Από τον περασμένο Σεπτέμβριο το ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ έχει κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για την θεόρατη απειλή που πνίγει σαν θηλιά το Άγιο Όρος με αφορμή τα παιχνίδια εξουσίας στο ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα.

Ο διχασμός και οι ίντριγκες και στο “περιβόλι της Παναγιάς” με αφορμή την σφαγή μεταξύ Φαναρίου και Μόσχας στο ουκρανικό δυστυχώς διογκώνονται σε ανησυχητικό βαθμό.
Ούτως ή άλλως το Άγιο Όρος όπως το ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ έχει ξαναγράψει έχει μετατραπεί δυστυχώς σε πεδίο διαμάχης ΗΠΑ-Ρωσίας και το ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα αποτέλεσε ακόμη μια αφορμή.
Αν και πολλοί Αθωνίτες μοναχοί είναι «εξαιρετικά αρνητικοί» για
τις πρόσφατες ενέργειες του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Ουκρανία, δεν υπάρχει συναίνεση στο Όρος, ανέφερε μια πηγή κοντά στις μοναστικές κοινότητες στο RIA-Novosti.
«Αθωνίτες μοναχοί – τουλάχιστον σε προσωπικές συνομιλίες – είναι πολύ αρνητικοί σε αυτό. Ωστόσο, δεν έχει υπάρξει επίσημη απόφαση για το θέμα αυτό «, ανέφερε η πηγή, απαντώντας στο ερώτημα του τι είδους στάση επικρατεί στο Άγιο Όρος προς τη νέα ουκρανική εκκλησία.

Η Ιερά Κοινότητα πιθανότατα θα συναντηθεί σύντομα για να συζητήσει το ζήτημα ίσως ακόμη και τον Ιανουάριο ή τον Φεβρουάριο, δήλωσε η πηγή.
«Υπάρχουν βέβαια μοναστήρια και κάποια συναισθήματα που υποστηρίζουν τις δράσεις του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως». Ένας ιερομόναχος και καλλιγράφος του μοναστηριού της Ξενοφώντος, προετοίμασε τον τόμο της αυτοκεφαλίας, τον οποίον ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος έδωσε στους Ουκρανούς, με την ευλογία του ηγουμένου Αλεξίου της Μονής Ξενοφώντος.
Ερωτηθείσα αν μπορεί να υπάρξει διάσπαση στο Άγιο Όρος για το θέμα, η πηγή ανέφερε ότι «είναι πολύ πιθανό ότι θα υπάρξει».
Εν τούτοις, τα μοναστήρια θα μπορούσαν απλώς να καταδικάσουν την παρέμβαση της Κωνσταντινούπολης στην Ουκρανία χωρίς να αναλάβουν περαιτέρω ενέργειες.
Υπενθυμίζεται πως το Νοέμβριο πολλά ελληνικά μοναστήρια στο “περιβόλι της Παναγιάς” προσευχήθηκαν ειδικά για τον Μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας Ονούφριο, τον επικεφαλής της κανονικής ουκρανικής Εκκλησίας, και για το ποίμνιό του.
«Γνωρίζουμε ότι η πλειοψηφία των ηγουμένων των αγιορείτικων μοναστηρίων δεν συμφωνεί με τις αντικανονικές αποφάσεις του Φαναρίου», δήλωσε εκείνη την εποχή ο Μητροπολίτης Μπόρσπιλ και Μπόβαρι Αντώνιος της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Παρόλο που δεν έχει υπάρξει επίσημη τοποθέτηση από την Ιερά Κοινότητα, μερικοί ηγούμενοι έχουν μιλήσει τα τελευταία χρόνια, πιο πρόσφατα ο Αρχιμανδρίτης Παρθένιος (Μουρελάτος), ένας από τους παλαιότερους μοναχούς του Αγίου Όρους και ηγούμενος της Μονής του Αγίου Παύλου , ο οποίος εξέφρασε την πεποίθησή του ότι η ουκρανική Εκκλησία πρέπει να διατηρήσει την ενότητά της με το Πατριαρχείο Μόσχας.
Επίσης, τον Μάρτιο του 2015, όταν ο Μητροπολίτης Ονούφριος επισκέφθηκε το Άγιο Όρος, ο Αρχιμανδρίτης Εφραίμ Βατοπαιδινός δήλωσε: «Με βαριά καρδιά ανησυχώ για την παρούσα κατάσταση της Ουκρανίας και από το Άγιο Όρος, ζητώ από τον ουκρανικό λαό να παραμείνει πιστός στην κανονική Εκκλησία, τον κανονικό προκαθήμενο και την κανονική Σύνοδο. Θέλουμε τους κατοίκους της Ουκρανίας να υποστηρίξουν την κανονική Εκκλησία. Είναι σημαντικό για τη σωτηρία του να υπακούσει κανείς στην κανονική Εκκλησία ».
Και σε μια αναφορά προς τον ουκρανικό λαό το 2017, ο Εφραίμ σημείωσε ότι το θέμα επηρεάζει το σύνολο του Άθωνα, λέγοντας ότι το Άγιο Όρος είναι πολύ θλιμμένο για το σχίσμα στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας. Σύμφωνα με τον ηγούμενο, το σχίσμα κόβει σαν ψαλίδι και αυτός που οδηγήθηκε στο σχίσμα πρέπει να καταλάβει ότι είναι έξω από την πτυχή της Εκκλησίας. «Αν κάποιος είναι έξω από την Εκκλησία … δεν μπορεί να επιτύχει την αγιότητα», είπε.
«Ως εκ τούτου, ικετεύουμε όλους τους αδελφούς μας που εγκατέλειψαν την κανονική Εκκλησία, απευθύνουμε έκκληση και ισχυριζόμαστε ότι θα επιστρέψουν στη μήτρα της κανονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας», δήλωσε ο γέροντας.

