ΚΟΛΟΣΣΙΑΙΑ ΔΑΙΜΟΝΙΚΗ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ ΕΠΙΒΟΛΗΣ ΠΡΩΤΕΙΟΥ

 

«Ρωμαιοκαθολική Ορθοδοξία»

Γνωρίσαμε πριν από λίγα χρόνια τον π. Μανουσάκη, ο οποίος κάνοντας λόγο για ταπείνωση είπε τα εξής ανεπανάληπτα για το Άγιο Πνεύμα:

«Εδώ, λοιπόν, αδελφοί μου, συναντάμε το κύριο χαρακτηριστικό του αγίου ανθρώπου. Είναι εκείνος που ομοιώνεται και προσπαθεί να μιμηθεί κατά το δυνατόν το κυριώτερο χαρακτηριστικό του Αγίου Πνεύματος: την αυταπάρνηση… Αν γνωρίζουμε για το Άγιο Πνεύμα τα λιγότερα σε σχέση με τα άλλα δύο Πρόσωπα της Αγίας Τριάδος, τούτο οφείλεται στην ίδια την ταυτότητα του αγίου Πνεύματος, ο Οποίος δεν επιθυμεί ούτε να προβάλει ούτε να δοξάσει τον Εαυτόν Του».

Τέτοια σε βάθος ανάλυση του τρόπου υπάρξεως του Αγίου Πνεύματος δεν θα βρει κανείς σε κανέναν από τους πατέρες της εκκλησίας. Οι πατέρες που γνωρίζουν λιγότερα από τον π. Μανουσάκη μας ομιλούν για τον άγνωστο τρόπο υπάρξεως του Αγίου Πνεύματος.

Στην ίδια ομιλία μετά την ανατομία του Αγίου Πνεύματος, περνάει στην επίθεση των μοναχών της Αμερικής, που πιθανόν είναι τα μοναστήρια του γέροντος Εφραίμ:

«Πριν από μερικά χρόνια τόσο στην Ελλάδα όσο και εδώ, στην ομογένεια, φανερώθηκαν ομάδες τέτοιων ανθρώπων, που νόμιζαν, σαν τον Φαρισαίο εκείνον, πως οὐκ εἰσιν ὥσπερ οἱ λοιποὶ τῶν ἀνθρώπων, ἅρπαγες, ἄδικοι, μοιχοί… (Λκ. 18:11) Αυτοί οι άνθρωποι, αδελφοί μου, περιπλανώμενοι αλλά και παραπλανούντες, περιέρχονται γην και ουρανόν, εμπορευόμενοι πολλάκις την μοναχική τους ιδιότητα προκειμένου να φυλακίσουν τις συνειδήσεις των χριστιανών όχι στο Ευαγγέλιο της ελευθερίας, αλλά στην αυταρέσκεια της προσωπολατρείας. Θέλουν οι ίδιοι να δοξασθούν ως σωτήρες, ως άγιοι, ως θαυματουργοί, ως πνευματικοί γέροντες, απαξιώνοντας τα αγιαστικά μυστήρια της Εκκλησίας μας και καταφρονώντας τους λειτουργούς της». (εδώ)

Στη συνέχεια μας μίλησε για το γάμο που κακώς θεωρείται μυστήριο, διότι ο γάμος καταργείται στη Βασιλεία των Ουρανών. Ο γάμος είναι εμπόδιο για τη Βασιλεία! (Βρήκα γυναίκα και δεν πάω στο δείπνο της Βασιλείας..) Ενώ η αγάπη κατά λογική συνέπεια δεν καταργείται στη Βασιλεία, οπότε σημασία έχει η αγάπη στο πρόσωπο, του φίλου, του (ομο;)φύλου, του σκύλου. Σημασία έχει να είναι πρόσωπο…

Μετά μας είπε ότι ο ησυχασμός είναι υπεύθυνος για την απραξία
της ορθόδοξης εκκλησίας, με την έννοια ότι η εκκλησία δεν ταΐζει αρκετό λαό, διότι ασχολείται με τα κομποσκοίνια και τις μετάνοιες…(εδώ)

Ούτε η Παναγία, Ούτε ο Χριστός, Ούτε ο Πρόδρομος υποτάχτηκαν στο γάμο…

Αφού έλυσε τα θέματα του γάμου, του ησυχασμού, των σχέσεων της Αγίας Τριάδος προχώρησε στο μέγιστο θέμα που είναι το πρωτείο στην Ορθοδοξία. Και μας είπε ότι όπως ο Πατήρ είναι πρώτος στην Αγία Τριάδα, έτσι και στην Ορθοδοξία υπάρχει αναγκαία πρώτος…

 
Παρακάτω δημοσιεύουμε άρθρο του αδελφού Γεωργίου Καραλή που στη κυριολεξία κονιορτοποιεί τις πλάνες για το Πρωτείο 
 και παρουσιάζει τους τρόπους επιβολής του στην ορθοδοξία.
 
 Γεώργιου Ιωάννου Καραλή*
Στην εποχή μας που μαστίζεται από μια κρίση τεραστίων διαστάσεων, επιχειρείται μια προσπάθεια να οδηγηθεί η ορθόδοξη παράδοση σε μια διαφορετική κατεύθυνση, σε μια θεολογία “μεταπατεριστική» όπως πολύ συχνά αποκαλείται.
Πώς επιτυγχάνεται  μια τέτοια διαδικασία χωρίς να υπάρξουν μεγάλες αντιστάσεις από το ορθόδοξο πλήρωμα;  που οδηγεί μια τέτοια προσπάθεια;
Ας προσπαθήσουμε να απαντήσουμε σε αυτές τις ερωτήσεις αποκαλύπτοντας τις προθέσεις των “μεταπατερικών θεολόγων» και μετέπειτα θα προσπαθήσουμε να κάνουμε μια κριτική τοιούτων τοποθετήσεων. 

