«Μη κολακεύετε, αδελφοί, τους τα πονηρά δόγματα ταις ψυχαίς υμών επάγοντας»

(Μ. Βασίλειος – Επιστολή (207) προς κληρικούς της Νεοκαισαρείας)

ΝΙΚΟΣ Ε. ΣΑΚΑΛΑΚΗΣ

Στην επιστολή αυτή ο Μ. Βασίλειος δίνει μια ολοκάθαρη εικόνα της αγωνίας του για την διαφύλαξη της υγιαίνουσας διδασκαλίας, για την αλήθεια του Χριστού.

«Μη κολακεύετε, αδελφοί, τους τα πονηρά δόγματα ταις ψυχαίς ημών επάγοντας, μηδέ καταδέξησθε περιοράν εν γνώσει υμετέρα τον λαό του Θεού δια των ασεβών διδαγμάτων καταστρεφόμενον».

Σε μετάφραση: «Μη κολακεύετε, αδελφοί, εκείνους που εισάγουν εις τας ψυχάς σας τα πονηρά δόγματα και μη καταδεχθείτε να παραδίδετε εν γνώσει σας τον λαόν του Θεού που καταστρέφεται δια των ασεβών διδαγμάτων».

Γράφοντας προς τους κληρικούς της Νεοκαισαρείας αναδεικνύει και το σημερινό αγωνιστικό πρόβλημα των κληρικών μας, που σιωπούν μπροστά στα ασεβή διδάγματα – δόγματα του οικουμενισμού, προς καταστροφή του ποιμνίου.

Η σημερινή στάση των Ορθοδόξων κληρικών, το απλό και διαυγές στη βάση του θέμα, που είναι ο έμπονος αγώνας για την Ορθοδοξία, το έχει μεταλλάξει σε «θεολογούμενο» πρόβλημα ή σε πρόβλημα «ειρήνης της Εκκλησίας».

Έχει δημιουργηθεί νέα εκκλησιαστική λογική με αντιθετικές αξίες. Βλέπουν  δηλ. στον αγώνα εναντίον της αιρέσεως δυναμική σχίσματος  και όχι στην αίρεση αυτή καθ’ εαυτή, παρ’ όλο «που ο λαός του Θεού καταστρέφεται δια των ασεβών διδαγμάτων», όπως χαρακτηριστικά τονίζει ο Μ. Βασίλειος.

Όπως στα κοινωνικά θέματα – προβλήματα αφέθηκε ελεύθερος ο κοινωνικός – πολιτικός στίβος στις υλιστικές ιδεολογίες (Αστισμός - Μαρξισμός), έτσι και στην εισβολή της αιρέσεως του οικουμενισμού οι Ορθόδοξοι αφήνουν το εκκλησιαστικό πεδίο ελεύθερο και ομιλούν, κληρικοί και λαϊκοί, διαστροφικά για «ειρήνη» της Εκκλησίας, για «εσωτερική πνευματικότητα», ξεχωρίζοντας αιρετικά τη βίωση της πίστεως από την υπεράσπισή της. Το τεράστιο βάρος της εσωτερικής παθητικότητας – αδράνειας των Ορθοδόξων, το σηκώνουν μικροί κύκλοι Ορθοδόξων, που καταθέτουν τις δυνάμεις τους και τις αδυναμίες τους μπροστά στο θρόνο του Θεού, στο βωμό της Ορθόδοξης λατρείας – θυσίας.

Στην επιστολή αυτή ο Ι. Πατήρ αναφέρεται, γενικότερα, στους Ορθοδόξους κληρικούς, που δεν έχουν αντιληφθεί την πνευματική αποστολή τους, τι είναι Ορθοδοξία, καθώς και ποιος είναι ο οφειλόμενος πνευματικός επαναστατικός αγώνας τους υπέρ της πίστεως.

Ίσως ο Μ. Βασίλειος αναφέρεται (έμμεσα) και στην διακοπή της μνημόνευσης του επισκόπου Ατάρβιου, που είχε νοθεύσει την Ορθόδοξη πίστη με μοναρχιαζούσας αντιλήψεις.

«Μη κολακεύετε, αδελφοί, τους τα πονηρά δόγματα ταις ψυχαίς υμών επάγοντας», υπογραμμίζει ο Ι. Πατήρ.

Ερώτημα: Είναι ή δεν είναι κολακεία, η μνημόνευση ενός αιρετικού επισκόπου ως «Ορθοτομούντος τον λόγον της αληθείας»; Ασφαλώς και είναι!

