Τα ψεύδη περι αποφάσεως της Α΄ Οικουμενικῆς Συνόδου υπέρ του Ιουλιανού ημερολογίου

Τοῦ Ἀδαμάντιου Τσακίρογλου

Οἱ Γ.Ο.Χ. ἀλλὰ καὶ οἱ γνωστοὶ πιὰ ἱερεῖς καὶ μοναχοὶ ποὺ τοὺς γλυκοκοιτάζουν, βλέποντας ὅτι τὸ ἐπιχείρημά τους περὶ ἡμερολογίου ἔχει ἀναιρεθεῖ, ἀντὶ νὰ ἀποδεχτοῦν τὸ μήνυμα μας γιὰ ἀγῶνα ἐναντίον τῆς αἱρέσεως ἀνεξαρτήτως ἡμερολογίου καὶ ἐκτὸς σχισμάτων καὶ παρασυναγωγῶν, ἐφεῦραν ἕνα ἄλλο ἐπιχείρημα τὸ ὁποῖο διδάσκουν στὴν ὁμιλίες καὶ στὶς διαδικτυακὲς ἀναρτήσεις ποὺ κάνουν: ὅτι δηλ. ἡ Α΄ οἰκουμενικὴ σύνοδος θέσπισε ὄχι μόνο τὸ Πασχάλιο ἀλλὰ καὶ τὸ Ἰουλιανὸ ἡμερολόγιο.

      Στὸ βιβλίο «Οὐ βουλόμεθα ζῆν ψευδολογοῦντες» ποὺ πρόσφατα ἐκδόθηκε, παρουσιάσαμε μὲ ἱστορικὰ στοιχεῖα μέχρι στιγμῆς μὴ ἀναιρετέα, ὅτι μολονότι στὴν Α΄ Οἰκουμενικὴ θεσπίστηκε τὸ Πασχάλιο, χρειάστηκε καιρὸς μέχρι νὰ ἐφαρμοστεῖ ὁ κοινὸς ἑορτασμός του καί, παρόλα αὐτά, ἡ ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας δὲν διεσπάσθηκε. Δυστυχῶς τὰ στοιχεῖα αὐτὰ δὲν εἰσακούσθηκαν οὔτε κὰν ἐλήφθησαν ὑπ’ ὄψιν.

Τώρα θὰ παρουσιάσω νέα στοιχεῖα ποὺ δείχνουν ὅτι εἶναι ψευδὲς τὸ ἐπιχείρημα περὶ θεσπίσεως ἡμερολογίου ἀπὸ τὴν Α΄ οἰκουμενική (ποὺ οἱ Γ.Ο.Χ. τὸ ἔχουν ὡς «ἅγιο» Ἡμερολόγιο), ὄχι μόνο γιατὶ δὲν μᾶς ἔχει διασωθεῖ ἀπὸ τὰ πρακτικὰ μία τέτοια πληροφορία, ἀλλὰ γιατὶ καὶ τὰ ἱστορικὰ στοιχεῖα τὸ διαψεύδουν. Ὡς ἀπόδειξη τῆς θέσεώς μου φέρνω τὸ χρονικὸ τοῦ μοναχοῦ Γεωργίου τοῦ Συγγέλλου (8^ος αἰ. Σύγγελος ὀνομάσθηκε γιατὶ διορίσθηκε πρωτοσύγγελος τοῦ πατριάρχου ἁγ. Ταρασίου) τὸ ὁποῖο παρέλαβε καὶ συνέχισε ὁ ἅγιος Θεοφάνης ὁ Ὁμολογητής (12 Μαρτίου) στὴν γνωστὴ χρονογραφία του.

