Από το Ιράκ έως τις ΗΠΑ το «γαϊτανάκι» των αντιδράσεων για την ουκρανική αυτοκεφαλία

Παγκόσμια είναι η εμβέλεια των αντιδράσεων για την ουκρανική αυτοκεφαλία. Η απόφαση του Πατριάρχη Βαρθολομαίου να αναγνωρίσει μια εκκλησία που δεν αναγνωρίζεται σχεδόν από κανέναν και να δώσει τον τόμο της αυτοκεφαλίας στον Επιφάνιο, — που είναι ο νέος ηγέτης της — προκαλεί αντιδράσεις σε όλο τον πλανήτη από ανθρώπους που φοβούνται για τη διάσπαση της ενότητας του ορθόδοξου κόσμου.

Μπορεί η αμερικανική ενθάρρυνση να ήταν ανάμεσα στα κίνητρα που ώθησαν τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο να παραχωρήσει την αυτοκεφαλία στη σχισματική εκκλησία, όπως έχει υποστηρίξει και ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, όμως την ίδια στιγμή, μια σημαντική φωνή από τις ΗΠΑ και τον Καναδά αντιστέκεται στις αποφάσεις του Πατριάρχη Βαρθολομαίου.

Ο λόγος για την Αυτόνομη Αρχιεπισκοπή της Βορείου Αμερικής που στηρίζει την αποκατάσταση των σχέσεων των εκκλησιών για ειρήνη και την αρμονία στον ορθόδοξο κόσμο και εκφράζει τις ενστάσεις της για το σχίσμα.

Η εκκλησία υπάγεται στο Πατριαρχείο της Αντιοχείας και διαθέτει ένα ισχυρό ποίμνιο, αφού περιλαμβάνει εννέα μητροπόλεις με πάνω από 275 καθεδρικούς ναούς και εκκλησίες στις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά.

Πριν από λίγο καιρό, ο Πατριάρχης του Ελληνικού Ορθόδοξου Πατριαρχείου Αντιοχείας και όλης της Ανατολής, Ιωάννης o 10ος, ανέφερε σε επιστολή του προς τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο της Κωνσταντινούπολης την αντίθεσή του με την αναγνώριση τη εκκλησίας.

«Το πιο χρήσιμο πράγμα για την ειρήνη στην [Ορθόδοξη] εκκλησία, την ενότητά της… θα ήταν να σταματήσει και να αναβληθεί αυτή η διαδικασία [ενοποίησης] μέχρι να μελετηθεί το ουκρανικό πρόβλημα και να βρεθεί μια πανορθόδοξη λύση», έχει επισημάνει στην επιστολή, ενώ σε κοινή δήλωση με το Πατριαρχείο Σερβίας έχουν ζητήσει την αποκατάσταση της επικοινωνίας των Πατριαρχείων Μόσχας — Κωνσταντινούπολης.

Τη σημασία αυτών των δηλώσεων τις οποίες η εκκλησία της Αμερικής ασπάζεται πλήρως υπογράμμισε ο Τόμας Ζάιν, βικάριος του Αρχιεπισκόπου και πρόεδρος του τμήματος διορθόδοξων σχέσεων μιλώντας στο Sputnik.

«O Μητροπολίτης μας (Νέας Υόρκης και Βορείου Αμερικής) Ιωσήφ συμμετείχε στη σύνταξη αυτών των δηλώσεων, ιδιαίτερα στην κοινή δήλωση με τη Σερβική Εκκλησία», επισημαίνει.

Την ίδια στιγμή, στην άλλη μεριά του πλανήτη, στο Ιράκ, ο Μητροπολίτης Βαγδάτης και Κουβέιτ Γαττάς υπογράμμισε μιλώντας στο Sputnik ότι συντάσσεται πλήρως με τις δηλώσεις του πατριάρχη Αντιοχείας για το σχίσμα και τη διατήρηση της Ορθόδοξης ενότητας.

Το μήνυμα που στέλνουν στον Πατριάρχη Βαρθολομαίο είναι ότι πρέπει να ξανασκεφτεί την απόφασή του, ακόμα και την ύστατη στιγμή.

Η ελληνική εκκλησία

Την ουδετερότητά της έχει διατηρήσει μέχρι στιγμής η ελληνική εκκλησία στο ζήτημα των εκκλησιών. Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος (Δ.Ι.Σ.) της Εκκλησίας της Ελλάδος που συγκλήθηκε τις πρώτες μέρες του έτους, παράπεμψε το θέμα της παραχώρησης αυτοκεφαλίας στην αποκαλούμενη Εκκλησία της Ουκρανίας προς συζήτηση στο ανώτατο διοικητικό επίπεδο.

Πληροφορίες του Sputnik αναφέρουν ότι αυτό θα συμβεί στο τέλος του τρέχοντος μήνα, ή τις πρώτες μέρες του επόμενου. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η συζήτηση θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον καθώς δεν είναι λίγοι οι ιεράρχες που θα ζητήσουν να υπάρξει συμβιβαστική λύση στο θέμα της αυτοκεφαλίας.

Μόνο ο Μητροπολίτης Κυθήρων Σεραφείμ έχει τοποθετηθεί ανοιχτά και δημόσια εναντίον του αυτοκεφάλου.