Η απάντηση αυτή έχει δύο σκέλη. Στο πρώτο σκέλος γίνεται προσπάθεια να αλλοιωθεί κατά πολύ η πατερική εμπειρία, χωρίς να αμφισβητείται ακόμα το κύρος των Πατέρων της Εκκλησίας. Απλώς και μόνον υποδεικνύεται από τους «μεταπατερικούς θεολόγους» ότι οι Πατέρες είχαν μια διαφορετική αντίληψη από την παραγματική. Αυτή η αντίληψη τους φέρνει κοντά στην καθολική και προτεσταντική παράδοση. Αφού λοιπόν οι Πατέρες έλεγαν τα ίδια πράγματα με τον Αυγουστίνο, τους σχολαστικούς γιατί να υφίσταται διάκριση μεταξύ ορθοδόξου, καθολικής και προτεσταντικής παρόδοσης σε μια ενωμένη Ευρώπη και σ᾽ένα παγκοσμιοποιημένο κόσμο; Η ένωση των εκκλησιών κατ᾽αυτόν τον τρόπο είναι προσιτή και βέβαια αναγκαία, γιατί ποιό σωστά σκεφτόμενο ανθρώπινο όν θα μπορέσει να αποκλείσει  την ένωση των πάντων αφού οι θεολογικές διαφορές του παρελθόντος έχουν πια ξεπεραστεί;
Στο δεύτερο σκέλος καταβάλεται μια υπεράνθρωπη προσπάθεια από τους «μεταπατερικούς θεολόγους» να πληγεί το κύρος των Πατέρων της εκκλησίας. Γνωρίζοντας καλά ότι η δική τους  ερμηνεία της θεολογίας των Πατέρων   δεν ανταποκρίνεται στην αντικειμενική αλήθεια, και κάποτε θα αποκαλυφθεί η απάτη, γιατί οι πατέρες γραψανε τόσο πολύ που δεν είναι δυνατόν να ισχυρίζονται αυτά που τους βάζουν να πουν οι μεταπατερικοί θεολόγοι, γιατί  να μην πληγεί ανεπανόρθωτα και το κύρος των Πατέρων, έτσι ώστε όταν θα έρθουν ορθόδοξοι και θα πουν ότι αυτή η ερμηνεία δεν ανταποκρίνεται στην αλήθεια, τότε οι “μεταπατερικοί θεολόγοι» θα ισχυριστουν: “ Δεν επικυρώθηκαν  όλες οι θεολογικές γνώμες και διατυπώσεις όλων των ιερών πατέρων της εκκλησίας. Τούτο σημαίνει ότι όλα όσα είπαν και έγραψαν οι πατέρες δεν έχουν δογματικό και αναντικατάστατο ή και αλάθητο κύρος...” (βλέπε άρθρο του Γρηγορίου Λαρεντζάκη, καθηγητού στο Graz που έχει τίτλο. Η μέθοδος των ιερών Πατέρων της Εκκλσίας και των Οικουμενικών συνόδων σε αντιδιαστολή προς τους αρνητές της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, δημοσιευθέν από τον ιστότοπο Αμήν). Κατ᾽αυτόν τον τρόπο επιταγχύνεται με γοργότερο ρυθμό η ένωση των εκκλησιών αφού πια οι ορθόδοξοι δεν στηρίζονται στο αλάθητο των πατέρων, άρα και η θεολογία θα πρέπει να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις των καιρών, δηλαδή να γίνει “μεταπατερική».


Η προσπάθεια να αλλοιωθεί η θεολογία των Πατέρων άρχισε ήδη από πολύ νωρίς στον ελλαδικό χώρο, τουλάχιστον πριν από τριάντα χρόνια, με την γνωστή σε όλους «θεολογία» του προσώπου. Ότι δηλαδή τάχα το πρόσωπο, άνευ της φύσεως, είναι η υπέρτατη αλήθεια του χριστιανισμού και ότι τάχα μόνο αυτό είναι η εικόνα του Θεού στον άνθρωπο. Όχι μόνο η εικόνα αλλά και το καθ᾽ομοίωση. Πώς όμως ορίζεται ; Το πρόσωπο ορίζεται σαν σχέση ενός εγώ με ένα εσύ. Ετυμολογικά για τους «μεταπατερικούς» θεολόγους το πρόσωπο βγαίνει από το προς και οψιν. Δηλαδή είναι ένα εγώ που βρίσκεται μπροστά στην όψη ενός εσύ και σε σχέση μαζί του. Αν δεν υπάρχει η σχέση δεν θα μπορέσουμε ποτέ να ορίσουμε ένα πρόσωπο. Η σχέση του εγώ με το εσύ δημιουργεί την κοινωνία των προσώπων που σχετίζονται συνεχώς μεταξύ τους και αυτοκαθορίζονται. Η κοινωνία των προσώπων δηλαδή των ετεροτήτων χρειάζεται και την κοινωνία με τον πρώτον.  Ανευ αυτής της κοινωνίας με τον πρώτον δεν θα μπορέσει ποτέ να υπάρξει ενότης. Το πρόσωπο οριζόμενο κατ᾽αυτόν τον τρόπον, από τους “μεταπατερικούς θεολόγους», πασχίζει δήθεν να απελευθερωθεί από την αναγκαιότητα της φύσεως που το καταδυναστεύει και το κάνει να εμφανίζεται σαν άτομο. Δηλαδή σαν μια μονάδα κλεισμένη στον εαυτό της, αδύναμη να κοινωνήσει με τους άλλους. 