Στὴ χρονογραφία αὐτὴ θὰ δοῦμε: Ὅτι ὁ Ἅγιος, ὅπως ὁ ἴδιος ἀναφέρει στὸν πρόλογό του, συνεχίζοντας τὸ ἔργο τοῦ μοναχοῦ Γεωργίου (σὲ ἀντίθεση μὲ τοὺς σημερινοὺς ἡμερολογιοπαντογνῶστες), ἐργάσθηκε μεθοδολογικά, μελέτησε μὲ σοβαρότητα καὶ συνέπεια τὶς πηγές, τὶς σύγκρινε κατὰ τόπο (διαβάζοντας τὰ ἐπίσημα ἀρχεῖα κάθε πόλης) καὶ ἡμερολόγιο (λαμβάνοντας δηλ. ὑπόψη τὸ ἡμερολόγιο ποὺ ἴσχυε στὸν κάθε τόπο) καὶ παρέθεσε στὴ Χρονογραφία του τὰ γεγονότα, ὅσο ἀξιόπιστα ἦταν δυνατόν. Αὐτὸ φυσικὰ ποὺ μᾶς ἐνδιαφέρει ἄμεσα εἶναι τὸ θέμα τοῦ ἡμερολογίου. Ἀπὸ τὸ ἔργο τοῦ Ἁγίου εὔκολα βγαίνουν τὰ ἑξῆς διαφωτιστικὰ συμπεράσματα:

Α) Καὶ ὁ Γεώργιος Σύγγελος καὶ ὁ ἅγιος Θεοφάνης βρῆκαν στὶς πηγές τους ὅτι ἴσχυαν-ἦταν σὲ χρήση διαφορετικὰ ἡμερολόγια σὲ πολλὲς περιοχές, ὄχι μόνο πρὶν τὴν Α΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο, ἀλλὰ καὶ μετὰ ἀπὸ αὐτή. Ὁ κάθε τόπος/πόλη ἀκολουθοῦσε τὸ δικό του «πάτριο». Πουθενὰ στὸ ἔργο τους, ὅμως, δὲν ἀναφέρεται ἡ δυσανασχέτισή τους γιὰ τὸ γεγονὸς αὐτό, οὔτε ἐκφράζεται ἐκ μέρους τους ἡ κατηγορία ὅτι οἱ διάφοροι τόποι καὶ κρατικοὶ καὶ ἐκκλησιαστικοὶ παράγοντες δὲν ὑπάκουσαν στὴν Α΄ Οἰκουμενική. Καὶ αὐτὸ γιατὶ δὲν ὑπῆρχε σχετικὴ μὲ τὸ Ἰουλιανὸ ἀπόφαση, στὴν ὁποία θὰ ἔπρεπε νὰ ὑπακούσουν. Μάλιστα ὅπως θὰ δοῦμε στὸν πρόλογο χρησιμοποιοῦν δύο χρονολογίες, τὴν ἀλεξανδρινὴ καὶ τὴν ρωμαϊκή. Ἀποτελοῦσε αὐτὸ καινοτομία; Ἀσφαλῶς στὸ φωτισμένο νοῦ τοῦ Ἁγίου οὔτε ποὺ πέρασε ὁ λογισμὸς ὅτι, ὅσοι εἶχαν ἐν χρήσει ἄλλο ἡμερολόγιο, ἐκ τούτου ἦσαν καινοτόμοι.

Β) Τὸ γεγονὸς ὅτι τὸν 8^ο αἰῶνα στὸ ἔργο τους ἀναφέρουν ὅλα τὰ ἡμερολόγια (Μακεδονικό, Αἰγυπτιακό, Παλαιορωμαϊκό, Ἰουλιανό) ἀποδεικνύει ὅτι ἀκόμα καὶ στὴν ἐποχή τους τὰ ἡμερολόγια αὐτὰ ἦταν τουλάχιστον στοὺς κύκλους τῶν μορφωμένων γνωστὰ καὶ ὅτι ἡ ἀναφορά τους δὲν ἀποτελοῦσε ἀσέβεια ἢ προσβολὴ τοῦ «Πατρίου», μιᾶς καὶ ὅλοι γνώριζαν ὅτι «Πάτριο» δὲν ὑπῆρχε. Καὶ ἄρα καμία σύνδεση δὲν ὑπῆρχε τοῦ ἡμερολογίου μὲ τὸ Δόγμα καὶ τὴν ἑνότητα τῆς Πίστεως. Ἀρκοῦσε ἡ τήρηση τῶν 4 ὅρων τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, στοὺς ὁποίους οἱ θεοφώτιστοι Ἅγιοι Πατέρες δὲν περιέλαβαν τίποτε περὶ Ἡμερολογίου!

