Κι ενώ ο “φυτευτός” από Φανάρι και Κίεβο Ουκρανός προκαθήμενος της νέας εκκλησιαστικής δομής της χώρας δηλώνει αισιόδοξος πως μέσα στο τρέχον έτος κάποιες Ορθόδοξες Εκκλησίες θα αναγνωρίσουν την αυτοκεφαλία στην Ουκρανία, κάνοντας λόγο μάλιστα για μυστικές συνομιλίες, το ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα αποδεικνύεται πως έχει πολλά “πλοκάμια” που αφορούν άμεσα και την χώρα μας.

Πρόσφατα σε συνέντευξή του σε σερβικά ΜΜΕ ο Πατριάρχης
Μόσχας εξήγησε τον τρόπο με τον οποίο το “ουκρανικό μοντέλο” μπορεί κάλλιστα να χρησιμοποιηθεί και για την “Μακεδονική Εκκλησία” παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις του Πατριάρχη Βαρθολομαίου.
Πολύ ενδιαφέρον έχει όμως η ανάλυση της Ουκρανής δημοσιογράφου Nadia Bazuk για τα εκκλησιαστικά ζητήματα μεταξύ Ρωσίας, Οικουμενικού Πατριαρχείου και Ελλάδας και πώς εμπλέκονται οι ΗΠΑ σε αυτά με αφορμή πάντα το ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα.
H δημοσιογράφος επικαλείται αρχικά ένα άρθρο του αρχιερέα Andrei Novikov τον Μάρτιο στον ρωσικό ορθόδοξο ιστότοπο Radonezh. Σε αυτό ο κληρικός σχολίασε την επιστολή τεσσάρων αγιορείτικων μοναστηριών – της Μεγίστης Λαύρας, της Ιβήρων, της Κουτλουμουσίου και της Νέας Εσφιγμένου, περί το τέλους Φεβρουαρίου. Οι τέσσερις εκπρόσωποι των μοναστηριών, που υπέγραψαν την επιστολή, με αφορμή και τις επισκέψεις στο “περιβόλι της Παναγιάς” αντιπροσωπείας της νέας ουκρανικής εκκλησίας, ισχυρίστηκαν ότι η Ρωσία παρεμβαίνει στις υποθέσεις του Αγίου Όρους και ότι ο κλήρος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας (OCU) δεν μπορούσε να αποκλειστεί από την προσευχή του στον Άθω.
Παρά το γεγονός αυτό, τον Μάρτιο, δώδεκα Αγιορείτες Γέροντες έγραψαν τη δική τους επιστολή προς την Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους αρνούμενοι την πρόσβαση στο Άγιο Όρος για κληρικούς της νέας εκκλησίας και καταγγέλλουν την προηγούμενη έκκληση των αδελφών τους.

Την ίδια άποψη εκφράζει ο αρχιερέας Αντρέι. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι τέσσερις δεν προσπαθούν καν να κρύψουν το γεγονός ότι η διαδικασία της «αυτοκεφαλίας» ήταν πολιτική, και πως στην ομάδα σχισματικών, που ονομάστηκε «Εκκλησία» από την Κωνσταντινούπολη, επετράπη η κοινωνία χωρίς μετάνοια και πως το Φανάρι παρεισέφρησε στην κανονική επικράτεια της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Με βάση το άρθρο οι τέσσερις Γέροντες ισχυρίζονται ότι τέτοιες ενέργειες του Οικουμενικού Πατριαρχείου μπορούν να δικαιολογηθούν από την «κανονική συνοχή του με τον λαό του Θεού και άλλες ορθόδοξες δικαιοδοσίες». Ωστόσο, όπως ισχυρίζεται ο Αρχιερέας Αντρέι, μια τέτοια συνοχή, η οποία υπογραμμίζει το πρωτείο του Φαναρίου πάνω στον λαό της Ορθόδοξης Εκκλησίας, σχετίζεται με τα δόγματα των Καθολικών. Εξ ού και η γνωστή κατηγορία περί “ανατολικού παπισμού”.