Πρωτεργάτες αυτού του εγχειρήματος ήταν οι “παρισινοί θεολόγοι» του αγίου Σεργίου, μετά του κυρίου Γιανναρά, του κυρίου Ζηζούλια, ακόμα λαϊκού και μετέπειτα επισκόπου Περγάμου και καθηγητού Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης
Η προσπάθεια αλλοίωσης της θεολογίας των Πατέρων από σύγχρονους θεολόγους, με την αντιγραφή θέσεων παρισινών θεολόγων και φιλοσόφων, πέτυχε κατά πολύ στην Δύση. Οι δυτικοί αντιλήφθησαν ότι με αυτήν την θεολογία επικρατεί το πνεύμα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και εμφανίζονται σαν αιρετικοί και ασυνεπείς οι Ορθόδοξοι.
Τί κάνανε λοιπόν οι προσκείμενοι στον Ρωμαιοκαθολικισμό; Διέδιδαν τα έργα των συγκεκριμένων θεολόγων, τα μετέφραζαν στις διάφορες γλώσσες και εμφάνιζαν τους ορθοδόξους να λένε τα ίδια πράγματα με τον Αυγουστίνο και τους σχολαστικούς. Κανένας στην Ελλάδα δεν αντελήφθη τί συνέβη και πως αλλοιώθηκαν οι Πατέρες. Τα έργα αυτών των συγγραφέων και στην Ελλάδα καθώς και σε άλλες ορθόδοξες χώρες έτυχαν θερμής υποδοχής. Ο Χρήστος Γιανναράς και ο μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης Ζηζιούλας εμφανίστηκαν σαν νέοι πατρολόγοι που ερμήνευαν αυθεντικά το πνεύμα και το κύρος των μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας. Κάποια φωτισμένα μυαλά αντέδρασαν, αλλά οι αντιδράσεις δεν πέρασαν στο ευρύ κοινό τόσο στην Ανατολή όσο και στην Δύση. Ακόμη κι αν η αντίδραση ερχόταν από τον π. Ιωάννη Ρωμανίδη, θαβότανε και κανένας δεν ήξερε ότι πρώτος ο Ρωμανίδης αντιλαμβανόμενος την θεολογική αλλοίωση αναγκάσθηκε να παραιτηθεί από το Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης. Όσοι έπαιρναν τις έδρες ακολουθούσαν το πνεύμα που είχε πρώτος εγκαινιάσει ο κύριος Γιανναράς και αργότερα αντέγραψε ο μητροπολίτης Περγάμου και το διέδωσε ακόμη περισσότερο, καθότι μητροπολίτης του οικουμενικού θρόνου. 


Ο αναγνώστης που θα θελήσει να εμβαθύνει, ας διαβάσει την δογματική του αείμνηστου καθηγητού Ιωάννου Ρωμανίδη (σσ. 254-291). Εκεί ο πατήρ Ιωάννης εξηγεί την αλλοίωση των Πατέρων από ορθοδόξους ακαδημαϊκούς συγγραφείς. Αργότερα ο π. Μάξιμος Λαυριώτης συνέχισε το έργο με συνεχή άρθρα, στα οποία κανένας δεν τόλμησε να απαντήσει. Εκείνη την εποχή είχε επικρατήσει σε όλη την Ελλάδα το πνεύμα της παρισινής θεολογίας και της σχολής που είχε δημιουργήσει στην Ελλάδα και σε διάφορες ορθόδοξες χώρες. Το 2002 ο γράφων δημοσιεύει άρθρο στον Ορθόδοξο Τύπο, σε τρεις συνέχειες, με τον τίτλο “Το αυγουστινιακό υπόβαθρο της θεολογίας των Παρισίων» . Ο αείμνηστος καθηγητής Ιωάννης Κορναράκης το αναδημοσιεύει, αλλά κανείς δεν αντιδρά, κανείς δεν απαντά, κανείς δεν επιθυμεί τον θεολογικό διάλογο. Έτσι αργά και σταθερά περάσαμε σε μιαν αλλοίωση της θεολογίας των Πατέρων της Εκκλησίας, χωρίς μεγάλη αντίδραση. Το 2016 ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος Βλάχος δημοσιεύει άρθρα στον Ορθόδοξο Τύπο και σε άλλα περιοδικά αναφερόμενος και αυτός την αλλοίωση που επιχειρήθηκε από την θεολογία του προσώπου, ξεσηκώνοντας μεγάλη αντίδραση, καθότι Μητροπολίτης της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Εν τω μεταξύ οργανώνονταν η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος στο Κολυμπάρι της Κρήτης. Σ᾽αυτή την σύνοδο υπήρχαν κείμενα που υιοθετούσαν επίσημα την θεολογία του προσώπου. “Η αξία του ανθρωπίνου προσώπου, απορρέουσα εκ της δημιουργίας του ανθρώπου κατ᾽ εικόνα Θεού και καθ᾽ ομοίωσιν και εκ της αποστολής αυτού εις το σχέδιον του Θεού δια τον άνθρωπον και τον κόσμον, υπήρξε πηγή εμπνεύσεως δια τους Πατέρας της Εκκλησίας ... Η διδασκαλία αυτή της Εκκλησίας είναι ανεξάντλητος πηγή πάσης χριστιανικής προσπαθείας δια την περιφρούρησιν της αξίας και του μεγαλείου του ανθρώπου.” (Α 1) (19).  Δηλαδή τί μας λέει αυτή η παράγραφος;
 Ότι μόνο το πρόσωπο  είναι η εικόνα του Θεού στον άνθρωπο. Όχι μόνο η εικόνα αλλά και το καθ᾽ ομοίωση. Ποιός όμως Πατέρας είπε ποτέ με ελληνικές λέξεις κάτι τέτοιο; Γιατί δεν μας αναφέρουν χωρία των Πατέρων; Και γιατί οι Πατέρες δεν θα μπορούσαν ποτέ να εκφρασθούν κατ᾽ αυτόν τον τρόπο;  Γιατί αυτή η έκφραση είναι καθαρώς Νεστοριανική και θα σας εξηγήσω το γιατί. 