Γ) Γεννιέται μάλιστα καὶ τὸ ἑξῆς ἐρώτημα: Γιατὶ ἕνας Ἅγιος καὶ Ὁμολογητὴς τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀφοῦ παρατήρησε στὶς ἔρευνές του, ὅτι μετὰ τὴν Α΄ Οἰκουμενικὴ συνέχιζαν νὰ ἰσχύουν διαφορετικὰ ἡμερολόγια δὲν διαμαρτυρήθηκε καὶ δὲν ὑπεράσπισε τὸ «πάτριο» Ἰουλιανό; Εἶναι οἱ σημερινοὶ ὑπερασπιστές του ἀκριβέστεροι τοῦ Ἁγίου;

Ἀκολουθεῖ ὁ πρόλογος τοῦ ἔργου μὲ τὴν μεθοδολογία του καὶ μετά, χαρακτηριστικὰ ἀποσπάσματα ποὺ ἀποδεικνύουν τὰ παραπάνω συμπεράσματα καὶ τὸ ψευδὲς περὶ ὑπάρξεως κοινοῦ ἡμερολογίου μετὰ τὴν Α΄ Οἰκουμενική, μιᾶς καὶ τὰ συγκεκριμένα ἀποσπάσματα αὐτά, ἀναφέρονται σὲ γεγονότα ἕως καὶ 150 χρόνια ἀργότερα (θα μποροῦσα νὰ ἀναφέρω ἀκόμα περισσότερα ἀλλὰ τὸ κείμενο αὐτὸ δὲν ἀποτελεῖ διδακτορικὴ διατριβή). Ἡ μετάφραση τοὺ προλόγου εἶναι ἀπὸ τὴν ἠλεκτρονικὴ διεύθυνση https://student.cc.uoc.gr/uploadFiles/177.../Παράδοση%209η.pdf

«ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΑΜΑΡΤΩΛΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ ΚΑΙ ΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΑΓΡΟΥ ΚΑΙ ΟΜΟΛΟΓΗΤΟΥ ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΙΑ ΕΤΩΝ ΦΚΗʹ ΑΡΧΟΜΕΝΗ ΑΠΟ ΠΡΩΤΟΥ ΕΤΟΥΣ ∆ΙΟΚΛΗΤΙΑΝΟΥ ΕΩΣ ∆ΕΥΤΕΡΟΥ ΕΤΟΥΣ ΜΙΧΑΗΛ ΚΑΙ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΥ ΥΙΟΥ ΑΥΤΟΥ· ΤΟΥΤ' ΕΣΤΙΝ ΑΠΟ ΤΟΥ ΕΨΟΖʹ ΕΤΟΥΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΕΩΣ ΕΤΟΥΣ ϛΤΕʹ ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΕΙΣ, ΚΑΤΑ ∆Ε ΡΩΜΑΙΟΥΣ ϛΤΚΑ» Θεοφάνη του αμαρτωλού μοναχού και ηγουμένου του αγρού και ομολογητή Χρονογραφία 528 ετών που ξεκινά από το πρώτο έτος της βασιλείας του Διοκλητιανού ως το δεύτερο έτος της βασιλείας του Μιχαήλ (σσ. Μιχαὴλ Α΄ 813 μ.Χ) και του γιου του Θεοφύλακτου, δηλαδή από το έτος 5777 από κτίσεως κόσμου μέχρι το έτος 6305 σύμφωνα με τους Αλεξανδρινούς ή το έτος 6321 σύμφωνα με τους Ρωμαίους.

