Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία εἶναι ἀσκητικὴ

Τοῦ πρωτοπρ. π. Διονυσίου Τάτση

Ἀκοῦμε πολὺ συχνὰ ὅτι ἡ Ἐκκλησία προτείνει ἕνα ἀσκητικὸ τρόπο ζωῆς, γεγονὸς ποὺ κάνει πολλοὺς διστακτικοὺς στὸ νὰ τὸν ἀκολουθήσουν. Ξεχνοῦν ὅμως ὅτι ἡ πνευματικὴ ζωή εἶναι ἀσκητική. Δίχως ἄσκηση εἶναι ἀδύνατο νὰ προοδεύσει ὁ ἄνθρωπος. Οἱ ἐσωτερικοὶ ἐχθροί του, ποὺ εἶναι τὰ πάθη, καταπολεμοῦνται μὲ τὴν ἄσκηση. Ἀλλὰ καὶ οἱ ἐξωτερικοὶ ἐχθροί του, ποὺ εἶναι οἱ πειρασμοί, ἀντιμετωπίζονται ἐπίσης μὲ τὴν ἄσκηση. Ἴσως μερικοὶ νὰ νομίζουν ὅτι ἡ Ἐκκλησία πρέπει νὰ δέχεται τοὺς ἀνθρώπους ὅπως εἶναι καὶ νὰ ἀδιαφορεῖ γιὰ τὴν πνευματική τους πρόοδο, ἡ ὁποία προετοιμάζει πολίτες τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν.

Ἄλλοι πάλι ἀρνοῦνται τὴν ἄσκηση στὸ πλῆθος τῶν χριστιανῶν καὶ τὴν περιορίζουν στοὺς λίγους, δηλαδὴ στοὺς μοναχούς, οἱ ὁποῖοι εἶναι ἀφιερωμένοι στὸ Θεὸ καὶ οἱ φροντίδες τους γιὰ τὴ ζωή εἶναι ἐλάχιστες, ἀφοῦ ζοῦν ἔξω ἀπὸ τὸν κόσμο. Ὁ ἰσχυρισμὸς αὐτὸς εἶναι ἐσφαλμένος καὶ ἔρχεται σὲ πλήρη ἀντίθεση μὲ τὴν προτροπὴ τοῦ Χριστοῦ: «Μπεῖτε ἀπὸ τὴ στενὴ πύλη· γιατί εἶναι πλατιὰ ἡ πύλη καὶ εὐρύχωρη ἡ ὁδὸς ποὺ ὁδηγεῖ στὸ χαμό, καὶ πολλοὶ μπαίνουν ἀπ’ αὐτήν. Εἶναι στενὴ ἡ πύλη καὶ γεμάτη δυσκολίες ἡ ὁδὸς ποὺ ὁδηγεῖ στὴ ζωή, καὶ λίγοι εἶναι ἐκεῖνοι ποὺ τὴ βρίσκουν».

Ἡ ὁδὸς λοιπὸν τῆς χριστιανικῆς ζωῆς ἔχει περιορισμοὺς καὶ δυσκολίες, ἔχει ἄσκηση γιὰ νὰ ξεπεραστοῦν τὰ ἐμπόδια καὶ οἱ προσωπικὲς ἀδυναμίες αὐτῶν ποὺ τήν ἀκολουθοῦν. Δὲν εἶναι περίπατος ἀναψυχῆς σὲ μία ἄνετη καὶ περιποιημένη ὁδό. Εἶναι γενναία ἀπόφαση γιὰ πορεία μὲ ἀνηφόρες, ἐμπόδια, στενωπούς, ἐπικίνδυνα περάσματα καὶ ἐναέριες γέφυρες ποὺ αἰωροῦνται καὶ ἀνὰ πᾶσα στιγμὴ μπορεῖ κανεὶς νὰ πέσει στὰ νερὰ ὁρμητικῶν ποταμῶν καὶ στὰ κύματα τρικυμισμένων θαλασσῶν.

Ὁ ἀείμνηστος γέροντας Ἐπιφάνιος Θεοδωρόπουλος, μιλώντας γιὰ τὴν ἀσκητικὴ Ἐκκλησία διευκρίνιζε σχετικά: «Ὁ χριστιανισμὸς εἶναι ἀχώριστος ἀπὸ τὴν ἄσκηση· ἡ Ἐκκλησία μας εἶναι ἀσκητική. Ἡ ἄσκηση δὲν εἶναι μόνο γιὰ τοὺς μοναχούς, μόνο γιὰ τοὺς ἐρημίτες· εἶναι καὶ γιὰ τοὺς κοσμικοὺς ἀνθρώπους καὶ γιὰ τοὺς ἐγγάμους. Ὅλοι καλούμαστε νὰ ἔχουμε ἄσκηση στὴ ζωή μας. Ὁ βαθμὸς διαφέρει. Ἄλλη ἄσκηση ἔχει ὁ κοινοβιάτης, ἄλλη ὁ ἐρημίτης, ποὺ εἶναι κλεισμένος σὲ μία σπηλιὰ καὶ δὲν βλέπει ποτὲ πρόσωπο ἀνθρώπου· ἐπὶ ἔτη ὁλόκληρα, συνήθως καὶ γιὰ μία ὁλόκληρη ζωή. Ἄλλη, λοιπόν, ἡ ἄσκηση τοῦ μοναχοῦ, ἄλλη τοῦ λαϊκοῦ, τοῦ κοσμικοῦ. Διαφέρει ὁ βαθμός».

Εἶναι ἀνάγκη οἱ σύγχρονοι χριστιανοί, ποὺ ζοῦν μὲ ἀφθονία ὑλικῶν ἀγαθῶν καὶ μεγάλους πειρασμούς, νὰ ἀποκτήσουν τὸ ἀσκητικὸ φρόνημα, γιὰ νὰ μποροῦν νὰ ἔχουν πνευματικὴ ζωή, ἀλλὰ καὶ γιὰ νὰ βοηθοῦν μὲ τὸ καλό τους παράδειγμα τοὺς κοσμικούς, γιὰ νὰ ἀκολουθήσουν κι ἐκεῖνοι τὴν ἀσκητικὴ ὁδὸ τῆς σωτηρίας ποὺ προτείνει ἡ Ἐκκλησία.

Πηγή