Για τον οφειλόμενο πνευματικό αγώνα, κληρικών και λαϊκών, όταν κινδυνεύει η Πίστις, κάνει λόγο στην Επιστολή (65) προς τον επίσκοπον Ατάρβιον. Γράφει σχετικά: «Να γνωρίζης δε ότι, εάν δεν αναλάβωμεν ημείς αγώνα υπέρ των Εκκλησιών ίσον μ’ εκείνον που έχουν οι αντίθετοι προς την Ορθόδοξον διδασκαλίαν, δια να τους κρημνίσουμε και τους αφανίσουμε τελείως, κανένα εμπόδιο δεν θα υπάρχει να χαθεί μεν η αλήθεια, παρασυρθείσα από τους εχθρούς, να υποστώμεν δε κάπως και ημείς την καταδίκην, διότι δεν εδείξαμεν την επιβαλλομένην μέριμνα υπέρ της Ενώσεως των Εκκλησιών με κάθε σπουδήν και προθυμίαν, με ομόνοιαν προς αλλήλους και σύμπνοια κατά το θέλημα».

Αντίθετα κινούνται σήμερα οι εκκλησιαστικές ηγεσίες, που θέτουν στόχους και εφαρμόζουν πρακτικές συμβατές με τον οικουμενισμό.

Κάθε ματιά στην επιστολή αυτή ή, καλύτερα, κάθε εφαρμογή της, θεωρείται «σχισματική» ενέργεια ή «διασάλευση» της Εκκλησιαστικής ειρήνης! Αυτή την θεώρηση την υπογραμμίζουν, δυστυχώς, και εφημερίδες – έντυπα, που θέλουν να ονομάζονται Ορθόδοξα.

Σύμφωνα με τον Μ. Βασίλειο, ο καιρός του αγώνα έχει φθάσει και κάθε υποχώρηση στρέφεται εις βάρος της αλήθειας.

Ο Ι. Πατήρ επικαλείται το νόμο της ισοδυναμίας σε αγωνιστική δυναμική, για την αποφυγή της πνευματικής καταστροφής.

Η αλματώδης δηλ. εισβολή του οικουμενισμού τις περασμένες δεκαετίες στην Εκκλησία, δημιούργησε ανισορροπία δυνάμεων.

Χρειάζεται, τονίζει, τουλάχιστον ισοδύναμη Ορθόδοξη αγωνιστική δυναμική, για να «κρημνίσει και αφανίσει παντελώς» τους αιρετικούς – οικουμενιστές, όπως χαρακτηριστικά γράφει στην επιστολή του. Ο επαναστατισμός του Μ. Βασιλείου διαπνέεται από τη λογική και το πνεύμα της Πατερικής – Αγιογραφικής πρακτικής, χωρίς να εννοεί απώλεια της δύναμης αυτοέλεγχου ή βίαιες πρακτικές.

Οι Ι. κανόνες ως μέσα δράσης προβάλλουν τη διακοπή μνημονεύσεως και τις αποτειχίσεις. Ήδη οι Αγιορείτες Πατέρες, οι μοναχοί της Αγ. Παρασκευής Μηλοχωρίου, ο π. Θεόδωρος Ζήσης, ο π. Νικόλαος Μανώλης, ο π. Παΐσιος στο Αμύνταιο, ο π. Φώτιος καθώς και άλλοι κληρικοί, βρίσκονται στον άξονα του Μ. Βασιλείου. Στον ίδιο άξονα βρίσκονται και οι αγωνιστικές αποτειχίσεις πολλών Ορθοδόξων λαϊκών και μοναχών. «Έως ότου αναπνέομεν και δυνάμεθα να ομιλώμεν, θα μας είναι αδύνατον να σιωπώμεν εμπρός εις τόσον μεγάλην βλάβην ψυχών» (Μ. Βασίλειος – Επιστολή 207).