«Ὁ μὲν μακαριώτατος ἀββᾶς Γεώργιος, ὁ καὶ σύγκελλος γεγονὼς Ταρασίου, τοῦ ἁγιωτάτου πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, ἐλλόγιμος ἀνὴρ καὶ πολυμαθέστατος ὑπάρχων πολλούς τε χρονογράφους καὶ ἱστοριογράφους ἀναγνοὺς καὶ ἀκριβῶς τούτους διερευνησάμενος, σύντομον χρονογραφίαν ἀπὸ Ἀδὰμ μέχρι ∆ιοκλητιανοῦ, τοῦ βασιλέως Ῥωμαίων καὶ διώκτου τῶν Χριστιανῶν, ἀκριβῶς συνεγράψατο, τούς τε χρόνους ἐν πολλῇ ἐξετάσει ἀκριβολογησάμενος καὶ τὰς τούτων διαφωνίας συμβιβάσας καὶ ἐπιδιορθωσάμενος καὶ συστήσας ὡς οὐδεὶς ἄλλος τῶν πρὸ αὐτοῦ, τάς τε τῶν ἀρχαίων βασιλέων παντὸς ἔθνους πολιτείας τε καὶ τοὺς χρόνους ἀναγραψάμενος καὶ κατὰ τὸ ἐφικτὸν αὐτῷ τοὺς ἀρχιερεῖς τῶν μεγάλων καὶ οἰκουμενικῶν θρόνων, Ῥώμης τε, φημί, καὶ Κωνσταντινουπόλεως, Ἀλεξανδρείας τε καὶ Ἀντιοχείας καὶ Ἱεροσολύμων, τούς τε ὀρθοδόξως τὴν ἐκκλησίαν ποιμάναντας καὶ τοὺς ἐν αἱρέσει λῃστρικῶς ἄρξαντας καὶ τοὺς τούτων χρόνους ἀκριβῶς ἐνέταξεν... διὸ καὶ ἀναγκασθέντες διὰ τὴν τούτου ὑπακοήν, εἰς τὰ ὑπὲρ ἡμᾶς ἐγχειρήσαντες κόπον οὐ τὸν τυχόντα κατεβαλόμεθα. πολλὰς γὰρ βίβλους καὶ ἡμεῖς ἐκζητήσαντες κατὰ τὸ δυνατὸν ἡμῖν καὶ ἐρευνήσαντες τόδε τὸ χρονογραφεῖον ἀπὸ ∆ιοκλητιανοῦ μέχρι τῆς βασιλείας Μιχαὴλ καὶ Θεοφυλάκτου, τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ, τάς τε βασιλείας καὶ τοὺς πατριάρχας καὶ τὰς τούτων πράξεις σὺν τοῖς χρόνοις κατὰ τὸ δυνατὸν ἡμῖν ἀκριβῶς συνεγραψάμεθα, οὐδὲν ἀφ’ ἑαυτῶν συντάξαντες, ἀλλ' ἐκ τῶν ἀρχαίων ἱστοριογράφων τε καὶ λογογράφων ἀναλεξάμενοι ἐν τοῖς ἰδίοις τόποις τετάχαμεν ἑκάστου χρόνου τὰς πράξεις, ἀσυγχύτως κατατάττοντες· ἵνα εἰδέναι ἔχωσιν οἱ ἀναγινώσκοντες ἐν ποίῳ χρόνῳ ἑκάστου βασιλέως ποία πρᾶξις γέγονεν, εἴτε πολεμική, εἴτε ἐκκλησιαστική, εἴτε πολιτική, εἴτε δημώδης, εἴτε τις ἑτέρα. οὐ γὰρ μικρὰν ὠφέλειαν, ὡς οἶμαι, καρποῦται τῶν ἀρχαίων τὰς πράξεις ἀναγινώσκων».