Ο Χριστός προσέλαβε όλον τον άνθρωπο κατά την υποστατική ένωση. Ο Χριστός προσέλαβε τον άνθρωπο ίνα και την εικόνα σώση και την σάρκα αθανατίση. Προσλαμβάνοντας όλον τον άνθρωπο, προσέλαβε και την εικόνα, για να την σώσει. Γιατί αν ο Χριστός δεν προσλάμβανε την εικόνα, δεν θα μπορούσε ποτέ να σώσει τον άνθρωπο. Ξέρουμε ότι ο Χριστός δεν προσέλαβε ανθρώπινο πρόσωπο. Αυτό ισχυριζόταν ο Νεστόριος και καταδικάσθηκε από την Τρίτη Οικουμενική Σύνοδο και από τις μετέπειτα. Αν το πρόσωπο από μόνο του είναι η εικόνα του Θεού στον άνθρωπο, τότε λογικά θα είχαμε δύο αποτελέσματα. Ή ότι ο Χριστός προσέλαβε το πρόσωπο για να την σώσει, οπότε ο Νεστόριος θα είχε δίκιο. Ή ότι ο Χριστός δεν προσέλαβε πρόσωπο δηλαδή την εικόνα, οπότε πώς θα μπορούσε να την σώσει, από την στιγμή που το απρόσληπτον είναι και αθεράπευτον; Αλλά οι Πατέρες όταν μιλούσαν για εικόνα εννοούσαν την φύση, και δεν θα μπορούσαν ποτέ να πουν ότι το πρόσωπο από μόνο του είναι η εικόνα του Θεού στον άνθρωπο. Κατά συνέπεια, σύμφωνα με τους Πατέρες ο Χριστός προσέλαβε την εικόνα, δηλαδή την φύση, δηλαδή προσέλαβε το εγώ όλων μας, γι᾽ αυτό έσωσε όλον τον άνθρωπο και όχι  μόνο ένα ιδιαίτερο τρόπο εκφράσεως της φύσεως, δηλαδή ένα ανθρώπινο  πρόσωπο. Όταν στην σύνοδο της Κρήτης ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου σ᾽αυτό ακριβώς το σημείο εξέφρασε την αμφιβολία του και ορθώς πρότεινε την αντικατάσταση στο κείμενο της λέξεως "ανθρώπινο προσώπο" με την λέξη "άνθρωπος" (εφόσον ο άνθρωπος είναι κατ᾽ εικόνα και ομοίωση και όχι μόνο το πρόσωπο), ο Οικουμενικός Πατριάρχης εξέφρασε την πρόθεσή του να δημιουργήσει μία επιτροπή για συζήτηση, αλλά ο μητροπολίτης Περγάμου επενέβη και απάντησε ότι δεν χρειάζονται επιτροπές, γιατί τα κείμενα είναι σωστά! Ο δε Πατριάρχης Αλεξανδρείας σχολίασε ότι είναι το ίδιο η έννοια της λέξεως ανθρώπινο πρόσωπο με την λέξη άνθρωπος, και η σύνοδος θα πρέπει να ασχοληθεί με τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο μοντέρνος άνθρωπος και όχι με λεπτές ταυτόσημες έννοιες. Γι᾽αυτή την τοποθέτηση καταχειροκροτήθηκε από όλους τους συνοδικούς.
Και διερωτάται κάποιος: Είναι το ίδιο πρόσωπο, το ίδιο άνθρωπος, φύση ή ουσία, το ίδιο ενέργεια; Οι Πατέρες έχουν δώσει την απάντηση στους αιρετικούς του παρελθόντος, που  μπέρδευαν αυτές τις έννοιες, τις συνέχεαν και δημιουργούσαν αιρέσεις. Ενδεικτικά αναφέρω τον Μάξιμο τον Ομολογητή, αν και υπάρχουν πολλά Πατερικά χωρία που αναφέρονται στην σύγχυση προσώπου και φύσεως: “Ο Σεβήρος λέει με πανουργία ότι το πρόσωπο ταυτίζεται με την φύση, για να βεβαιώσει με την μία φύση την σύγχυση και να αποφύγει τον έλεγχο, λέγοντας ότι εννοεί ως πρόσωπο την φύση, και να εισηγηθεί πάλι την διαίρεση, πρεσβεύοντας την ένωση από πρόσωπα, και νομίζοντας ότι θα διαφύγει λέγοντας ότι δέχεται τα πρόσωπα αντί των φύσεων. Και πάλι, κατηγορούμενος εξαιτίας της απλής διαφοράς για ανυπαρξία των φύσεων, να βρει καταφύγιο απολογίας την απλή ποιοτική φυσική διαφορά. Και όπως ο Νεστόριος, λέγοντας ότι η ένωση είναι απλή, δεχόταν πραγματική διαίρεση, έτσι και ο Σεβήρος, μιλώντας για απλή διαφορά φύσεων, δημιουργεί πραγματική σύγχυση” ( Κεφάλαιο Ν 1-10. Σελίς 50 Φιλοκαλία τόμος 15 Α).
Γιατί όμως, αν υιοθετήσουμε τη θεολογία του προσώπου, όπως αναπτύχθηκε από τον Γιανναρά και τον Μητροπολίτη Περγάμου, θα οδηγηθούμε αυτομάτως στην Ρωμαιοκαθολική θεολογία και θα φανεί ότι εμείς ως ορθόδοξοι έχουμε πέσει σε αίρεση;  Ας εξετάσουμε τις πιο σημαντικές διαφορές μεταξύ της Ορθοδόξου και Ρωμαιοκαθολικής παραδόσεως, και πρώτα ας αρχίσουμε με το πρωτείο του επισκόπου της Ρώμης.
 