Στην επιστολή, η ρωσική Μονή του Αγίου Παντελεήμονα, που αρνήθηκε να δεχτεί τους κληρικούς της νέας εκκλησίας και να έρθει σε οποιαδήποτε επαφή μαζί τους, κατηγορείται ότι «προκαλεί ένα μεγάλο πνευματικό πρόβλημα για το Άγιο Όρος» καθώς άλλα μοναστήρια είναι σε κοινωνία μαζί τους. Ο αρχιερέας Αντρέι διαφωνεί με αυτό, καθώς η πίστη στην κανονική Ορθοδοξία δεν μπορεί να αποτελέσει πηγή μεγάλου πνευματικού προβλήματος.
Ο Νοβίκοφ δίνει επίσης προσοχή στο γεγονός ότι στην επιστολή τους οι τέσσερις μοναχοί δεν έκαναν καμία αναφορά στα Ευαγγέλια ή στην Αγία Γραφή, αλλά ανέφεραν τον Πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Ελλάδα Geoffrey Pyatt.
“Συκοφαντικά οι υπογράφοντες την επιστολή, κατηγορώντας κατηγορηματικά τη Ρωσία για τις προσπάθειες πολιτικής πίεσης του Άθωνα, αισθάνονται ελεύθεροι να επιδείξουν τους δεσμούς τους με έναν εκπρόσωπο ενός κράτους που δεν έχει καμία σχέση με την Ορθοδοξία και παρεμβαίνει στην κανονική ζωή της Ορθοδόξου Εκκλησίας και δεν ενοχλούνται να δηλώσουν δημοσίως αυτή τη παρέμβαση. Η αναφορά στον Pyatt στο πλαίσιο της αποκάλυψης «της ρωσικής παρέμβασης» (σε τι και γιατί;) μοιάζει πραγματικά περίεργη εξ αφορμή του γεγονότος ότι αυτός ο άνθρωπος είχε ανοιχτά συναντήσεις με τον Διοικητή του Άθωνα συζητώντας την αναγνώριση του ουκρανικού σχίσματος και την ημέρα της δημοσίευσης της επιστολής ξεκίνησε κάποιου είδους «εκστρατεία για τον Τόμο» στις ελληνικές μητροπόλεις για να ασκήσει πίεση ώστε να αναγνωριστεί η αποκαλούμενη OCU. Γιατί, ξαφνικά, ένα Προτεσταντικό και κοσμικό κράτος ενοχλεί την αναδιοργάνωση της κανονικής δομής της Ορθοδόξου Εκκλησίας;» αναφέρει ο Νοβίκοφ.
Ο Geoffrey Pyatt υποστήριξε ότι οι δωρεές ύψους 200 εκατομμυρίων ευρώ που πραγματοποίησαν οι Ρώσοι ευεργέτες στα μοναστήρια του Αγίου Όρους είναι παραδείγματα για το πώς λειτουργούν οι «επενδύσεις μαλακής ενέργειας της Ρωσίας». Από την άλλη πλευρά, οι πρεσβύτεροι επικρίνουν τους ρώσους ιεράρχες για τις εκκλήσεις τους να συνεισφέρουν στα ρωσικά μοναστήρια.
Στις 6 Μαΐου, μια αμερικανική αντιπροσωπεία, συμπεριλαμβανομένου του Pyatt, και του Αμερικανού Πρέσβης Samuel Brownback υπευθύνου για τη διεθνή θρησκευτική ελευθερία, επισκέφθηκε τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμο. Όπως αναφέρθηκε συζήτησαν διάφορα θέματα κοινού ενδιαφέροντος, συμπεριλαμβανομένου του ζητήματος της ουκρανικής εκκλησίας. Αυτό προκάλεσε κριτικές παρατηρήσεις του Vladimir Legoyda, Προέδρου του Συνεδριακού Τμήματος του Πατριαρχείου Μόσχας για τις Σχέσεις με την Κοινωνία και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Σύμφωνα με τον ίδιο, ο Samuel Brownback, ο οποίος υποστήριξε την ουκρανική αυτοκεφαλία χωρίς να λάβει υπόψη την επιλογή του Μητροπολίτη Ονούφριου, Προκαθήμενου της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας υπό του Πατριαρχείου Μόσχας, θα πρέπει επίσης να στηρίξει την ανεξάρτητη κυριαρχία της Ελλάδας στις Μητροπολιτικές περιφέρειες που βρίσκονται εντός των συνόρων της χώρας υπό το Οικουμενικό Πατριαρχείο όμως, δηλαδή το Άγιο Όρος και τις “Νέες Χώρες”.