«Και ο μεν ευλογημένος πατέρας Γεώργιος, που έγινε και σύγκελλος του αγιώτατου πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ταρασίου, καθώς ήταν άνδρας λόγιος και πολυμαθέστατος και είχε διαβάσει πολλούς χρονογράφους και ιστορικούς και τους εξέτασε με ακρίβεια, συνέγραψε εμπεριστατωμένα μία σύντομη χρονογραφία από Αδάμ μέχρι τον Διοκλητιανό, τον βασιλιά των Ρωμαίων και διώκτη των χριστιανών, αφού εξακρίβωσε με πολλή εξέταση τις χρονολογίες και συμβίβασε τις διαφωνίες τους και τις διόρθωσε και τις συστηματοποίησε, όπως κανένας άλλος από τους προηγούμενους. Και τη ζωή και τα χρόνια των αρχαίων βασιλέων κάθε έθνους κατέγραψε και κατά το δυνατόν σε εκείνον τους αρχιερείς των μεγάλων και οικουμενικών θρόνων, θέλω δηλαδή να πω της Ρώμης και της Κωνσταντινούπολης, της Αλεξάνδρειας και της Αντιόχειας και των Ιεροσολύμων, οι οποίοι ποίμαναν ορθόδοξα την Εκκλησία και τους αιρετικούς που κυβέρνησαν αντικανονικά και τις χρονολογίες τους με ακρίβεια καταχώρησε... Γι’ αυτό το λόγο, αφού αναγκαστήκαμε, κάνοντας του υπακοή, να ξεκινήσουμε το εγχείρημα ξεπερνώντας τον εαυτό μας, καταβάλαμε πολύ κόπο γι’ αυτό. Γιατί και πολλά βιβλία και εμείς αφού αναζητήσαμε, όσο μας ήταν δυνατόν, και μελετήσαμε κι αυτήν εδώ τη χρονογραφία από τον Διοκλητιανό μέχρι τη βασιλεία Μιχαήλ και Θεοφυλάκτου, του υιού του και τις βασιλείες και τους πατριάρχες και τις πράξεις τους μαζί με τις χρονολογίες όσο μπορούσαμε με ακρίβεια τα γράψαμε, χωρίς να προσθέσουμε τίποτα δικό μας, αλλά αφού μαζέψαμε από τους αρχαίους ιστορικούς και λογογράφους, βάλαμε στον οικείο τόπο κάθε χρόνου τα γεγονότα με ξεκάθαρο τρόπο. Για να μπορούν να γνωρίζουν οι αναγνώστες σε ποιο χρόνο κάθε βασιλιά έγινε ποια πράξη, είτε πολεμική, είτε εκκλησιαστική, είτε πολιτική, είτε λαϊκή, είτε κάποια άλλη...».

Αὐτὸς ἦταν ὁ πρόλογος τῆς Χρονογραφίας τοῦ Θεοφάνους.

Στὴ συνέχεια ἀκολουθοῦν ἐπιλεγμένα ἀποσπάσματα τῆς Χρονογραφίας, ἀποσπάσματα ποὺ ἀφοροῦν τὴν χρονικὴ περίοδο μετὰ τὴν Α΄ Οἰκουμενική.

«47 Κωνστάντιος δὲ ἀκηκοώς... ἐξώρμησε κατ’ Ἰουλιανοῦ τοῦ τυράννου. Καὶ ἐλθὼν ἐν Μαμψουκρήναις... ἐτελεύτησε μήνι Δίῳ γ΄ (Μακεδονικὸ ἡμερολόγιο)...

53 Τούτῳ τῷ ἔτει βασιλεύσας (σσ. ὁ Ἰουλιανὸς ὁ Παραβάτης) ἔτη β΄ μῆνας θ΄, κατὰ τὴν περσικὴν θεόκτανος γέγονε τῇ κς΄ Ἰαννουαρίου μηνὸς Ἰνδικτιῶνος ἕκτης ἐτῶν ὑπάρχων λα΄ (Ρωμαϊκὸ ἡμερολόγιο)...