Οι Ρωμαιοκαθολικοί πιστεύουν ότι το πρωτείο είναι προσωπικό. Δηλαδή, στο πρόσωπο του Πέτρου ο Χριστός στήριξε την Εκκλησία Του. Αυτό σημαίνει ότι ο Πέτρος, επειδή προσωπικά πήρε από τον Χριστό αυτή την εξουσία, δεν δύναται πλέον να πέσει στην αίρεση. Αυτό ισχύει όχι μόνο για τον Πέτρο αλλά και για κάθε διάδοχό του. Δηλαδή ο Πέτρος μετέδωσε αυτήν την εξουσία, προσωπικά σε κάθε επίσκοπο της Ρώμης. Το πρόσωπο του κάθε διαδόχου του αποστόλου Πέτρου, σύμφωνα με τους Ρωμαιοκαθολικούς, δηλαδή το πρόσωπο του κάθε πάπα της Ρώμης, δεν μπορεί πλέον να πέσει σε καμιά αίρεση. Αν γινότανε ένα τέτοιο πράγμα, αν δηλαδή το πρόσωπο κάποιου επισκόπου Ρώμης έπεφτε σε αίρεση, τότε η Εκκλησία θα βρισκόταν σε κρίση και πύλαι Άδου θα την κατίσχυαν, γιατί θα είχε καταργηθεί η Καθολική εκκλησία, που είναι η προσωπική κοινωνία των επισκόπων με τον πρώτο, δηλαδή με τον εκάστοτε επίσκοπο της Ρώμης. Το πρόσωπο λοιπόν του εκάστοτε επισκόπου της Ρώμης είναι αυτό που καθορίζει την υπέρτατη αλήθεια και διαφυλάττει την Καθολική εκκλησία από τις αιρέσεις και τα σφάλματα.
Έχουν γραφτεί κατά τον παρελθόν πολλά έργα ορθοδόξων Πατέρων, συγγραφέων κατά αυτής της θέσεως. Ενδεικτικά σ᾽ αυτή την μελέτη θα αναφέρω δύο έργα, ενός ορθοδόξου που σε αυτή του την μελέτη ακολουθεί το πνεύμα των Πατέρων, και ενός ορθοδόξου "μεταπατερικού" συγγραφέως, ένθερμου μαθητού του Μητροπολίτου Περγάμου, και ο αναγνώστης ας βγάλει από μόνος του τα συμπεράσματα.
Το πρώτο βιβλίο δημοσιεύθηκε το 1964 (δευτέρα έκδοση) από το περιοδικό Εκκλησία και είναι έργο του αειμνήστου Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κυρίου Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου ( πέθανε το 1938) με τίτλο: «Το πρωτείον του επισκόπου Ρώμης» Εξαίρετη επιστημονική μελέτη που ο κάθε ορθόδοξος θα πρέπει να διαβάσει. Οι Ρωμαιοκαθολικοί δεν θελήσαν να το εκδώσουν στην Ιταλική, αν και το μετέφρασα. 

