Σχετική εικόνα
* Όπως και τότε (πριν την πτώση της Πόλης) έτσι και σήμερα υπάρχει μεγάλη ηθική και πνευματική κατάπτωση στην κοινωνία. Γι’ αυτό: «ιδού καιρός ευπρόσδεκτος, ιδού καιρός μετανοίας».

 Προειδοποιεί ο Απόστολος Παύλος:
«Τούτο δε γίγνωσκε, ότι εν εσχάταις ημέραις ενστήσονται καιροί χαλεποί, έσονται γαρ οι άνθρωποι φίλαυτοι, φιλάργυροι, αλαζόνες, υπερήφανοι, βλάσφημοι, γονεύσιν απειθείς, αχάριστοι, ανόσιοι, άστοργοι, άσπονδοι, διάβολοι, ακρατείς, ανήμεροι, αφιλάγαθοι, προδόται, προπετείς, τετυφωμένοι, φιλήδονοι μάλλον η φιλόθεοι, έχοντες μόρφωσιν ευσεβείας, την δε δύναμιν αυτής ηρνημένοι και τούτους αποτρέπου» (Β Τιμ. γ 1-5).
Δηλ. πλήρης ηθική και πνευματική πτώση. Αυτό ακριβώς
συμβαίνει σε κάθε πτώση των ανθρώπων η των λαών. Το ίδιο συνέβη και με την πτώση της Πόλεως….

 Επισημαίνει ο π. Φιλόθεος Ζερβάκος:
«Όταν η Κωνσταντινούπολη κυριεύθηκε από τους Τούρκους, ο κακακτητής Μωάμεθ εγκαταστάθηκε στα ανάκτορα του Αυτοκράτορα χαίρων για τις νίκες, τις σφαγές και τις λεηλασίες των στρατευμάτων του.
Μια μέρα παρέθεσε επίσημο γεύμα στους μεγιστάνες και ανωτέρους αξιωματικούς του. Στη διάρκεια του συμποσίου, ενώ όλοι ευφραίνονταν, στράφηκε ο κατακτητής στον τοίχο του δωματίου και βλέπει όραμα: ένα χέρι γυμνό με ανοιχτή παλάμη και τα πέντε δάκτυλα. Έντρομος ερωτά τους συνδαιτυμόνες, αν βλέπουν και αυτοί το όραμα και τι να φανερώνη. Του είπαν το βλέπουμε, αλλά δεν ξέρουμε τι σημαίνει.
Ο βασιλιάς ήρθε σε αμηχανία και ζητούσε να μάθη την έννοια του οράματος. Κάποιοι του είπαν να ρωτήση τους μάντεις και μάγους Οθωμανούς και Άραβες, αλλά κανείς δεν μπόρεσε να το εξηγήση. Βλέποντας ο μάγειρας, που ήταν Έλληνας αλλά πιστός και αγαπητός στο βασιλιά, να στενοχωριέται και να λυπάται, γιατί συνεχώς έβλεπε αυτό το γυμνό κι’ ανοιχτό χέρι, του λέει:
«Βασιλιά, ζήτησε να βρης Χριστιανό άγιο· μόνο αυτός θα μπορέση να σου εξηγήση τι φανερώνει το όραμα».
Ρώτησε ο Μωάμεθ και του υπέδειξαν τον σοφό Γεώργιο Σχολάριο. (Σχολάριοι λέγονταν οι καταγινόμενοι στη Θεολογία και αληθινή φιλοσοφία, οι ερευνηταί και ακριβείς ερμηνευταί των Αγίων Γραφών). Τον κάλεσε και του είπε, αν μπορή να του εξηγήση το όραμα, θα του δώση ο,τι του ζητήση.
Εκείνος απάντησε:
«Μεγαλειώτατε, εγώ με τη δική μου δύναμη δεν μπορώ να εξηγήσω το όραμα· μόνο ο αληθινός Θεός, που πιστεύω, μπορεί να μου το αποκαλύψη. Δος μου προθεσμία εφτά ημερών, για να νηστέψω και να Τον παρακαλέσω να μου το γνωρίση».
Χάρηκε ο βασιλιάς, δέχθηκε και μετά εφτά ημέρες ο Σχολάριος του είπε με θάρρος:
«Γνώριζε, βασιλεύ, ότι ο Θεός μου μου αποκάλυψε, πως τα πέντε δάχτυλα του χεριού που βλέπεις σημαίνουν ότι, αν πέντε Χριστιανοί αληθινοί, πραγματικοί Χριστιανοί, βρίσκονταν σ’ αυτή την πόλη, δεν θα μπορούσες να μπης μέσα».
Του άρεσε του βασιλιά αυτή η απάντηση, που επιτέλους λύθηκε το αίνιγμα και του λέει:
«Επειδή βλέπω ότι είσαι σοφός και μου έλυσες την απορία και μου έδιωξες τη λύπη, ζήτησέ μου, ο,τι θέλεις και είμαι πρόθυμος να στο δώσω».
Και ο Σχολάριος απάντησε:
«Μια χάρη σου ζητώ· να βγάλης διαταγές αυστηρές στους υπηκόους σου, να σταματήσουν αμέσως τις κατά των Ελλήνων σφαγές, διωγμούς, αρπαγές και λεηλασίες». Αυτό και έγινε και διώρισε τον Σχολάριο ως εθνάρχη και του έδωσε την εξουσία, όσοι αδικούνται από τους Τούρκους, ν’ απευθύνωνται πρώτα σ’ αυτόν και κείνος να αναφέρη στον Μωάμεθ».
Φαντασθήτε σε μία πόλη δεν υπήρχαν ούτε πέντε πραγματικοί πιστοί. Αδελφοί, μόνον η μετάνοια μας σώζει. Ιδού καιρός ευπρόσδεκτος, ιδού καιρός μετανοίας.