54. Ἀκάκιος δέ, ὁ κάκιστος Καισαρείας ἀρειανός... νεκρὸν δὲ τοῦτο ἐτέχθη μηνὶ Διῷ, ὅ ἐστι Νοέμβριος... (Μακεδονικὸ σὲ ἀντιστοιχεία μὲ τὸ Ἰουλιανό)...

75. Τοῦτῳ τῷ ἔτει μετετέθη τὰ λείψανα τοῦ ἁγίου προφήτου προδρόμου καὶ βαπτιστοῦ Ἰωάννου ἐν Ἀλεξανδρείᾳ πρὸ ἕξ καλανδῶν Ἰουλίου, μήνι Παουνὶ, β΄ (ρωμαϊκό, αἰγυπτιακό/ἀλεξανδρινό ἡμερολόγιο)...

80. αὐτῷ δὲ τῷ ἔτει Ἀρκάδιος ἐτελεύτησε πρὸ ια΄ καλενδῶν Σεπτεμβρίου (ρωμαϊκὸ ἡμερολόγιο)...

84. Τούτῳ τῷ ἔτει ἐσφάγη Κάλλιστος ὁ αὐγουστάλιος ἐν Ἀλεξανδρείᾳ ὑπὸ τῶν ἰδίων δούλων μηνὶ Θώθ ι΄ (αἰγυπτιακὸ ἡμερολόγιο).

96. Τούτῳ τῷ ἔτει ἐσφάγη Χαρμόσυνος ὁ αὐγουστάλιος ἐν Ἀλεξανδρείᾳ... ἀπέθανε μηνὶ Ἐπιφὶ α΄ (αἰγυπτιακὸ ἡμερολόγιο).

(Θεοφάνης Ὁμολογητής, Χρονογραφία, C. de boor, 3,1-4-4,24,47,53,75,80,84,96 καὶ http://www.vlioras.gr/Philologia/History/Byzantine/Texts/Theophanes_Chronography.htm).

Ἀπὸ τὰ παραπάνω, λοιπόν, ἀποσπάσματα συμπεραίνουμε:

Μετὰ τὴν Α΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο οἱ διάφορες πόλεις καὶ οἱ διάφοροι τόποι συνέχισαν νὰ ἀκολουθοῦν τὸ ἡμερολόγιο ποὺ εἶχαν, μὲ τὸ ὁποῖο μάλιστα ἀρχειοθετοῦσαν τὰ ἑκάστοτε ἐπίσημα γεγονότα. Αὐτὰ τὰ ἀρχεῖα βρῆκε ὁ Ἅγιος, τὰ μελέτησε, τὰ σύγκρινε καὶ τὰ παρέθεσε χωρὶς καταδίκες καὶ κριτικὴ στὴν χρονογραφία του: «τούς τε χρόνους ἐν πολλῇ ἐξετάσει ἀκριβολογησάμενος καὶ τὰς τούτων διαφωνίας συμβιβάσας καὶ ἐπιδιορθωσάμενος καὶ συστήσας ὡς οὐδεὶς ἄλλος τῶν πρὸ αὐτοῦ... ἀναλεξάμενοι ἐν τοῖς ἰδίοις τόποις τετάχαμεν ἑκάστου χρόνου τὰς πράξεις, ἀσυγχύτως κατατάττοντες· ἵνα εἰδέναι ἔχωσιν οἱ ἀναγινώσκοντες ἐν ποίῳ χρόνῳ».