Στη συνέχεια το άρθρο επιστρέφει στους ισχυρισμούς για «ρωσική παρέμβαση» και ο αρχιερέας Αντρέι γράφει ότι η Ρωσία ανέκαθεν διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην υποστήριξη και προστασία του Αγίου Όρους και των μοναχών του.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η Ρωσία βοήθησε την Ελλάδα να αποκτήσει ανεξαρτησία και διεξήγαγε πολέμους για την προστασία των ορθόδοξων Χριστιανών στα Βαλκάνια.
Μια άλλη κατηγορία από τους τέσσερις Γέροντες είναι ότι η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία επιτρέπει στον Ρ/καθολικό κλήρο να συμμετέχει σε κοινές θείες λειτουργίες. Ωστόσο, αναφέρει «η Ρωσική Εκκλησία δεν μπορεί και δεν πρέπει να επιτρέψει τα συλλείτουγρα με καθολικούς ή ετεροδόξους κληρικούς. Όλα τα υποθετικά συμβάντα ξεκίνησαν προσωπικά από έναν δράστη, ο οποίος καταδικάστηκε έντονα από την Ιεραρχία της ρωσικής Εκκλησίας », λέει ο Αρχιερέας και υπενθυμίζει περιπτώσεις συλλείτουργνω του Πατριάρχη Βαρθολομαίου με τον Πάπα. Οι Καθολικοί για να γίνουν δεκτοί στην Ορθοδοξία από την Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, πρέπει να παραιτηθούν από τη λατινική αίρεση και να μετανοήσουν.
Στην επιστολή τους, οι Γέροντες συνέκριναν επίσης την κατάσταση στην Ουκρανία με τις σχέσεις της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας με την Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία της Διασποράς (ROCOR), αλλά όπως ανέφερε ο αρχιερέας Αντρέι, δεν έχουν τίποτα κοινό:
«Το ROCOR θεωρείτο πάντα ένα οργανικό και εγγενές τμήμα της Ρωσικής Εκκλησίας, προσωρινά απομακρυσμένο από την κοινωνία εξαιτίας της καταστροφικής πολιτικής και της βίας που διαπράττετο από την αθεϊστική κυβέρνηση … Καθ ‘όλη τη διάρκεια της ιστορίας του, οι επίσκοποι και κληρικοί του ROCOR είχαν συχνά κοινέςθείες λειτουργίες με ιεράρχες και κληρικούς των διαφόρων τοπικών εκκλησιών … Το ζήτημα των ουκρανικών σχισματικών είναι εντελώς διαφορετικό. » τονίζει.
Τα επιχειρήματα των τεσσάρων Αθωνιτών μοναχών είναι αβάσιμα, ισχυρίζεται ο αρχιερέας Αντρέι. «Δημοσιεύθηκαν για να καλύψουν τους άσχημους στόχους των δημιουργών και των ενδιαφερόμενων μερών από το εξωτερικό. Αυτό δεν είναι μόνο η στρέβλωση της ιστορίας της Εκκλησίας, όχι μόνο ανάφλεξη μιας παράλογης εθνικιστικής διαμάχης μεταξύ αδελφών σλαβικών λαών, όχι μόνο εκπλήρωση του καθήκοντος των ξένων γεωπολιτικών κέντρων που είναι εχθρικά προς την Ιερά Εκκλησία, όχι μόνο εξευτελισμός και βλασφήμια του ονόματος του Αγίου Όρους. Πρώτα απ ‘όλα, είναι ένας άμεσος δρόμος προς τον αιώνιο θάνατο της ψυχής, της δικής τους και όσων υπέκυψαν στον πειρασμό από την ψευδή «εξουσία» τους”, καταλήγει ο Αρχιερέας.