Η εκκλησία της Κύπρου

Ακόμα πιο σημαντική από τη στάση της Ελλάδας φαίνεται ότι θα είναι η στάση της Κύπρου, καθότι αποτελεί μια από τις αρχαιότερες θεσμοθετημένες φωνές της Ορθοδοξίας, από την εποχή της Βυζαντινής αυτοκρατορίας.

Εκεί τα πράγματα φαίνεται ότι θα κυλήσουν πιο γρήγορα από την Ελλάδα, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες του Sputnik, στις επόμενες ημέρες η εκκλησία της Κύπρου θα αποφασίσει αναβολή της αναγνώρισης της νέας εκκλησίας μέχρι να αποκαταστήσουν το δίαυλο επικοινωνίας τα Πατριαρχεία Μόσχας και Κωνσταντινούπολης.

«Μονομαχία» στην Τερνόπολη

Παρουσία της πολιτικής ηγεσίας της Ουκρανίας πραγματοποιήθηκε την Κυριακή στο Κίεβο η ενθρόνιση του επικεφαλής της «νέας εκκλησίας» της Ουκρανίας, Επιφάνιου. Από την τελετή απουσίαζαν όλοι οι εκπρόσωποι τοπικών εκκλησιών πλην της Κωνσταντινούπολης.

Ακριβώς την ίδια ώρα όμως στην περιοχή της Τερνόπολης της Ουκρανίας ξέσπασαν βία επεισόδια ανάμεσα στους οπαδούς των δύο εκκλησιών.

Όπως καταγγέλλουν κύκλοι της Κανονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας του Πατριαρχείου Μόσχας (UOC-MP) μιλώντας στο Sputnik, στις 3 Φεβρουαρίου παρακρατικά στοιχεία που αυτοπροσδιορίζονται ως «ακτιβιστές» που πρόσκεινται στη νέα εκκλησία, εισέβαλαν σε ιερό ναό, διέκοψαν τη λειτουργία και ξυλοκόπησαν τον ιερέα.

Άνδρες με έντονη σωματική διάπλαση και κόκκινο-μαύρο κέντημα στα μανίκια είχαν ως στόχο να απομακρύνουν τους πιστούς, επιτιθέμενοι ακόμα και σε ηλικιωμένες. Όταν έφτασε η ουκρανική αστυνομία αντί να υπερασπιστεί τον κόσμο συνετάχθη μαζί τους και άρχισε να χτυπά το πλήθος.

Σημειώνεται ότι στην περιοχή είχε αποφασιστεί η ειρηνική συνύπαρξη των δύο εκκλησιών, πριν από 15 μέρες, κάτι που όπως φαίνεται, δεν τηρήθηκε από την πλευρά της νέας εκκλησίας.

Όπως έχει καταγγείλει στο Sputnik o Αρχιεπίσκοπος Θεοδόσιος του Μπογιάρκα (σ.σ. ενός προαστίου του Κιέβου), βικάριος του Μητροπολίτη Κιέβου και Πάσης Ουκρανίας Ονούφριου, οι προσπάθειες για απόκτηση τη εκκλησιαστικής περιουσίας από τις νέες δομές, θα ενταθούν αυτήν την περίοδο.

«Και κάθε εκκλησία που κατασχέθηκε, κάθε εξόριστη οικογένεια ιερέων, κάθε δάκρυ ή σταγόνα αίματος που χύνονται σε αυτούς τους διωγμούς θα είναι στη συνείδηση αυτού του ιεράρχη προσωπικά» είχε επισημάνει, αναφερόμενος στις αποφάσεις του Πατριάρχη Βαρθολομαίου.

Παράλληλα, όπως έχει τονίσει και άλλος εκπρόσωπος της ουκρανικής εκκλησίας στο Sputnik ανοίγει ο δρόμος για την αυτοκεφαλία άλλων εκκλησιών όπως αυτή της ΠΓΔΜ.

Στα μέσα Δεκεμβρίου, πραγματοποιήθηκε στο Κίεβο το αποκαλούμενο ενωτικό συμβούλιο με πρωτοβουλία του προέδρου της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο και του Πατριάρχη Βαρθολομαίου, κατά τη διάρκεια του οποίου εξελέγη ως επικεφαλής της «νέας εκκλησίας» ο Επιφάνιος Δουμένκο.

Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος παρέδωσε επίσημα τον τόμο της Αυτοκεφαλίας και την ποιμαντορική ράβδο στον Επιφάνιο ανήμερα των Θεοφανείων.

Στην αποκαλούμενη ενωτική σύνοδο, συμμετείχαν μόνο δύο επίσκοποι της κανονικής Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Πατριαρχείου Μόσχας (UOC-MP), οι οποίοι αργότερα αποπέμφθηκαν από την εκκλησία τους, η οποία επισήμως αρνήθηκε να συμμετάσχει στη σύνοδο.

Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία δήλωσε ότι η αποκαλούμενη «ενωτική σύνοδος» που πραγματοποιήθηκε στην Ουκρανία δεν έχει καμία σημασία και ότι η δυνατότητα αναγνώρισης του Επιφάνιου στον ορθόδοξο κόσμο είναι κάτι δύσκολο να επιτευχθεί.

Το Πατριαρχείο Μόσχας χαρακτήρισε την εξέλιξη «νομιμοποίηση του σχίσματος», λέγοντας ότι θα έχει καταστροφικές συνέπειες και θα επηρεάσει εκατομμύρια Χριστιανών στην Ουκρανία και σε άλλες χώρες.

Πηγή