Ἐπίσης βλέπουμε ὅτι τὰ ἡμερολόγια αὐτὰ δὲν ἐφαρμόζονταν μόνο σὲ κρατικὲς ὑποθέσεις, ἀλλὰ καὶ στὴν ἐκκλησία βλ. π.χ. τὴν μεταφορὰ τῶν λειψάνων τοῦ ἁγ. Προδρόμου. Στὰ ἀποσπάσματα αὐτὰ ἀναφέρονται ρητὰ τὰ διάφορα ἡμερολόγια «μηνὶ Διῷ, ὅ ἐστι Νοέμβριος (Μακεδονικὸ σὲ ἀντιστοιχεία μὲ τὸ Ἰουλιανό), πρὸ ἕξ καλανδῶν Ἰουλίου, μήνι Παουνὶ β΄ (ρωμαϊκό, αἰγυπτιακό/ἀλεξανδρινό ἡμερολόγιο),  τῇ κς΄ Ἰαννουαρίου μηνὸς Ἰνδικτιῶνος ἕκτης, πρὸ ια΄ καλενδῶν Σεπτεμβρίου (ρωμαϊκὸ ἡμερολόγιο), μηνὶ Θὼθ ι΄, μηνὶ Ἐπιφὶ α΄ (αἰγυπτιακὸ ἡμερολόγιο). Παρόλη, λοιπόν, αὐτὴ τὴν ἡμερολογιακὴ ποικιλία οὐδεμία ἀντίδραση καὶ κανένα σχίσμα δὲν ἐμφανίστηκε ἐκτὸς φυσικὰ αὐτὸ τῶν τεσσαρεσκαιδεκατιτῶν, οἱ ὁποῖοι ἀναλόγως καταδικάσθηκαν. Ποῦ βασίζουν, λοιπόν, τὸ ἐπιχείρημα περὶ θεσπίσεως κοινοῦ/ἁγίου ἡμερολογίου καὶ τήρησής του οἱ διάφοροι πατέρες καὶ οἱ ἐπώνυμοι καὶ ἀνώνυμοι σχολιαστὲς τῶν Γ.Ο.Χ.;

Τέλος ξανατονίζεται τὸ ἀδιαμφισβήτητο γεγονός, ὅτι ἕνας Ἅγιος καὶ Ὁμολογητὴς τῆς Ἐκκλησίας μας μὲ μαρτυρικὸ τέλος, ἐνῶ ὁμολόγησε τὴν πίστη του καὶ ὑπεράσπισε τὶς εἰκόνες μὲ τὴν ζωή του, οὐδεμία ἀναφορὰ κάνει στὸ ἔργο του ἢ ἀφήνει νὰ ἐννοηθεῖ κάποια κατηγορία περὶ ἡμερολογίου, ἢ «πατρίου» ἢ καινοτομίας ἢ νηστείας, ἢ ἑορτολογίου, γιατὶ ἀσφαλῶς, ἀφοῦ ὑπῆρχαν διαφορετικὰ ἡμερολόγια, ἑόρταζαν καὶ σὲ διαφορετικὲς ἡμέρες τὶς ἑορτὲς τῶν Ἁγίων, καὶ βέβαια ἄλλοι νήστευαν καὶ ἄλλοι κατέλυον. Ἀντιθέτως σὲ ὁλόκληρη τὴν χρονολογία του μιλάει περὶ ὀρθοδοξίας, περὶ πίστεως, περὶ ὀρθῶν δογμάτων καὶ αἱρέσεων ἢ σχισμάτων.

Ἂς εἶναι, λοιπόν, τὸ ἐκφράζουμε γιὰ μία ἀκόμη φορά, αὐτὸ τὸ μήνυμα ποὺ ἀπορρέει ἀπὸ τὶς παραπάνω διαπιστώσεις: Ἂς ἀφήσουμε τὰ ἡμερολόγια, ἑορτολόγια κλπ., ἂς (ἀπο)φύγουμε τὰ σχίσματα καὶ ἂς ἀσχοληθοῦμε ἑνωμένοι, ἐν ἐκκλησιαστικῇ κοινωνίᾳ, χωρὶς ὑπονοούμενα καὶ διαστρεβλώσεις, μὲ τὴν καταπολέμηση τῆς φοβερότερης καὶ ἐσχατολογικοῦ χαρακτῆρα αἱρέσεως, ὅπως ἔπραξαν οἱ Ἅγιοι, ὅπως ἔπραξε ὁ Ἅγιος Θεοφάνης ὁ Ὁμολογητής.

Ἀδαμάντιος Τσακίρογλου