εκκλησία του οποίου εορτάζει τον άγιον Σάββαν.

17. Στη συνέχεια διενεμήθη το νέον κείμενον Περί του Ορθοδόξου γάμου και των κωλυμάτων αυτού.

Και πάλιν εγένοντο παρατηρήσεις και προτάσεις.

Μετά και από άλλες παρατηρήσεις, ο Οικουμενικός Πατριάρχης επρότεινε να δοθή και πάλιν το κείμενο προς την ορισθείσαν συντακτικήν Επιτροπήν προς βελτίωσι.

Μετά την γενομένην διόρθωσι επαναδιενεμήθη το κείμενον προς έγκρισιν.

Τούτο αναγνωσθέν και κατά τινα σημεία διορθωθέν ενεκρίθη και μας εδόθη προς υπογραφήν. Το κείμενον υπεγράφη περί την 10ην βραδυνή, αλλά λόγω της προκεχωρημένης ώρας δεν μας εδόθη αντίγραφον. Πιθανόν ήδη να έχη αποσταλή εις την επί των Διορθοδόξων και Διαχριστιανικών σχέσεων Επιτροπήν μας. Ας αναζητηθή και ας διανεμηθή εις πάντας ημάς.

18. Εν συνεχεία, ο Οικουμενικός Πατριάρχης έθεσε υπ’όψιν των Προκαθημένων το οικονομικό ζήτημα της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, ειπών · Το Οικουμενικόν Πατριαρχείον έχει αναλάβη μέχρι τούδε πάντα τα έξοδα των Προσυνοδικών Επιτροπών και Διασκέψεων . Δυστυχώς δεν δύναται να αναλάβη και το βάρος των δαπανών της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου. Προτείνω να παρακαλέσω την Εκκλησίαν της Κρήτης να έλθη σε συνεννόησι με τα αρμόδια εκεί Τουριστικά Γραφεία , να μας δώσουν ένα Προϋπολογισμό και τα βάρη να μοιρασθούν αναλόγως πάσαι αι Ορθόδοξοι Εκκλησίαι , τας οποίας εγκαίρως θα ανημερώσω.

Εις την πρότασιν αυτήν συμφώνησαν πάντες.

19. Στο τέλος της τελευταίας Συνεδρίας αυτής των εργασιών της Συνόδου ταύτης των Προκαθημένων, ετέθησαν υπ’ όψιν μας και τα εξής:

α.Το κείμενον των αποφάσεων της Συνάξεως των προκαθημένων στο Σαμπεζύ από 22-27 Ιουανουαρίου 2016.

Το κείμενον τούτο αναγνωσθέν και εγκριθέν, υπεγράφη και μας εδόθη αντίγραφον. Το υποβάλλω (Συνημμένα Νο 10).

β. Το κείμενον του Ανακοινωθέντος των εργασιών της Συνάξεως αυτής. Ανεγνώσθη, ενεκρίθη και υπεγράφη υπό πάντων. Λόγω της προκεχωρημένης ώρας , δεν μας διενεμήθη αντίγραφον.Καταθέτω προς ενημέρωσιν ένα ανυπόγραφον τοιούτον ( Συνημμένα Νο 11).

Ούτως έληξε και η απογευματική τελευταία Συνεδρία , την οποίαν έκλεισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ, δια καταλλήλου ομιλίας του.

20. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ.

Καθηκόντως προτείνω προς την ΔΙΣ να λάβη σχετικάς αποφάσεις επί των κάτωθι θεμάτων:

α)Την ανάγκην ορισμού δύο καταλλήλων εκπροσώπων της Εκκλησίας μας εις την Αγίαν και Μεγάλην Σύνοδον:

Έναν εκπρόσωπον δια την Γραμμματείαν της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, Και

Έναν εκπρόσωπόν μας δια την Επιτροπήν Τύπου της Αγίας και Μεγάλης Σύνόδου.

Τα ονόματα των ως άνω εκπροσώπων μας πρέπει μέχρι τέλους Φεβρουαρίου να ανακοινωθούν εις την Αρχιγραμματείαν του Οικουμενικού Πατριαρχείου , ώστε τούτο να εκδώση τας σχετικάς αποφάσεις και να γνωστοποιήση αυτάς εις τας κατά τόπους Αυτοκεφάλους Εκκλησίας.

β) Επίσης είναι δυνατόν να εκλέξουμε δημοσιογράφους ειδικούς στο Εκκλησιαστικό ρεπορτάζ η να ζητήσουμε από την ΕΣΗΕΑ τοιούτους , ώστε να τους προτείνουμε στην Γραμματείαν Τύπου της Αγίας και Μεγάλης Σύνόδου, δια να τους δοθή υπ’ αυτής διαπίστευσις, καθ’όσον άνευ αυτής δεν θα δύνανται να λαμβάνουν από την Γραμματείαν Τύπου της Σύνόδου πληροφορίας.

γ)Τα υπογραφέντα κείμενα των θεμάτων της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, καθώς και ο Κανονισμός Λειτουργίας αυτής είναι πλέον ανακοινώσιμα δια πάντα ενδιαφερόμενον. Δια τούτο Προτείνω:

I.Να δοθούν αμέσως εις ημάς, τα Μέλη της ΔΙΣ και εις πάντας τους Σεβ. Αρχιερείς, Μέλη της σεπτής Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος.

II.Να συγκεντρωθούν και να τυπωθούν εις ένα Τόμον, ώστε να μείνουν εις τις Βιβλιοθήκες και να λάβη γνώσι πας ενδιαφερόμενος.

III. Να αναρτηθούν στην Ιστοσελίδα της Ιεράς Συνόδου ημών.

δ).Δέον να γίνη η εκλογή των Αρχιερατικών Μελών (μέχρι το πολύ 24ας τον αριθμόν) δια να συνοδεύσουν τον Αρχιεπίσκοπον ημών εις την Αγίαν και Μεγάλην Σύνοδον.

Δια το θέμα τούτο προτείνω τα εξής:

I. Ασφαλώς να συμμετέχουν τα 12 Μέλη της παρούσης Διαρκούς Ιεράς Συνόδου.

II. Τέσσαρα Μέλη (τα αρχαιότερα;) από την ΔΙΣ της προηγουμένης Συνοδικής Περιόδου, η οποία εχειρίσθη πολλά θέματα της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου.

III.Τέσσαρα Μέλη ( τα αρχαιότερα;) από την ΔΙΣ της ερχομένης Συνοδικής Περιόδου, η οποία θα υλοποιήση τας αποφάσεις της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου.

IV.Τα τρία Αρχιερατικά Μέλη της Μονίμου Συνοδικής Επιτροπής επί των Διορθοδόξων και Διαχριστιανικών Σχέσεων. Και

V.Ο Αρχιγραμματεύς ημών Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Μεθώνης.

ε) Επίσης δέον να εκλέξουμε 6 Συμβούλους, οι οποίοι θα ευρίσκωνται πλησίον των Συνοδών Μητροπολιτών του Αρχιεπισκόπου ημών.

στ)Τέλος δυνάμεθα να εκλέξουμε και 6 εξέχοντας Κληρικούς, Μοναχούς η Λαϊκούς ως Παρατηρητάς και οι οποίοι θα παραμένουν μαζί με τους Συμβούλους μας, προς τιμήν τους και εμπειρίαν τους.

Πύργος 2-2-2016

Ο Μητροπολίτης Ηλείας ΓΕΡΜΑΝΟΣ