Στην σελίδα  4 ο συγγραφέας αναφέρει: “Καγώ δέ σοι λέγω σύ εἶ Πέτρος καί ἐπί ταύτη τῆ πέτρα οἰκοδομήσω μου τήν Ἐκκλησίαν. Είναι προφανές ότι ο Κύριος μετεχειρίσθη συμβολικήν έκφρασιν σχετικήν με το πρόσωπο του Πέτρου, αλλ᾽ αναφερομένην εις την πράξιν του Πέτρου, εις την ομολογίαν αυτού. Αν έτερος Απόστολος εποιείτο την ομολογίαν, άλλην ηδύνατο να μεταχειρισθή έκφρασιν ο Κύριος. Η ομολογία του Πέτρου υπήρξε αιτία των λόγων του Κυρίου, ουχί το πρόσωπον τοῦ Πέτρου, ασχέτως προς την ομολογίαν, διότι ευθύς αμέσως ο Απ. Πέτρος, επειδή απέτρεψεν τον Κύριον από του απολυτρωτικού θανάτου, ήκουσε παρ' Αυτού 'ὓπαγε ὀπισω μου Σατανᾶ, σκάνδαλον εἶ ἐμοῦ, ὃτι οὐ φρονεῖς τά τοῦ Θεοῦ ἀλλά τά τῶν ἀνθρώπων'. Εν τη περιπτώσει ταύτη ωμίλει ο Πέτρος ως 'σάρξ και αἷμα' ανθρώπινον εκφράζων φρόνημα, ενώ δια της ομολογίας της θεότητος του Ιησού Χριστού εξεδήλου το φρόνημα πάντων τῶν Αποστόλων, όθεν διάφοροι υπήρξαν αι αποκρίσεις τοῦ Κυρίου σχετικαί ουχί απλώς προς το πρόσωπον του Πέτρου αλλά προς τα λεχθέντα υπ᾽αυτού. Εκεί εμακαρίσθη ο Πέτρος υπό τοῦ Κυρίου, ενταύθα ωνομάσθη σατανάς. Εκεί 'σύ εἶ Πέτρος', ενταύθα συ εί 'σατανάς'. Προύκειτο περί του αυτού προσώπου αλλά περί διαφόρου φρονήματος. Επί του φρονήματος του της ομολογίας περί της θεότητος του Ιησού Χριστού και ουχί επί του προσώπου του Πέτρου έμελλε να οικοδομηθεί η Εκκλησία...”  Και συνεχἰζει: “ Επομένως ουδεμίαν ιδίαν εξουσίαν ο Κύριος παρέδωσεν εις τον Πέτρον δια της επαγγελίας αυτού περί ιδρύσεως της εκκλησίας επί της καλής ομολογίας αυτού. Ουδέν δικαίωμα εμφανίζεται έχων ο Πέτρος υπέρ τους λοιπούς Αποστόλους, τούτο δε ετόνισαν πάντες οι αρχαίοι Πατέρες και Διδάσκαλοι της Εκκλησίας εν τη ερμηνεία των ανωτέρω χωρίων.” Και μπορούμε να αναφέρουμε πάμπολλα, αλλά ο χώρος είναι περιορισμένος.

Ο “μεταπατερικός» ορθὀδοξος θεολόγος, που γράφει για το ίδιο θέμα είναι ο Αρχιμ. Παντελεήμων Μανουσάκης. Το σχετικό πρόσφατο βιβλίο έχει τίτλο “Υπέρ της των πάντων ενώσεως" με πρόλογο του Αρχιεπισκόπoυ Κωσταντινουπόλεως και Νέας Ρώμης κυρίου Βαρθολομαίου, και κυκλοφόρησε προσφάτως στην Ιταλία από τις εκδόσεις του Μπόζε. Το βιβλίο υπάρχει σε αγγλική και ιταλική έκδοση, και δεν είναι τυχαίο που το Μπόζε αμέσως το μετάφρασε και το εξέδωσε. Ο αναγνώστης θα καταλάβει καλύτερα όταν διαβάσει την μετάφραση ορισμένων παραγράφων. 