Επειδή πολλοί πνευματικοί – Γέροντες αναθεωρούν τη λογική του Μ. Βασιλείου και τους Ι. Κανόνες, στην κρίσιμη αυτή ιστορική φάση, οφείλουν να εξηγήσουν πνευματικά και δημόσια, πως θα αφανίσουμε τον οικουμενισμό και τις πρακτικές του;

Με μόνη την Άσκηση – Προσευχή, δεν επέρχεται καθολική ανατροπή του ισχύοντος οικουμενιστικού Εκκλησιαστικού σχήματος. Πότε οι Εκκλησιαστικές συγκρούσεις με τις αιρέσεις λύθηκαν χωρίς διώξεις, μαρτύριο και φυλακίσεις;

Όσοι δεν είναι διατεθειμένοι να καταβάλουν σκληρή αντιαιρετική εργασία και να παραγάγουν έργο Μ. Βασιλείου, Ι. Χρυσοστόμου ή Μ. Φωτίου, για να μην αναφέρουμε ολόκληρο το πλήθος των αγίων, θολώνουν την ιστορική κρίση και οδηγούν σε ειρηνικά ιδεολογήματα αλλά όχι εκκλησιαστικού χαρακτήρα. Η πάλη των Ορθοδόξων εμπερικλείει το μέλλον, όπως υπογραμμίζει ο Μ. Βασίλειος. Το μέλλον δεν είναι μία μεταφυσική έννοια. Αν η πάλη αυτή δεν αυξηθεί, θα χαθεί για το πλήρωμα (βαθμιαία) η αλήθεια της Ορθοδοξίας. Η σχέση μας με την Εκκλησία είναι μακρο-ιστορική θεολογική σχέση, η οποία στηρίζεται στο θεμελιακό στήριγμα των Πατέρων. Η σημερινή όμως νεοελληνική Ορθόδοξη συνείδηση δεν διαθέτει την συλλογική Πατερική μνήμη. Η ζωντανή καθημερινή σχέση της με την Εκκλησία θεμελιώνεται στην καθοδήγηση του Πνευματικού. Δυστυχώς όμως, οι (περισσότεροι) σημερινοί πνευματικοί δεν οικοδομούν στην αρχιτεκτονική των Πατέρων!

Η Πατερική διαλεκτική – διδασκαλία συνοψίζεται άριστα στα λόγια του Αγίου Ησυχίου, μεγάλου νηπτικού Πατέρα.

«Γνώσις και πίστις και της φύσεως ημών σύντροφοι. Ο μη γινώσκων την αλήθειαν, ούτ’ αληθώς πιστεύειν δύναται. Η γαρ γνώσις (της αλήθειας) κατά φύσιν προηγείται της πίστεως. Τα γαρ της Γραφής ειρημένα, ουχ ίνα νοήσωμεν μόνον, αλλ’ όπως αυτά ποιήσωμεν είρηται».

Η ανέλιξη του Οικουμενισμού αναπόφευκτα σημαίνει και απώλεια της χάριτος στην «νέα εκκλησία».

Πόση νοημοσύνη χρειάζεται, ως Ορθόδοξο παραγωγικό δυναμικό, για να γίνει αντιληπτό ότι οικουμενισμός και Ορθοδοξία δεν μπορούν να συνυπάρχουν ως αγιαστικός φορέας;

Στο Εορτοδρόμιο του Αγ. Νικοδήμου του Αγιορείτου (Εισαγωγή) διαβάζουμε: «Όσον ο Θεός ευεργετεί τους ανθρώπους, τόσον και οι άνθρωποι έχουν χρέος να ευχαριστούν τον ευεργέτην αυτών Θεόν· αχάριστος γαρ ομολογουμένως και είναι και λέγεται όστις ευεργετούμενος από τον Θεόν, δεν προσφέρει αυτώ καν τας δια λόγων ευχαριστίας».

Αναμφίβολα, μεγίστη ευχαριστία προς τον Θεό αποτελεί η καλή ομολογία της Πίστεως.

Ο Κύριος επαινεί την ομολογίαν και στην Αποκάλυψη, όπου ομιλεί περί του αγίου Αντίπα ως «μάρτυρος πιστού».

Οι μάρτυρες της Ορθοδοξίας δεν έμειναν πιστοί «άχρι θανάτου» για να εξυμνείται «συνοδικά» ο παναιρετικός οικουμενισμός και οι ποικιλώνυμες σύγχρονες αιρετικές αποχρώσεις – συναγωγές να προσαγορεύονται «Εκκλησίες»!

Η Ορθόδοξη πίστη, ως πληρότητα της Χριστιανικής αλήθειας, δεν αφήνει περιθώρια υποχωρήσεων και απραξίας έναντι του οικουμενισμού.

«Μη κολακεύετε, αδελφοί, τους τα πονηρά δόγματα ταις ψυχαίς ημών επάγοντας» (Μ. Βασίλειος).

ΝΙΚΟΣ Ε. ΣΑΚΑΛΑΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