Πατριαρχείο Μόσχας

Στο μεταξύ συνεχίζονται οι αντιδράσεις από το Πατριαρχείο Μόσχας.
“Δεν υπάρχουν Ορθόδοξες Εκκλησίες εκτός από την Κωνσταντινούπολη που θα παρακολουθήσουν την ενθρόνιση του επικεφαλής της νέας εκκλησίας της Ουκρανίας” δήλωσε εκπρόσωπος από το Πατριαρχείο της Μόσχας.
«Καμία από τις τοπικές Ορθόδοξες Εκκλησίες του κόσμου δεν αναγνώρισε την εκκλησία που δημιούργησαν πρόσφατα οι Ουκρανοί πολιτικοί και το Φανάρι ή δεν συνεχάρη τον επικεφαλής της. Κανείς δεν πρόκειται να στείλει αντιπροσώπους στην «ενθρόνιση» του αποκαλούμενου προκαθημένου της στις 3 Φεβρουαρίου», δήλωσε ο π.Νικολάι Μπαλάσοφ, αναπληρωτής επικεφαλής του Συνεδριακού Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στη Μόσχα την Πέμπτη.
Πολλές Ορθόδοξες Εκκλησίες μέσω των Συνόδων και των Ιεραρχών τους έχουν εκφράσει «βαθιά ανησυχία για την τρέχουσα εισβολή της πολιτικής» στην εκκλησιαστική ζωή και μια τέτοια παρέμβαση έχει επίσης καταδικαστεί και από το Βατικανό, είπε.
Η κατάσταση των Ορθοδόξων Χριστιανών στην Ουκρανία θα είναι το κεντρικό ζήτημα στις συναντήσεις του Πατριάρχη Κυρίλλου με τους ηγέτες των τοπικών Εκκλησιών που θα πραγματοποιηθούν στα πλαίσια των εορτασμών στη Μόσχα για την εκλογή του Πατριάρχη.
Μεταξύ των φιλοξενουμένων των εκδηλώσεων θα είναι οι επικεφαλής από την Αντιόχεια και την Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία, η Εκκλησία των Τσεχικών Χωρών και της Σλοβακίας, η Ορθόδοξη Εκκλησία της Αμερικής και υψηλόβαθμοι εκπρόσωποι άλλων τοπικών Εκκλησιών.
«Οι εορτασμοί θα είναι μια ευκαιρία να συζητήσουμε θέματα που προκύπτουν όχι μόνο στην Ουκρανία, αλλά στην παγκόσμια Ορθόδοξη οικογένεια», δήλωσε.
Στο μεταξύ Επίσκοποι της Ορθόδοξης Εκκλησίας των Τσεχικών Χωρών και της Σλοβακίας και της κανονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας συλλειτούργησαν χθες το πρωί εις μνήμην του Αγίου Θεοδόσιου Μεγάλου.