Στην σελίδα 52 διαβάζουμε:
“Το φαινόμενο του αντιπαπισμού, που γίνεται αντιληπτό από την άρνηση να δεχθούμε έναν πρώτον στην καθολική εκκλησία, και η ανύψωση αυτής της άρνησης σε σημείο που δήθεν χαρακτηρίζει όλη την ορθόδοξη εκκλησία, είναι καθαρά αιρετικό.(Δηλαδή, κατά τον π. Μανουσάκη όποιος δεν δέχεται το πρωτείο του επισκόπου Ρώμης είναι αιρετικός) Λέω κάτι τέτοιο για να ανταποδώσω την χάριν, ούτως ειπείν, σε όλους αυτούς που βάλθηκαν να προστατέψουν την ορθοδοξία από κάθε αίρεση. Και αίρεση είναι μόνο αυτό που αυτοί βλέπουν. Οποιαδήποτε διαφορά, όχι μόνο του δόγματος αλλά και της λειτουργίας, της γλώσσας, των ενδυμάτων, της όψης, σίγουρα κατανοείται ως αίρεση. Για να προλάβω την αντίδραση από αυτή την επικίνδυνη διατύπωση, ερωτώ αν είναι δυνατόν ο αντιπαπισμός να συγχέεται με την ορθοδοξία ...Το φαινόμενο όμως του αντιπαπισμού εμφανίσθηκε μέσα στους κόλπους της ορθοδόξου εκκλησίας. Αυτοί που θέλουν να υπερυψώσουν την αντίδρασή τους στον πάπα σαν ορισμό της ορθοδόξου εκκλησίας δεν καταλαβαίνουν ότι, αν βρισκόντουσαν σε σωστό δρόμο, η δική τους κατανόηση για την Εκκλησία θα ήταν καταδικασμένη να θεωρηθεί σαν ένα  θρησκευτικό κλαμπ (σύλλογο) που δεν θα μπορούσε να ενωθεί με την εκκλησία την προ του σχίσματος, ένα κλαμπ που θα είχε λόγο ύπαρξης αυτό ειδικά στο οποίο αντιτίθεται. Γιατί δεν μπορούμε να ορίσουμε ορθοδοξία όλα αυτά τα πράγματα τα οποία αντιτίθενται στην πίστη της καθολικής εκκλησίας”.
Ο π. Μανουσάκης συνεχίζοντας υποστηρίζει ότι η Ορθόδοξη εκκλησία έχει επιτακτική ανάγκη ενός πρωτείου, αν θέλει να μην είναι κλαμπ ή σύλλογος ή παραεκκλησιαστική οργάνωση: «Η ορθόδοξη εκκλησία έχει ανάγκη ενός πρώτου σε παγκόσμιο επίπεδο» (σ. 54) και συνεχίζει «Μιά εμπειρία  (αναφέρεται στο 2005 ) με ανάγκασε να καταλάβω το παράδοξο ότι οι ορθόδοξες εκκλησίες δεν μπορούν να ενωθούν στην Ρώμη αν δεν είναι ενωμένες με την Ρώμη. Θέλω να πω με αυτό το παράδοξο ότι η έλλειψη εξουσίας ενός πρώτου σε πανορθόδοξο επίπεδο είναι αυτό που  εμποδίζει τους αγώνες μας να βρούμε μια διέξοδο σ᾽ αυτήν την ίδια την θεσμική έλλειψη. Με άλλες λέξεις, το γεγονός ότι σήμερα οι ορθόδοξες εκκλησίες αρνούνται να δεχθούν το πρωτείο μεταξύ τους, όπως αυτό εξασκείται στην καθολική εκκλησία είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα στον διάλογο με την Ρώμη.»
Γιατί όμως για τον π. Μανουσάκη ο αντιπαπισμός είναι μια καθαρή αίρεση; Γιατί  αντιτίθεται  στην "υπέρτατη αλήθεια" του χριστιανισμού που είναι το πρόσωπο, γιατί  απορρίπτει τη θεολογία του προσώπου. Από την άλλη μεριά, ο παπισμός και το πρωτείο είναι η ενσάρκωση της υπέρτατης αυτής αλήθειας, γιατί το πρωτείο του επισκόπου Ρώμης είναι καθαρά προσωπικό! Κατά συνέπεια όποιος δεν δέχεται αυτήν την αλήθεια είναι  αιρετικός! “Η άρνηση αναγνώρισης της ανάγκης να επενδύσει κανείς στο συγκεκριμένο πρόσωπο του αποστολικού λειτουργήματος του καθολικού πρωτείου οδήγησε   μερικούς  ορθόδοξους μελετητές, όπως τον Αντώνιο Αλεβιζόπουλο, Σέργιο Σάκκο και άλλους, στην προσπάθεια να ερμηνεύσουν το χωρίο του πρωτείου του Πέτρου στον Ματθαίο 16,18-19 (Καγώ δέ σοι λέγω σύ εἶ Πέτρος και ἐπί ταύτη τῆ πέτρα οἰκοδομήσω μου τήν Ἐκκλησίαν») ως αναφερόμενο στην ομολογία του Πέτρου και όχι στο πρόσωπο του Πέτρου. Σ᾽αυτήν την περίπτωση πέφτουμε αναπόφευκτα στο ίδιο  θεολογικό λάθος της αποπροσωποποίησης  που παρατηρούμε όταν κάθε φορά προσπαθούμε να αποδώσουμε το πρωτείο σε έναν κανόνα πίστεως, ή μια κοινή λατρεία ή μία οικουμενική σύνοδο, για να αναφέρουμε μόνο λίγα παραδείγματα. Αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι δεν ήταν αυτός ο τρόπος κατανόησης των ανατολικών πατέρων της εκκλησίας". (Παρατηρήστε την προσπάθεια αλλοίωσης της Πατερικής θεολογίας. Από όλους τους Πατέρες αναφέρει ένα κείμενο του Στουδίτου, και τα υπόλοιπα έργα του Στουδίτου που αναφέρονται σε διάφορες επιστολές με τον ίδιο τίτλο και σε άλλους πατριάρχες της πενταρχίας τα αποκρύπτει).
"Από τα πολλά παραδείγματα", λέει ο Μανουσάκης. Πού ευρίσκονται τα άλλα; Εδώ ξεχνά να μας πει την γνώμη άλλων Πατέρων για την ερμηνεία αυτού του χωρίου, και τί πίστευε στην Δύση ο ίδιος ο Αυγουστίνος, ο οποίος λέει: «Ο Κύριος είπε. Επί ταύτη τη πέτρα οικοδομήσω μου την εκκλησίαν, επειδή ο Πέτρος είπε, Συ ει ο Χριστός, ο Υιός του Θεού του ζώντος, τουτέστιν επί ταύτη τη πέτρα, ην συ ωμολόγησας, οικοδομήσω μου την Εκκλησίαν, η δέ πέτρα ην ο Χριστός». Την ίδια γνώμη με τον Αυγουστίνο είχαν και άλλοι Πατέρες, όπως ο Γρηγόριος Νύσσης, ο Αμβρόσιος Μεδιολάνων, ο Ιωάννης Χρυσόστομος, ο Γρηγόριος ο Μέγας, ο Ιερὠνυμος, ο Ιλάριος Πικταβίου, ο Κυπριανός, ο Θεοδώρητος, καθώς και μεγάλοι συγγραφείς όπως ο Τερτυλλιανός και ο Ωριγένης. Το δε έτος 1895 τον Αύγουστο ο οικουμενικός μας Πατριάρχης Άνθιμος ζ μαζί με την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της ΚΠόλεως απαντά εξ ονόματος της Καθολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας και, αφού ελέγχει τους Καθολικούς για τις καινοτομίες τους, αναιρεί την δοξασίαν αυτών περί του πρωτείου. Μεταξύ των άλλων πολλών αναγράφει: “Σύ ει Πέτρος και επί ταύτην τη πέτρα οικοδομήσω μου την Εκκλησίαν, γνωστόν και αυτοις τοις παπικοίς τυγχάνει ότι κατά τους πρώτους της Εκκλησία αιώνας ἣ τε παράδοσις και πάντες ανεξαιρέτως οι θείοι και Ιεροί Πατέρες πάντη αλλοίως και εν πνεύματι ορθοδόξω ερμηνεύουσιν, πέτραν θεμελιώδη και ασάλευτον, εφ᾽ἧ ο Κύριος ωκοδόμησε την εαυτού Εκκλησίαν, ἧς Πύλαι άδου ου κατισχύνουσιν, εννοούντες μεταφορικώς την ορθήν του Πέτρου ομολογία περί του Κυρίου, ότι αυτός εστίν ο Χριστός ο υιός του Θεού του ζώντος”  Ἀναφέρει ο Μανουσάκης (σ. 66) μια επιστολή του Θεωδώρου του Στουδίτη στον πάπα της Ρώμης: “Δεδομένου ότι ο Χριστός παρέδωσε τας κλείδας του παραδείσου στον μεγάλο Πέτρο, της ποιμνηαρχίας το αξίωμα, στον Πέτρο, δηλαδή  στον διάδοχό του, θα πρέπει κανείς να προσφύγει για κάθε προσπάθεια απομάκρυνσης από την ορθόδοξο πίστη» ( PG 99,1017).

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΕΝ ΣΤΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΤΥΠΟ ΣΤΙΣ 10 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2017 

 συνεχιζεται

*ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Ο Γεώργιος Ιωάννου Καραλής, γεννήθηκε στον Βόλο το 1960. Προέρχεται από μία οικογένεια με πλούσια ορθόδοξη παράδοση. 

Ο πατέρας του είναι ιερέας στον Άγιο Παντελεήμονα Ιλισσού στην Αθήνα. Αν και ελκύστηκε από την θεολογία παιδιόθεν και υπήρξε μαθητής του αείμνηστου καθηγητού Ιωάννου Ρωμανίδου και του μοναχού Μάξιμου Λαυριώτου, εν τούτοις σπούδασε Ιατρική και Χειρουργική στο Πανεπιστήμιο της Γένοβας της Ιταλίας και εξειδικεύθηκε στην πυρηνική ιατρική. Εργάζεται σαν πυρηνικός γιατρός στην Γένοβα, όπου είναι υπεύθυνος του τμήματος της πυρηνικής ιατρικής καθώς και στην Πανεπιστημιακή πολυκλινική  του Πανεπιστημίου της Ρώμης Tor Vergata.

Διετέλεσε επί πολλά χρόνια διευθυντής του ορθόδοξου περιοδικού Italia Ortodossa, εκδίδοντας πλήθος θεολογικών άθρων και μεταφράζοντας Πατέρες της Εκκλησίας στα Ιταλικά.  Τώρα είναι πρόεδρος του ανοιχτού Πανεπιστημίου του Rapallo του πρώτου ανοιχτού Πανεπιστημίου που ιδρύθηκε στην Ιταλία και επιμελείται την οργάνωσή του και τον τεχνικό του εξοπλισμό. 

Πλήθος συνδιαλέξεων σε όλη την Ιταλία, (Ρώμη, Γένοβα, Μιλάνο, Τορίνο, Νεάπολη, Καζέρτα και αλλού) στα Πανεπιστήμια,  διεθνή φέστιβαλ φιλοσοφίας, θεολογικές σχολές,  μοναστήρια, Ιδρύματα, Εκκλησίες, κρατικούς οργανισμούς, για την ορθόδοξη θεολογία και συγγραφικό έργο σε συνεργασία με εξειδικευμένα επιστημονικά περιοδικά.

Εξέδωσε πολλά βιβλία στα Ιταλικά όπως: “Εκκλησία η θεραπεία της ανθρωπίνης ασθένειας” από τον ίδιο (2002),  με την εισαγωγή του πατρός Μαξίμου Λαυριώτου, μοναχού του Aγίου Oρους που διαμένει στην Αγγλία. Το παρόν Βιβλίο εκδόθηκε και στα ελληνικά από τον ιερό Ναό του Αγίου Παντελεήμονος Αθηνών με το πρόλογο του πρωτοπρεσβυτέρου πατρός Ιωάννου Καραλή, θεολόγου και προϊσταμένου του ιερού Ναού. Η ελληνική έκδοση φέρνει τον τίτλο “Από τους πολλούς ανθρώπους στον ένα:η θεραπεία της εκκλησίας για την ανθρώπινη ασθένεια». 

“Η φωνή των Πατέρων. Θεματικό ανθολόγιον των Πατέρων της Εκκλησίας” (2005) από τον ίδιον, με την εισαγωγή και παρατηρήσεις του Πανεπιστημίου της Γένοβας. Σχολή κλασσικών σπουδών. Τμήμα Βυζαντινής φιλολογίας από την καθηγήτρια και πρόεδρο του τμήματος  Lia Raffaela Cresci.

Πηγή